Tölvumál - 01.05.1996, Blaðsíða 12

Maí 1996
Bankanetið SWIFT
Eftir Þór Svendsen Björnsson
Á síðustu misserum hefur um-
ræðan um Internetið verið mjög
fyrirferðamikil. Internetið hefur
eflaust náð þeim vexti sem það
hefur fyrst og fremst vegna þess
hversu opið það er og hversu auð-
velt er að tengjast því. Varla er við
hæfi að nota orðið opið, svo þvælt
sem það nú er, án þess að útskýra
við hvað er átt. Með opið er hér
átt við að allir geti tengst Inter-
netinu og að ekki sé krafist sérstaks
búnaðar til að tengjast því, það er
ekki öruggt og ekki gerðar miklar
tilraunir til að hafa það svo. Það
eru engar innbyggðar aðferðir til
að tryggja öryggi á netinu eða eru
a.m.k. ekki viðhafðar að öllu
jöfnu.
Vilji menn meira öryggi á Inter-
netinu geta þeir að sjálfsögðu lagt
út í kostnað og vinnu til þess.
Sé hægt að tala um að Inter-
netið sé á þeim enda litrófsins sem
auðkennist af opnum og óöruggum
netum þá má segja að SWIFT
bankanetið sé á hinum enda þess.
í þessari grein vil ég fjalla stutt-
lega um þá þætti SWIFT netsins
sem tryggja öryggi þess. Skiptist
greinin í eftirfarandi þætti.
• Almennt um SWIFT
• Inngönguskilyrði
• Uppbygging netsins
• Tenging við netið
• Skeyta sendingar
• Lyklamál
• Hlutverk Reiknistofu
bankanna
Almennt um SWIFT
Stafirnir í nafninu SWIFT
standa fyrir Society for Worldwide
Interbank Financial Telecommuni-
cation. Swift var stofnað 1973 til
að auðvelda bönkum að koma
greiðslum á öruggan og skjótan
hátt sín á milli og að tryggja sam-
ræmdan skilning á greiðslufyrir-
mælum og þannig minnka villur og
misskilning.
Þegar SWIFT hóf rekstur nets-
ins 1977 voru aðildabankar 239 í
15 löndum en í dag eru aðilda-
bankar 2856 í 147 löndum. Fyrsta
árið fóru að meðaltali 20.000
skeyti um netið á dag en nú eru
það 2.500.000 skeyti á dag.
Ekki var einungis sett á fót
tölvunet til skeytasendinga heldur
var lögð mjög mikil vinna í að
staðla innihald þeirra skeyta sem
um netið færu.
Netið er svokallað pósthólfa-
kerfi (store and forward) þ.e.a.s.
sendandi og móttakandi þurfa ekki
að vera tengdir netinu á sama tíma
til að hafa samskipti. Send skeyti
eru geymd í pósthólfi viðtakanda
þangað til að hann sækir þau.
Samskipti við netið fara öll
fram á skeytaformi, t.d. tenging við
netið (login) og kveðja (logout) eru
sérstök skeyti.
Öll skeyti eru afrituð í dagbók
sem notendur geta flett upp í með
þar til gerðum skeytum.
Inngönguskilyrði
Ekki fá allir sem vilja að tengj-
ast netinu. Til þess þarf að upp-
fylla ákveðin skilyrði og sækja sér-
staklega um inngöngu. Stjórn
SWIFT þarf síðan að samþykkja
umsókn viðkomandi. Greiða þarf
sérstakt stofngjald og skrifa undir
stofnsamning.
Samningur þessi kveður meðal
annars á um að aðili skuldbindur
sig til að tengjast netinu á hverjum
degi og sækja sín skeyti, einnig að
vera tengdur a.m.k. 7 tíma á dag.
Aðilar verða að skuldbinda sig til
að eiga varakerfi til að tengjast
netinu. Varakerfið verður að vera
á öðrum vélbúnaði en aðalkerfið.
Til skamms tíma fengu einungis
bankastofnanir aðgang að netinu
en nýlega fengu verðbréfamiðlarai'
einnig aðgang.
Uppbygging netsins
Netið er byggt upp eins og tré
á hvolfi, þar sem notendur
(bankar) eru lauf trésins en rótin
er kerfisstjóri sjá mynd 1.
Hvert lag í trénu samanstendur
af einni eða fleiri tölvum. Tölvur-
nar í SWIFT netinu eru í stöðugum
samskiptum við hver aðra. Netið
byggir á OSI staðlinum og notar
eigið X.25 gagnanet.
Hver virkur hluti í SWIFT
netinu er kallaður hnútur og eru
þeir eftirfarandi (sjá mynd 1):
• Kerfisstjóri
System Control Processor
(SCP)
• Skeytamiðlari
Slice Processor (SP)
• Svæðisstjóri
Regional Processor (RP)
• Samskiptatölva
Communications Processor
(CP)
Hjartað í SWIFT eru tvær
mannaðar stjórnstöðvar, önnur í
Hollandi en hin í Bandarfkjunum.
í stjórnstöðvunum eru aðalhnútar
netsins staðsettir, kerfisstjórar og
12 - Tölvumál