Alþýðublaðið - 08.10.1965, Blaðsíða 8

Þó nokkru sunnar í hlíðinni er kotið Bóla, þar sem
Bólu-Hjálmar barðist hart fyrir lífi sínu við mikla fá-
tækt og orti ýmislegt misjafnt um þá, sem honum voru
mótsnúnir.
Undir Blönduhlíðarfjöllum eru einnig Stóru-Akrar,
þar sem Skúli Magnússon sýslumaður Skagfirðinga og
síðar landfógeti bjó miilu rausnarbúi. Hann var ekki
síður umsvifamikill í sýslumannsembættinu en sem land-
fógeti, þó að hann léti meira að sér kveða eftir að
hann var kominn í síðara embættið, og benti þá lands-
mónnum á að breytingá væri þörf á fjölmörgum sviðum
þjóðiífsins. Þar sem þessi réttnefndi„faðir Reykjavíkur”
bjó í Skagafirði er nú félagsheLmilið Héðinsminni, mjög
vinsæll skemmtistaður 5)æði eldri og yngri Skagfirðinga.
Skagfirðingar eru r|iklir gleðskaparmenn. Þeim er
það öllum sameiginleý, að vera söngelskir, enda eru
þar starfandi þrír kaiíákórar og má telja víst, að það
sé Xslandsmet miðað við fólksfjölda. Heimir heitir einn
þeirra, og er söngstjórijhans Jón Björnsson, annar heit-
ir Feykir og stjórnar honum Árni Jónsson. Sá þriðji heit-
ir tinfaldlega Karlakér Sauðárkróks. vegna þess, að
hann starfar í höfuðborg héraðsins. Ögmundur Svavars
son sér um að æfa og stjórna síðástnefnda kórnum,
sem er, að því er ég kemst næst, þeirra yngstur.
Af þessu má sjá, að Skagfirðingar eru miklir söng-
menn og taka þeir gjarnan lagið, þegar kunningjar hitt-
ast. Einn og einn Skagfirðingur hefur gert söng að ævi-
starfi. og er þá nærtækast að nefna Stefán íslandi.
í Skagafirði hafa yfirleitt fæðzt menn í flestar stétt-
ir þjóðfélagsins og a. m. k. tveir ráðherrar eru þaðan.
Magnús Jónsson fjármálaráðherra er frá Mel í Skaga-
firð', sem er skammt frá Reynistað, og Hermann Jón-
asson fyrrv. forsætisráðherra er fæddur á Syðri Brekk.
um í Blönduhlíð.
Söivi Helgason átti heima á Skálá lengst af eftir að
hann var orðinn fullorðinn, en hann var alinn upp á
Keldum, sem eru þar rétt utan við. Sölvi var einn þeirra
GRESN OG MYNDSR:
ÓLAFUR RAGNARSSON
manna, sem nú á dögum eru nefndir „misskilin séní”.
Á Bakka á Bökkum er talið. að Bakkabræður hafi átt
heima, og mundi þá fjallið Gimbraklettur vera fjall það,
sem þeir bræður veltu hrísbyrðinni niður, með einum
bróðurnum innan í, en hann átti að sjá um að þeir
fyndu byrðina, þegar niður kæmi, en allir vita hvernig
fór.
Á Reynistað, sem áður hét Staður í Reyninesi, var
fyrrum nunnuklaustur. Þar bjuggu áður fyrr sögufræg-
ir höfðingjar og ýmsar hetjur Sturlungaaldar, og þó-
nokkur undanfarin ár hefur búið þar Jón Sigurðsson
fyrr\erandi alþingismaður Skagfirðinga.
Byggðasafn Skagfirðinga er í Glaumbæ, sem er
kirkjus
alþingi
Fiöli
auk Sí
ir. Hof
á útgei
framle
og drá
í Va
sundla
mikið
ili. í
Skagfi
Sleii
staðir
svonef
staða (
þess, :
m. a.
og ert
þarni
„Áfi
íenór
syngja
þeir al
Sern
farskji
hestan
ÞÁU VORU GRÁBLÁ skýin, sem grúfðu yfir Skaga-
firðir'um þennan dag. Það var nokkur gola. Hún kom
frá hafinu og var köld, enda var komið haust.
Skagafjörðurinn var ólíkur því, sem lýst er í þjóð-
sþng þeirra Skagfirðinga: „Skin við sólu Skagafjörður”,
eh þetta var engu að síður hinn eini og rétti Skagafjörð-
ujr. Það þurfti enginn að efast um, sem leit í kring um
sig; svipmikil fjöllin bar við skýjaðan himininn, tvær
evjar og einn höfði voru út við sjóndeildarhringinn,
ók mikil vötn liðuðust um héraðið allt. Það þarf eng-
an að undra, sem sér Skagafjörð, að hann skuli vera
t'álinn ein fegursta sveit landsins, og það er' ekki að
ástaiðulausu, að hann hefur orðið umræðu- og yrkis-
efni svo margra.
I Nær fullvíst má telja, að stórskáldið Stephan G.
Stephansson hafi haft Skagafjörð í huga, þegar hann
oírti Ijóð sín og kveðjur til ættarlandsins, eftir að hann
var crðinn bóndi við Klettafjöllin í Vesturheimi. Hann
fæddist í Víðimýrarseli, og hefur honum verið reistur
jjiinnisvarði á Arnarstapa, sem er þar skammt frá.
Þaðan blásir hið fagra hérað Skagafjörður við aug-
lim, grösugt og vítt, skreytt silfurböndum Héraðsvatn-
apna og umkringt háum og tignarlegum fjöllum. Til
áusturs lofea Blönduhlíðarfjöllin útsýn; þar er Glóða-
feykir, tígulegt fjall, upp af Flugumýri, sem fyrrum var
búgarður Gissurs jarls. Norðarleiga í Blönduhlíð eru
Brostastaðir, en þar bjó Jón Espólín, árbókarhöfundur-
ihn frægi, sem var einn af sýslumönnum Skagfirðinga.
É

8 8. okt: 1965 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ