Vísir - 27.10.1962, Blaðsíða 4
4
V í SIR . Laugardagúr 27. okt6ber !962.
*
a
Of hægt
kilometra hraða
Ungur maður 1 Verzlunarskól-
anum er einn af þeim fáu ís-
lendingum, ef ekki sá eini, sem
ekið hefur raunverulegum kapp-
akstursbíi. Marga hefur sjálfsagt
langað til þess, en fáir haft mögu
leika á því.
Það er sannarlega forvitnilegt
að vita hvernig er að aka svona
verkfærum og hvernig á að fara
að þvi að fá að prófa það. Því
náðum við í Sverri Þóroddsson,
sem þegar hefur reynt þetta, til
að segja okkur nánar frá þessu.
Við báðum hann fyrst að segja
okkur frá forsögu málsins.
— Ég hafði lesið hér heima
um skóla, sem nefnist Jim Russel
Racing Drivers School og rekinn
er af gömlum kappakstursbíl-
stjóra, Jim Russel. Mig langaði
mjög til að prófa þetta, og þegar
ég var á ferð í Englandi í sumar,
hringdi ég í skólann. Mér var
sagt að koma næsta laugardag til
borgarinnar og mæta í skólanum
klukkan hálf níu á sunnudags-
morguninn.
— Við vorum mættir um tutt-
ugu, á aldrinum frá 18 ára upp
undir fertugt. Flestir okkar voru
komnir þarna til að fá að prófa
að aka kappakstursbílum, frekar
en til að reyna að læra þetta- í
atvinnuskyni.
Allt á eigin ábyrgð.
— Hvernig fór svo kennslan
fram?
— Russel byrjaði á því að
segja okkur frá skólanum og til-
gangi hans. Tilganginn kvað
hann vera að gefa ungum og
efnilegum mönnum tækifæri til
að komast í kappakstur án þess
að þeir þyrftu að vera rxkir.
Hann sagði að í heiminum væru
hundruð manna, sem gætu ekið
eins og Fangio, ef þeir fengju
tækifæri til að læra það. Þó var-
aði hann okkur sérlega við að
fara að leika Stirling Moss á
fyrstu beygjunni.
— Því næst urðum við að
skrifa undir að við gerðum þetta
algerlega á eigin ábyrgð. Það
tíðkast ekki í kappakstri að
menn séu tryggðir. Síðan voru
bílarnir sóttir í bragga þarna ná-
Iægt og farið með þá út á braut-
ina. Brautin, sem notuð, er er
þekkt kappakstursbraut I Bret-
landi og nefnist Snetterton. Bíl-
arnir voru átta talsins og var
skipt í tvo hópa.
— Við vorum látnir keyra
fram og aftur eftir beinni braut
og áttum að skipta og bremsa við
viss merki. Það var ekki reynt
neitt á hraðann, þó að við fær-
um upp í 130 km. hraða. Það er
ekki neitt á svona bílum, sem
komast í 130 I öðrum gír. Við
vorum svo Iátnir gera þetta og
tími tekinn á okkur, þegar við
vorum farnir að venjast bílun-
um. Þeim, sem tókst að gera það
rétt, var heimil aðganga að skól-
anum.
Hálftíma á beygju.
— Var þetta þar með búið?
— Raunverulega var kennsl-
unni þar með lokið þann daginn.
Mig langaði þó til að aka hringi
á brautinni. Venjulega eru menn
látnir æfa sig í hálftíma á hverri
beygju á brautinni, áður en þeir
fá að fara hringi. Beygjurnar eru
sex, svo að það tekur ekki minna
en þrjá tíma.
— Mér þótti slæmt að þurfa
að fara, án þess að prófa að aka
brautina og nauðaði því í Russel.
Þegar allir aðrir voru farnir,
féllst hann loks á að leyfa mér
að prófa, með því að hafa mann
á undan, sem réði hraðanum.
— Við fórum svo af stað.
Kennarinn rétti upp hendina til
að sýna mér hvar ætti að bremsa.
Þegar átti að skipta, rétti hann
upp þrjá fingur, ef skipta átti I
þriðja gír, fjóra í fjórða gír o.
s. frv. Mér fannst hann fara nokk,
uð hratt á fyrstu beygjunni, en
þegar ég var búinn að fara
nokkra hringi, fannst mér hann
ekki fara nógu hratt.
— Hvað fóruð þið hratt?
— Á lengsta beina kaflanum
fórum við upp í 200 km. hraða,
en sá kafli er farinn á 240 km.
hraða í kappakstri. Beygjurn-
ar á brautinni er hægt að fara á
100—165 km. hraða, en hann fór
með mig á 85—140 km. hraða í
gegnum þær, þar sem ég var
bæði óvanur bílnum og brautinni.
— Á þeim hraða, sem við vor-
um, er bíllinn aðeins byrjaður að
- skrika til hliðar. Venjuléga skrika
..■•.•■V.V.V,
beygjurnar. Þá þarf maður að
gera hvort tveggja í senn, að
bremsla og tvíkúpla. Þá setiir
maður tána á bremsuna og hæl-
inn á bensínið, en notar hinn fót-
inn til að kúpla.
— Kom nokkuð óþægilegt fyr-
ir I þessum akstri?
— Þegar ég var búinn að fara
nokkra hringi, kom rigning. Ég
varaði mig ekki á því og gaf of
mikið inn á einni beygjunni, og
bíllinn snerist neerri þversum á
brautinni. Eftir að hafa runnið
þannig um 20 metra, tókst mér
að rétta hann af, en afturendinn
kastaðist þó fram og aftur dálít-
inn spotta. Þegar þetta var af-
staðið, var ég búinn að missa
hraða úr 130 km. niður í 70 — 80
km. hraða.
Liggja á bakinu.
— Hvernig bílar eru notaðir í
skólanum?
— Það eru Formula bílar, af
gerðinni Lotus 18 og 20. Sá, sem
ég ók, var Lotus 20. Hann er um
100 hestöfl, en ekki nema 380
kíló. í honum er eitt sæti og
hjólin standa út úr hliðunum.
Grindin er úr stálpípum og er
hulin með glerfiber skrokk. Hann
er svo lágur, að hann ér álíka hár
ISlíjmnh.v, ...
tmgmgsm ««»•»»
öll fjögur hjólin til hliðar í gegn-
um alla beygjuna, en þó aftur-
hjólin aðeins meira. Ekki má það
þó vera miklu meira, því að ef
afturhjólin skrika meira en eítt
fet miðað við framhjól, er maður
í mikilfi hættu með að missa bíl-
inn í snúning.
Lítill vandi er að aka beint.
— Er þetta mikill vandi?
— Það er lítill vandi að keyra
og framdekkin, sem eru 450x13
að stærð. Hæðin á bílnum er 2
fet og 2 tommur.
— Hvernig var í sitja í hon-
um?
— Hann er mjög þröngur. Ég
ætlaði varla að koma fótunum
undir stýrið. Þegar maður er loks
ins kominn ofan í hann, situr
maður ekki, heldur liggur á bak-
inu, með fæturna beint fram og
handleggi beina fram á stýrið.
mmm
Sverrir Þóroddsson.
svona bíl og venjulegum bílum?
— Maður finnur í fyrsta lagi
mikið fyrir hraðanum, meðal ann
ars vegna þess að bíllinn er op-
inn og mikill vindgnýr. Stýrið er
mjög nákvæmt og þarf jafnvel á
beygjum mjög lítið að hreyfa
það. Krafturinn í bílnum er líka
mjög lítill á litlum snúningshraða.
Það er ekki fyrr en vélin snýst
um 5000 snúninga á mínútu, sem
hann fer að fá góðan kraft, enda
kemst hún allt upp í 8600 snún-
inga.
— Það er líka mjög sérkenni-
leg tilfinning að sjá hjólin utan
við bílinn og sjá hvernig þau
hreyfast upp og niður. Fyrst hef-
ur maður á tilfinningunni að þau
séu að detta af.
— Hvernig skiptast kappakst-
ursbílar í flokka?
— Þeir skiptast í þrjá flokka.
Þeir hraðskreiðustu eru svokall-
aðir Formula I bílar. í þeim er
keppt um heimsmeistaratitilinn.
Þeir eru mjög léttir og lágir.
Þeir mega samkvæmt reglunum
ifcWÉiéiáfclax é.
*'>"*» t Ktl * * Í! t t. 4i» * :
’>*'»(».■ a t »>i «•*% « *:»*.«.* * «.»:*:«.«.*•
Sverrir f Formula Junior Lotus 20.
á beinu köflunum og um kröpp-
ustu beygjuna. Hún er tekin á
lítilli ferð. Það vandamesta er að
taka langar, aflíðandi beygjur.
Þær eru teknar á mikilli ferð
og bíllinn skrikar í gegnum alla
beygjuna. Þá verður maður al-
gei'lega að halda stjórn á bíln-
uð með benzíngjöfinni. Það verð
ur að gerast mjög nákvæmlega,
því að hvort sem maður slær af
‘eða gefur of mikið inn, missir
maður stjórn á bílnum.
— Það þarf einnig talsverða
æfingu til að skipta niður við
— Hann er settur 1 gang eins
og venjulegir bílar, en mótorinn
er svo viðkvæmur, að það má
ekki láta hann ganga í lausa-
gangi. Það verður stöðugt að gefa
inn. Mælar eru fyrir olíuþrýst-
ing og hita, og svo sá, sem mestu
máli skiptir, sem er snúnings-
hraðamælirinn. Hraðamælir er
enginn. Maður verður að finna
hraðann sjálfur til að geta keyrt
svona bíla.
Mikill vir.dgnýr.
— Hver er munurinn á að aka
ekki vera léttari en 420 kíló og
sprengirúm má ekki vera meira
en 1500 kúbiksentimetrar, sem
venjulega er skammstafað ,,cc“.
Til samanburðar má geta þess,
að Volkswagen hefur 1200 cc.
— Þrátt fyrir svona lítið
sprengirúm er hestaflatalan allt
að 200 hestöfl. Flestir halda, að
aðalatriðið sé að hafa nógu stór-
an mótor, en það er augljóslega
ekki hægt eftir þessum reglum.
Öll áherzla er lögð á að hafa þá
sem léttasta og sem allra
grennsta, til að loftmótstaðan
verði sem minnst.
— Formula Junior bílar eru
mjög svipaðir Formula I. Þeir
hafa eitt sæti eins og hinir, en
mótorinn má ekki vera nema
1100 cc og verður að vera byggð
ur upp úr venjulegum bllmótor.
Á þeim bílum fá menn reynslu,
áður en þeir fara að keppa í
Formula I.
— Þriðja tegundin er svo
Grand Turismo bílar. Þar eru not
aðir bílar, sem eru í framleiðslu
og má enginn bíll taka þátt í
slíkri keppni, nema framleiddir
séu að minnsta kosti hundrað
bílar á ári. Þeir eru með öllum
útbúnaði, þannig að hægt er að
nota þá til að fara S _uinnuna
jafnt og keppni. Þeir eru gjarnan
í löngum kappakstri, og ekki
skiptir máli hver ekur þeim. Er
þar alltaf fremur getið bílsins en
ökumannsins. Þessir bílar mega
vera allt að 3000 cc.
Þekkja sín takmörk.
— Hvernig menn eru það, sem
stunda kappakstur?
— Yfirleitt virðist mér að
þetta séu vel gefnir menn, þeir
sem náð hafa langt. Þeir þekkja
vel sín takmörk, enda væru þeir
dauðir áður en þeir næðu langt,
ef þeir ekki þekktu þau. Þeir
hafa allir mikla reynslu og eru
margir búnir að stunda þetta í
10—15 ár. Hjá þessum beztu
mönnum er ekki mikið um slys
og raunar fer slysunum almennt
fækkandi.
— Það stafar meðal annars af
því, að bílarnir eru miklu léttari
en áður, þannig að betra er að
ráða við þá, auk þess sem þeir
fara ekki eins hratt á beinu köfl-
unum. Fyrir stríð voru Mercedes
Benz og Auto Union með 650
hestafla kappakstursbíla, sem
komust upp í 320 km. hraða á
beinu köflunum. Þar við bættist,
að þá voru bæði bremsur og
dekk miklu lélejri en nú, svo að
þetta var stórhættulegt.
— Hefurðu hitt einhverja af
þekktum kappakstursmönnum?
— Ég hitti til dæmis Jimmy
Clark, sem núna ekur hjá Lotus
^g er næst hæstur að stigum í
heimsmeistarakeppninni. Hann er
Framhald á bls. 10.