Vísir - 20.08.1962, Blaðsíða 10

I
10
VISIR
MINNSNG:
Jóna Pálmadóttir
forstöðukona
Jóna Pálmadóttir forstöðukona 1
þvottahúsinu Drífu, lézt í Lands-
spítalanum laugardaginn 11. þ. m.
68 ára að aldri.
Jóna var fædd að Laufási við
Eyjafjörð 2. mat 1894. Foreldrar
hennar voru hjónin Elín Þorsteins-
dóttir og Pálmi Jóhannsson, er
lengst af bjuggu að Sæbóli við
Eyjafjörð. Þau eru bæði látin.
Æsku- og unglingsárin dvaldist
Jóna ýmist á heimili foreldra sinna
eða við ýmis störf í Laufási og
viðar. Þar mun hún hafa lært flest
þau handverk, er tíðkuðust á sveita
heimilum aldamótanna.
Árið 1918 fer Jóna að heiman
og flyzt þá til Reykjavíkur. Fyrstu
árin starfar hún á ýmsum heimil-
um hér í bæ, m. a. hjá frú Georgíu
og Sveini Björnssyni, sem þá var
umsvifamikill málaflutningsmaður
í Reykjavík, og síðar hjá frú Ef-
emíu og Jens Waage. Um sama
leyti vann hún ýmis störf fyrir
Lelkfélag Reykjavíkur.
Eftir að hafa starfað á þessum
heimilum í nokkur ár, réðist Jóna
til starfa hjá verksmiðjunni Hreini
og var þar i rúman áratug. Varð
það upphafið af kynnum hennar
við hinn unga íslenzka iðnað.
Árið 1931 stofnsetur hún, ásamt
systur sinni Sigríði Pálmadóttur,
Unni Kristjánsdóttur og Kristjönu
Einarsdóttur fyrirtækið Drífa, sem
verið hefir eitt viðurkenndasta
þvottahús þessa bæjar síðan. Mun
Jóna því alls hafa starfað rúm 40
ár við iðnaðarstörf.
Sama ár og Drífa er stofnuð, er
Felix Jónsson og faðir hans, að
hefja byggingu stórhýsis að Bald-
ursgötu 7a, og fékk Drífa þar inni
með starfsemi sína, og er þar enn-
þá til húsa.
Þær systurnar Jóna og Sigríður,
ásamt Unni Kristjánsdóttur, bjuggu
að Baldursgötu 7, lengst af. Þær
Jóna og Sigríður bjuggu saman þar
til Sigríður lézt árið 1947, og síðan
Jóna og Unnur til ársins 1955, er
þær eignuðust sitt fagra heimili að
Eskihlíð 18.
Eftir að Þvottahúsið Drífa hóf
starfsemi slna árið 1931, upphóf-
ust kynni á milli fjölskyldu Felix-
ar Jónssonar yfirtollvarðar og
„Drífanna", eins og eigendur Drlfu
voru jafnan nefndar einu nafni.
Kynni þessi urðu smám saman að
sterkum vináttuböndum, sem ekk-
ert nema landamærin miklu fá að-
skilið.
Saga þessarar tryggu vináttu
verður sennilega aldrei skráð, en
sjaldgæf er hún samt. Með hverju
árinu, sem leið, urðu böndin sterk-
ari, og að siðustu var fjölskylda
Felixar Jónssonar aldrei fulltalin,
án þess Unnur og Jóna væru þar
með.
I gróandi túni við fjörðinn leika
tvær fallegar systur. Andstæðurn-
ar, hinn skjallhvíti Kaldbakur I
norðri og iðgræn og fögur sveit
Eyjafjarðar I suðri, hafa ekki enn-
þá mótað skap þeirra. Þetta er
sunnudagur lífsins. En aldamóta-
böm eiga fáa sunnudaga.
„Landsins forni fjandi*' — hafís-
nn — þrengir sér inn I hverja
"c, og allt upp I fjörukambinn.
in er tandlægur hér, og dvelst
o jafnaði annað hvert ár. Hann
áerir afkomuna óvissa.
Það skal þvf engan undra þó að
fylgt hafi hinni ungu, glæsilegu
stúlku bæði óskir og söknuður, er
hún árið 1918 hleypir heimdrag-
anum og leggur af stað suður
heiðar.
Hún hefir gott veganesti. Verk-
kunnátta er góð, viljinn mikill,
skapið sterkt.
Norðlenzka stúlkan hefir bætzt,
I hóp borgarbúa. ísland fagnar full-
veldi. Unga stúlkan tekur þátt I
gleðinni. Af litlum efnum eignast
hún hlut I nýstofnuðu alíslenzku
skipafélagi, er skal flytja börnum
sínum varning utan úr hinum stóra
heimi ,hún vill vera þátttakandi I
raunverulega sjálfstæði, þó það
kosti árslaun hennar.
íslenzkur iðnaður er að hefja til-
veru sína. Þetta hlýtur að vera
framtíðin. Vélar, sem vinna I stað
handafls. Þar er framtíð hennar
ráðin.
Árin líða. Heimskreppan mikla
er I algleymingi. Fjórar stúlkur
bindast samtökum um stofnun iðn-
fyrirtækis, með þeim vélakosti, er
nægja mundi þeim til framfæris.
Fyrstu árin eru erfið, en samstaða
þeirra ryður öllum hindrunum úr
vegi. Fyrirtækið eflist og verður
vel virt.
Það hefir verið sagt um alda-
mótabörnin, að þau hafi lifað nokkr
ar aldir, svo ör hefir þróunin verið
og breytingar á högum fólks.
Jóna Pálmadóttir var eitt af alda-
mótabörnunum. Hún átti því láni
að fagna að sjá land sitt rlsa úr
fátækt og örbirgð, til sjálfstæðis
og sjálfsbjargar. Það voru hennar
laun.
Jóna Pálmadóttir verður i dag
kvödd hinztu kveðju. Minningin
um stórbrotna konu verður eftir
hjá þeim, er henni kynntust.
Henni verður vart betur lýst en
með þessum orðum skáldsins:
Harða, blíða, heita, sterka sál.
Hjarta þitt var eldur, gull og stál,
ólíkt mér, en allt eins fyrir það
ertu gróin við minn hjartastað.
Fjölskylda mín þakkar henni ó-
gleymanlegar samverustundir, og
fyrir þá ástúð er birtist f öllum
hennar gjörðum til okkar.
Blessun Guðs fylgi lienni.
Tékkneskir
strignskór
uppreintaðir
Fara rétt í bað -
Framhald af bls. 9.
— Við þurfum ekkert að
drekka, fjallið gaf okkur að
drekka, sagði Kristín af mikl-
um alvöruþunga, og henni datt'
ekki I hug að fara strax. Við
vildum þó ekki tefja þær leng-
ur, skiluðum berjadósinni og
spurðum þær að lokum hvort
þær væru þama I sumarbústöð-
unum eingöngu á sumrin.
Þær hættu allar að hlæja,
litu stórum augum á mig, síð-
an hver á aðra, og skríktu svo
allar enn hærra en fyrr.
— Auðvitað, manni, annars
héti þetta ekki sumarbústaðir.
FYRIR BARNABÖRNIN
í hlíðinni hinum megin við
veginn, var einn bústaður um-
girtur og hálffalinn I gróður-
settum trjám. Það var eini bú-
staðurinn þeim megin, en nokk-
uð langt til hægri handar, var
einn I smíðum. Upp af brekk-
unni þar fyrir ofan var einn
bílfarmur af fólki og tfndi ber.
Við gengum á vit smiðsins,
þóttumst þurfa að vita, hvað
fjallið héti og fórum síðan
hvergi.
— Fjallið heitir Hafravatns-
hyrna, en bústaðinn er ég ekki [
búinn að skfra ennþá, sagði í
smiðurinn, sem hét Baldur Öx- ■
dal.
— Ég er I raur1 ' •"■'.ginn
smiður, aldrei læ- fúska
við þetta I fríinu f !a það
hóllustuathnefi.
— Ertu nýbúinn að kaupa
landið? J
— Ja, því var úthlutað fyrir
nokkru af bænum og ég var
svo heppinn að fá eina spild-
una. Þær eru nú ekki nema
sjö. Þetta verður ekki stór bú-
staður, um 30 fermetrar og ein
hæð. Hér verður varla nokkuð
vatn eða ljós, enda er mein-
ingin að hafa staðinn rétt til
að skreppa hingað upp eftir um
helgar og I fríum. Ég byggi
þetta ekki sízt fyrir barnabörn-
in.
— Byggir þú bústaðinn einn?
— Sonur minn hjálpar mér,
en að öðru leyti ætla ég að
gera þetta einn. Reyna að ná
honum fokheldum fyrir haust-
ið. Nú er ég nýkominn I frí,
og tek þá Mosfellsrútuna upp
að Reykjum og labba svo hing-
að út. Svo er ég að dunda þetta
yfir daginn, fram til 7—8.
— Er það ekki erfiðleikum
bundið að þurfa að ganga svona
langt, Baldur?
— Nei, nei, það kemur ekki
að sök. Ég tel það einmitt kost
að hafa bústaðinn svona nálægt
bænum, þetta er enga stund
veriö að skreppa þetta.
Áskriftasími
Vísis er
1 76 60
Mánudagur 20. ágúst 1962.
Félag íslenzkra
myndlistamanna
heldur hina árlegu samsýningu sína í byrjun
september. Félagsmenn og aðrir þeir, er
áhuga hafa á að sýna, sendi verk sín til dóm-
nefndar félagsins í Listamannaskálanum
mánudaginn 27. ágúst kl. 5 til 7 s.d.
Félag íslenzkra myndlistarmanna.
Monto
Ratsuðutækin
200 amp
tyrirliggjandi
Hagkvæmt verð og
greiðsluskilmálar.
Þessi tæki
hafa verið i notkun
hér á tandi i
20 ár og reynzt
afbragðs vel.
Ratfækjaverzlun Islands ht
Skólavörðustíg 3 Sími 1795/76
Nauðungaruppboð
verður haldið í Tollskýlinu á hafnarbakkan-
um, hér í bænum, eftir kröfu Kristins Ó. Guð-
mundssonar hdl. o. fl. þriðjudaginn 21. ágúst
n.k. kl. 1.30 e. h. Seld verða alls konar hús-
gögn, plötuspiíarar fyrir veitingastofur (juke-
box), búðarvogir, reikningsvélar, vélhreins-
ari og sýruker, ísskápur, ritvélar, radio-
grammofónn, segulbandstæki o. m. fl.
Enn fremur verða seldar ýmsar gerðir sauma-
véla, vörur o. fl. úr þb. Gunnars Jóhannsson-
ar, 2 eldavélar úr skuldafrágöngudánarbúi
Stefáns Runólfssonar, bátur með utanborðs-
mótor, veðskuldabréf og 2 hlutabréf í Borg-
arvirki h.f. tilheyrandi félagsbúi Unnar Jóns-
dóttur og Finnboga Kjartanssonar.
' k
Borgarfógetinn í Reykjavík.
LAUGAVEGl
Þórir Jónsson.