Vísir - 07.06.1960, Síða 6

6
V í S I R
Þriðjudaginn 7. júní 1960
ftsn
D A G B L A Ð
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritgtjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,30—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
' Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kostar kr. 30,00 i áskrift á mánuði.
Kr. 3,00 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.

Þrír Islentlingar fórust
nýíega á Wii
Voru allir ungir menn frá Mikley.
ÚlhElitun iistsmaniiafjár.
Það hefir eiginlega verið deilu-
efni á hverju ári, hvernig til
hefir tekizt með úthlutun
fjár þess, sem jafnan er ætlað
listamönnum á fjárlögum.
Oft deila menn um það, hvort
fé þetta eigi að vera til þess
að verðlauna þá, sem vel hafa
gert, eða reyna að gera efni-
legum mönnum kleift að
• helga sig listiðkun. Hér skal
enginn dómur á það lagður,
hvort sjónarmiðið eigi frekar
að ráða, en bæði eiga nokk-
urn rétt á sér.
Hér er hinsvegar talin full á-
stæða til að gagnrýna harð-
lega úthlutunina að þessu
sinni, þar sem sumir flokkar
listamanna hafa verið alger-
lega sniðgengnir, svo að það
er bein móðgun við lista-
mennina. Á síðasta ári nutu
sjö leikarar nokkurs lista-
- mannastyrks, flest ungir
menn, sem voru og eru að
brjótast til frama. Þeir eru
allir hundsaðir af úthlutunar-
nefndinni núna. Sama máli
gegnir um þrjá ágæta tónlist-
armenn, þá Árna Kristjáns-
son, Björn Ólafsson og Rögn-
vald Sigurjónsson. Þetta eru
allt menn, sem þekktir eru
langt út fyrir landsteinana
og hafa borið hróður íslend-
inga víða um lönd, þar sem
menn kunna að meta góða
tónlist.
Allir eru þessir menn svívirtir
af nefndinni með því. að þeir
eru strikaðir út úr hópi
þeirra, sem taldir eru viður-
kenningar verðir. Svo bætir
nefndin gráu ofan á svart
með því að segja, að henni
hafi í rauninni tekizt miklu
betur en öllum öðrum nefnd-
um, af því að hún hafi fækk-
að flokkunum. Önnur eins
fásinna og ósvifni hefir sjald-
an sézt ’á prenti. Nefndin
gerði nefnilega flest verr en
þær, sem verið hafa á undan
henni, en hefir ekki mann-
dóm til að viðurkenna það.
En við góðu er vitanlega ekki
að búast, eins og völdum er
skipt í nefndinni, því að for-
maðurinn mun flestum
mönnum fúsari til að gera illt
verra en allt annað. Vegtyll-
una, formennskuna, hefir
hann hlotið hjá kommúnist-
unum í nefndinni, og hann
er vitanlega fús til að greiða
það gjald, sem af honum er
krafizt, nefnilega að rétta
upp höndina, þegar til þess
er ætlazt af honum. Er menn-
ingarmálum íslendinga sann-
arlega illa komið, þegar mað-
ur af þessu tagi er orðinn
einskonar æðsti prestur í öllu
því, er að listum lýtur. Fer
þá að verða hótfyndni að tala
um það, hversu framarlega
Islendingar standa í menn-
ingu og fögrum listum — og
þeim, sem hafa raunveru-
lega hæfileika í þá átt, er
hentast að snúa sér að ein-
hverju öðru.
Það slys varð í Mikley í
Winnipegvatni í Manitoba í
Kanada, að þrír Vestur-íslend-
ingar fórust af báti í byrjun
niaí s.l. Fer frásögn Lögbergs-
Heiniskringlu af þessum hörmu-
legá atburði hér á eftir, en
þetta birtist í blaðinu um miðj-
an maí:
„Á fimmtudagskvöldi í fyrri
viku vildi það átakanlega slys
til, að þrír Mikleyingar drukkn-
uðu í ósunum milli eyjarinnar
og meginlandsins; það voru þeir
bræðurnir Brynjólfur og Har-
old Jones og Ármann Jónasson,
allir á bezta aldursskeiði. Þeir
voru að koma frá meginlandinu
til eyjarinnar, en vegna þess
að ferjan var ekki tekin til
starfa, lögðu þeir yfir sundið á
smábáti um kvöldið. Þegar þeim
seinkaði, var farið að leita
þeirra og fannst Harold á föstu-
dagsmorguninn örendur í bátn-
um, sem var fastur í krapi úti
á sundinu. Er talið, að bátnum
hafi hvolft, þegar þeir voru að
reyna að komast gegnum krap-
ið, en að Harold hafi tekizt að
rétta hann við og komast upp í
hann, en svo ekki þolað vos-
búðina og frostið urn nóttina.
Leitað var hinna tveggja allan
daginn á mörgum bátum, og
fundust þeir loks þá um kvöld-
ið.
Brynjólfur og Harold voru
báðir fæddir að Hecla; foreldrar
þeirra eru hin mætu hjón Þor-
bergur og Anna Jones, sem jafn-
an hafa átt heima á Birkilandi
í Mikley og hafa alið þar upp
sinn stóra og mannvænlega!
barnahóp. Auk þeirra lætur;
Byrnjólfur eftir sig : eiginkonu i
sína, Kristjönu, dóttir Sigurðar
og Sigfríðar Johnson, og 6 börn
öll á unga aldri, hið yngsta fjög-
urra ára og elzta 15 ára, og|
heita þau Brynjólfur Jr.,|
Wendy, Wanda, Vicky, Bony og
Craig. Hann var 42ja ára að
aldri og búsettur í Mikley.
Har'old var 28 ára, yngstur
systkinanna; hann kvæntist
Edith Rud 2. apríl síðastl. og
syrgir nú hin unga brúður
mann sinn. Systkini þeirra
bræðra, sem eru á lífi, eru
Helgi og Beggi, báðir í Mikley;
Marjorie og Ingibjörg Adelaide
(Mrs. M. D. Webb), báðar bú-
settar í Winnipeg, og Einarínai
í Los Angeles og kom hún þeg-
ar heim.
Ármann Jónasson var 54 ára
að aldri. Hann lifa eiginkona
hans, Lilja, dóttir Jóhannesar
heitins Grímólfssonar og eftir-
lifandi konu hans, Guðrúnar að
Jónsnesi í Mikley; fimm dætur
og einn sonur, og er yngsta
barnið átta ára. Þau eru: Ar-
lene (Mrs. Thorarinsson í Riv-
erton), Liilian og Constance í
Winnipeg ög Phyllis, Clifford
og Valerie heima. Foreldrar
hans voru landnámshjónin Ár-
mann og Ósk Jónasson, er lengi
bjuggu í ísafoldar-byggð. Eftir--
lifandi bræður hans eru: Tómas, ^
Alex í Verboten, Manitoba,
Ármann í Riverton og Lárus í
Prince Rupert, B.C. Ein systir,
Rakel (Mrs. Geellatly) í Winni-
peg. Ármann heitinn átti heima
að Jónsnesi í Mikley.
Með hinu sviplega fráfalli
þessara manna er nú þungur
harmur kveðinn að fjölskyldum
þeirra og frændaliði. Þeir
stunduðu allir fiskiveiðar á
Winnipegvatni og voru vaskir
vatnamenn, vinsælir og drengir
góðir; mun þeirra sárt saknað
af öllum eyjarbúum.
Útförin var gerð frá Mikley-
arkirkju á miðvikudaginn 11.
maí, kl. 2. Jarðsett var í grafreit
byggðarinnar.“
SIGRUftl SVEIIMSSOINi
löggiltur skjalaþýðandi og
dómtúlkur í þýzku.
Melhaga 16, sími 1-28-25.
INNHEIMTA
LÖöFRÆQl'STÖKF
Málflutningsskrifstofa
MAGNÚS THORLACIUS
hæstaréttarlögmaður.
Aðalstræti 9. Sími 1-1875.
Ný togveiðiaðferi fuQreymL
Hermann og lamfheígin.
Þjóðvcrjar framlciða nýja, auðvclda
gerð fognda.
Hermann Jónasson ritar grein
í Tímann á laugardaginn og
heitir á íslendinga að halda
vöku sinni í landhelgismál-
inu, því að þeir atburðir
muni gerast á næstunni, sem
geri þetta nauðsynlegt.
Vegna þessarra varnaðarorða
hljóta menn að hugleiða,
hversu vel þessi sami maður
hefir haldið vöku sinni í
þessu máli, og í hvers þágu
hann hefir barizt, þegar hon-
um hefir þótt nauðsyn að
grípa til vopna.
Ekki skal að þessu sinni rifjað
upp það, sem gerðist í stjórn-
artíð Hermanns Jónassonar,
þegar fiskveiðilögsagan var
stækkuð, en rétt er að athuga
nokkuð síðasta feril þessa
uppgjafaforingja — nefni-
lega vöku hans úti í Genf í
vor. Þar tóku menn fljótlega
eftir því, að Lúðvík Jóseps-
son mótaði afstöðu sína til
allra tillagna eftir því, sem
járntjaldsríkjunum fannst
heppilegast. Var þetta því
líkast, að Lúðvík væri full-
trúi þeirra en ekki íslenzks
stjórnmálaflokks, eins og
hann var talinn. En þetta
var í rauninni ofur eðlilegt,
því að kommúnistaflokkur-
inn hér er aðeins grein af
meiði heimskommúnismans.
Hitt vakti öllu meiri furðu, að
Hermann Jónasson sneið
stefnu sína eftir viðbrögðum
Lúðvíks Jósepssonar og gerð-
ist auðsveipur þjónn hans.
Og auðsveipni hans var ekki
stundarfyrirbæri suður i
Genf. Hennar gætir enn, því
að þegar Þjóðviljinn vill af-
sanna ummæli varðandi
hegðan Lúðvíks Jóespssonar,
lætur hann bara Hermann
vitna. Þetta má nú kalla að
kippa í spotta!
Eftir margra ára tilraunir
hefur loks tekizt að búa til tog-
net, sem verða bæði ódýrari
og auðveldari í meðförum sök-
um ýmissa tæknilegra endur-
bóta. Aðalkosturinn víð þessi
nýju net er sá, að ekki þarf
nema einn bát til að nota þau,
en áður var nauðsynlegt að
nota tvo báta við togveiðar og
höfðu þeir netið á milli sín.
Hin nýju tognet eru ætluð til
veiða á meðaldýpi og eru búin
hljóðmælum sem gefa til kynna
hvar fiskitorfurnar eru. Loks
er mjög auðvelt að hækka þau
og lækka i sjónum.
Hin nýju tognet eru úr næl-
oni. Tilraunirnar með þau hafa
einkum verið gerðar af neta-
og efnarannsóknastofnuninni í
Hamborg á vegum þýzka mat-
væla- og landbúnaðavráðuneyt-
isins, og yfirumsjón með tilraun
unum hafði netasérfræðingur-
inn dr. Joachim Schárfe, sem
einnig starfar fyrir fiskveiða-
deild Matvæla- og landbúnaðar-
stofnun S.Þ. (FAO).
Fyrir Þjóðverjum vakti í
öndverðu að finna ódýra aðferð
til að veiða síld og svipaðar
fisktegundir á meðaldýpi, þar
sem djúphafstognetum varð
ekki komið við. Ætlunin var
fvrst og fremst að fullnægja
þöifum minni togara, sem eru
of litlir til að sækja miðin við
Grænland, Nýfundnaland og
Labrador, Auk þess var að því
stefnt að lengja síldarvertíðina,
þannig að hægt yrði að stunda
síldveiðar árið um kring.
Hin nýju net hafa nú verið
viðurkennd til fiskveiða á með-
aldýpi, og kunnugir telja að
bau muni ekki aðeins hafa í
för með sér einfaldari vinnu-
brögð, heldur og aukinn afla og
auknar tekjur. (Frá S. þ.)
Málflutningsskrifstofa
Páll S. Pákson, hrl.
Bankastræti 7, simi 24-200.
Húseigendafélag
Reykfavíkur
REM0 EKKI
í RÚMIN0!