Alþýðublaðið - 11.07.1965, Blaðsíða 8

veld og lærist fljótt. Ef viðkom-
andi kann hana ekki má beita
þeirri aðferð, er við sýnum annars
staðar hér á opnunni, þangað til
frekari hjálp berst.
STILLIÐ SÓLBÖÐUM í HÓF.
— Á okkar kalda og norðlæga
landi er lítil hætta á að fólk sól
brenni sér til óbóta en þó er
allur varinn góður; bezt að fara
sér varlega fyrst en smálengja
þann tíma, sem fólk liggur í sól-
skininu eftir því, sem það verður
sólinni vanara. Hægur andvari eða
þeyr eins og hér er tíður, dregur
mjög úr hættunni á að sólbrenna.
Ungbörnum, sem hafa viðkvæm-
ari húð en þeir, sem eldri eru,
hættir sérstaklega við sólbruna
og gæta ber þess, að sólin skíni
ekki um of í óvarin augu slíkra
barna;,— heldur skulu þau bera
húfu ^með deri, sem skyggir á
augum ef þau eru lengi í sól. Einn
ig ber að gefa fjölskyldufeðrum
sérstakar gætur, því að þeir hafa
margif dálæti á að sofna í sólskin-
inu, skeyta viðvörunum engu —
en bera sig þeim mun aumlegar,
er þeir vakna!
GLERBROT Á STRÖNDINNI.
— Algengt er við strendur sjávar
og vatna — og reyndar annars
staðar, þar sem fólk er á stjái ber
HANDHÆG
LÍFGUNARAÐFERÐ
1. Fjarlægið allt það, sem
hindra kann öndun sjúklings
ins. Leggið hann á bakið
með hæst undir herðunum en
lægra undir höfði.
2. Krjúpið við höfuð sjúk-
lingsins, takið um úlnliði
hans og krossleggið þá á
bringsmölum og styðjið
þétt á til að þoka loftinu úr
iungum hans.
3. Látið af þfýstingnurm
og sveiflið handleggjum hans
upp og út, yfir höfuðið og
eins langt aftur og mögulegt
er. Endurtakið þetta 12 sinn
um á mínútu.
á hinum særða lim, svo að ekki
blæði meira og leita síðan læknis
tafarlaust. Gott er að nota við
þetta t. d. hreinan vasaklút og
hafa undir honum fimmeyring sem
lagður er yfir sárið.
' ÞEGAR sumrar, eykst mjög um-
• ferð manna og bifreiða um land
i allt og þá verður aukin þörf var-
• úðar og vakandi athygli á öllum
1 sviðum. Jafnt fólk, sem ferðast
• um byggðir og óbyggðir hefur
1 margs að gæta og gott af að minn
■' ast þess, að það er ekki nóg að
■ isetjast í mjúkt bílsæti og þeysa
'eitthvað út í buskann; á ferðalag-
!inu getur eitthvað það hent, sem
’jvarlegast er að taka strax með í
’ reikninginn. Á opnunni í dag fjöll
,jum við um nokkrar sjálfsagðar
ivarúðarreglur, sem hverjum ferða
ilang er liollt að hafa hugfastar
íáður en hann sezt upp í bíl sinn
!og brunar út úr bænum.
j
{
, VIÐ VÖTN OG SJÓ
j )
<\ HVAÐ GERA Á OG HVAÐ
1! EKKI. — Það fyrsta er: lærið að
jsynda. Það er sjálfsögð skylda
iallra foreldra að sjá svo um, að
jböm þeirra séu vel synd. Ef svo
ier ekki, þá byrjið strax að kenna
;íþeim.
Nú — ef svo skyldi vilja til að
fólk sé ósynt, þá ber þess ávallt að
gæta að hætta sér ekki út á of
mikið dýpi. Varizt einnig, að börn
hætti sér of langt frá landi með
leikföng sín eða tapi þeim frá sér
og fari að gera isjárverðar tilraun
ir til að bjarga þeim.
Sá, sem leggst til sunds of
skömmu eftir neyzlu þungmeltrar
j máltíðar getur átt á hættu að fá
j krampa. Fólk á því að velja sér
j léttan mat á sundstöðum.
! LÍFGUN ÚR DAUÐADÁI. -
! Sjálfsagt er fyrir hvem og einn,
ef slys ber að höndum, að kunna
hina þekktu lífgunaraðferð: blást-
iirsaðferðina en hún er mjög auð
í SVEITINNI.
OGN I AUGA. — Ef eitthvað
fer i auga manns, er bezt að þvo
það burt — helzt með því að
brynna músum! Fólk má aldrei
kroppa í augu sér með höndum
eða einhverju áhaldi; það getur
skaðað augun illilega. Ef þraut-
irnar hverfa ekki skal læknis leit-
að.
BLÓÐNASIR. — Börn fá oft
blóðnasir, sérstaklega ef þeim er
fætt, að glerbrot leynist og annað
slíkt hættulegt rusl. Á ströndum
þar sem sérstaklega er hætt við
slíkum brotum, er varlegast að
ganga í sandölum.
Ef stunga blæðir aðeins lítið og
stutt ætti að vera nægilegt að
bera á hana joð og setja síðan
plástur yfir. En strax og sárið
byrjar að gróa (eftir einn dag eða
svo) er ágætt að taka af plástur-
inn og leyfa lofti að komast að
sáirinu; þá grær það skjótar.
Sé hins vegar ennþá glerbrot í
sárinu, sem erfitt er að ná, er rétt
ast að leita læknis. Fólk ætti ekki
að braska við að ná þeim út á
eigin spýtur, því að það getur
gert illt verra. Skurðir, sérstaklega
á andliti, ættu þegar að koma fyrir
augu læknis. Einnig á tvímæla-
laust að leita læknis — svo fram
arlega sem það er unnt — ef fólk
stingur sig á nöglum. Bezt er að
láta nærstaddan lækni um að
draga sjálfan naglann úr sárinu.
Ef blæðir úr sári með tíðum
snöggum blóðgusum, er það
merki þess, að skorizt hafi á æð;
þá er rétt að binda þétt yfir sárið
mikið niðri fyrir. Látið þá barnið
sitja uppi og halla fram höfði og
kreistið aftur nasir þess a. m. k.
í tíu mínútur. Þá ættu blóðnasirn
ar að hverfa. Takið barninu enn-
fremur vara fyrir að nudda nefið
eða láta það verða fyrir höggi
a. m. k. tólf næstu klukkustundir.
Haldi blæðingarnar áfram er nauð
syniest að leita læknis.
FI.ÍSAR. — Flísar geta verið
mjög sársaukafullar. Ef flisarend-
inn er siáanlegur er bezt áð draga
hann út með flísatöng en fólk ætti
aldrei að leita eftir flísum með
nál eða nrióni. Ef flísin er stór
er trvgfi'ast að leita á læknisfund.
Litla fb's er hægt að fá út með því
að set.ia útdráttarplástur á sár-
ið. Ef staðurinn þar sem flísin
lenti. verður rauður og aumur er
rétt a» >"rn liann tvisvar á dag f
heitu saltvatni, þangað til flísar-
höfðin” sk'''tur upp. Ef bólga
hleymir í st.nnguna eða hún Ijókk-
ar dae frá degi er sjálfsagt að
vit.ia íæknís.
SITPWak BYLTUR. — Oft
hljótast beinhrot af slæmum bylt
um. Ff mögulegt er, er öruggast
að hrevfa hinn brotna sem
mínnst. Sendið þegar eftir sjúhra-
vagni.
Ef einhver lilýtur höfuðhögg eða
rothögg jafnvel þótt hann ranki
strax við sér en fær svo höfuð-
verk eða önnur slík óþægindi á
eftir, er sjálfsagt að koma lionum
á læknisfund.
Ef blæðir úr nefi manns eða
• 8 11. júlí 1965 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ