Vísir - 30.11.1959, Qupperneq 4

Mánudaginn 30. nóvember 1959
Indverskir vísindamenn sagðir
vera að levsa offjölgunarvandann.
Ófrjósemipillaii ódýrari í framíeiÓslu
en aspirin.
Þegar komið var fram á
árið 1957 var mönnum almennt
orðið ljóst, að víkja varð frá
Eiægagangsstefnunni í þessum
snálum. Amrit Kaur prinsessa
lét af störfum og við embætti
heilbrigðismálaráðherra tók D.
P. Karmakar, maður, sem vissi,
að hér dugðu engin vettlinga-
tök, kjarkmikill og einbeittur,
Og aðrir enn róttækari, komu
við sögu.
Áhugasamur herlæknir, Bis-
Eien Lar Raina var settur yfir
„fjölskyldu-skipulagsmálin", og
fékk hann fjárhæð, sem svar-
aði til 10 milljóna dollara til
framkvæmdai innan vébandp.
annarar fimm ára áætlunarinn-
ar til þess að vinna að þessum
málum, og heitið meira fé, ef
þörf krefði.
Hann endurskipulagði nú
heilsustöðvarnar, gerði þær að
iniðstöðvum fjölskyldu-skipu-
lagsmálanna. Þær skyldi reka
á heilbrigðislegum grundvelli.
Ráð gefin aðeins hjónum, sem
af eigin hvötum komu — en
virtar skoðanir þeirra, sem
andvígir voru skipulagning-
unni eða fækkun barnsfæðinga.
Hann endurtók hvað eftir ann-
að, að höfuðmarkið væri að
ala upp börn við sem ákjósan-
legust heilbrigðis- og félagsleg
skilyrði. Hann setti sér að
marki, að hafa 20.000 manna
sérþjálfað lið og 2500 stöðvar
víðsvegar um landið 1961. Þeg-
ar þetta er ritað er búið að sér-
þjálfa til leiðbeininga 2370
kennara og koma upp 825 nýj-
um heilsustöðvum. „Innan árs,“
sagði hann nýlega, „getum við
náð til 40 milljóna fjölskyldna
árlega.“
f sumum heilsustöðvunum
starfa ýmsir færustu læknar
Indlands og ágætlega menntað-
ar hjúkrunarkonur og félags-
málasérfræðingar. Yfirstjórn
hverrar stöðvar er í höndum
eins eða tveggja lækna.
Hvað geta mannlegar
verur gert?
Til dæmis um fyrstu erfið-
leika er eftirfarandi frá Singur
í Vestur-Bengal Sett var á
stofn heilsustöð. Forustumenn
hennar kvöddu leiðtoga byggð-
arlagsins á sinn fund til þess
að skýra allt fyrir þeim. „En
af hverju eruð þið að þessu?“,
spurðu þeir. „Guð einn ræður
þessu. Hvað geta mannlegar
verur gert?“
Með gát var útskýrt, að það
væri býsna margt, sem „mann-
legar verur“ gætu gert í þess-
um efnum. Og þeir leiddu at-
hygli að því, að með sama á-
framhaldi og verið hefði yrði
margfalt fleiri að seðja, — en
þegar væri svo komið, að mat-
arskortur væri mikill — að
staðaldri. Og nú var stofnað til
fræðslunámskeiða og voru sér-
stök námskeið fyrir feður —
önnur fyrir mæður. Þegar í
byrjun voru konurnar miklu
betri viðfangs. Þær virtust
skilja þetta betur. Mæður fóru
jafnvel að taka ógiftar dætur
sínar með.
En eiginmenn kunnu því illa,
ef ókvæntir synir þeirra komu
og frændur —; jafnvel ráku þá
út.
Á þessum námskeiðum var
fólkinu sagt hvaða aðferðir
væru væru til þess að tak-
marka barneignir — og velja
þá aðferð, sem þeim væri helzt
að skapi. Brátt fór fólk að
koma lengra að til þess að fá
fræðslu — og árangurinn er
þegar að byrja að koma í ljós.
AðalatriSið er, að fólkið veit
nú, að það þarf ekki að eignast
fleiri börn en það getur sóma-
samlega séð fyrir. .
Róttækari aðferðir —
Hátt settir indverskur emb-
ættismaður og vel metinn stærð
fræðingur, R. A. Gopelaswami,
maðurinn, sem leiddi skýrast í
ljós að manntalið 1951 boðaði
hreinan þjóðarvoða, hóf bar-
áttu fyrir róttækari aðferðum.
Hann hvatti til þess, að allir
foreldrar, sem eiga 3 börn eða
fleiri væru gerðir ófrjóir með
skurðaðgerðum. Það væri eina
ráðið til þess að halda fjölgun-
inni í skefjum. „Og það skiptir
engu“, sagði hann, hvort for-
eldrarnir eru efnaðir eða ekki.
Indland hefur ekki ráð á því,
að fleiri börn en 3 fæðist í
hverri fjölskyldu, og eitt verð-
ur yfir alla að ganga.“
Þegar hann fyrir 3 árum tók
við embætti í Madras komst
hann að raun um, að einstakir
læknar voru farnir að framkv.
þær aðgerðir, sem hann hafði
boðað, þ. e. áhættulitlar skurð-
aðgerðir, sem ekki taka nema
stundarfjórðung. Gopalaswami
fór að kynna sér skoðanir fólks,
sem þessar skurðaðgerðir höfðu
verið gerðar á. Það varð til
þess, að hann fór út á nýjar
brautir, þ. e. farið var að hvetja
menn til þess að undirgangast
slíkar aðgerðir af frjálsum
vilja — og veita fólki nokkur
hlunnindi og fjárstyrk, þ. e.
nokkurra daga frí frá störfum
eftir skurðaðgerðir og nokk-
urra dollara styrk.
Slíkar aðgerðir eru nú gerð-
ar á þúsundum manna árlega
í þessum landshluta. En í öðr-
um, svo sem í Kashmirdalnum,
hafa læknar farið út á þessa
braut, án þess að vita um það,
sem var að gerast í Madras.
Þar hafa verið framkvæmdar
10.000 slíkar skurðaðgerðir á
5 árum.
Ófrjósemipillumar.
Líkur benda þó til, að með
uppgötvun, sem indverskur
læknir hefur gert, verði Ind-
landi bjargað á heppilegastan
hátt frá þjóðarvoða af völdum
off jölgunar. Læknir þessi nefn-
ist dr. Sudhir Nath Sanyal, sem
starfaði að athugunum sínum
í litilli rannsóknarstofu í Kal-
kútta. Hann byrjaði rannsókn-
ir sínar á indverskri akurbaun,
Pisum sativiun, sem indversk-
ar konur mala í deig. eða nota
í súpur.Úr henni vann hann svo
nefnda „ófrjósemi-olíu“, bland-
aði öðrum efnum, og bjó til
pillur, sem hann gerði tilraunir
með á rottum af báðum kynj-
um. Þegar þær fengu þær með
annarri fæðu gátu þær' ekki
eignast afkvæmi, en höfðu eng-
in skaðleg áhrif á almennt
heilsufar þeirra. Verkanirnar
Framh. á bls. 9.

fyrir
SOGSVIRKJUNARBRÉF 1959 RAFMAGNSVÍSITÖLUBRÉF
sem verða til sölu hjá bönkum, flestum sparisjéðum og nokkrum verðbréfasölum frá og með 1. desember n.k.
t T B O Ð
30 milljóna króna Sogsvirkjunarlán 1959 vegna virkjunar Efra-Falls, sem tekið er samkvæmt lögum nr. 35 23. maí 1959, um
viðauka við lög nr. 28 23. apríl 1946, um virkjun Sogsins.

1. gr. — Höfuðstóll lánsins er kr. 30 000 000,00. Útgefin eru skuldabréf
fyrir samtals kr. 36 075 000,00, og er mismunurinn vextir, sem allir eru
greiddir fyrir fram til eigenda bréfanna þannig, að þeir eru dregnir frá
nafnverði hvers bréfs við sölu.
2. gr. — Lánið er í fimm flolckum, sem skiptast þannig:
Litra A að nafnverði kr. 4 220 000,00, þar af höfuðstóll
kr. 4 000 000,00 með 5%% ársvoxtum, gjalddagi 1. nóv. 1960.
Kaupverð 5 000 kr. bréfs hinn 1/12 1959 er kr. 4.761,07
— 1 000 — — ---------------952,21
Litra B að nafnverði kr. 7 828 000,00, þar af höfuðstóll
kr. 7 000 000,00 með 5%% ársvöxtum, gjalddagi 1. nóv. 1961.
Kaupverð 5 000 kr. bréfs hinn 1/12 1959 er kr. 4.492,47
— 1 000 —• — — — —---------- 898,49
Litra C að nafnverði kr. 9 528 000,00 þar af höfuðstóll
kr. 8 000 000,00 með 6% ársvöxtum, gjalddagi 1. nóv. 1962.
Kaupverð 5 000 kr. bréfs hinn 1/12 1959 er kr. 4.219,09
— 1 000 — — — — —---------- 843,82
Litra D að nafnverði kr. 10 292 000,00, þar af höfuðstóll
kr. 8 000 000,00 með 6E4% ársvöxtum, gjalddagi 1. nóv. 1963.
Kaupverð 5 000 kr. bréfs hinn 1/12 1959 er kr. 3.907,65
— 1 000 — — — — —---------- 781,53
Litra E að nafnverði kr. 4 207 000, þar af höfuðstóll
kr. 3 000 000,00 með 7% ársvöxtum, gjalddagi 1. nóv. 1964.
Kaupverð 5 000 kr. bréfs hinn 1/12 1959 er kr. 3.585,70
— l 000 — — ___-----------717,14
3. gr. — Öll skuldabréfin eru útgefin tii handhafa. Þau eru í töluröð
eins og segir í aðalskuldabréfi. Bréfin eru útgefin að nafnverði kr. 5 000,00
og kr. 1 000,00.
4. gr. — Við innlausn hvers skuldabréfs skal greiða verðlagsuppbót á
nafnverð þess í hlutfalli við hækkun rafmagnsverðs í Reykjavík frá því,
sem var í október—nóvember 1959 til gjalddaga þess, 1. nóvember
hvert áranna 1960—1964. Skal hér miða við það rafmagnsverð sem
greitt er fyrir rafmagnsnotkun 1. nóvember ár hvert 1960—1964. Lækki
rafmagnsverð í Reykjavík frá því, sem var í október—nóvember 1959
til gjalddaga bréfanna, verða skuldabréfin innleyst á nafnverði.
Rísi ágreiningur um framkvæmd verðtryggingar þessarar, skal mál-
inu vísað til nefndar þriggja manna. Hagstofustjóri er oddamaður, en
hinir tilnefndir af stjórn Sogsvirkjunarinnar og Seðlabankanum.
5. gr. — Innlausn bréfanna fer fram í Landsbanka íslands, Seðlabankanum.
Eftir gjalddaga greiðast ekki vextir af gjaldföllnum skuldabréfum, og eng-
in verðlagsuppbót er greidd á nafnverð skuldabréfa vegna hækkunar á
rafmagnstöxtum, sem kann að eiga sér stað eftir gjalddaga bréfanna.
6. gr. — Skuldabréf fyrnist, ef því er ekki framvisað innan 10 ára frá
þeim degi, sem það féll í gjalddaga.
7. gr. — Lánið er tryggt með sjálfsskuldarábyrgð ríkissjóðs og bæjai-sjóðs
Reykj avíkur.
Aðalskuldabréf lánsins með áritaðri ábyrgðaryfirlýsingu fjármála-
ráðuneytisins er geymt hjá Landsbanka íslands, Seðlabankanum, Reykja-
vík. Hver sá, er sannar, að hann sé löglegur eigandi sérskuldabréfs sam-
kvæmt aðalskuldabréfinu, getur fengið eftirmynd af því hjá bankanum
gegn hæfilegri þóknun.
Nóvember 1959.
LANDSBANKI ÍSLANDS, SEÐLABANKINN.