Skólablaðið - 01.06.1921, Blaðsíða 2

62
SKÓLABLAÐIÐ
Jú, þarna kemur það. J>að á að breyta
skólunum í skemtistaði, í bíó eða fjöl-
leikahús. pað á að vera svo „gaman“ í
skólanum, að öllu sje borgið.
Jeg er hjer ekki að snúa út úr fyrir
Steingrími lækni, eða svara honum
beinlínis, því hann mun raunar ekki
eiga við það, sem jeg á hjer við. En
þetta kveður víða við, að skólarnir,
einkum barnaskólarnir, sjeu svo leiðin-
legir; það þurfi að gera þá skemtilegri,
skemtilegri — (skólapiltar þyrftu líka
helst að verða stúdentar án þess að
leggja mikið að sjer, og stúdentar lærð-
ir menn án þess að hafa fyrir að læra).
Jú, það þyrfti sannarlega að gera
barnaskólana skemtilegri. En þó eink-
um að gera alt lífið miklu skemtilegra
og ljettbærara. þegar um það er talað,
að gera skólana skemtilega og námið
skemtilegt, þá er víst mörgum alveg
óljóst hvað þeir eiga við.
það á ekki að kenna þessa námsgrein
heldur hina, ekki þessa bók heldur aðra
betri, aðra stærri eða aðra minni. þetta
eni deiluatriði, og í þessu má sífeldlega
breyta til bóta (auðvitað líka til verra),
en þetta kemur ekki skemtuninni við.
því að námsgreinarnar út af fyrir sig
og bækumar út af fyrir sig gera ekki
skólana leiðinlega, og megna ekki held-
ur að gera þá skemtilega. þær geta
stutt að hvorutveggja, eins og alt,
smátt og stórt, sem skólunum við kem-
ur. — En það á að kenna öðruvísi —
svona óákveðið — það á að gera þetta
eða hitt; það á að kenna um það sem
snertir lífið og kemur að gagni, það á
að „flytja lífið inn í skólana“ (það er
hámarkið) — og þá mun hitt annað
veitast yður.
Steingrímur læknir tekur það fram,
sem von var að honum, hvers virði það
sje fyrir sveitabömin, að venjast
snemma á „þarflega vinnu, sem þrosk-
ar heila, hendur og vöðva“.
Júni 1921
En ef Jónsa í Saurbæ leiðist smala-
menskan ? þarf þá ekki að breyta smala-
menskunni og gera hana skemtilegri?
Enginn getur átt óskemtilegri æfi en
Jónsi litli í Saurbæ á löngum í smala-
menskunni. Enginn í veröldinni getur
átt eins bágt og lítill, einmana smali,
sem hefir týnt ánum og gengur alt á
móti. það er algeng staðhæfing, að
áhyggjur barnsins og sorgir sjeu ljett-
bærar, en það er ekki rjett. Áhyggjur
forsætisráðherrans eru sem ekkert hjá
hörmungum og baráttu smaladrengsins.
En ekkert af störfum sveitabarna
mundi verða þeim til slíks andlegs
þroska, sem smalamenskan, sje líkams-
kröftunum ekki alveg ofboðið. því smal-
anum lærist það fljótt, að lífið er ekki
leikur einn eða hangs, og að hann verð-
ur sjálfur að bera ábyrgð á sjer og
gerðum sínum. Hann verður að reka frá
sjónum áður en fellur fyrir, og það
stendur ekki á sama hvort það er gert
eða ekki.
En ef Jónsi á Akureyri á að fara í
búð fyrir mömmu sína klukkan 1, en
gleymir því, þá getur hann eins farið
klukkan 2 eða 3, eða mamma hans hefir
þá skroppið sjálf, og það gerir hvorki
til nje frá. það stendur yfirleitt svo
mikið á sama um alt fyrir Jónsa á Ak-
ureyri, hvort hann er að leika sjer uppi
á brekku eða kasta steinum úti á
tanga; ef honum leiðist einhverstaðar,
þá fer hann annað. En Saurbæjar-Jónsi
verður að sitja yfir ánum fram á mið-
nætti og láta þær þá inn í nátthagann
með tölu.
Og ef svo Akureyrar-Jónsi gengur
að náminu með minni alvöru og elju en
hinn, eða ef honum leiðist það, þá er
það náttúrlega af því, að barnaskólinn
á Akureyri er svo leiðinlegur; það þarf
að gera skólann skemtilegri; það þarf
„að setja hann meira í samband við
lífið“ (þó ekki götuslangrið), það þarf