Vísir - 25.08.1962, Blaðsíða 6

6
VlSIR
Laugardagur 25. ágúst 1962.
JJÖFUÐVERKUR get-
ur verið afleiðing ein-
hvers sjúkdóms. Hann
getur stafað af of háum
blóðþrýstingi eða af
heilaæxli.
Hins vegar hefur einnig verið
talið að höfuðverkur geti verið
alveg sjálfstæð veiki, sem staf-
aði eingöngu frá taugunum.
Fyrir tíu árum sögðu læknar að
um það bil 35 af hverjum 100
höfuðverkjartilfellum væru af
þessari taugaveiklunartegund.
Nú hafa ýmsar nýjar upp-
götvanir verið gerðar á þessu
sviði og farið er að líta nokkuð
öðruvísi á sjúkdóminn.
'C’immtug kona kemur til
læknis síns. Hún hefur
þjáðst í mörg ár af krónískum
verk í höfði. Nú vantar hana
reglulega gott meðal til að
draga úr höfuðverknum.
— Það skuluð þér fá, segir
læknirinn, en því aðeins að
þetta sé höfuðverkur, sem
verkjastillandi meðul eigi við.
— Eigið þér við, að það sé
hægt að gefa einhver önnur
meðul við höfuðverk?
— Já, það getur verið og það
stafar af því að á síðustu árum
Hvernig losnar mað-
ur við höfuðverk?
4
á
I1
hafa menn skilið betur orsakir
höfuðverks sem stafar ekki af
neinum öðrum sjúkdómum.
— Tjér eigið við tauga-
höfuðverk?
— Nei, nú er litið öðruvisi
á þetta. Nýjar rannsóknir sýna,
að 90% af öllum krónískum
höfuðverk kemur aðallega á
tvennan hátt. Annað hvort
vegna breytinga á æðunum eða
vegna vöðvaspennu sem kemur
af ofreynslu og þreytu.
Annar þessara sjýkdóma er
„migrenan" svokallaða og staf-
ar frá æðunum. Viss einkenni
koma á undan henni, oftast er
hún öðrum megin í höfðinu og
henni fylgja oft einkenni frá
maga og meltingarfærum svo
sem ógleði og uppköst.
Hin tegundin kemur nær því
eingöngu fyrir hjá fólki sem
vinnur undir miklu álagi og
spennu. Sá höfuðverkur kemur
skyndilega og maður finnur til í
öllu höfðinu.
lækning
— 1^ n hvernig fara læknar
að því að finna út
hvort það er slíkur höfuðverk-
ur, eða hvort annað liggur að
baki?
— Maður rannsakar sjúkling
inn nákvæmlega óg I því felst
að maður spyr hann, hvaða sjúk
dóma hann hafi áður fengið,
hvað oft höfuðverkurinn komi
og hvernig hann lýsi sér.
Höfuðverkur getur stafað af
sjónskekkju og öðrum augn-
sjúkdómum, eða bólgu í eyr-
um og af skemmdum tönnum.
Því er rétt að sjúklingur fari til
sérfræðinga í þessum sjúkdóm
um. Þvl miður stytta alltof
margir sér leiðina og fara bein-
ustu leið í apótekið til að fá sér
höfuðverkjartöflur í stað þc:s
að fara til læknisins.
Það er slæmt m.a. vegna þess
að höfuðverkurinn getur verið
einkenni alvarlegri sjúkdóms
og það er slæmt fyrir sjúklinga
að taka upp á að nota töflur
án ráðlegginga lækna. Sumar
þeirra komast upp í vana og
menn verða að halda áfram að
taka þær. Það gildir ekki sízt
um töflur sem koffein er í.
TTverja tegund höfuðverkjar
verður að meðhöndla á
sinn hátt. Gegn höfuðverk af
„migrenu“-tegund eru notuð
meðul með svokölluðu „ergo-
tamin“, en við höfuðverk sem
stafar af spennu eru notuð af-
slappandi meðul.
— En hvernig kemur spennu
höfuðverkurinn upp?
— Hann stafar einfaldlega af
spennu, þegar menn reyna á
sig eða komast í mikla geðs-
hræringu. Ef maður verður
spenntur, þá spennast og stífna
vöðvarnir aftan á hálsinum og
hnakkanum og koma af stað
höfuðverk. Ef fólk með migrenu
höfuðverk verður líka spennt
getur þessi verkur bætzt við og
gerir þá illt verra.
Gegn þessu eru notuð af-
slappandi og róandi meðul og
oft er gott að láta heitan bakst-
ur fylgja.
Áuk þes?a getur höfuð-
verkúr sem fyrr segir
stafað af of háum blóðþrýst-
ingi. f þeim tilfellum hefur ekki
nokkra þýðingu að gefa verkjar
stillandi töflur, en þá er hægt
að leekka blóðþrýstinginn með
góðum árangri.
Ef verkurinn stafar af bólg-
um, þá er gefið við honum
fúkkalyf. Stafi hann af upp-
hlaupi í nefslímhúð þá fær
sjúklingurinn dropa sem draga
úr upphlaupinu. Og ef orsökin
er ofnæmi, þá er að gefa við
því antihistamin.
Hormonalyf geta einnig kom-
ið til greina og er nú verið að
gera tilraunir með hormónaefni
sem menn vænta sér góðs af.
Á -síðustu árum hafa orðið mikl
ar framfarir í baráttunni gegn
höfuðverk.
Viðtækt starf Sam-
eínuðu þjóðanna
Efling iðnaðar í
fyrirrúmi fyrstu ár
10-ára áætlunar.
Efnahags- og félagsmálaráð
SÞ hefur á fundi sínum í Genf
samþykkt að leggja beri sér-
staka áherzlu á iðnaðarþróun-
ina fyrstu 5 árin I 10-ára áætl-
un SÞ um hin vanþróuðu ríki.
í áætl. er rætt um að stefna
að þvl að hin vanþróuðu ríki
eigi greiðari aðgang að heims-
markaðnum, viðskiptasamningar
þeirra fái fastari form, þau fái
aðstoð til aukinnar fjárfestingar,
ýmsar ráðstafanir verði gerðar
til þess að bæta kjör fólksins í
þessum löndum: með nákvæm-
ari fræðslumálalöggjöf, heilbrigð
iseftirliti, bættri matvæladreif-
ingu, íbúðarbyggingum og rann-
sakaðar verði og nýttar auðlind-
ir svo að grundvöllur skapist
fyrir efnahagslega framþróun.
Aðrar ráðstafanir, sem sam-
þykktar voru, miða að því að
tryggja það að sérsjóður SÞ og
áætlun um tækniaðstoð nái til-
gangi sínum, þ. e. að tryggðar
verði 150 milljónir dollara £
þessu augnamiði.
Efnahags- og félagsmálaráðið
hefur einnig samþykkt tillögu
frá Jórdaníu. Þar er gert ráð
fyrir að Allsherjarþingið Iýsi
ánægju yfir því að nokkur að-
ildarríkjanna hafa stofnað sjóð
til minningar um Dag Hammar-
skjöld. Fé úr sjóði þessum á
fyrst og fremst að verja til þess
að mennta ríkisborgara hinna
vanþróuðu ríkja svo að þeir geti
tekið vjð mikilvægum embætt-
um í heimalöndum sínum.
Sture Linnér til
Grikklands.
U Thant, framkvæmdastjóri
SÞ, hefur skipað Sture Linnér,
dósent frá Svíþjóð, forstöðu-
mann upplýsingaskrifstofu sam-
takanna I Aþenu, en starfssvið
skrifstofunnar nær einnig til
Kýpur, ísraels ag Tyrklands.
Linnér á einnig að stjórna tækni
aðstoð SÞ I þessum löndum.
Sture Linnér var áður yfirmað-
ur liðs SÞ I Kongó og frá því I
apríl hefur hann verið fulltrúi
U Thants I Briissel að þvl er
varðar málefni Kongó.
Sameiginlegur
markaður
Mið-Ameríkuríkja.
Costa Rica, E1 Salvador,
Guatemala, Honduras og Nicara
gua I Mið-Ameríku hafa undir-
ritað þrjá samninga um sameig-
inlegan markað. Samkvæmt
þeim viðurkennir stjórn Costa
Rica samning Mið-Ameríkurlkja
um afnám innflutningstolla og
tollaákvæða og I þriðja lagi
samning þessara ríkja um að-
gerðir I skattamálum er miða að
bættri iðnaðarþróun.
Með þessum samningum hafa
fyrrgreind fimm lýðveldi gengið
endanlega frá sáttmála um sam
eiginlegan markað. I honum
felst m.a. að samræmdir hafa
verið innflutningstollar á rúm-
lega 95% af öllum varningi, sem
fluttur er inn til landanna fimm.
Stofnað hefur verið frlverzlun-
arsvæði og samræmdar ákvarð-
anir verða teknar fyrir iðnaðar-
þróun landanna I heild. Efna-
hagsnefnd SÞ I Suður-Ameríku
hefur starfað með nefnd ríkj-.
anna fimm að því að koma á
þessum samningum.
Beita SÞ refsiaðgerðum
gegn Suður-Afríku?
Formaður og varaformaður
Suðvestur-Afríkunefndar SÞ
hafa birt skýrslu um heimsókn i
sína til Suður-Afríku og Suðvest
ur-Afríku. Þeir leggja til, að Alls
herjarþingið veiti Suður-Afríku
stuttan frest til þess að fram-
kvæma. samþykktir þingsins
varðandi Suðvestur-Afríku, ella
grípi Allsherjarþingið til refsi-
aðgerða eða annarra ráðstafana
til þess að knýja fram samþykkt
ir sínar. Neiti stjórn Suður-
Afríku með öllu að fara að vilja
Allsherjarþingsins, er lagt til I
skýrslunni, að þingið svipti S.-
Afríkustjórn stjórnarumboði I
Suðvestur-Afríku, Sameinuðu
þjóðirnar taki þar sjálfar við
stjórn og hefjist handa um að
búa landið undir sjálfstæði. Loks
segir I skýrslunni, að stjórn S.-
Afríku mismuni kynþáttum I
Suðvestur-Afríku, það sé brot á
samþykkt SÞ og á mannréttinda
yfirlýsingunni.
Barátta SÞ gegn
hungri í heiminum.
Ákveðið hefur verið að sein-
asta vikan £ marzmánuði næsta
ár verði helguð baráttu Samein-
uðu þjóðanna gegn hungri 1
heiminum. Er þess vænzt að þá
viku, sem hefst 21. marz, muni
nefndir, sem starfa að þessu bar
áttumáli I 50 ríkjum og meira en
100 alþjóðasamtök, beita sér fyr
ir ýmis konar aðgerðum til þess
að vekja athygli á þvl, að 1500
milljónir manna I heiminum
svelta eða þjást af næringar-
skorti. í júní næsta ár verður
haldin alþjóðleg matvælaráð-
stefna I Washington og þar
verða gerðar ýmsar samþykktir
um hversu haga skuli baráttunni
gegn hungri I heiminum. Ráð-
gert er að hinn 21. marz n.k.
verði gefin út I 48 löndum ný
frímerki I sambandi við hina al-
þjóðlegu baráttu gegn sultinum.
FAO reynir að hindra
útbreiðslu gin- og
klaufaveiki.
Nefnd Evrópuríkjanna, sem
fjallar um gin- og klaufaveiki,
hefur samþykkt á aukafundi sín-
um 1 Rómaborg að leggja til að
Matvæla- og landbúnaðarstofn-
un SÞ (FAO) beitj sér fyrir því,
Framhald á bls. 13.