Vísir - 09.01.1963, Blaðsíða 5

V í SIR . Miðvikudagur 9. janúar 1963.
5
STEF innheimtir fyrir
150 þúsund rétthafa
STEF á Islandi hefur umboð fyr
ir 150 þúsund höfundarrétthafa um
allan heim. Lætur nærri að sam-
tökin innheimti um 2 milljónir kr.
árlega í höfundalaun, aðallega frá
Ríkisútvarpinu, I^eflavíkurútvarp-
inu og kvikmyndahúsum. Annars
er nokkur leynd yfir starfsemi
STEF’s þar sem forráðamenn sam-
takanna telja starfsemi þeirra al-
gert einkamál rétthafanna. Til
dæmis um það er að á sínum tíma
neitaði STEF Alþingi um ýmsar
upplýsingar varðandi reksturinn.
Þó eru reikningar STEF’s sendir
menntamálaráðuneytinu árlega, og
ráðuneytið hefur staðfest úthlut-
unarreglur samtakanna.
Að því er Jón Leifs, formaður
STEF’s á I’slandi hefur tjáð Vísi,
hafa alþjóðasamtök STEF-félaga
ekki viljað leyfa sérstök STEF í
í kvöld frumsýnir Leikfélag
Reykjavíkur leikritið Ástarhringur
inn eftir Arthur Schnitzler, sem
mörgum er kunnugt sfðan kvik-
mynd, gerð eftir því, var sýnd
hér fyrir nokkrum árum, með
mörgum af frægustu Ieikurum
Frakka í aðalhlutverkum, undir
nafninu La Ronde.
Leikstjóri er Helgi Skúlason, en
aðalleikarar eru tíu. Eru það þau
Þóra Friðriksdóttir, Steindór Hjör-
leifsson, Bryndís Pétursdóttir,
Birgir Brynjólfsson. Kristín Anna
smærri löndum, nema á íslandi. í
slíkum tilfellum hefur erlend skrif
stofa í einhverju af stóru löndun-
um verið látin annazt innheimt-
una. Þannig er innheimtu höfunda
launa háttað t. d. í Luxemburg,
ísland er því undantekning, sem
nýlega fékk aukna viðurkenningu
á alþjóðaþingi STEF’s í Róm í
sumar, er íslenzka STEF var Ieyft
að gera úthlutunarreglur sínar ein-
faldari en annars staðar tíðkast.
En einkum jókst STEF á Islandi
ásmegin er það vann hið fræga mál
gegn Keflavíkurútvarpinu, um inn
heimtu höfundarlauna fyrir flutta
tónlist þar.
Réttarflokkar STEFjanna eru
fimm, dramatískur réttur, flutn-
ingsréttur, hljóðritunarréttur,
prentréttur og filmhöfundarréttur.
Launin eru reiknuð eftir mínútu-
Þórarinsdóttir, Guðmundur Páls-
son, Guðrún Ásmundsdóttir, Helgi
Skúlason, Helga Backmann og Er-
lingur Gíslason. Þó má segja að
hið eina raunverulega aðalhlut-
verk sé leikið af stóru og miklu
rúmi, sem kemur við sögu í öllum
tíu atriðum leikritsins.
Á milli atriða mun Bragi Hlíð-
berg, harmonikuleikari, leika vals-
inn La Ronde, eftir Oscar Strauss.
Þýðinguna hefur gert Emil Eyjólfs-
son lektor í París. Leiktjöld hefur
gert Steiriþór Sigurðsson.
fjöldanum, sem það tekur að
flytja verkið, svo og eftir því
hvers eðlis verkið er. T. d. eru
greidd hœrri laun fyrir tónverk
alvarlegs eðlis en danslagamúsik.
Langmestur hluti af innheimtum
STEF’s er vegna flutnings á tón-
list, en STEF hefur hins vegar tak
markaðan fjölda af umboðum fyrir
leikritahöfunda, sem hafa sína sér
stöku umboðsmenn, er sjá um slík
ar innheimtur.
Úthlutun fyrir flutning dáns-
byggist nær eingöngu á prógrammi
Ríkisútvarpsins, sem lætur STEFi
í té allar upplýsingar þar að lút-
andi.
Útflutning fyrir flutning dans-
laga á skemmtistöðum og flutning
tónverka í kvikmyndum byggist
einnig á prógrammi Ríkisútvarps-
ins, þar sem úthlutunarkostnaður
mundi að öðrum kosti verða of hár
fyrir okkar litla félag, sagði Jón
Leifs.
Vinnuaflsskortur -
Framn u Ms 16.
ÞÁTTUR ALDRAÐA
FÓLKSINS:
Vísir átti einnig tal við Stur-
laug Böðvarsson útgerðarmann á
Akranesi í morgun. Hann sagði
að þar væri og hefði verið afar
mikil og tilfinnanleg vöntun á
vinnuafli og :þs$ yæti fullorðið
fólk, komið yfir fertugt, og aldrað
fólk, allt upp að áttræðu, sem
hefði að mestu leyti bjargað því
sem bjargað hefur verið til vinnslu
af síldinni. Unga fólkið er í skól-
unum og Sturlaugur sagði að það
sæist lítið af fólki milli tvítugs
og fertugs í hraðfrystihúsunum.
Hann lék, eins og Ingvar Vilhjálms
son, sérstöku lofsorði á þátt kven-
þjóðarinnar í verðmætasköpun-
inni og kvað aðdáunarvert hvað
aldrað fólk Iegði sig fram um að
vinna langan vinnudag til þess að
vinna úr síldinni, svo að hún þyrfti
ekki öll að fara í bræðslu. Hann
sagði að vinnudagurinn hefði ver-
ið afar langur undanfarið. Venju-
lega falla úr dagar vegna ógiefta,
en síðan á aðfangadag hafa verið
stöðugar stillur og óhemju veiði
á hverjum degi, svo að fólkið hef
ur engan tíma gefið sér til hvíldar.
Oftast hefur verið unnið til kl.
12 á kvöldin, og stundum til 2 að
nóttu og byrjað að vinna kl. 8
á morgnana.
Sturlaugur sagði frá því sem
dæmi upp á annnríkið og vinnu-
aflsskortinn, að nú yrðu hinar
mikilvirku flökunarvélar hjá fyrir-
tæki hans að standa óhreyfðar
næstu 3 vikurnar sökum þess að
ganga þarf frá súrsíld, sem lokið
er við að flaka og búa þana undir
útflutning seint í þessum mánuði,
og það er ekki mannskapur til þess
að vinna að því samtímis að full-
vinna súrsíltjina og flaka nýja
síld.
Sturlaugur minntist þess með
þakklæti að skólapiltar frá Hvann-
eyri hefðu unnið nokkra daga fyr-
ir jólin að útskipun á Akranesi og
gengið vel fram, en fyrir bragðið
hefði á sama tíma verið unnt að
vinna að vinnslu sem ekki hefði
verið hægt ef þurft hefði að taka
| mannskap í útskipunina.
Helgi Skúlason og Guðrún Ásmundsdóttir í hlutvérkum sínum.
ÁSTARHRINGURINN
FRUMSÝNDUR
Tónlist
Ruth Little
Ljóðasöngkonan Ruth Little,
sem kom fram á hljómleikum
Tónlistarfélagsins í fyrradag,
var svo sannarlega kærkominn
gestur í skammdegisneprunni,
og myndi raunar teljast fengur
okkar hræringalitla músiklífi,
hvernig sem á stæði. Einn sér-
dfeilis söngfróður kunningi minn
fullyrti að lokinni skemmtun-
inni, að hún hefði yfir að ráða
þeirri fegurstu alt rödd, sem
guð hefur komið fyrir í kven-
barka, frá því að ég held eftir
syndafallið. Við skulum láta
slíkar fullyrðingar liggja milli
hluta. En flutningur hennar á
þrem lögum Hugo Wolf, einum
fimm sönglögum eftir Brahms
og þrem eftir þann oft misvirta,
himinhrópandi stórsnilling
Gustav Mahler, að viðbættum
lagaflokki, „A Charm of Lulla-
bies“ eftir Britten, líður þeim
sem á hlýddu seint úr minni.
Hjálpaðist þar að góður smekk-
ur og næm tilfinning fyrir tón-
blæbrigðum og söngtækni, sem
dugði til að gera úr þessu
tvennu óvenju hnökralausa
heild. Hvergi gætti þeirrar
velgjulegu yfirborðstilfinninga-
semi sem oft verður allgóðum
söngvurum af þessu tagi að
fótaskorti, og það eitt er til-
efni til ótakmarkaðs þakklætis.
Það er ekki svo sjaldan að svo
nefndir „lieder" túlkarar fæla
mann frá perlum Schuberts,
Hugo Wolf o. fl. um lengri eða
skemmri tíma með þessum líka
ógnarfyrirgangi í magavöðvun-
um og herpingi í sálinni. En
hér ríkti látleysið og einlægnin
og siðast en ekki sízt það sem
ég held raunar að sé undir-
staða allrar listsköpunar: tær
og glitrandi húmor. Urðu þess-
ir eiginleikar ekki sízt til að
gera síðasta hluta efnisskrárinn
ar, sem samanstóð af lögum eft
ir gömul tónskáld ensk, laga-
flokki Brittens og yndislegum
þjóðlögum frá Bretlandseyjum,
að hápunkti hljómleikanna.
Undirleikur Guðrúnar Krist-
insdóttur var þá dágóður, þó
reyndar sé vitað að hún geti
margfalt betur.
L. Þ.
Engar upplýsingar af
IATA ráðstefnunni.
Vísir átti í morgun stutt símtal
við Mr. Reynolds ritara IATA ráð-
stefnunnar f París.
Hún er haldin f fundarsal Prince
Pigalle og sagði Reynolds, að hon-
um væri óheimilt að skýra frá
nokkru sem gerzt hefði á ráðstefn-
unni.
Skortur í Eyjum --
Framhald at bJs. 16
Sighvatur kvaðst mjög litlar
vonir gera sér um að úr þessum
vandræðum myndi rakna til fulls
meðan sildveiðarnar væru í fullum
gangi. Hann sagði að það væri
ekki aðeins hörgull á mönnum á
bátana heldur og við vinnslu afl-
ans í landi, bæði konum og körl-
um, þó fremur körlum. Það vant-
aði sem sé fólk til allra starfa í
Eyjum eins og sakir stæðu, en
höfuðmáli skipti að takast mætti
að manna bátana því aflinn væri
að sjálfsögðu undirstaða allrar
vinnu og vinnslu.
[þróttir —
Framhald af bls 2.
göngu fyrir Júdó og mun dýnan
eflaust taka margt þungt fallið af
glímumönnum.
Myndina tók Bragi Guðmunds-
son á æfingu kvenfólksins, og er
greinilegt að ekki væri gott að
lenda í klónum á slíkum kvenvörg
um sem þessum Júdó-valkyrjum.
^lytja síldina --
Framh aí ols 1
þessi tæki fyrir norðan og aust-
an og ekki hægt að nota þau.
jÞað ætti ekki að þurfa að koma
neinum á óvart að það veið-1
ist síld við Suðurland. Þetta er
irðinn fastur liður í okkar veið-
um og ætti að vera hægt að at-
’iuga möguleika á síldarflutning ;
um fyrirfram.
Óska upplysinga
Bifreiðin G 2028, sem stolið var
í Hafnarfirði í gær, fannsf .illa' far-
in suður á Hvaleyrarholti. og hafði
henni verið ekið út af veginum.
Grunur Ieikur á því að drukknir
unglingar hafi stolið bifreiðinni.
Það eru vinsamleg tilmæli lögregl-
unnar í Hafnarfirði að þeir, sem
hafa orðið varir grunsamlegra
mannaferða á leiðinni að Hvaleyr-
arholti láti lögregluna vita.
Vlaría —
Framhald af bls 4
fimm mínútur samfleytt, íklædd
síðum þungum samkvæmiskjól.
oOo
— Svo þetta er ekki alltaf sama
ævintýrið?
— Nei alls ekki eins ævintýra-
Iegt eins og margir halda, og ég
hélt kannske fyrst. Þetta er bara
vinna.
— Hvað gerirðu svo í fristund-
um?
— Slappa af. Les, fer í bíó, eða
leikhús, eða sef eða út á skemmti
staði ef mér er boðið og ég
treysti mér til að fara.
— Hvernig býrðu?
— Á hóteli. Fyrst var ég á
stóru nýtízku hóteli. Það var eins
og maður ætti hvergi heima. Þá
fluttist ég í minna hótel. Þar er
allt viðkunnanlegra. Sennilega fæ
ég mér íbúð, ef allt gengur vel.
— Kannski líka bíl?
- Ég átti Fíatbíl. Já, ég er
að hugsa um að kaupa Porche-
sportbíl, þegar ég fer aftur til
Parísar. í New York ætla ég að
Ieigja íbúð.
— Hvað ætlarðu að vera í
þessu lengi?
— Máske eitthvað lítillega leng
ur, sagði María eins og annars
hugar.
á. e.