Skólablaðið - 01.05.1911, Blaðsíða 11
SKÓLABLADIÐ
91
En kaldar kenslustofur eru ekki úr söguuni fyrir það.
Einn kennarinn, nýkominn heim úr »verinu<>, lýsir húsa-
kynnum hjá sér í vetur og aðbúnaði að börnum þann veg, að
ekki virðist ástæðulaust að vekja að nýju máls á þessu atriði.
Ekki er þörf á að nefna það fræðsluhérað, sem hér á hlut að
máli; liklega víðar pottur brotinn, en það bætir að vísu ekki úr
skák.
Það má heita afsakanlegt, að kenslustofur farskólanna séu
ekki svo fullkomnar sem æskilegast væri; en það er óþarft og
ófyrirgefanlegt að ylja þær ekki upp í vetrarkuldum- Það er
óverjandi í alla staði, bæði vegna kennaranna og barnanna.
Nægilegt loft, Ijós og — hiti eru fyrstu skilyrðin fyrir því
að mannahíbýli séu viðunanleg. Það má hvergi vanta síst í
skólastofum.
Loft og ljós hefur löngurn verið af skornum skamti,
í sveitabaðstofunum, og svo má lengi illu venjast að gott þyki. En
kuldanum reyna flestir að verjast eftir mætti, og í lengstu lög.
Torfbaðstofur tná byggja svo, að lifandi sé í þeini fyrii'
kulda, ofnlausum: Veggir og þak úr torfi svo þykt, gluggar
svo litlir og svo vandlega byrgðir, að hitinn af heimilisfólkinu
ieiðist ekki til muna út. En þó reyna menn að ylja baðstof. rnar,
og það enda þó að vinna megi sér þar oft ýmislegt til hita.
Farskólarnir eru aftur á móti sumstaðar haldnir í fundarhúsa
skriflum, með járnþaki, og einföldum tréþiljum, — húsum, sem
reist hafa verið aðallega til þess að geta verið þolanlegt skýli
handa fullorðnum karhnönnum á sumardag.
Engum manni dytti í hug að hafast við í þ im vetrarlangt
með hyski sitt, sakir kulda, allra síst nema með ofn hitun. Jafn-
vel efasamt, að góður ofn komi að nokkru liði, því heita loftið
gusast þegar út úr slíkum griudarhjöllum.
En þessi has eru kennurunum boðin iyrir kenslustofur, og
f þessum húsum ætlast fullorðið fólk til að börn sitji við lestur
skrift og bóknám, hverju sem viðrar og hversu kalt sém er, 5
stundir á dag — í þessum húsum ofnlausum!
Um það þarf nú ekki að ræða, hversu slík húsakynni há
öllum framförum, og allri skólavinnu; börnin geta ekki einusinni
skrifað, ekki snert á penna dag eftir dag, — þau eru svo loppin.