Tölvumál - 01.09.1988, Blaðsíða 4

ERFIÐLEIKAR í UPPLÝSINGAIÐNAÐI
Á liðnum vetri var rætt um rekstrarerfiðleika nokkurra tölvufyrir-
tækja. Sum urðu gjaldþrota en önnur voru yfirtekin af sterkari fyr-
irtækjum. Mönnum ber saman um að mikils samdráttar gæti í sölu
tölvubúnaðar. Hann hófst síðari hluta árs 1987 og hefur haldið áfram
á þessu ári. Ástandið hefur valdið innflytjendum og tölvusölum
búsifjum. Einnig hefur gætt erfiðleika hjá fyrirtækjum sem framleiða
hugbúnað. Mörgum hefur gengið þunglega að afla verkefna og orðið
að draga saman seglin ekki síður en seljendur.
Fyrir nokkrum árum varð mikill samdráttur í upplýsingaiðnaði í
Bandaríkjunum og Evrópu. Sérstaklega voru árin 1985 og 1986
tölvuframleiðendum þung í skauti. Nokkur af kunnustu tölvufyrir-
tækjum í heimi lentu í erfiðleikum. IBM varð fyrir umtalsverðum
áföllum og varð að endurskipuleggja rekstur sinn. Sömu sögu er að
segja af Apple. Eftir tveggja ára samdráttarskeið tók markaðurinn
við sér á ný. Hinn ört vaxandi hugbúnaðariðnaður í Bandaríkjunum
varð einnig fyrir áföllum. Sérstaklega urðu lítil fyrirtæki illa úti.
Fram að þessum erfiðleikaárum höfðu menn átt að venjast stöðugum
vexti í upplýsingaiðnaði. Fyrirtæki höfðu miðað áform sín og
rekstraráætlanir við 30% til 40% söluaukningu á ári. Þau voru illa í
stakk búin til að mæta óvæntum samdrætti. Á þessum árum voru
almennt miklar sviptingar í rekstri bandarískra fyrirtækja. Mörg
þeirra neyddust til að endurskipuleggja rekstur sinn og skera niður
rekstrarkostnað. Tölvudeildir lentu undir hnífnum ekki síður en aðrar
rekstrareiningar. Upplýsingadeildir hafa átt að venjast meiri þenslu
en framleiðsludeildir. Tölvuvæðing hefur verið forgangsverkefni og
oft gengið fyrir um fjármagn. Þó að illa gengi höfðu tölvumenn ekki
þurft að draga jafn mikið saman seglin og aðrir. Árin 1985 og 1986
breyttist það sjónarmið. Tölvudeildirnar þurftu að sætta sig við að
minnka umsvif, endurskoða áætlanir eða fresta framkvæmdum til jafns
við aðra. Það kann að hafa ráðið afstöðu stjórnenda fyrirtækjanna að
efasemdir höfðu víða vaknað um arðsemi tölvuvæðingarinnar. Sam-
drátturinn náði ekki til íslands. Afkoma fyrirtækja í upplýsingaiðn-
aði hér á landi var almennt góð þau ár sem áður eru nefnd.
Ekki er ósennilegt að við getum dregið lærdóm af reynslu Banda-
ríkjamanna. Það sem af er þessu ári hefur gætt erfiðleika í rekstri
fyrirtækja í flestum atvinnugreinum. Gjaldþrot hafa verið tíð,
fyrirtæki hafa verið yfirtekin af öðrum sterkari og mörg hafa endur-
4 TÖLVUMÁL