Vísir - 06.03.1959, Blaðsíða 3

Föstudaginn 6. marz 1959 V I s IK _ _______ t;' ; ~" , - . 3
♦ FRAMFARIR OG T
Japanir síunda fiskveiðar
við Brazilíu.
Samkvæmt fregnum, sem orðið fyrir vonbrigðum. ef
berast frá Rio de Janeiro, eru dæma skal eftir árangrinum.
Japanir farnir að láta mjög til Á fyrstu sjö mánuðum fyrra
sín taka við fiskveiðar í Brasi- árs fluttu Brasilíumenn 500
iíu. Hafa þeir fluttst þangað smál. af túnfiski til Bandaríkj-
allmargir, og þar sem þeir éru anna fyrir 300 þús. dollara. Til
góðir fiskimenn, og nota nýj- Þess að þetta verði hægt á að
ustu tækni, hefur þeim orðið leyfa erlendum mönnum að
mikið ágengt. Ekki eru nema | veiða fisk við strendur lands-
2 ár síðan þeir komu þarna til ins. Brasilíumenn hafa átt sína
sögunnar, en sú breyting hef- fiskimenn, en þeir kunnu ekki
ur orðið á á þessum stutta að fará með stór, nýtízku fiski-
tíma, að fiskveiðar Brasilíu-' skip eða yfirleitt að hagnýta
manna hafa tífaldast á þessum sér aflabrögðin eins og nú er
tíma og er Brasilía farin að nauðsynlegt í samkeppni við
flytja út fisk. Það er í Rio þær þjóðir, sem lengra eru á
Grande do Sul, sem Japanirnir veg komnar í þessum greinum.
hafa sezt að og þaðan gera þeir _ ' . - . „
■ De Fana segir að Brasiliu-
menn verði að fá nýtízku skip
og tæki og reynda sjómenn og
j fiskimenn, Hefja verði fisk-
rannsóknir, gera kort af veiði-
svæðunum. Japanir hafa stofn-
að fimm fiskveiðifélög og
kenna þeir innlendum mönnum
handbrögðin. Japanirnir verða
að skrá skip sín i Brasilíu áður
en tvö ár eru liðin frá komú
þeirra og' tveir af hverjum
út.
Það mætti nokkuri mót-
spyrnu, að Japönum var leyft
að flytjast á þessar slóðir. Hin-
ir þjóðlegu Brasilíumenn voru!
því andsnúnir, en fiskimála-
stjóri þeix-ra Brasilíumanna,
Ascania de Faria, lét allt nöld-i
ur hinna þjóðhollu sem vind
um eyi-un þjóta, og hélt því
fram, að það væri þjóðarnauð-
syn að fá hjálp þessara reyndu
, ... , þremur af skipshöfninni verða
nskxmanna og landið þyrfti a i
........ ... . - - - -1 að vera Brasiliumenn. Þá á að
meiri, betri og ódýrari fiski að i
halda. Málstaður hans vii'ðist
hafa sigi'að og ekki hefir hann
l stækka hvalveiðiflotann, en í
fyrra voru aðeins veiddir 125 j
hvalir og er gert ráð fyrir að
500 veiðist á þessu ári.
Kianmrkíírafali.
farið vcrið að reyna nýja flug-
vélatcgund, hina svo kölluðu
VTOL (Vertical Takeoff and
að Brasilía verðd brátt mikil
t fiskveiðiþjóð og að fiskútflutn-
í Eaíidaríkjunum hefir verið jngur verði rnikil tekjulind
txkin i notkun vél, sem fram- jnnan fárra ára.
leiðir rafmagn, en er knúin af i
hita þeim, sem fæst úr úrgangi Vai' ekki einu sinni um það
úr kjarnakljúf, nánar til tekið rétt hér- að íslendingar færu
með skip til Brasilíu? Nú hafa
1
radíó-ísótópimi
Talið er að þessi aðferð til að, JaPanii’ gert það
framleiða rafmagn muni reyn-
ast hentugi'i, en að nota raf-
geyma og meðal’ annars muni
orkan endast miklu lengur og
meira afl fást.
Þetta er tiltölulega lítið tæki
og kallast radíó-ísótóp-knúinn
hitarafall. Er þetta merkasta
tilraunin, sem gerð hefir verið
til að framleiða rafmagn við
hita, og reyndar talin góð lausn
á málinu.
Formaður kjarnorkumála-
nefndar Bandaríkjanna sýndi
Eisenhower foi'seta fyrstu vél-
Landing).
De Faria gerir sér vonir um, Eins og nafnið bendir til,
tekur flugvél þessi sig á loft
án atrennu og lendir á sama
hátt og kopti.
Hreyflarnir ei'U í væng-
bi'oddunum. Má snúa þeim 90
gráður og á því byggist það,
að vélin getur flogið beint upp
eða niður. Þegar flugvélin
Cötur Reykjavíkur eru
erSuar 160 ksii, Eangsr.
es*u

Heildarlengd gatna í Reykja-
vík var í síðustu árslok 156.9
kílómetrar, en það svarar til
sömu vcgarlengdar og frá
ina og síðan leyfði hann að hún og norður fyrir
væri sýnd blaðamönnum. Hrcðavatn í Borgarfirði eða
Rafallinn er aðeins 1 cm í austur undir EyjafjöH. — Alls
þvermál og 14 cm hár. Hann eru 50-4 km' Þessara »atna
getur framleitt 11.500 kfló- maIbikaSar> en *,að er álika
vött rafmagns í 138 daga með vegarlengd og . austur fyrir
því eldsneyti, sem honum fylg- Hveragerði.
jr { upphafi. I A árinu sem leið lengdust
göturar í bænum um 1.4 km.
Sódanáma í
S.- Kenya.
Lake Magadi er lítið þekktur
staður. Hann liggur inn á milli
fjalla í Suður-Kenya um 90
mílur fyrir sunnan Nairobi.
Ekki mundi þó staður þessi
hafa komist á spjöld sögunnar,
, ef þar væri ekki mikil auðs-
’ uppspretta. Þar er nefnilega
mokað upp auðæfum — bein-
línis mokað upp úr jörðunni.
Það er hið þekkta, mikla
brezka fyrirtæki Imperial
Chemical Industries, sem rek-
ur þarna námu. Náman er á
botni vatnsins Magadi og er það
natron, sem grafið er upp, eða
sódi, sem notaður er mikið við
glerframleiðslu.
Þarna hafast við um 3000
manns, karlar, konur og börn.
Þar af eru 100 Evrópumenn,
um 500 Asíumenn, en hinir eru
Afríkunegrar.
Þetta er mjög heitur staður
og því aðeins er þai'na verandi,
að félagið hefur séð starfsfólki
sínu fyrir ýmsum þægindum.
Þarna hefur hver hinna þriggja
þjóðflokka sitt félagsheimili.
Þar er sundlaug og gólfvöllur
o. s. frv. sem gerir íbúum kleift
að hafa ofan af fyrir sér í tóm-
stundunum.
Afríkumennirnir una þarna
vel hag sínum, því að þeir eiga
því yfirleitt ekki að venjast í
Aríku að vel sé fyrir þeim séð
af atvinnuveitendum.
Eins og áður segir, ei'u um
verður flugvélinni flogið á 90 mílur til Nairobi, og þangað
sama hátt og öðrum vélum með liggur sæmilega góð akbraut og
föstum hreyflum I Frh. á bls. 11.
Flugvélin hefur sig beint
upp án atrennu.
Og þ» cr eðiki uin þjrrlia að ræfta.
Bandaríkjaher liefir undan- hefir hafið sig á loft er hreyfl-
unum snúið fram og flýgur hún
þá eins og venjuleg flugvél.
Með þessu móti má komast hjá
ágöllum þeim, sem koptinn
hefir, en kostir hans nýtast.
Þar sem flugbrautir eru
fyrir austan Rauðarái'stíg og
malbikun á Hringbraut vest-
anverði’i. Mesta lenging gatnr
á einurn stað í sumar sem leif
var í Háaleitishverfinu, þa:
sem komið er að því að koma
upp nýju hverfi.
Iielztu gatnagerðarfram-1
kvæmdir á árinu 1957 voru á
Skúlatorgi, Skúlagötu og
Langholtsvegi. Þá var og unn-
ið að undirbúningi malbikun-
ar á syðstu akbraut, milii;
Lake Magadi er mokstursvélin, sem mokar og malar og hreinsar
sódann. Þarna búa 3000 sálir við mikla einangrun í auðinni.
og malbikaðir voru 400 mtr, Rauðarárstígs og Stakkahlíðar
í dcsember 1957 var tckið í 1 Á næsta ári á undan lengd- og auk þess á nokkrum fleiri
notkun fyrsta kjarnorku- ust göturar í bænum aðeins stöðum.
Loftbólur ootaðar við
síidveiðar.
Það þykir gefast ágætlega.
Sjómcnn í fylkinu Maine í hið svonefnda
.
loftbólunet.
rer i
Bandaríkjunum tii um 100 metra, en málbikaðir j Við holræsa- og gatnagerð. Bandaríkjunum liafa undan- Þetta er reyndar pipa en ekki
rafinagnsframleiðslu en það voru þá 1400 mtr. gatna. 1 árs- unnu á
1957 oftast 8 farið notað hið svokallaða loft- net. Er hún sveigjanleg og úr
Penn-!lok 1957 nam flatarmál mal- vinnuflokkar með samtals yfir hólunet til þcss að veiöa síld plasti, um 1200 feta löng. Smá
er í Shippingport
sylvaniufylki.
ingar sögðu á fundi sam- 12.345 fermetrum.
eiginlegrar kjarnorkunefnd
ar þjóðþiiigsins nú í vik-
Sérfræð- bikaðra akbrayta í Reykjavík 100 verkamönnum auk véla- og þykir hafa gefizt undravel. göt eru á henni með eins fets
Iioq/is ™ „„ „vx „issou; "atna Þeim hefir jafnvel tekizt að millibili. Tvær þrýstiloftsdæl-
I manna, en að viðhaldi
Annars segir aukin gatna- og holræsa unnu um 60 manns. veiða síld á miðum, þar sem 'ur þrýsta loftinu inn í báða
lengd minnst tií um gatna-1 Engar endanlegar ákvarð- ckki liafði fengizt branda úr enda pípunnar. Tilraur.amenn-
unni, að rekstur kjarnorku- Iframkvæmdir á hverjum tínxa. anir hafa enn verið teknar um sjó í fleiri vikur. . irnir komust að raun um að
versins liefði frá upphafi Þannig voru t. d. langmestu og gatagerðina á þessu ári, en j Tilraunir, sem fiskimála,- hægt var að reka síldina beina
verið slíkur, að með ágæt-
Una væri. Kjarnorkuværið er
að' mjog verulegu leyti
sjálfstýrt.
dýrustu gatnaframkvæmdir það mál mun nú yera til um nefnd Bandaríkjanna hefir lát- leið inn í net eða vörpu síld-
unnar án þess að um lengingu ræðu og ákvörðunar í bæjar- ið gera, hafa sýnt, að hafa má veiðimannanna.
á götum væri að ræða, en það ráði. j áhrif á göngu síldarinnar í Tilraunirnar stóðu yfir í
var gatnagerð Miklubrautar I ÍAtlantshafi með því að nota Frh. á bls. 10