Tölvumál - 01.10.1992, Blaðsíða 10
Október 1992
hlutverk staðla: "Það er ljóst, að
staðlar munu gegna stóru hlut-
verki í afnámi tæknilegra við-
skiptahindrana innan Evrópu.
Gerðar verða kröfur um sam-
ræmda staðla fyrir framleiðslu-
mál, gerð umbúða, vörumerk-
ingar, innihaldsupplýsingar
o.s.frv., um lágmarksgæði frarn-
leiðsluvara, senr seldar verða
innan sameiginlega markaðs-
svæðisins, og síðast en ekki síst
unr að viðurkenndir aðilar votti,
að allar vörur séu framleiddar í
samræmi við gerðar kröfur".[ 10]
UT-staölaráð
Árið 1986 gekkst Iðntækni-
stofnun Islands fyrir því að
komið var á fót samstarfshópi
um stöðlun á sviði upplýsinga-
tækni. Hópurinn var upphaflega
nefndur Tölvuráð en síðar UT-
staðlaráð. Tilteknar stofnanir
og samtök tilnefndu í ráðið. Árið
1992 var ráðið skipað sem hér
greinir:
Gísli Már Gíslason, Verslunar-
ráði Islands,
Friðrik Sigurðsson, Félagi
íslenskra Iðnrekenda,
Helgi Jónsson (ritari), Skýrslu-
tæknifélagi íslands,
Jóhann Gunnarsson, Fjárlaga- og
hagsýslustofnun,
Oddur Benediktsson (formaður),
Háskóla íslands og
Þorvarður Jónsson (vara-
formaður), Pósti og síma.
Gísli Már, Helgi, Oddur og
Þorvarður höfðu setið í ráðinu
allt frá stofnun þess. Jóhannes
Þorsteinsson, starfsmaður ITI,
tók upphaflegamikinn beinan þátt
í störfum ráðsins og síðar
Þorvarður Kári Olafsson.
Tilgangur UT-staðlaráðs var
einkum þessi: Að fjalla um
stöðlun er varðar séríslenskar
aðstæður og að mæla með
stöðlum sem bæti vinnuaðstöðu
og verklag í íslenskum tölvu- og
hugbúnaðariðnaði.
UT-staðlaráð var vettvangur
samráðs og verkefnavals en hin
eiginlega vinna við stöðlun og
þátttöku í alþjóðasamstarfi var í
höndum starfsmanna STRI og
vinnunefnda.
All margir starfshópar og nefndir
hafa starfað með UT-staðlaráði
á liðnum árum. Á síðast liðnum
tveimur árum voru þeir þessir:
Hugbúnaðarnefnd, nefnd um
útboð og verksamninga (IST 32)
og hnappaborðsnefnd.
Auk þess hafa ICEPRO nefndin
(um verklag í viðskiptum),
samstarfsnefnd um upplýsinga-
mál (STUPP), flokkunarnefnd
bókasafna og EDI félagið haft
samvinnu við STRÍ og UT-
staðlaráð.
Sem stendur taka Islendingar þátt
í nokkrum alþjóðlegum vinnu-
hópum sem fjalla um stafatöflur.
Jóhann Gunnarsson er í ISO/IEC/
JTC/SC2/WG3 nefnd um stafa-
töflur. Þorvarður Kári er ritari
nýstofnaðrar nefndar CEN
TC304 um stafatækni. Auk þess
tekur Póstur og sími þátt í ýmsum
vinnuhópum.
Enn ber að geta þess að UT-
staðlaráð átti frumkvæðið að
tveimur samnorrænum samstarfs-
verkefnum um gerð handbóka.
Hið fyrra "Modeling a Software
Quality Handbook"[14] varðar
gæðastjórnun í hugbúnaðargerð
með tilliti til ISO 9000 staðlanna.
Verkefnið var unnið af starfshópi
sem skipaður var íslenskum og
finnskum sérfræðingum. Al' ís-
lands hálfu var hópurinn skipaður
þeirn Gunnari H. Guðmundssyni,
Oddi Benediktssyni (verkefnis-
stjóra), Olgeiri Kristjónssyni,
Þorvarði Kára Olafssyni og
Vilhjálmi Þorsteinssyni. MSQH
handbókinni hefurnú verið dreift
í nær 3000 eintökum og víða um
lönd.
Síðara verkefnið "Nordic
Cultural Requirements on
Information Technology" fjallar
kerfisbundið um sérþjóðlegar
kröfur til upplýsingatækninnar
fyrir Norðurlönd hvert fyrir sig.
ÞorvarðurKári varverkefnisstjóri
þess verkelnis. Hann og Jóhann
Gunnarsson unnu mest í því af
hálfu íslendinga.[15]
Snemma árs 1989 höfðu alls 18
staðlar í tölvutækni verið sam-
þykktir sem íslenskir staðlar. Nú,
þremurárum síðar, erfjöldi þeirra
kominn á annað hundrað og eru
það fyrst og fremst CEN skuld-
bindingarnarsemþessuvalda. Til
algerra undantekninga heyrir hér
að athugasemdir berist um
staðlafrumvörp um upplýs-
ingatækni og er ástæðan ein-
faldlega sú að enginn gefur sér
tíma til að rýna vel í þessi
frumvörp. Mikið vantar einnig á
að hagsmunaaðilar kynni sér
gildandi staðla.
Á síðustu nrisserum varð UT-
staðlaráði ljóst að í óefni stefndi
í þessum málum og þá ekki síst
hvað varðar íslensku stafina í
stafatöflum. Síðast liðið vor
var því ákveðið að athuga hvort
ekki væri rétt að breyta
starfseminni og breikka starfs-
grundvöllinn svo um munaði.
Stofnaður var starfhópur til að
semjatillögurumbreyttatilhögun
starfseminnar. I starfshópnum
störfuðu þeir Friðrik Sigurðsson
(formaður), Gústaf Arnar,
Þorvarður Kári og Þorvarður
10 - Tölvumál