Tölvumál - 01.10.1992, Blaðsíða 26

Október 1992
Frá Orðanefnd
Sigrún Helgadóttir, formaöur Orðanefndar SÍ
oDtimize. optiinization.
ontimizer
Nýlega barst mér kynningar-
bæklingur frá innflytjanda liug-
búnaðar. Þar er texti sem
greinilega er þýddur úr ensku og
hefur þýðandinn haft Tölvu-
orðasafnið tiltækt og notað það
við þýðinguna. En okkur í
orðanefndinni leist ekki eins vel
á allar þýðingarnar núna og fyrir
6 árum þegar við gengum frá
Tölvuorðasafninu lil prentunar. I
fyrrnefndum texta var t.d. orðið
ágæðingur sem var greinilega
þýðing á optimizer. I
Tölvuorðasafninu má finna
sögnina ágæða sem þýðingu á
ensku sögninni optimize og
verknaðarheilið ágæðing sem
þýðingu á optimizing. Sögnin
optimize er noluð í aðgerðar-
rannsókum og merkir að finna
lausn sem hámarkar eða
lágmarkar tiltekið fall og
fullnægir gefnum skilyrðum. I
þeim fræðum er notuð þýðingin
besta og verknaðarheitið bestun
fyrir optimization. Þar er ekki
talað um optimizer og ekki
auðséð hvaða gerandnafn ætli
að hafa af sögninni besta. Ekki
leist okkur á sögnina besta l'yrir 6
árum og lögðum því til að nota
ágæða, sem til er í eldra máli í
merkingunni "betra, bæta" og
líklega leidd af nafnorðinu ágóði,
en nú finnst okkur það ekki nógu
gott. Optimizer í tölvutækni er
venjulega forrit eða forritsbútur
sem finnur ódýrustu eða hag-
kvæmustu leið í einhverjum
skilningi til þess að vinna tiltekið
verk, t.d. nálgast gögn. Okkur
datt því í hug að búa til sögnina
hagkvæma, verknaðarheitið
yrði hagkvæming og
gerandnafnið, optimizer, héti
hagkvæmir.
uninterruptible power supplv
I tilefni af nýlegu straumrofi í
Reykjavík og nágrenni barst talið
að tæki sem á ensku mun kallað
uninterruptible power supply og
á að verja tölvur gegn straumrofi
í nokkurn tíma. Lagt er til að það
heiti á íslensku straumtryggir.
upload og download
I Tölvuorðasafninu voru
sagnirnar downloacl "flytja gögn
úr tilteknu tölvukerfi í geymslu í
litlu kerfi, t.d. einmenningstölvu"
og upload "flytjagögn úrtilteknu
tölvukerfi, t.d. einmenningstölvu,
í geymslu í stærra kerfi" þýddar
með senda niður og senda upp.
Nýlega voru þessar þýðingar til
athugunar og sýnist okkur að
betra væri að nota flytja niður
og ttytja upp (sbr. flytja út og
flytja inn). Verknaðarheitin yrðu
niðurflutningur og upp-
flutningur.
online og offline
Lýsingarorðin online "sem er
undir beinni stjórn tölvu” og
offline "sem er ekki undir beinni
stjórn tölvu" eru íTölvuorðasafni
þýdd með sambands- og
sambandslaus. Ýmsar aðrar
þýðingar hafa sést á þessum
orðum á undanförnum árum og
hefur verið skrifað um það áður
íTölvumálum. Nýlega kom fram
sú tillaga að nota lýsingarorðin
beintengdur og ótengdur. Væri
gott að heyra álit lesenda
Tölvumála á þeirri hugmynd.
interoperabilitv
Interoperability er heiti á hugtaki
sem sést hefur á undanförnum
árum í tölvubókmenntum. Sam-
kvæmt nýlegu uppkasti að
alþjóðlegum staðli er það sá
hæfileiki kerfis að hafa samskipti,
inna forrit eða flytja gögn milli
ólíkra búnaðareininga á þann hátt
að notandi kerfisins þurfi ekki
að vita mikið um eiginleika
þessara eininga. Lagt hefur verið
til að interoperability heiti á
íslensku verkaskiptageta.
print preview. previewer og
wvsiwvg
Áður hefur verið rætt um
þýðingu á wysiwyg (þ.e. what-
you-see-is-what-you-get). Eins og
þá var sagt er wysiwyg skilgreinl
í uppkasti að alþjóðlegum staðli
sem hæfileiki ritils til þess að
birta texta jafnóðum eins og hann
verður prentaður. Nola mætti
prentvísi (kv.) sem þýðingu og,
el' þörf er á lýsingarorði, prentvís
eins og fyrr var getið.
Samkvæmt fyrrnefndu uppkasti
að alþjóðlegum staðli er print
preview það að birta heila síðu
skjals sem líkast því sem hún lítur
út prentuð. Notandi verður að
biðja um þessa aðgerð en
prentvísin er alltaf virk ef hún
fylgir ritvinnsluforritinu. Lagt er
til að print preview verði kallað
prentsýn.f,/-(?v/(?W(?rerforritfyrir
prentsýn og mætti heita prent-
sýnir (kk.).
26 - Tölvumál