Skólablaðið - 01.03.1920, Blaðsíða 4

32
SKÓLABLAÐIÐ
a8 vinna beinlínis á móti gorkúlugróörinum í íslenskri bóka-
geríS.
Veröi slíku fjelagi ekki komiö á stofn meö góðum árangri,
þá er máliö varla tímabært í neinni annari mynd heldur.
Sigurður Nordal segir á einum staö í grein sinni, aö þýö-
ingarnar mættu ekki verða lestrarfjelagsbækur, heldur komast
inn á heimilin. Þaö er auðvitað, aö inn á heimilin þurfa sem
flestar góðar bækur aö komast, og fyr eru þær ekki eiginleg
eign þjóðarinnar. En lestrarfjelögin verður líka að efla, til
þess að kenna mönnum aö lesa, og til að gefa þeim kost á
að lesa fleiri bækur en þeir sjálfir geta keypt. En hjer rekur
sig hvað á annað mjög tilfinnanlega hjá lítilli þjóð, því lestr-
arfjelögin draga í rauninni úr sölu bóka til almennings, nema
á fáum úrvalsbókum, eða þeim, sem vinsælastar verða. Hjer
er óleyst mikið vandamál, og vandræðamál, þar sem bóka-
markaðurinn íslenski er og bóksala hjer á landi,* og svo
lestrarfjelagsmálin.
Væri hjer lestrarfjelag i hverjum hfeppi, yrðu þau um
200. Enginn yrði feitur af því, að gefa út bók, sem lítið
seldist utan fjelaganna. Nú er bókagerð að verða svo kostn-
aðarsöm, að mikil alvara er hjer á ferðum. Og bóksalan er
í rauninni í mesta ólagi í miklum hluta landsins, því bæk-
urnar eru næsta lítið hafðar frammi fyrir almenningi. Vel
og samviskusamlega rekin farandsala er langbest um sveit-
irnar, en gallinn er sá, að lakari bækurnar eru helst boðnar
svo, eða jafnvel rusl eitt á stundum. En margir eru svo
gerðir, að þeir lesa helst þær bækur, sem tilviljunin ber
upp i hendur þeim. Starfsemi lestrarfjelaganna víða um lönd
* Guðmundur prófessor Finnbogason hefir sagt mjer frá, að hann
hafi lengi hugsað um hetta mál, og hefir hann hugsað sjer eins konar
farandsölu, með föstu skiþulagi, og sjermentuðum mönnum til að selja
bækurnar og vera í því ráðunautar almennings, líkt og bókaverðir á er-
lendum alþýðubókasöfnum um val og notkun bóka.
i