Vísir - 23.11.1959, Page 4

«1814
Mánudaginn 23. nóvember 1959
i
Þjóðverjar smíðuðu fyrstu
þotuna fyrir 20 árum.
Var gerð hjá Heinkel-smiðjunum.
F'ramfarir ag t«»k a i —
Þann 27. ágúst 1939, eða fyr-
ir rúmum 20 árum var fyrstu
þotunni flogið í reynsluflugi.
Þetta var í Þýzkalandi. Það
var Beinkelvél — He 178.
Reynsluflugið stóð yfir í átta
mínútur.
Ernst-Heinkel flugvélaverk-
smiðjurnar í Speyer minntust
þessa atburðar nú fyrir
skemmstu og var þá rifjuð upp
frásögn flugmannsins, sem fór
!í þetta fyrsta flug í þrýstilofts-
flugvél.
j Sá hét Erich Warsitz, sem
flugvélinni flaug. Það var á
herflugvelli nálægt Rostock.
Vélin reis bratt og náði brátt
750 km. hraða á klst. Flaug
hann í rúmar átta mínútur en
þegar hann ætlaði að lenda lá
við slysi. Eldsneytið var þrotið
og vélarnar stöðvuðust, en flug-
manninum tókst að láta flug-
vélina svífa og lenda á renni-
flugi heilu og höldnu.
Bretar verða á eftir
í þotusmíði.
Tafir á að smíða „postulínsþotuna'7 svonefndu.
Bretar sjá nú fram á, að þeir
tnuni dragast verulega aftur úr
Bandaríkjamönnum og Rúss-
um í þotusmíði.
Menn eru sammála um, að
næsta skrefið í smíði farþega-
flugvéla verði að smíða þotur,
er farið geti með rúmlega 3000
km. hraða á klukkustund, og
undirbúningur er hafinn á
smíði slíkra flugvéla bæði aust-
an hafs og vestan. Bretar höfðu
gert sér vonir um, að geta
smíðað slíkar flugvélar jafn-
snemma Bandaríkjunum og
Sovétríkjunum, en nú segja
brezk blöð, að vegna sífelldra
mistaka brezkra stjórnarvalda,
muni Bretar verða á eftir. Áttu
tvö ráðuneyti að greiða kostnað
við Britannia-flugvél, sem væri
úr postulíni og ryðfríu stáli, en
nú vill annað ráðuneytið ekki
vei'ja fé til framkvæmdanna,
og táknar það, að hitt verði að
bera kostnaðinn eitt og táknar
það margar ái'a tafir.
Framh. af 3. síðu.
þar sem þrengsli eru víðast
hvar mikil vegna bílamergðar.
Fólk, sem býr á afskekktum
stöðum, þar sem hvorki eru
þjóðvegir né brýr, myndi geta
farið hvert á land sem það
vildi í slíkum svifbílum. —
Bændur og iðnaðai'menn gætu
komið vöi’um sínum á markað
eða til kaupenda fljótar en ella
með því að fara beinustu leið
í lofti. Fjölskyldubílar af þess-
ari gei'ð yrðu hentugir hvort
lieldur væri til skemmtiferða
eða nauðsynlegra erinda og
gætu þeir þannig komið í stað
bæði báta og bíla.
Annar kostur svifbílanna,
sem ekki er síður þungur á
metunum, er það hve hentugir
þeir eru og ódýrir í rekstri.
í þeim eru tvær vélar, sem
báðar eru einfaldar að gerð og
þurfa ekki að vera öflugar. —
Þær yrðu ódýrar í framleiðslu
Á myndunum hér að ofan er verið að prófa svifbíla, sem eru
teiknaðir í flugvélaverkfræðideild Princetonháskóla í Nevv
Jersey í Bandaríkjunum. Á efri myndinni er svifbíll í laginu
eins og fljúgandi diskur, sem er knúinn 2ja hestafla vél. Öku-
maðurinn situr öðru megin í bílnum. Á neðri myndinni er
svifbíll, sem er haldið upp með loftpúða. Hann er svo einfaldur,
að hægt er að byggja hann úr krossviði í heimahúsum. Hreyf-
illinn er ekki stór og vélin mjög lítil.
w hnh ptoirt'tti BHtorf/utt or esBtsin esl<»nc-/,- n ni
tttoVÍStof/ttBtt tof/ jt/tottilttíf/ri Blieilll ÍBttf/ttttl'/ttttfítti
HLAÐBIJÐ
GREINAR UM
MENN 00 LISTÍR
INNGANCUR EFT1R
GOÐilÍNU INDR1MDÓTTÚR
t II EFXIXU:
Ástir Jónasar Hallgrímssonar — Matthías Jochumsson og útilegumennirnir — Bólu-Hjálmar og Skagfirðingar —
Sveinbjörn Svcinbjörnsson — Einar Jónsson, listamaður og bókin gullna — Heimili Jóns Sigurðssonar — Lands-
höfðingjarnir gömlu — Björn Jónsson ritstjóri — Kristján Jónsson dómstjóri — Benedikt Sv'einsscn — Eiríkur
Briem — Arasen á Víðimýri — Leikai'ar og leikrit 1 Reykjavík — Stefanía Guðmundsdóttir — Norðurreið Skagfirð-
inga og uppreisn leiguliðanna. -— Bókinni lýkur á undirfagurri frásögu um jólahaldið í Skagafirði og tunglskinið þar.
Indriði ritaði af allra manna mestu fjöri og einkum ei'u
mannlýsingar hans bæði hittnar cg skemmtilegar. Með
smásögu, litlu atviki eða snxellnu orðtaki bi'egður hann
ljósi á persónu manna og umhverfi svo oft verður ógleym-
anlegt. Pcrsónuleg kynni og gamlar sagnir er samofið í lif—
andi mynd af liðinni tíð.
Þessar greinar Indriða mega lieita óþekktar og fialla eins
og nafn bókarinnar segir um menn og listir og' bá auðýitað
einkum lcikhúsið.
og auðveldar í meðferð. Önnur
vélin heldur bílnum á lofti með
þvi einu að sjúga að sér loft
og blása því út aftur. Vísinda-
nxenn í Bandaríkjuixum vinna
r.ú baki bi'otnu að því að end-
uibæta mai'gskonar lyftiútbún-
að, sem verður að fullnægja á-
kveðnunx skilyrðunx hvað
snertir styi'kleika og fram-
leiðslukostnað. Hin vélin, seni
kiiýr svifbíl áfram, þai'f 'ekki
að vera mjög öflug, cg myndi
þess vegna verða ódýr í rekstri
og söluvei'ð hennar yrði einnig
lágt. Loks myndu slíkar vélar
þui'fa miklu minna eldsneyti
er> bifreið eða bátur, því að
svifbíllinn notar enga oi'ku til
þess að yfirvinna nxótstöðu af
voldum núnings, sem önnur
farartæki þuría að Sigrast á.
Enn verður þó nokkur bið á
að svifbílar verði teknir í notk-
un almennt. Þótt svifbílar þeir,
sem nú ex-u í notkun, líti vel
út og virðist í hæsta rnáta hag-
kvæmii', hafa vísindamenn ekki
rannsakað til fullnustu þær að-
stæðui', senx liggja til grund-
vallar jarðáhrifununx. Þótt bíl-
arnir svífi, vita vísindamenn-
irnir, sem teikna þá, ekki alltaf
gerla hvers vegna beir svífa,
en sú vitneskja er nauðsynleg
til þess að leysa ýmis vanda-
mál í sambandi v.ið notkun
svifbíla almennt, svo og til þess
ao auðvelda víðtækari hagnýt-
ingu „jarðáhi'ifanna“.
I kjölfar svifbílahna munu
síðar fylgja íarartæki frarn-
tíðarinnar, sem enn eru aðeins
draunxur. Það ei'u hi'aðlestir. er
svífa nxeð ofsahx-aða yfir braut-
arteinunum, án þess að snerta
þá nokkurn tíma, og önnur
lnaðgeng ökutæki, senx sanx-
eina alla kosti allra þeirra far-
artækja, er nú bekkíast.