Vísir - 13.12.1962, Blaðsíða 10

in
V í S IR . i'immtudagur 13. desember 1962.

Buick ’57, glæsilegur, til sýnis og sölu.
Benz ’57 gerð 190 í skiptum fyrir Land-
rover ’62. Benz diesel ’54 8 tonna yfir-
byggður. Landrover-jeppi ’55, mjög góður.
Höfum kaupanda aö Mosckwitsh ’59 og
Opel ’55, mega vera ryðgaðir með lélegt
lakk, útborgun 20—30 þús. Volvo Amazon
’59 skipti á eldri gerð.
ÆSKAN —
Frh. at bts. 7
hvað skárra hér, en það getur
líka hæglega orðið verra. Myndu
þessar upplýsingar verða almenn-
ingi og yfirvöldum í Reykjavík
eitthvert umhugsunarefni? Senni-
lega segja sumir að þetta sé at-
hyglisvert og fiýta sér síðan að
gleyma því, aðrir segja ef til vill
eins og satt er, að þeir hafi ekki
séð þessa skýrslu og viti því ekki
hvort rétt sé hermt. Ég skal
vegna hinna efagjörnu birta heitj
skýrslunnar. Patterns of Teenage
Delinquency. England and Wales
1946—61. G. 'rys. Williams M.
B. E„ B. Com., F. I. S. Christian
Economic and Social Research
Foundation. 12 Caxton Street,
London, S. W. 1. October 1962.
Price 2/6.
Einhver vill ef til vill spyrja
hvers vegna ég efist um aðgerðir
í eins alvarlegu máli og hér er á
ferðinni. Því er fljótsvarað. Dag-
blaðið Vísir sagði í haust frá at-
hugun, er sýndi að slys á börn-
um eru sjö sinnum algengari en
í jafnstórri borg í Bandaríkjunum
með sama bílafjölda. Nú skyldi
maður ætla, að svona alvarlegar
upplýsingar hefðu orðið yfirmönn
um lögreglunnar hvöt til að koma
f veg fyrir að göturnar yrðu héð-
an af sem hingað til notaðar fyrir
leikvelli lítilla barna, en því var
ekki að heilsa, í flughálku og snjó
bruna litlir angar á sleðunum sín
um mitt í bilaumferðinni, óátalið
af Iögregluþjónum, sem eru önn-
um kafnir við að skrifa bílnúmer
manna, sem koma einni til tveim
ur mínútum of seint að stöðu-
mæli. Þetta létta og löðurmann-
Iega starf gætu öryrkjar með ein-
kennishúfu auðveldlega unnið,
svo fullgildir lögregluþjónar gætu
sinnt eiginlegum löggæzlustörf-
um.
Það er sannarlega tímanna tákn
þótt kátbroslegt sé, þegar veg-
.farendur sjá einkennisklæddan
þriggja álna skrifara framán við
Hótel Borg eða annars staðar í
Pósthússtrætinu, jafnvel að bíða
eftir að hann geti amkvæmt
reglugerð farið að skrifa upp
næsta bíl, en á meðan hjóla ungl-
ingarnir óáreittir á gangstéttun-
um á Austurvelli eða á rauðu
ljósi á mörkum Austurstrætis / og
Pósthússtrætis, aðeins fáa metra
frá lögreglustöðinni.
Hátt settur maður í lögregl-
unni sagði mér einu sinni, að það
væri óvinsælt af foreldrum ef
verið væri að skipta sér af börn-
unum þeirra, þótt þau brytu Iög-
in. Þetta efast ég ekki um að sé
rétt, en má lögregla nokkurs rétt
arríkis haga gerðum sínum ein-
vörðungu eftir því hvað er vin-
sælt meðal þeirra, sem brjóta
Iögin?
Eins og sakir standa virðist
það vera áberandi brestur í upp-
eldi íslendinga, að börn eru ekki
alin upp til ábyrgðar. Þau fá of
mikið af því, sem þeim dettur í
hug, án þess að hafa neitt fyrir
því sjálf. Fjöldi heimila lætur
börnin stunda arðvænlega at-
vinnu, en leyfir þeim síðan að
skemmta sér fyrir peningana.
Þetta unga fólk er ásamt sjómönn
um kjarninn í þeim mikla fjölda,
sem hefur efni á að sækja sam-
komuhús borgarinnar kvöld eftir
kvöld.
Hvers vegna kenna ekki foreldr
ar þessum börnum að lífið er ekki
allt tómur leikur. Þetta er fyrst
og fremst illa gert gagnvart börn-
unum. Einn góðan veðurdag
standa þau mitt í alvöru lífsins
án þess að vera undir það búin
að mæta henni. Þá skortir þetta
unga fólk alla þekkingu á því,
hvað það er að vera ábyrgur
fyrir heimili og þá er hrunið oft
skammt undan.
Það er verið að kvarta undan
því að æskan vilji heldur vera á
skemmtistöðum en í heimahús-
um, en leggja foreldrar almennt
rækt við að ala börnin sín þannig
upp, að þau laðist að heimilis-
lífi? Ég held ekki.
Nýlega tókst mér á síðustu
stundu að bjarga lífi lítils drengs,
sem brunandi á sleða kom á fullri
ferð fyrir blint götuhorn öfugu-
megin á götunni. Frænka hans,
sem átti að gæta drengsins, sagði
mér, að hann ætti að vera að
leika sér á götunni eins og önnur
börn. Hvorki faðir drengsins eða
móðir hafa látið svo lítið að
þakka mér fyrir, að ég forðaði
drengnum þeirra frá bráðum
bana.
Hvernig er ábyrgðarkennd
svona fólks háttað? Myndi ekki
vera gott ef við gætum búið svo
vel að kennarastéttinni, að hún
gæti orðið raunverulegur leiðbein
andi fólks með svona brenglaðar
hugmyndir um hvaða ábyrgð fylg
ir því að takast á hendur uppeldi
lítilla barna..
Myndi svo ékki vefa tími til
kominn að greina félags- og
fræðslumál algerlega frá stjórn-
málum og fela framkvæmd þeirra
hæfustu mönnum sem völ er á
og sem hafa menntun til að
vinna að þeim eins og vera ber.
Eða á að bíða eftir aukinni neyzlu
áfengis meðal æskunnar, eiga
nautnalyfin að verða fleiri og
sterkari, árásir á fólk fleiri og
hættulegri, lauslætið meira og
sjálfsmorðin meðal æskunnar
fieiri?
Við bíðum eftir viðbrögðum
þeirra, sem völdin hafa, hvort
þeir bregðist nú við af drengskap
og karlmennsku eða hvort allt
verði látið dankast í ráðum og
ráðaleysi.
jafn ágætur fræðimaður og Ein-
ar Öl. Sveinsson hefur ekki get-
að fallizt á þessa skýringu.
□
JJókarhöfundur leggur á sig all-
mikið erfiði að reyna að
skilja vatnaganginn í Þverá. Hér
er um að ræða eitt af þýðing-
armeiri og erfiðari vandamálum
í jarðmyndun og sögu Suður-
landsundirlendisins og má furðu-
legt heita að jarðfræðingar skuli
ekki enn vera búnir að taka
þetta föstum tökum. — Tilraun
Árna er mjög virðingarverð óg
hann bendir t. d. á það atriði,
sem lítt hefur verið gætt fram
til þessa, hvernig vikurruðning-
ur í ám frá eldfjöllunum hefur
getað stíflað þær og veitt þeim
í nýja farvegi. En hræddur er
ég um að margt í hugmyndum
Árna um Þverá þurfi endurskoð-
unar við.
Hann virðist t. d. vanta eina
heimild, sem nú er þó orðin
mjög aðgengileg, en það er sýslu-
lýsing Þorsteins Magnússonar þá
á Skammbeinsstöðum frá 1744.
Hún ber það með sér, að þá þeg-
ar sé mikill vatnsagi í Þykkva-
bæ, svo það er nokkuð seint að
ætla að það sé ekki fyrr en með
Heklugosinu 1766, sem Þverá
bólgnar upp. Ég skal að vísu
ekki staðhæfa þetta að sinni, en
þetta þarf nánari athugun við.
Þessi sama sýslulýsing gerir
líka óþarfar bollaleggingar um
það, hvers vegna útræði hafi
stöðvazt úr Þykkvabæ, því að
þar er það skýrt tekið fram að
það hafi gerzt vegna bólusóttar-
innar 1706 þegar fólkið hrundi
niður, en einnig að vatnavext-
irnir geri erfitt fyrir um að kom-
ast fram á ströndina.
□
Jþrátt fyrir þessa gagnrýni tel
ég þetta góða bók á margan
hátt og skemmtilega aflestrar,
en hvað viðvíkur frágangi henn-
ar, vildi ég gagnrýna tvennt
harðlega. Það er í fyrsta lagi að
enginn skipulegur uppdráttur af
byggðinni í Þykkvabænum skuli
fylgja, svo það er mjög erfitt
fyrir ókunnan Iesanda að fylgjast
með eða skilja byggðarlýsinguna.
Hitt er jafnvel enn alvarlegra,
að ekkert registur skuli vera lát-
ið fylgja slíku riti sem á þó að
vera eins konar tæmandi heim-
ildarrit um heilt byggðarlag.
Slíkan frágang finnst mér að
Bókaútgáfa Menningarsjóðs geti
ekki /verið þekkt fyrir.
| MUNIÐ jólasöfnun
Mæðrastyrksnefndar
VERZLUNIN
VANDAÐAR
VÖRUR
VERÐ VIÐ
ALLRA HÆFI
VINSAMLEGAST
LÍTIÐ INN.
Falieg sófasett
til sölu. Get tekið gamalt upp í.
Upjpreissi —
Framhaid at bls 9
sögn, sem Brynjólfur á Minna-
Núpi heyrði 1910. Og réttara
hefði veríð að nefna það, að
Húsgagnaverzlunin
Laugavegi 68, inn sundið.
Sími 14762.
VÖRÐUR
HVOT
HEIMDALLUR ÓDINN
SPILAKVÖLD
Spilakvöld halda Sjálfstæðisfélögin í Reykjavík fimmtudaginn 13. des. kl. 20,30 í Sjálfstæðishúsinu. Sæta-
miðar athentir í Sjálfstæðishúsinu miðvikudaginn kl. 5--6. Húsið opnað kl. 19,45. Lokað kl. 20,30.
1 Spiluð félagsvist.
2. Ræða, frú Ragnheiður Helgadóttir, alþm.
3. Spilaverðlaun afhent.
4. Dregið í happdrættin\.
5. Kvikmyndir úr Varðbergsferðum 1960—196i—1962.
SKEMMTINEFNDIN