Vísir - 13.10.1962, Page 13
V 1 S I R . Laugardagur 13. október 1962.
U
Hugleiðingar á bind-
indisdegi 1962
Það er mlkið rœtt um áfengis-
drykkju æskunnar. Næstum því
svo að haida mætti á stundum,
að þeir sem fullorðnir teljast,
væru alveg hættir að væta kverk-
amar með víni. f sumum frétt-
um eru allir fullir orðnir ung-
lingar og börn, sem gert hafa
innrás á mannamót, t.d. á s.l.
sumri mátti skilja af fréttum af
landsmóti hestamanna á Þing-
völlum, að margir hefðu verið
við skál, en fullir aðeins ungling-
ar. En þó var svo, að þeir, sem
af lögreglu vom fluttir af staðn-
um, voru aliir eldri en tvítugir.
Það er sálrænt ísl. nútfma fyrir-
bæri, að gera flesta ef ekki alla,
í fréttum af einhverju manna-
móti, drukkna og jafnvel ofur-
ölvi, t.d. gerði Stefán fréttamað-
ur og skáld Jónsson 8400 manns
á Landsmóti U.M.F.Í. að ölóðum
skríl og þá jafnframt að ófull-
veðja unglingum. Hann dró af
óskiljanlegri kurteisi 600 starfs-
menn og keppendur undan. Hann
vildi láta sem allir þessir ein-
staklingar frá 19 sýslum og 10
kaupstöðum hefðu komið til
Lauga til þess að drekka og
verða afvelta í lyngmóunum. —
Annar fréttamaður lýsti í blaði
sínu þannig tiltekinni samkomu
í félagsheimili, að þar hefði ekki
heyrzt f hljómsveitinni fyrir óp-
um og ekki verið unnt að dansa
fyrir slagsmálum og allt verið
brotið sem brothætt var. Hið
rétta var að sögn húsvarðar, að
minnsta rúða hússins var hið
eina, sem brotnaði og samkomu-
gestir prúðir, en úti fyrir bar á
ryskingum hjá þeim, sem eigi
komust inn.
Staðreynd er, að víða á sam-
komum ber mjög á víndrykkju
og ofurölvaðir karlar og konur
eigi óalgeng sjón.
En hví geta fréttamenn og rit-
höfundar ekki látið vera að gera
illt verra eða gott slæmt. Eru
þeir slíkir „ofstækismenn“ um
bindindi, að þeir sverta allt og
ýkja, til þess að opna augu les-
andans á siðleysinu? Voru allar
myndir blaðanna frá réttum og
göngum 1961 liður í slíkri bar-
áttu? Þar sást varla fjárhópur,
en hópar karla og kvenna eða
einstaklingar með vínflöskur á
lofti eða á munni.
Nei, því miður er hópur bar-
áttumanna gegn áfengisdrykkju
of fámennur. Meðal rithöfunda
og blaðamanna er of fáa að finna
og því er málum svo farið, að
á vandanum, sem menn látast of
oft sjá á samkomum og þá sér-
staklega hjá æskufólki, er ekki
tekið með alvöru eða svo að hug-
ur fylgi máli, heldur er hneyksl-
azt. Þeir krefjast þess að vera
teknir alvarlega, en þeim er ekki
alvara. Við, sem eldri erum og
viljum hafa áhrif á æskuna,
krefjumst þess að hún taki okk-
ur alvarlega, en okkur skortir of
oft að vera alvara. Við viljum
oft að æskan láti stjórnast af
orðum okkar eða af eigin skyn-
semi, en okkur mistekst alltof
oft að vera stjórnendur eða þora
að stjórna. Við viljum vera æsk-
unni fordæmi, en okkur er of oft
af sjálfs okkar hugsunarleysi eða
aðgæzluleysi meinað að vera hið
góða fordæmi.
Fordæmin að -drykkju hinna
fullorðnu eru æskunni of víða
augljós, á heimilum, á almanna-
færi, í kvikmyndum, í blöðum og
bókum. Hinir eldri heita því á
vinnustöðum í áheyrn yngri og
eldri félaga af fara á ærlegt
fyllirí, að þessu eða hinu verk-
inu loknu. Sorg eða mótlæti skal
svæfa í víni. Hamingju og vel-
gengni fagna í áfengi. Feimni eða
ótta deyfa í veig. Þannig má
áfram telja upp „nytsemi" víns-
ins samkvæmt áliti hinna eldri,
sem ungviðið mænir til eða safn-
ar frá orðum og athöfnum í
minni sér.
Það er erfitt á þessum bind-
indisdegi að setja fram kröfu um
bann á sölu áfengra drykkja, þeg-
ar svo margir vilja enn auðveld-
ari kaup á áfengi og þá um leið
fleiri tegundir. Alltof margir trúa
því, að með því muni ölvun réna.
Þeir vitna í hegðun þjóða, sem
hafa slíkan hátt á vínsölu. Ég
og kona mín ferðuðumst í sumar
meðal fjögurra þjóða, sem „nptu"
þessa „vínfrelsis". Við höfðum
DULSPEKISKÓLAR-
DULMINJASÖFN
- HIN KRISTNA DULSPEKÍ -
Nokkrir nemendur, er nema vilja HINA KRISTNU
DULSPEKI, verða teknir til náms í Dulspekiskólanum á
komandi vetri.
Nemendur (konur og karlar) séu á aldrinum 21—45 ára.
Áherzla er lögð á góða kunnáttu í móðurmáli voru og
hæfni í framsögn. — Engin inntökupróf né burtfararpróf.
Námið má stunda ásamt öðru námi og nám liðinna ára,
svo sem nám í lýðskóla, kennaraskóla, menntaskóla og há-
skóla eru mjög æskileg, en ekki nauðsynleg.
Nemendur beri það með sér að þeir séu fæddir sendi-
boðar, séu þekktir að prúðmennsku, reglusemi og hófsemi
— beri lotningu fyrir íslenzkum lögum, vilji alla heill
höfuðborgar vorrar, lands og þjóðar — séu víðsýnir og
velviljaðir mannvinir.
Dulspekiskólinn veitir einnig almenna fræðslu.
Hæfum nemendum verður veitt aðstoð til þess að
stofna sjálfstæða Dulspekiskóla og Dulminjasöfn að námi
loknu.. — Væntanlegir nemendur komi til viðtals í Dul-
spekiskólann eða í skrifstofu Dulrænuútgáfunnar Tjarn-
argötu 10C. (Bréfum veitt mótttaka f pósthólfi 1322).
Sjá, HIN KRISTNA DULSPEKI er ótæmandi uppsprettulind fyrir skáld og rithöfunda.
sálfræðinga, guðspekinema, trúboða, kennara, guðfræðinga, lækna, lögfræðinga, jarðfræð
inga, lifeðlisfræðinga og stjömufræðinga,
DULSPEKISKÓLINN / REYKJAVIK
oft ■ orð á því við hvort annað,
hve tíðum og víða við sæjum
ölvað fólk á almannafæri eða á
veitingastöðum. Ég leyfði mér að
Iáta það hvarfla að mér, er ég
minntist héðan að heiman kenn-
ingarinnar um bætta „vínmenn-
ingu“, ef vín væri selt sem víð-
ast, að þeir sem vitnuðu til þess-
ara þjóða og teldu hjá þeim vart
sjást ölvaðan mann, að sjón
þeirra og dómgreind sljóvgaðist
vegna þess, að þeir ofnotuðu
sjálfir hið auðfengna áfengi.
Þessa gætir fljótt á ísl. far-
þegaskipi. En þá kveður við, að
áslæðan fyrir ofdrykkjunni sé
ófrelsið í landi og menn kunni
sér ekki hóf af óvananum af því
að umgangast vínið. En mér virt-
ist af för minni að dæma um
svo kölluð „vínmenningar" lönd
að þar kynnu íbúarnir heldur
ekki að fara með vín og hefðu
engu síður en okkur íslending-
um verið þarft að færa sér í nyt
heilræði Hávamála um neyzlu
ölsins.
Mín hógværa ósk á þessum
bindindisdegi er sú, að við hinir
eldri beitum öllum þeim ráðum,
sem við getum fundið, til varn-
aðar því, að unglingar neyti
áfengis, finnum ástæðurnar að
því og stöndum vörð um þær
framkvæmdir, sem einstaklingar,
félög, skólar, heimili, kirkja og
borgaryfirvöld koma á til þess
að spyrna við því að unglingar
hneigist til víndrykkju. Borgar-
yfirvöld og félög efla tómstunda-
störf og reka tómstundaheimili.
Hér í Reykjavík er rekið leikhús
æskunnar og ágætur veitinga-
staður gerður að dansstað æsk-
unnar, þar sem ekki er vínsala.
—• Æskan er að eignast sína
skemmtistaði hér í Reykjavík.
Hún þarf ekki að leita skemmti-
staða utanbæjar, þar sem ekki
er eins strangt eftirlit með aldri
eins og við dyr reykvískra veit-
ingahúsa.
Skólarnir eru að eignast sína
samkomusali, þar sem hún nýt-
ur sannrár' æSkugleði í Sínum
hóp og nýtur stjórnar og leið-
beininga. Iþróttafélögin eru að
eignast stærri og fleiri íþrótta-
hús, þar sem æskan safnast
til átaka og gleði innan leikj-
anna, sem bundnir eru af reglum
og kenna henni því heildarholl-
ustu og virðingu á rétti náung-
ans.
Sjálf hefur æskan leitað upp
til fjallanna að vetri, byggt sér
aðstöðu til dvalar úti í fsl. vetri
og efnt til íþróttaiðkana á fönn-
inni.
Æskulýðsráði Reykjavíkur datt
í hug á s.l. vetri að kööiá til
leiðar skipulagningu á útisam-
komum á sumrin. Ákveðin félög
efndu til fjölbreyttra útisam-
komna á stöðum, þar sem að-
staða er til mannsæmandi dval-
ar fyrir fjölmenni. Samvinnu
skyldi leita við dómsmálaráðu-
neyti, sýslumenn og lögreglu-
stjóra um að eigi séu leyfðar
helgasamkomur, þar sem fólk er
laðað til dvalar í jafnvel tvo
sólarhringa, nema fyrir sé á
staðnum aðstaða til snyrtingar,
salerni, veitingarými og varin
svæði fyrir svefntjöld og
geymslu farartækja, nægileg lög-
gæzla o.s.frv. Þetta verkefni
tekst vonandi að leysa. Sam-
komubann í heilu héraði á ákveðn
um helgum er ekki lausnin, held-
ur skipulagðar samkomur, á vel
útbúnum fögrum samkomustöð-
um, sem er vel stjórnað og bjóða
upp á fjölþætt atriði fyrir fólkið
að njóta sem áhorfendur eða
virkir þátttakendur.
Bindindismenn hafa sjálfir tek-
ið til við slíkar samkomur og
gefizt vel.
Þó að sjónarmiðin um vínið
séu misjöfn, þá vill enginn vita
af drekkandi og ærðri æsku.
Margt hið slæma í fari æsk-
unnar íslenzku í dag er okkur
hinum eldri að kenna. Yfirsjón-
irnar verðum við að finna og
færa til betri vegar. Við læknum
ekki neinn vanda með hneykslun,
dómhörku eða ýkjum, en sízt
með andvara- og alvöruleysi.
Látum því þessa bindindishelgi
verða íhugunarstund um það, að
vínneyzla getur spillt æskunni
og hvað við hin fullorðnu getum
gert til þess að temja henni hin
hollu lífsviðhorf.
hatfo&níÆ
‘ ' ERRADEILD
Ræstingakona
Ræstingakonu vantar til stigaþvotta í sambýlishúsi. Upplýsingasími
20928 kl. 7-9 laugardag, og kl. 1-3 sunnudag.
Píanó
til sölu. Upplýsingar gefnar í síma 37789 í dag og á morgun.
Rafsuðuþráður
i!« SSed
RAfSUÐUÞRAÐURINN
og hinn nýi
C^nfact are
RAFSUÐUÞRÁÐUR
jafnan fyrirliggjandi.
Ralsuautæki og rafsuðuvélar útvegaðar með stuttum
fyrirvara.
Raftækjaverzlun íslands h.f.
Skólavörðustíg 3 . Símar 17975/76