Vísir - 02.03.1963, Qupperneq 15
VÍSIR . Laugardagur 2. marz 1963.
75
um og enn aðrir voru berfættir. ] tfu og þrír svona dagar voru fram
Jþeir voru líka óhappakindur.
Hvað sakaði, þótt þeir bæðu
til Guðs? Hver einasti þeirra var
með tuttugu og fimm ár, þvi nú á
dögum sníða þeir alla stakka eftir
sama vexti — tuttugu og fimm
ára fangelsi.
„Ó, við biðjum ekki um það,
ívan,“ sagði Alyosha alvarlegur í
bragði. Hann hélt á biblíunni og
færði sig nær ívani, þar til þeir
horfðust í augu. „Drottinn vor
mælti svo fyrir, að af öllu hinu
jarðneska og forgengilega skyldum
vér aðeins biðja um vort daglega
brauð.. „Gef oss í dag vort dag-
lega brauð“.“
„Áttu við skammtinn okkar?"
spurði ívan.
En Alyosha gaf sig ekki. Hann
beitti rneira augnaráðinu en munn-
imrm í málþófinu. Hann greip í
handlegg ívans og sagði:
,,Pú átt ekki að biðja um að fá
bögglasendingu eða auka-skammt
af súpu, ekkert af því. Ýmsir
hlutir sem eru mikilsverðir í aug-
um manna, eru auvirðilegir í aug-
um Drottins. Oss ber að biðja um
það, sem er gott fyrir sálina — að
Drottinn hreinsi sora og reiði úr
hjörtum vorum .....“
I’van studdist við olnbogann og
sagði:
„Taktu nú vel eftir ... f sókn
okkar f Polcmnya höfum við
prest ...“
„Segðu mér ekki af prestinum
ykkur", grátbændi Alyosha. Það
brá fyrir sorg f svipnum.
„Hlustaðu nú vel á það, sem ég
segi þér“, sagði ívan og studdi sig
fram á olnboga. ,,í sókn okkar f
Polomnya er enginn ríkari en
presturinn. Ég get sagt þér dæmi |
af þvf — í sambandi við þakvið- i
gerðir. Við krefjumst þrjátíu og i
fimm rúblna af sléttum almúga-
manni fyrir viðgerð á þaki — en
við krefjumst hundrað rúblna af
presti. Og hann borgar hóstalaust.
Hann heldur uppi þrem konum í
aðskiljanlegum borgum —þaðgerir
hann — og hann býr með þeirri
fjórðu. Hann hefur biskupinn í
vasanum — það get ég sagt þér.
Og hann hefur hrakið burt alla
aðra presta, sem hafa verið send-
ir þangað. Hann vill ekkert eiga
saman við þá að sælda".
„Hvers vegna ertu að segja mér ;
af prestunum? Rússneska kirkjan :
hefur sagt skilið við kenningar biblí i
unnar. Prestarnir eru ekki í fang-
elsi, af því að þeir eru reikulir í
trúnni". i
ívan reykti í makindum og virti |
fyrir sér þennan æsta félaga sinn.
„Alyosha“, sagði hann og dró
handlegginn til sfn og blés reyk
framan í hann. „Ég er ekki á móti
Guði. Hins vegar trúi ég hvorki á
Paradís né Helvíti. Hvers vegna
haldið þið, að við séum svona mikil
fífl, að hægt sé að troða í okkur
þessum sögum ykkar af Paradís og
Helvíti? Ég kann ekki vel við það“.
Hann lá aftur á bak, sló öskuna
gætilega úr sígarettunni milli bálk-
ans og gluggans, til þess að ata
ekki út fleti kapteinsins fyrir neð-
an. Hann sökkti sér niður í hugs-
anir sínar og heyrði ekki tautið í
Alyosha.
„Jæja“, sagði hann með sannfær-
ingarhreim, „hversu mikið sem þú
biður, styttir það ekki tímann þinn
hér. Þú verður að sitja þetta af
þér frá byrjun til enda“.
„O, þú mátt heldur ekki biðja
um það“, sagði Alyosha með hryll-
ingi. „Hvers vegna viltu frelsi? 1
frelsinu kafnar síðasta frækorn trú-
arinnar innan um illgresið. Þú ættir
heldur að gleðjast yfir því, að vera
í fangelsi. Hér hefurðu tíma til
þess að hugsa um sál þína. Eins og
Páll postuli sagði: „Hví gjörið þér
þetta að gráta og hrella hjarta
mitt? Því að ég er eigi aðeins reiðu-
búinn til að láta binda mig í Jerú-
salem, heldur og að deyja þar fyr-
ir nafn Drottins Jesú“.
ívan horfði upp í loftið og þagði.
Nú vissi hann ekki, hvort hann
vildi frelsi eða ekki. Fyrst hafði
hann þráð það. Á hverri nóttu hafði
hann talið dagana — hve margir
voru liðnir og hve margir eru ó-
komnir. Svo hafði hann orðið leið-
ur á því að telja. Svo varð það deg-
inum ljósara, oð eins og honum
mundi aldrei vera leyft að snúa
heim aftur — hann yrði rekinn 1
útlegð. Og hver gat sagt, hvort líf
hans yrði nokkuð betra þar?
Frelsi táknaði eitt fyrir hann —
heim.
En þeir vildu ekki leyfa honum
að fara heim til sín. Aloysha sagði
satt. Það blandaðist engum hugur
um, að hann var hamingjusamur
í fangelsi. Það heyrðist á rödd
hans og sást á augum hans.
„Þú sérð það, Alyosha,“ útskýrði
ívan fyrir honum, „einhvern veg-
inn virðist þér þetta vera rétt út-
koma í dæminu: Jesús Kristur vildi,
að þú sætir I fangelsi, og þess
vegna ertu hingað kominn vegna
hans. En hvers vegna er ég hér?
Er það vegna þess að við vorum
ekki búnir undir styrjöld árið ’41?
Er það þess vegna? En var það
mér að kenna?"
„Svo virðist sem það verði ekki
j önnur talning?“ muldraði Kulgas
úr fleti sínu.
„Jamm,“ sagði ívan. „Við ætt-
um að halda upp á það með því
að setja kol í ofninn. Ekki önnu^
talning." Hann geispaði og sagði:
„Ég ætti annars að vera sofnaður.“
j sama mund var slagbrandinum
lyft. Það raskaði róna, sem ríkti
í skálanum. Tveir fangar, sem
höfðu farið með kuldastígvél í
j þurrkherbergið, komu hlaupandi frá
' ganginum.
i „önnur talning,“ hrópuðu þeir.
Varðmaður kom í kjölfar þeirra.
j „Allir voru þegar sofnaðir. Þeir
, byrjuðu að nöldra og skreiðast
fram úr. Þeir smeygðu sér í stíg-
i vélin (enginn fór úr vattfóðruðu
. buxunum á nóttunni — menn
| mundu dofna af kulda, ef þeir væru
ekki í þeim undir teppinu).
„Fari þeir bölvaðir," sagði fvan
ekki mjög reiðilega, því að hann
var ekki farinn að sofa enn.
Tsezar teygði sig til hans og gaf
honum tvær kexkökur, tvo sykur-
mola og sneið af pylsu.
„Þakka þér fyrir, Tsezar," sagði
ívan og hallaði sér fram á stokk-
inn. „Réttu mér nú böggulinn þinn
til þes sað setja undir dýnuna mína
— til öryggis. (Það er ekki svo auð
velt að hnupla hlutum úr efsta
fleti, þegar menn ganga fram hjá.
Hver mundi yfirleitt leita að
nokkru í fleti fvans?).
Tsezar rétti honum böggulinn.
Hann ýtti honum undir dýnuna og
beið svolítið lengur, þar til fleiri
menn höfðu verið sendir út, svo
að hann þyrfti að standa skemur
berfættur í stiganum. En vörður-
inn yggldi sig og hrópaði:
„Komdu strax, þú þarna í horn-
inu.“
ívan stökk léttilega niður á gólf
(stígvélunum og íleppunum hans
var svo haganlega komið fyrir á
ofninum, að það var synd að stjaka
við þeim). Þó að hann hefði búið
til mörg pör af inniskóm handa
öðrum, átti hann sjálfur ekkert
par. En hann var vanur þessu —
þetta varaði ekki lengi.
Þeir hirða líka inniskó, ef þeir
finna þá á daginn.
Þetta var ekki svo vont fyrir þá
vinnuflokka, sem höfðu sent stíg-
vélin sín í þurrkherbergið. Talning-
in fór fram innanhúss. Sumir voru
í inniskóm, aðrir voru i íleppun-
Áfram með ykkur,“ urraði varð-
maðurinn.
„Þarf að hjálpa þér út?“ sagði
yfirskála-vörðurinn.
Þeir ráku þá alla inn á aðra
álmu skálans og eftirlegukindurn-
ar inn í ganginn. ískaldur gustur
barst frá hlaðinu.
TV'ú höfðu þeir rekið alla út, og
’ enn einu sinni fóru varðmenn-J
irnir og skálavörðurinn í könnun-
arferð til þess að ganga úr skugga
um, hvort nokkur svæfi í einhverj-
ura kima. Það mundu skapast vand
j ræði, ef vitlaust væri talið. Það yrði
til þess, að allsherjar-talning færi
fram á ný. Þeir gengu marga hringi
og komu svo aftur að dyrunum.
„Einn, tveir, þrír, fjórið.“ Nú
gekk allt greiðlegar, því að þeir
töldu einn og einn. ívani tókst
að koma sér að sem 18. í röðinni.
! Hann hljóp aftur að fleti sínu,
steig á stoðina og vippaði sér upp í.
Allt komið í lag. Lappirnar
komnar aftur í jakkaermina, teppi
ofan á sig, svo frakkinn — og síð-
an að sofa. Nú mundu þeir reka
alla úr hinni álmunni hingað inn
til okkar, en hvað kom okkur það
við.
Tsezar kom til baka. ívan rétti
honum pakkann hans.
Alyosha kom líka til baka. Eng-
in útsjónarsemi til hjá honum. Það
er gallinn á honum. Hann gerir allt
fyrir alla, en getur ekki útvegað
sér neitt.
„Gjörðu svo vel, Alyosha,” sagði
ívan og rétti honum kex.
Alyosha brosti.
„Þakka þér fyrir, en þú átt ekk-
ert sjálfur."
„Borðaðu það.“
(Ég á sjálfur ekkert, en ég get
alltaf aflað mér þess).
Nú var það pylsubitinn. Beint I
munninn. Svo að læsa tönnunum
utan um hann. Og tennurnar sting-
ast á kaf í hann. Bragð af kjöti.
Og safinn af kjöti — ósvjknu kjöti.
Og því er rennt niður.,. í maga.
Því er lokið.
Afganginn ákvað Ivan að geyma
til morguns. Fyrir liðskönnun.
( Hann gróf höfuðið ofan í þunnt,
• óhreint teppið, og heyrði ekkert til
i fanganna úr hinni álmunni, þegar
: þeir tróðust milli bálkanna og biðu
i eftir þvf, að vera taldir.
ívan fór sáttur að sofa. Hann
hafði verið heppinn margsinnis
þennan dag. Þeir höfðu ekki sent
j hann í svartholið. Þeir sendu
I vinnuflokk hans ekki í aðsetur „sósí j
' alistiskra lifnaðarhátta". Hann j
' hafði nælt sér í skál af hafragraut i
við miðdegisverðinn. Hann hafði [
J byggt vegg og hafði nokkra gleði
, af. Hann hafði smyglað sagarblaði
inn í fangabúðirnar. Hann hafði
hagnazt svolítið af Tsezari um
kvöldið. Hann hafði keypt tóbakið.
Og hann hafði ekki orðið veikur.
Hann hafði komizt yfir það.
Dagur var liðinn, skafheiður,
næstum því gleðiríkur.
Þrjú þúsund sex hundruð fimm-
?
R
N
‘NOW* NOW( PKINCESS1"SAI7 ZUK.OPP
e007-KIATUKE7LV. "ÝOU K.NOW
NOTHINS COULP THAT
BEAUTIFUL FACB." »24-597?
IW SISHEC? WITH
SfiAUG SATISFACTION.
''YES, OF COUKSE,
7ARLINIG—YOU AKE
SO RISHT /
Undir kvöldið ákvað kvik-
myndaleiðangurinn að nema stað
ar og tjalda Ivy: „Þessi hræði-
legi hiti hérna ... ég verð alveg
hræðileg útlits í svona lofti“.
Zukoff: „Svona, svona prinsess
an mín. Þú veizt, að ekkert getur
spillt hinu fagra andliti þínu“.
Ivy andvarpaði ánægð: „Já,
auðvitað, elskan ... Þú hefur svo
sannarlega á réttu að standa”.
undan. Frá morgunkaffi til hvíldar
að kvöldi.
Aukadagarnir þrír voru vegna
hlaupárs.
iP «FI I IR ^
&‘ SELUR
yAn-
Q*
Dodge ’55 6 cyl. beinskiptur kr.
60 þús. staðgreiðsla. Plymouth
’54. 1. fl bfll kr. 50 þús. Stað-
greiðsla. Rambler ’59 Statlon,
ekinn 17. þús. km. Tilboð ósk-
ast. Austin ’55 sendibill með
nýrri vél kr. 25. þús. Stað-
greiðsla. VW ’6I kr. 00 þús 1
Staðgreiðsla.
— Borgartúnl 1 —
Simar 18085 og 19615
PERMA, Garðsenda 21, sími
33968 Hárgreiðslu- og snyrtistofa
Dömur, hárgreiðsla við alira hæfi.
TJARNARSTOFAN,
Tjarnargötu 10, Vonarstrætismeg
in. Sími 14662.
Hárgreiðslustofan
HÁTÚNI 6, sími 15493.
Hárgreiðslu- og snyrtistofa
STEINU OG DÓDÓ,
Laugaveg.i 11, sími 24616.
Hárgreiðslustofan
SÓLEY
Sólvallagötu 72,
Slmi 14853.
Hárgreiðslustofan
PIROLA
Grettisgötu 31, sími 14787.
Hárgreiðslustofa
• ESTUflBÆJAR
Grenimel 9, simi 19218.
Hárgreiðslustofa
SVÖNU ÞÓRÐARDÓTTUR,
Freyjugötu 1, sími 15799.
Hárgreiðslustofa
AUSTURBÆJAR
(Marla Guðmundsdóttir)
Laugavegi 13, sfmi 14656.
Nuddstofa á sama stað.
3 . \V' |
12997 ■ Grettisgötu 62 ST
Ódýrt
handprjónagarn
mmmwv
i \