Vísir - 24.08.1961, Blaðsíða 8

B
Vf SIR
Fimmtudagur 24. ágúst 1961
ÚTGE>-ANDI- BLADAÚTGÁFAN 'dSIF
Rítitiórar-. Hersteinn Pólsson Gunnar G Schrar.v
Aðstoðarritst|óri. \xel rhorsteinsson Préttastjób
ar: Sverrir hórðarson. Porsteinn ó Thorarensen.
Ritstiórnarskrlfstofuri laugavogl 27 Auglýsingat
og afgroiðsla. IngólfsstrcBti 3. 4skriftarg|ald er
krónui *0.00 6 mónuði - f lausasðlu krónur
3.00 eintakið Slmi 11660 (5 llnuri - Félaps
prentsmiojar h.f. Steindórsprent h.t. 6ddo n.»
Múrinn mikli.
Einu sinni encfyr fyrir löngu byggði keisari austur
í Kína mikinn múr utan um ríki sitt og hugðist með
því einangra sig og land sitt frá umheiminum. Nú hefir
aftur verið byggður kínverskur múr. Að vísu ekki jafn
hár og hinn eldri og ekki jafn langt í burtu. En tilgang-
urinn er sá sami: að einangra fólkið frá umheiminum,
svo það fái lifað sælt í þeirri trú að allt sé bezt heima,
en aðrir menn villtir og vondir. Þessi múr stendur á
landamerkjum hinna tveggja hluta Berlínar og hann
er jafnframt minnisvarði um uppgjöf stjómar Ulbrichts.
Sú stjóm hlýtur að vera komin á heljarþröm, sem neyð-
ist til þess að múra þegnana inni í landinu til þess að
varna því að þjóðin hverfi á nokkrum misserum. Stjórn
án þjóðar er vissulega gróflega dapurlegt fyrirbrigði!
En kínverska múrinn er ekki aðeins að finna í
Berlín. Þar er hann að vísu naglfastur og hans gætt af
vígamönnum með vélbyssur. En hann er líka að finna
hér á landi — í hugum þeirra manna, sem hvorki þora
né vilja viðurkenna staðreyndir eða horfast í augu við
sannleikann. Hann hefir verið reistur í hugum þeirra
íslendinga sém hafa gert lífslygina að sínu aðalsmerki,
og gengið á hönd þeirri lífsskoðun, sem þróun sög-
unnar og atburðir liðinna ára sýnæ að er helskoðun,
neikvæðari lífsfílósófía en um getur síðan á dögum
Rannsóknarréttarins.
öll þekkjum við mennina með kínverska múrinn
í hjartanu. Þegar fólkið flýr og leggur líf sitt að veði
þá krjúpa þeir undir múrinn mikla og segja: „Almenn
ánægja austanmegin.“
Þegar fólkið rís upp og gengur berhent gegn
skriðdrekunum eins og í Ungverjalandi, þá segja þeir:
„Fasistarnir gerðu uppreisn.“
Þegar skýrt er frá því að Stalin hafi verið mesti
fjöldamorðingi veraldarsögunnar svara þeir því til að
hér hafi aðeins verið um að ræða smá mistúlkun í fram-
kvæmd kommúnismans.
0g kínverski múrinn nær ekki aðeins til utanríkis-
málanna. Þegar flokksbróðir skrifar lélega bók eða
málar lélegt málverk er hrópað í einum kór: „Hvílíkur
snillingur!“
Við tölum um það á tyllistundum, að við Islend-
ingar séum nú loks frjálsir menn eftir aldalanga ánauð.
En það er misskilningur.
Enn er fimmtungur þjóðarinnar á bak við múrinn
mikla.
★ Berlín reyndist mér vera um 12 klst. leið frá
Reykjavík. Ég lagði af stað með Hrímfaxa frá
Reykjavík kl. 8 á fimmtudaginn og lenti á Tempel-
hof-flugvelli í Berlín með Globemaster-flugvél frá
Pan American kl. 8 um kvöldið. Þannig var aðeins
eitt dægur milli þessara tveggja höfuðborga. En
hvilik óraf jarlægð var þó ekki milli þessara tveggja
staða.
★ Daginn áður en ég Iagði af stað frá Reykja-
vik, hafoi eg venð að vinna að þvi niðn miðbæ, að
koma vegabréfinu í Iag og sækja um svolítinn gjald-
eyri til þessarar ferðar. Um miðjan dag á miðviku-
daginn, hafði sólin brotizt út undan skýjunum og í
logninu varð svo hlýtt, að hópur fólks settist í
brekkuna fyrír sunnan Bankastræti og ég settist
þarna líka til að hvíla mig.
★ Síðan líður aðeins rúmur sólarhringur og hér
stend ég við mörldn milli austurs og vesturs á
Potsdamer-torgi og við augum blasa rammgerar
gaddavírsgirðingar og bak við þær urmull af her-
mönnum í gráum og grænum búningum allir búnir
handvélbyssum. Á bak við sést í rökkrinu í nokkrar
brynvarðar bifreiðir og standa stórar vélbyssur út
um skotraufar á þeim. AHt er þó kyrrt og rótt, en
einhver óhugnanlegur drungi og ógn yfir þessu.
Þarna gapa byssuhlaupin móti manni og maður
nuddar augun og vill helzt ekki trúa þessari hörmu-
Iegu sjón.
Jjru þetta Rússar? spyr ég
vestur-berlínskan lög-
regluforingja sem stendur
hjá mér.
— Nei, svarar hann, — og
það er það versta við þetta.
Þetta eru bræður okkar. Þeir
tala þýzku eins og við, —
þeir eru að vísu fæstir frá
Berlín, heldur eru Saxlend-
ingar fluttir hingað til að
halda uppi reglu hér, — og
Berlínarbúar fluttir upp í
Saxland, til að halda fólkinu
þar í skefjum.
— En segið mér, lögreglu-
foringi, haldið þér að þessir
piltar í leðurstígvélunum
og með rauðu stjörnuna í
húfunni séu reiðubúnir að
að skjóta á ykkur, ef fyrir-
skipunin kemur um það?
— Ef slík fyrirskipun
kæmi? — Ég veit það ekki.
Ja, ég get sagt yður, að þess-
Berlín II.
ir piltar hata Ulbricht eins
og við gerum. En menn eiga
erfitt að slíta sig upp með
rótum og flýja. Og þessir
menn eru misjafnir. Sumir
þeirra eru það sem við köll-
um „harte Hunde“, þ. e.
harðir hundar, algerir og
hlýðnir flokksmenn. Þeir
eru tilbúnir að skjóta hve-
nær sem kallið kemur frá
Moskva. Ég veit ekki hvort
við eigum að kalla þá bræð-
ur okkar, — við héldum
einu sinni að þeir væru
bræður okkar, en ég segi yð-
ur satt, það er engin mann-
leg taug í þeim. Kannske er
sú manntegund til með öll-
um þjóðum, — það var sú
manntegund, sem starfaði í
fangabúðum Hitlers á stríðs-
árunum, — og hún starfar
enn í hinum hræðilegu
fangaþúðum í Austur-
Þýzkalandi.
♦
£Jg rabbaði þarna góða
stund við lögreglufor-
ingjann og hann spurði mig
hvaðan ég væri.
— Hvað heitir aðaltorgið
hjá ykkur í Reykjavík?
spurði hann.
— Það er víst Lækjartorg,
svaraði ég.
— Hvernig myndi ykkur
fslendingúm líka það, ef
einn góðan veðurdag hópuð-
ust út á „das Lækjartorg"
fjöldi vopnaðra manna með
vélbyssur og jafnvel skrið-
dreka og legði þvert yfir
torgið ykkar gaddavírsrúllur
og hindranir úr steinsteypt-
um bitum.
Og mér varð hugsað til
gærdagsins, þegar ég hafði
legið á grasinu fyrir framan
gamla bakaríið. Ja. hvernig
ætli manni likaði það, ef
maður sæi gaddavírsflækj-
urnar liðast suður eftir eyj-
unum í Lækjargötunni og
andspænis okkur hinu megin
stæðu-gamhr félagar okkar
og samlandar með vélbyssu
um öxl.
♦
(^trax og ég hafði fengið
hótelpláss fór ég í göngu-
ferð um borgina og var för-
inni fyrst stefnt yfir að
Brandenborgarhliði. Leiðin
var lengri en ég hélt, en veðr
BMnmw
“^niiiiiiiiiiMiiiiiuiuiiniiijiíiiiiiiiiíiiiiiiiiiiiuiaiiiiiiiiiimuiumiiiuiHniiiiiiii