Vísir - 11.11.1959, Blaðsíða 11

Miðvikudaginn 11. nóvember 1959
VlSiB
11
Fá reykvískir iæknar bygginga-
leyfi í afmælisgjöf?
Helzta áhugamál þairra á 50 ára afmæli L. R.
er að hefja byggingu „Oomus medica".
Læknafélag Reykjavíkur er
hálfrar aldar gamalt um þess-
ar numdir, og átti stjórn þess
og fleiri læknar skemmtilegan
fund með blaðamönnum á
laugardíigskvöld, cn orð fyrir
þeiin hafði formaður félagsins,
Arinbjöm Kolbeinssou.
Þann 18. okt. 1909 komu
saman á Hótel fsland 8 læknar,
og stofnuðu þeir Læknafélag
Reykjavíkur, fyrsta félag ís-
lenzkra lækna. Fyrsti formaður
þess var próf. Guðmundur
Magnússon. Aðrir stofnendur
voru: Guðmundur Björnsson,
Matthías Einarsson, Guðm.
Hannesson, Jón Rósinkranz,
Sigurður Magnússon, Sæmund-
ur Bjarnhéðinsson, Júlíus Hall-
dórsson og Þórður Thoroddsen.
Guðmundar Björnssonar og
Guðmundar Hannessonar.
Brýn nauðsyn var að stofna
þennan félagsskap til þess að
setja ákveðnar reglur um
samskipti lækna í starfi, gera
þeim kleift að hafa sameigin-
leg áhrif á gang almennra heil-
brigðismála, efla gagnkvæma
fræðslu og koma fram sem
samningsaðili fyrir þeirra hönd.
Það var sérstaklega þetta
síðasta atriði, sem hratt félags-
stofnuninni af stað. Sjúkra-
samlag Reykjavíkur hafði ver-
ið stofnað 12. sept. 1909, og var
það fyrsta almenna sjúkra-
samlagið hér á landi.
Þannig var fyrsta verkefni
félagsins að annast samninga
við sjúkrasamlagið. Annar
meginþáttur í starfi félagsins
var að halda uppi fræðslu með-
al lækna um læknisfræðileg
efni og hverskonar heilbrigðis-
mál. Fræðslufundir hófust í fé-
laginu árið 1911 og flutti Guð-
mundur Hannesson fyrsta er-
indið, sem hann nefndi: „Lengd
barna í barnaskólum“. Eftir
þetta fór að komast föst skipan
á fundahöld í félaginu, þar
sem erindi voru flutt til fróð-
leiks fyrir lækna og leiðbein-
ingar í starfi.
Læknablaðið hóf göngu sína
árið 1915. Aðalhvatamaður að
stofnun þess var Maggi Júl.
Magnús og var í fyrstu rit-
stjóri þess ásamt Guðmundi
Hannessyni og Matthíasi Ein-
arssyni. Blaðið þessu var ætl-
að að vera málgagn ísl. lækna,
miðla þeim erlendum fróðleik
og varðveita íslenzka lækna-
renslu. Læknablaðið kemur út
10 sinnum á ári.
Frá næstu áramótum mun
það koma út ársfjórðungslega
og flytja mun meira lesefni en
það gerir nú. Aðalritstjóri blaðs
ins er Ólafur Bjarnason og með-
ritstjóri ar Júlíus Sigurjónsson
og Ólafur Geirsson.
Önnur lækr.afélög.
Starfsemi Læknafélags Rvk.
um málefni héraffslækna, Þessi
. skipan hélzt til 1952, en þá var
gerð gagnger breyting á félags-
málum lækna i landinu. —
Læknafélag fslands var gert að
sambandi læknafélaga, en
svæðafélög stofnuð víðsvegar
jum landið. L. R. er að sjálf-
sögðu langstærsta svæðisfélag-
ið og myndar aðalkjarnann í
L. í. eða % hluta þess. Lækna-
félag íslands kemur fram sem
fulltrúi læknastéttarinnar í
heild gagnvart erlendum aðil-
um og heilbrgðisstjórn.
í
Heilbrigðismál.
1 Læknafélag Reykjavíkur hef-
ir oft háft skipti af almennum
heilbrigðismálum t. d. átt hlut-
deild í framkvæmd berklavarna
tekið þátt í skipulögðum að-
gerðiun sem miðuðu að útrým-
ingu holdsveiki, taugaveiki,
sullaveiki, barnaveiki og berkla
veiki, enda eru þessir sjúkdóm-
ar, sem áður voru mjög út-
breiddir og býsna skæðir, að
mestu úr sögunni hér á landi.
j Miklar breytingar hafa orð-
ið á allri læknaþjónustu á þess-
um 50 árum frá því að L. R.
var stofnað. Áður voru sjúk-
dómarannsóknir tiltölulega fá-
breyttar. Aðaláherzla var lögð
á almenna læknisskoððun og
sjúkraskoðun. Slíka athugun
jvar oftast hægt að gera utan
sjúkrahúss. Á síðustu tímum
hafa stöðugt bætzt við fleiri
og fleiri umfangsmiklar rann-
sóknaraðferðir, sem krefjast
sérmenntunar, og margar þeirra
eru vart framkvæmanlegar
utan sjúkrahúss. Sjúkdóma-
greiningar byggjast því miklu
meira en áður á kerfisbundn-
um sjúkdómarannsóknum. Af-
•leiðing af þessari þróun er sú,
jað læknisþjónusta nú krefst í
jhverju tilfelli meiri vinnu en
áður var og um leið miklu betri
vinnuskilyrða, rannsóknar-
tækja og sjúkrahúsa.
Það er mjög aðkallandi að
ráða hið allra fyrsta bót á
þessu, annars eigum við á
hættu að dragast aftur úr í
læknisfræði, meix-a en þegar er
orðið.
Dotnus medica.
Til þess að koma þessum
málum í gott horf hefir Lækna-!
íélag' Reykjavíkur lengi haft’
áhuga á að x-eisa læknahús —j
■ domus medica —. Hefir bygg- ,
inganefnd félagsins stai-fað að^
þessu máli, en formaður henn-j
; ar er Bjarni Bjarnason.
j Margir læknar í Reykjavík
búa við lélegan húsakost fyrir
lækningastofui- sínar. Biðstofur
sumra lækna eru svo þröngar, j
að það sairu-ýmist hvergi heil-
brigðiskröfum nútímans. Um
þetta er ekki að sakast við
læknana, þeir eiga ekki annars
völ. Víða verður því ekki við
komið, að hafa nauðsynlega
aðstoð vegna plássleysis og
vinnuskilyrði öll svo léleg, að
þjónustan við sjúklinginn
verður seinlegri og erfiðari en
annars þyrfti að vera. j
j Það tíðkast nú víða erlendis
og þó sérstaklega í Ameríku —
að hópar lækna taki sig saman
og stofni læknamiðstöð (Medi-
cal center), þar sem náin sam-
vinna er meðal læknanna og j
sérfræðingar í sem flestum!
greinum læknisfræðinnar eru
starfandi. Allt er miðað við það,
að sjúklingai’nir fái sem bezta
og fullkomnasta þjónustu og
rannsókn á sem skemmstum,
tíma. Þannig lækningamiðstöð |
hefir m. a. verið fyrirhuguð i
Domus Medica, og mun hún
verða sniðin eftir þeim fyi’ir-
myndum erlendum, er bezt
þykja gefast.
2 Röntgendild, rannsóknarstof-
ur og öll tæki, sem tilheyra
nýtízku lækningastofnunum.
Fólk, sem leitar lækna í
Reykjavík, er iðulega sent út
og suður um allan bæinn
til rannsókna hjá ýmsum sér-
fræðingum og í rannsóknar
stofnunum. Hjá því verður ekki
komizt, að þetta verður æði
tímafrekt, þreytandi og allt að
því óþolandi fyrir þá, sem eru
lasburða eða eru bundnir við
fasta vinnu. — Ei’u dæmi
þess, að sjúklingar hverfa bui't
áður en unnizt hefir tími til
að rannsaka þá að fullu. Á
sjúkrahúsunum er jafnan
hvert rúm skipað, svo að þang-
að verður ekki flúið fyrirvara-
laust. Er því ætlunin að hafa
sjúkradeild í sambandi við
lækningamiðstöðina, svo að
fólk gæti dvalizt þar á meðan
það er til rannsóknar.
Þjóðin öll hefir löngu skilið
hið mikla menningar- og
menntagildi, sem félagsheimil-
in hafa, enda rísa þau með
ævintýra hraða um allar byggð-
ir landsins. Alþingi og ríkis-
stjórn hafa líka átt lofsamleg-
an þátt í að koma þeim upp
með ríflegum fjárstyrkjum og
leyfum til fjárfestingar. Þegar
á allt þetta er litið — auk
margs annars, sem gert er fólk-
inu í landinu til hagsbóta, hefðu
læknasamtökin átt að geta
verið bjartsýn á fyrirgreiðslu
sinna byggingarmála. Að vísu
gegnir það nokkurri furðu, að
ekki hefir fengizt fjárfesting-
arleyfi enn, þó beiðni um það
hafi verið ítrekuð þrásinnis í
undanfai’in 4 ár, og hefir því
ekki verið hægt að hefja fram-
kvæmdir eins og ætlunin var.
En við væntum þess að úr
þessu rætist nú á hinum merku
tímamótum L. R. Hópur lækna
óskar að koma starfsemi sinni
í fullkomið nýtízku horf til þess
að geta veitt fjölda sjúklinga
víðsvegar af landinu fljóta
fyrirgreiðslu og fullkomna
rannsókn. Engum getur bland-
ast hugur um, að allt stefnir
þetta til aukinnar menningar
og bættrar þjónustu.
Fyrir tveim árum opnaði fé-
lagið skrifstofu; er hún rekin
í samvinnu við ski’ifstofu Verk-
fræðingafélags íslands í Braut-
arholti 20. Skrifstofan nanast
daglega afgreiðslu, upplýsingar
og bréfaviðskipti félagsins. Þar
heldur stjórn og meðstjórn
fundi, þar sem félags- og
hagsmunamál eru rædd og af-
greidd. Stjórn félagsins skipa:
Arinbjörn Kolbeinsson formað-
Ur, Snorri Páll Snorrason ritari
og Hannes Þórarinsson gjald-
keri.
mm
; I
ViSjið þér lipra
þjóaustu?

mál. Fyrir forgöngu L. R. var
Læknafélag íslands stofnað
1918 og var það einkum skipað
læknum utan Reykjavíkur og
hefir aðallega haft með hönd-
( PRENTVERKQ
Klapparstíg 40. Sími 19443.
GAMIA BIO:
Stúlkan með
gítarinn.
Gamla Bíó sýnir nú rússneska
kvikmynd. — Nefnist hún
„Stúlkan með gítarinn“ og ger-
ist að mestu í hljóðfæraverzl-
un, en þetta er söngva- og
gamanmynd. Þegar um slikar
myndir er að ræða, gera menn
ekki miklar kröfur til efnis, og
gildir hið sama um þessa. —
Óneitanlega er nýstárlegt, að
sjá og heyra hvernig Rússar
gera mynd af þessu tagi, því að
margar eru þær orðnar banda-
rísku myndirnar af þessu tagi,
sem hér hafa verið sýndar. f
fáum orðum má margt gott um
þessa mynd segja. Ljúdmíla
Grússjenko er falleg og syngur
dægurlög skemmtilega og bæðí
í leik hennar og ýmissa annara
eru tilþrif, sumum smáhlut-
verkum enda skilað með ágæt-
um, og „týpurnar“ vel valdar.
Mörg atriði eru skemmtileg og
áhorfendur hlæja oft dátt —■
stundum kannske af því sumt
verður broslegt í okkar augum,
sem ekki á að vera það. — Ekki
kemur manni óvart, að snemma
hyllir undir alþjóða æskulýðs-
mót með tilheyrandi friðarsókn,
er fráleitt verkar á aðra en fá-
eina sanntrúaða, en einmitt
vegna æskulýðsmótsins er efnt
til stórskemmtunar og komið
með hvert skemmtiatriðið öðru
betra í lokin, og þar kemur
bezt fram snilli Rússönna, en
hvorttveggja ber að viður-
kenna, tæknilega snilli þeirra
í kvikmyndagerð, og að þeir
eiga ágæta leikara, og er þetta
kunnugt af ýmsum veigameiri
myndum þeirra. — Eitt af því
fcroslega i myndinni er, þegar
ýmissa þjóða hópar. koma á
skemmtunina miklu — það er
'em sé ósköp lítill æskulýðs-
bragur á þessum hópum flest-
um. — Kvikmyndin er með ísl.
skýringartexta. — Kvikmynda-
hússgestir hér munu nú fá a'ð
sjá talsvert af rússneskum
myndum. Eg fyrir mitt leyti
hlakka til að sjá þær beztu —
og skemmti mér vel, við að sjá
og heyra þessa. Eg held, að eg
hafi tekið rétt eftir, að kvik-
myndin hafi verið „framleidd
til útflutnings“, en ekki held eg
að hér þurfi neinn að hafa á-
fcyggjur af henni sem áróðurs-
mynd. — 1.
'ft,
SKIPAU1CCRÐ
RIKISINS
M.s. Hekla
mmhi
Þcssi mynd er af hinura heirasfræga söngkvartett „Deep River
Boys“, eena sagt var frá i Vísi í gær. Þelr koma hingað í næstu
ÖSKJUGERÐ -
PRENTST0FA
Hverfisgötu 78.
Sími 16230.
austur um land í. hringferð
hinn 17.. þ.m. — Tekið á
móti flutningi á morgun og
árdegis á föstudag til ,Fá-
skrúðsfjarðar, Reyðarfjai ð-
ar, Eskiíjarðar, Norðfjarð-
ar, Mjóafjarðar, Seyðis-
fjarðar, Þórshafnar, Rauf-
arhafnar, Kópaskers og
Húsavíkur. — Farseðlar
seldir á mánudaginn.