Vísir - 11.12.1962, Blaðsíða 7

VISIR . Þriðjudagur 11. desember 1962.
7
Lönd og þjóðir: ítalía eftir
Herbert Kubiy, þýðandi Ein-
ar Pálsson. 160 bls.
Bretland eftir John Osborne,
þýðandi Jón Eyþórsson. 176
hls. Útgefandi Almenna bóka
féiagið í samvinnu við Life.
T sumgr og haust bætti Almenna
bókafélagið við tveimur bók-
um í bókaflokk sinn „Lönd og
þjóðir“. Voru það bækur um
Ítalíu og Bretland. Þar með voru '
þær orðnar fjórar, því að áður
höfðu komið út bækur um Frakk
land og Rússland.
Þessi rit eru upphaflega gefin
út af tímaritinu Life í Bandaríkj-
unum, en síðan þýdd og gefin út
meðal fjölda þjóða um allan heim.
Þau eru vel unnin, svo að þau
eru hreinasta prýði í íslenzkri
bókagerð, enda er nokkuð notazt
- við erlenda tækni, þar sem hinar
mörgu og glæsilegu myndir, sem
setja svo mikinn svip á bækurn-
ar, eru prentaðar í listprentstof-
um erlendis. Landalýsingar þess-
ar eru þannig meðal fegurstu
gfáfabókai -sem a íslenzku fást og
ntunu margir hafa hug á því að
safna þeirri ollúm saman i bóka-
skápi sfnum.
Þó eru þær nokkuð misjafnar
að' gæðum, þegar farið er að
skyggnast ofan í þær. Bæði er
texti þeirra saminn af sitt hvor-
um höfundi og prentun mynda er
skipt milli ýmissa prentverka í
Evrópu.
XJöfundur Ítalíubókarinnar er
maður að nafni Herbert
Kubly, sem er bandarískur blaða
maður og listfræðingur af sviss-
neskum ættum og hefur búið
mörg ár á ítalfu. Höfundur Bret-
landsbókarinnar er John Osborne,
sem var um nokkurra ára skeið
yfirmaður skrifstofu Time og Life
í London. Myndirnar í Ítalíubók-
inni eru prentaðar í París, en í
Bretlandsbókinni í prentverki í
Hollandi.
Það hittist einkennilega á, þeg-
ar skrifað er um þessar tvær bæk
ur saman, að hér mætist gull og
eir, því að Ítalíu-bókin virðist
mér sú lakasta sem komið hefur
út í þessum flokki. Bretlandsbók-
in hins vegar sú bezta. Og þetta
virðist gilda jafnt um texta og
mýndir.:' ði.....
I'JÍ'V-Í fntífl^t? I í —-•
Jtalía er f hugum manna eitt hið
Ijúfasta land, sem hægt er að
húgsa sér. Þeim sem ferðast um
hana, verður dvölin ógleymanleg
inni í draumfögru landslagi, við
sólaryl og blátt hafið og meðal
hinnar glaðlyndu, elskulegu og
gáfuðu ítölsku þjóðar.
Það er vægast sagt einkenni-
legt, að höfundurinn skuli svo að
segja alveg sleppa þessum sterku
hughrifum — hvernig Ítalía verk
ar á mann. Hið eina sem nálgast
þetta, er örlítil músikölsk lýsing
á Napóli í inngangi bókarinnar.
Að Öðru leyti er enga mynd að
finna af þeim unaðssemdum sem
menn eiga undir hinni ítölsku sól.
Það er ekki lýst töfrum Feneyja,
heldur rakin saga ítalskra ferða-
mála, hvaða brezkir, þýzkir og
bandarfskir aðalsmenn eða auð-
jöfrar hafi komið til Ítalíu á síð-
ustu öld. í nærri því hverjum
kafla er horfið út í hagskýrslur
og varið óhemju rúmi í að rekja
forsögu þjóðfélagshátta á ýmsum
sviðum, sögu stjórnmála, lista og
bókmennta. Þannig er eins og
það skipti litlu máli, hvort höf-
undurinn hefur dvalizt lengi á
Ítalíu, — hann hefur skrifað bók-
ina inni á söfnum og ítalia er eitt
af þeim löndum, sem ekki er hægt
að skrifa um á söfnum.
Úr Italíu-bókinni.
Úr þröngri götu Napóií. Þvottasnúrur setja svip sinn á hverfið.
ur allt annáð uppi á teningnum.
Hún er einhver sú allra skemmti-
legasta, hugmyndaríkasta og fjör
legasta þjóðarlýsing, sem ég hef
lesið, rituð af tilfinnigu og með
valdi yfir pennanum. Þar er eigi
eytt allt of miklu rúmi í að rekja
söguna, en gert svo, að hittir í
mark og maður fær tilfinningn^
fýrir undifstöðúrri hinná brezku -
siðvenja og stjórnarfars. Stétta-
’ munurinn er útskýrður á listileg-
an hátt, svo að lesandanum finnst
stóra myndin af þinghúsinu og
dráttarbátunum á Thames eða af
hersýningu skozku lífvarðanna,
þær eru meistaraverk.
þýðendur bókanna Einar Páls-
son leikari og Jón Eyþórsson
veðurfræðingur hafa báðir unnið
sitt verk af smekkvísi og vand-
virkni. Þó mætti helzt, finna það
að þýðingu Einars, áð við og við
verður málið of hátíðlegt, svo að
og land Lundiínajþoku
r=l í
p;
Úr Brétlands-bókinni.
MacmiIIan forsætisráðherra ekur út um hlið Buckingham-hallar.
Litmyndirnar í Ítalíubókinni
eru einnig meðal þess lakasta,
sem sézt hefur í þessum flokki,
ein þeirra t. d., heillar opnu
mynd frá Feneyjum, er hreinasta
klessuverk, margar aðrar óeðli-
legar og gallaðar.
Tjegar maður snýr sér hins veg-
ar að Bretlandsbókinni, verð-
hannn vera kominn inn í klúbba
og pöbba Lundúnaborgar og
komast I snertingu við alla þá
sérvizku og hin sterku persónu-
einkenni, sem Bretar eru svo
frægir fyrir.
Þá er myndaval og myndaprent
un öll með þeim ágætum, að þær
eru það bezta, sem ég hef enn
séð í þessum bókaflokki. T. d.
jafnvel verður óviðkunnanlegt, og
Jón Eyþórssón, sem er einn
mesti kunnáttu og smekkmaður á
mál veðráttu, landlýsinga og
ferðabóka yfir hrjóstur og ísa,
virðist eiga í dálitlum erfiðleikum
og tungutak hans verða stirt,
þegar hann er kominn inn á svið
stjórnskipunar og stjórnmála.
eftir Þorstein Ó. T horarensén
Tónleikar Musica Nova annað kvöld
Musica Nova efnir til tónleika
að Hótel Borg annað kvöld kl. 21.
Þetta er fjórða starfsárið og lang- |
samlega mesta hlutverkið til þessa |
er framundan, flutningur óperu, en !
frumsýning hennar verður í Tjarn
arbæ á annan í jólum og svo sýnd i
áfram.
TÓNLEIKARNIR.
Musica Nova hefur efnt til um
það bil þriggja tónleika á vetri
frá stofnun 1959 — og alltaf
mætt skilningi og góðri aðsókn.
Að henni standa ung tónskáld og
tónlistarmenn, sem hafa ávallt gert
allt í sjálfboðavinnu og styrklaust i
og aldrei beðið um neitt, en áhugi '
manna á starfi þeirra og við-
leitni verið þeim lyftistöng. En
þegar forráðamenn félagsins
ræddu við fréttamenn í gær kom
fram hjá þeim hve mikils virði
það væri með tilliti til óperuflutn-
ings, að aðsókn yrði hin bezta að
tónleikum þeirra, hinum fyrstu á
vetrinum. Hlutverk Musica Nova
er að kynna samtíðartónskáld og
veita ungum hljóðfæraleikurum
tækifæri til að koma fram.
Á efnisskránni á tónleikunum
annað kvöld er Serenade fyrir
fiðlu, celló og píanó, eftir Jan
Maegaard, danskt tónskáld, 36
ára. Hér hefur verið flutt eftir
hann sónata (á nærrænu hátíðinni
1954). Flytjendur serenade hans
eru Einar G. Sveinbjörnsson, Ein-
ar Vigfússon og Atli H. Sveinsson.
Þá er Duo fyrir klarinett og fiðlu.
Flytjendur Gunnar Egilsson og
Ingvar Jónasson. Gunnar Berg
mun ókunnur hér. Hann er Dani,
53 ára. Þá er sónata fyrir hörpu
og er þetta í fyrsta §kipti sem
slíkt verk er flutt hér. Hún er eftir
Paul Hindmith. Flytjandi amerísk
stúlka, hörpuleikari í Sinfóníu-
hljómsveitinni, Jude Mollenhauer.
Þá eru Afstæður I og II fyrir fiðlu
cello og píanó, eftir Leif Þórarins
Framhald á bls. 13.