Vísir - 06.12.1962, Blaðsíða 6

6
V f SIR . Fimmtudagur 6. desember 1962.
Fullnuminn
Fullnuminn ettir Cyril Scott,
i þýðingu Steinunnar S.
Briem.
„Saga þessi, ef hægt er að
kalla hana slíku nafni, um Justin
Moreward Haig er sönn... ég
vil leggja ríka áherzlu á þá stað-
reynd, að hann er til f raun og
veru, þar eð margir kunna að
efast um, að mögulegt sé að ná
þvf stigi fullkomnunar, sem hann
sýndi og sannaði ótvírætt í lífi
sínu, og væna mig þvf um að
skrifa skáldsögu í stað ósvik-
ins sannleika." ...
... „Við skulum reyna að í-
mynda okkur mann ,sem ger-
sneyddur er öllum veikleikum og
ókostum venjulegs fólks, mann,
sem er hátt hafinn yfir allar
kenndir eins og eigingirni, hé-
gómleik, afbrýðisemi, reiði, hat-
ur og aðra slíka lesti; mann, sem
hefur svo víðfeðma, djúpa og líf-
geislandi vitund, að hún verður
að teljast yfirvitund fremur en
venjuleg mannsvitund Þessi yfir-
vitund felur í sér stöðugá til-
finningu skilyrðislausrar sælu og
skilyrðislausrar ástúðar ásamt
hinum æðsta vfsdómi og mætti".
Þannig farast höfundi FULL-
NUMANS. Cyril Scott, meðal ann
ars orð í inngangi að bókinni.
Það væri gaman að skrifa langa
ritgerð um þessa bók, en ég mun
taka þann kost að láta hana tala
sem mest máli sínu sjálfa, með
nokkrum tilvitnunum.
Moreward: „En það eru til
tvenns konar gjafir — önnur teg-
undin er stundleg, en hin varan-
leg. Ef þér gefið lötum og hungr-
uðum umrenningi nokkrar krón-
ur, þá eyðir hann þeim og er
orðinn svangur aftur eftir klukku
tíma eða svo. En ef þér færið
honum að gjöf nýtt sjónarmið ...
sjónarmið, sem vei*ir honum
sanna starfslöngun, þá hafið þér
gefið honum ómetanlega gjöf.“
... „Það ernóg til af óeigingjörnu
fólki, sem fer inn f fátækrahverf-
in og útbýtir peningagjöfum. En
hver fer inn í fátækrahverfi sam-
kvæmislffsins og útbýtir hug-
hreystingu til yfirgefinna eigin-
kvenna ,og ástsjúkra ungmeyja,
svikinna elskhuga og syrgjandi
ekkjumanna?" ...
Moreward segir á öðrum stað:
„Veiðimaðurinn skemmtir sér við
að kvelja aðrar lifandi verur, en
bezta skemmtunin er í þvf fólg-
in að lina þjáningar annarra" ...
Hér er freistandi að doka við
og hugleiða nánar þessa hógværu
en þungu ádeilu Morewards, því
að hér er um að ræða eina hina
örlagarfkustu heimsku mannanna,
þá, sem einna mest sýnir van-
þroska, verknað, sem þeir myndu
ekki fremja, ef þeir tileinkuðu sér
auðskilin og marggefin heilræði,
að níðast ekki á lítilmagna og
valda ekki að ÁSTÆÐULAUSU
öðrum lífverum þjáningu og
dauða. Dettur nokkrum heilvita
manni í hug, að hann komist upp
með það refsingarlaust að traðka
þannig á helgidómi allrar til-
verunnar — lífinu sjálfu? Finn-
ur hann ekki hve aumkunar-
verður hann er að geta glaðzt
og fundið til hamingju yfir
sársauka, þjáningum og dauða
annarra lífvera, eins og
skemmtiveiöimenn tjá sig upp-
lifa?
Engir menn eru snauðari en
svona andlega vankaðir menn,
safnandi glæðum elds yfir höf-
uð sér, sem lífið hlýtur að láta
yfir þá ganga síðar, í krafti
verkana og gagnverkanalög-
málsins, sem er óskeikult.
Því er ekki meira gjört af
dýraverndunarfélögum og
kennimönnbm kirkjunnar til
að reyna að afstýra svona glæp
um? Ekki aðeins vegna með-
aumkunar með dýrunum, held-
ur einnig til að forða þessum ó-
gæfumönnum frá þeim þungu
örlögum, sem þeir skapa með
þessu sjálfum sér.
Meginböl mannanna er að-
greiningin frá allífinu — að
skynja það ekki er útlegð í
andlegum skilningi —. Það er
einingarkenndin með öllu lífi,
un sýnilegra og ósýnilegra fræð-
ara og meistara lögðu land undir
fót, og eftir mikið nám hjá hin-
um ýmsu fræðurum og margs
konar andlegt og líkamlegt and-
streymi ná loks til hinna miklu
meistara, þar sem þau hljóta bless
un þeirra.
Hér fara á eftir nokkrar til-
vitnanir í ræður þessara fræðara:
Ariston:......Ef mögulegt væri
að njóta til fullnustu allra jarð-
neskra lystisemda í senn og losa
þær við hvers kyns óæskileg eft-
irköst, myndi sú gleði samt ekki
fela í sér einn þúsundasta hluta
þeirrar alsælu, er stafar af kunn-
áttu í vísindum sálarinnar, en þau
eru listin að bergja á sjálfri upp-
sprettu alsælunnar, sem býr
innra með okkur, en ekki ytra.
í * *V,
' , . » ' A
___llil
Steinunn S. Briem.
Nei, sannarlega ekki, þvl að öll
gleði, sem kemur að utan, er skil-
yrðisbundin, en öll sælan, sem
kemur að innan er hins vegar
skilyrðislaus"...
Petríus:... „Og vita skuluð þið,
að allir menn, hverjir sem þeir
kunna að vera, eru á þeirri leið
til þekkingar, er bezt hæfir skap-
gerð þeirra og Iunderni, og ef við
reynum að þröngva þeim inn á
aðrar slóðir, sem ef til vill eru
beinni og skjótfarnari, eyðum við
ekki aðeins orku til einskis, held-
ur getum við steypt þeim í glöt-
un með slíkri heimsku" ...
„Leitin að hamingjunni er afl-
gjafi alls lífs, og eini munurinn
á dýrlingnum og syndaranum er
sá, að dýrlingurinn fer beinustu
leiðina, en syndarinn tekur á sig
krók. En eins og aðeins hraust-
um mönnum og sterkbyggðum er
unnt að klífa þverhnípta hamra,
án þess að illa fari, en veikburða
fólk neyðist til að feta hinn bugð-
ótta sniðveg, eins geta aðeins
þeir, sem hraustir eru og sterk-
ir £ anda, klifið hina þverhníptu
hamra til guðlegrar þekkingar,
en hinir veiklyndari verða að fara
sér hægar, þar eð allar aðrar leið-
ir yrðu þeim óhjákvæmilega að
fjörtjóni" ...
Petríus enn: „Eins og aldan er
eitt með hafinu, er hver lífvera
eitt með hinni alheimslegu vit-
und, þótt hún kunni að virðast
aðgreind f heimi formsins. Aldan
er þó ekki aðeins eitt með út-
hafinu, heldur jafnframt tengd öll
um öðrum öldum, þó að hún
hafi sín sérkenni, því að engar
tvær öldur eru nákvæmlega eins.
Hið sama má segja um m'annkyn-
ið; þótt hver vitundareining hafi
sitt einstaklingseðli, er hún tengd
öllum öðrum einingum, þar eð
öll vitund er raunverulega
eitt“...
Frh. á bls. 10.
Finnbogi Rútur ræðir efnahagsbandalagið — for-
dæmir enn aukaaðild — rök hans gegn bandalag-
inu — óraunhæft mat — tveggja tíma ræða
Finnbogi Rútur Valdimarsson
hélt í þinginu í gær langa ræðu
um efnahagsbandalagið. Finn-
bogi endurtók fyrri yfirlýsingar
Alþýðubandalagsins þess efnis,
að þingmenn þess teldu aðeins
eina leið færa, þ. e. tolla- og
viðskiptasamning. Réttara væri
í rauninni að segja að hann
hefði endurtekið fullyrðingu
Alþýðubandalagsmanna um að
aukaaðild væri útilokuð, því
mestur hluti ræðu Finnboga fór
í að sýna fram á ókosti auka-
aðildar.
U Meginástæða Finnboga gegn
aukaaðildarsamningi er sú, að
hann telur að með honum fái
útlendingar aðgang að landhelg
yri co inni og íslenzkum atvinnuveg-
um. (Hvað sem ofan á verður,
sem eru fyrstu merki þess, að þá væri nógu fróðlegt að sjá
sálin sé að byrja að losna úr hver viðbrögð Finnboga Rúts
viðjum efnisins — þjáningu og .|| yrðu, ef Island yrði boðið upp á
dauða. aukaaðild án þessara skilyrða).
Þótt FULLNUMINN áorkaði Finnbogi kvað það fjarstæðu
ekki öðru en hugarfarsbreytingu að halda því fram að þingmenn
hjá fáeinum skemmtiveiðimönn- Alþýðubandalagsins væru á
um svo að þeir létu af að myrða 1 móti menningarlegum tengslum
dýr sér til skemmtunar, þá hefði ; við Vestur Evrópu, en neitaði
hann þó með því einu miklu góðu því hins vegar ekki, að þeir
til leiðar komið. ? hefðu ýmislegt út á það að
Það má skilja á höfundi, að síð- setja. Alþýðubandalagið vill
ari kafli bókarinnar sé honum hafa sem mest viðskipti við
„gefinn" að dulrænum leiðum af 1 sem flest lönd, en Efnahags-
meistara hans Moreward, sem þá bandalagið 0irti sig tollmúrum
var farinn til fjarlægra staða. og útilokaði að við gætum hald-
Þessi kafli bókarinnar segir frá || ið áfram viðskiptum við önnur
manni að nafni Antoníus og ást- lönd. Bandalagið er á móti hin
mey hans Cynara, sem að tilhlut- um lýðfrjálsu löndum, en
stefndi ekki að auknum við-
skiptum og friðsamlegri sam-
búð eins og Alþýðubandalagið
vildi.
Efnahagsbandalagið væri fyrst
og fremst pólitískt, mundi brátt
hafa sameiginlegan her, sömu
utanríkisstefnu og sameigin-
lega utanríkisstarfsemi. ísland
yrði þvi stjórnmálalega háð því.
Aukaaðildarríki verða að
ganga undir flest meginatriði
Rómarsáttmálans, undanþágur
væru aðeins tímabundnar, og
sáttmálinn væri óuppsegjanleg-
ur. Þetta þýddi að við yrðum
að veita útlendingum sama rétt
og Islendingum í atvinnuvegun
um..
Island yrði þv£ háð stefnu og
störfum bandalagsins, afsalaði
sér að miklu leyti sjálfstæði
sfnu, og með þessar forsendur
veigamestar, telur Finnbogi
aukaaðildarleiðina útilokaða.
Fleiri tóku ekki til máls þar
eð Finnbogi talaði f tvo tfma
eða allan fundartfmann.
Búast má við að ráðherrar
svari ræðu Finnboga við fyrsta
tækifæri, þótt mótrök gegn
staðhæfingum hans hafi þegar
komið fram.
Finnbogi Rútur byggir allan
málflutning sinn út frá forsend
um sem alls ekki eru gefnar
enn. Viðskiptamálaráðherra,
dómsmálaráðherra og forsætis-
ráðherra hafa allir tekið skýrt
fram f ræðum um Efnahags-
bandalagið að allsendis óvíst sé
hvernig aukaaðildarsamningur
gæti orðið. Eysteinn Jónsson
hefur jafnvel bent á, að slfkur
samningur sé svo teygjanlegur
að hann geti náð allt frá 1% til
99% af fullri aðild. Með öðrum
orðum, aukaaðild getur nánast
verið tollasamningur eða við-
skiptasamningur. Finnbogi er
þvi óneitanlega að fordæma
þann möguleika sem hann f
hinu orðinu telur mögulegan.
Hann fer aðeins þá leið að
draga fram þá möguleika sem
sfzt koma til greina fyrir okkur
og byggir andstöðu sína gegn
aukaaðild á þeirri forsendu að
útlendingar fái aðgang að land-
helginni. Slfkt er, eins og að
framan er sagt, algjörlega ó-
raunhæft.
Afgreidd voru með atkvæða-
greiðslu nokkur mál f Samein-
uðu þingi áður en skýrsla ríkis-
stjórnarinnar um bandalagið
var tekin á dagskrá.
Lagt var fram í þinginu stjórn
arfrumvarp um fullnustu refsi-
dóma, sem kveðnir hafa verið
upp á Norðurlöndum.
Stjórnarfrumvarp var lagt
fram um 65 milljón króna lán til
virkjunar Sogsins.
Hannibal Valdimarsson legg-
ur fram tillögu um aðstoð við
Snæfjallahrepp f N-Isafjarðar-
sýslu til varnar eyðingu byggð-
ar, og Bjartmar Guðmundsson
tillögu um fiskveg um Brúar-
foss í Laxá f Þingepjarsýslu.