Vísir - 08.04.1963, Qupperneq 6
6
VÍSIR . Mánudagur 8. apríl 196&
tJtgefandi: Blaðaútgáfan VfSIR.
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson, Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson.
Fréttastjóri: Þorsteinn Ó. Thorarensen.
Ritstjórnarskrifstofur Laugavegi 178.
Auglýsingar og sfgreiðsla Ingólfsstræti 3.
Áskrifsargjald er 65 krónur á mánuði.
í lausasðlu 4 kr. eint. — Sími 11660 (5 linur).
Prentsmiðja Vísis. — Edda h.f.
Þegar Einar sagði satt
Það er ekki oft, sem Einar Olgeirsson talar af sér.
En tunga sem býr yfir svo óstöðvandi orðaflaum
hlýtur einhvem tíma að segja satt, jafnvel þótt eig-
andi hennar reyni að gæta þess að hún ílytji aldrei
nema guðspjall flokksins. Og þessi stund rann upp á
Alþingi í síðustu viku. Einar lýsti því þá yfir í þing-
ræðu að Efnahagsbandalagið yrði ekki aftur á dag-
skrá fyrr en 1966. Þessu hafa stjómarflokkarnir hald-
ið fram og þetta vita allir, sem fylgzt hafa með atburð-
unum í Brussel síðustu mánuði. De Gaulle tók þetta
mál af dagskrá og kom kirfilega í veg fyrir aðild Breta
og Norðurlandanna sem sent höfðu inntökubeiðnir. Og
de Gaulle tók um leið glæpinn frá framsókn og komm-
únistum, sem ólmir vilja láta kjósa um þetta mál nú
í vor. Þetta er öllum ljóst, en það er nokkur nýlunda
að Einar Olgeirsson viðurkenni þessa staðreynd. Enda
hefir kommúnistum heldur brugðið í brún við þessi
ummæli Einars. Forsíða Þjóðviljans á laugardag fjallar
mest öll um opinberun Einars, og reynir blaðið á yfir-
máta barnalegan hátt að neita því að Einar hafi sagt
að EBE væri ekki á dagskrá fyrr en 1966.
Þess vegna hefir Vísir aflað sér afrits af segul-
bandsupptökunni á ræðu Einars. Hún sýnir svart á
hvítu hvað Einar sagði um Efnahagsbandalagið. Það
var þetta:
„Það er talað um það í dag að þessi hætta (af
EBE) sé ekki mikil nú þessa dagana. Það er rétt, hún
hefir minnkað í augnablikinu. En það er alveg víst að
hún kemur aftur og það er nokkum veginn víst að
hún kemur alvarlega aftur til umræðu árið 1966, alt
svo þegar kemur að öðru stiginu í þeim samningum
sem fram fara um afnám tolla og annars slíks í Efna-
hagsbandalaginu . . . 1966 kemur þessi hætta alveg
jafnt upp aftur eins og hún kom 1961“.
Menn þurfa að vera óvenju sleipir í dialektiskri
ritskýringu ef þeir skilja þessi ummæli öðruvísi en svo
að EBE málið sé fyrst aftur á dagskrá 1966. En rit-
stjórar Þjóðviljans hafa ekki einungis numið slíka rit-
skýringu í Moskvu, heldur einnig á Kúbu, svo ætla
verður að það ríði baggamuninn. En íslenzkan reynist
ekki svo torræð öllum venjulegum íslendingum. Talað
orð verður ekki aftur tekið þegar það er numið á segul-
band, jafnvel þótt Þjóðviljinn eyði forsíðu eftir for-
síðu í það að afsaka og brengla ummæli foringja síns i
þau fáu skipti, sem honum ratast satt orð á munn.
S./.S. og sænska auðmagnið
Ritstjóri Tímans vill á þingi láta banna alla er-
lenda fjárfestingu í íslenzkum fiskiðnaði. S.Í.S. bað um
leyfi til að Svíar mættu eiga hér hlut í stórri niður-
suðuverksmiðju. Og nú er ‘spurningin: Hvor hefir á
röngu að standa í fjárfestingarmálunum Þórarinn eða
S.I.S.?
.
Framsóknormenn á Alþingi:
jm
stefnu vinstri stjórnarinnar
Loksins hefur komið
í ljós hvað Framsóknar
menn meina, þegar þeir
tala um að gera tolla- og
viðskiptasamning við
Efnahagsbandalagið.
Einn af þingmönnum
þeirra, Jón Skaftason,
gaf á þessu nokkra skýr
ingu á Alþingi á laugar-
daginn, og í ljós kemur
að sú leið sem þeir
benda á, felur í sér al-
gjört vantraust á efna-
hagsstefnu Hermanns
Jónassonar og vinstri
stjórnarinnar.
Jón Skaftason flutti nær
tveggja tíma ræðu á laugar-
daginn um EBE án þess að
fram kæmi, utan áðurnefnd
skýring, eitt einasta nýtt at-
riði fram f viðbót við það sem
áður hefur verið sagt í máli
þessu. Jón ræddi ýtarlega um
hlutverk og stofnun bandalags-
ins, þróun þess og sögu. Vék
hánn siðan að afstöðu íslenzku
stjórnmálaflokkanna og komst
að sjálfsögðu að þeirri niður-
stöðu að stefna Framsóknar
væri hin eina rétta. Full aðild
kæmi ekki tit grelna, aukaaðild
kæmi ekki til gretna, tolla- og
viðskiptasamningur væri hin
eina rétta leið. Og nú hélt Jón
áfram, og vogaði sér lengra en
flokksbræður hans hafa gert í
öllum sínum löngu ræðum. Jón
gaf skýringu á því hvernig
tollasamning við gætum gert.
„Við Efnahagsbandalagið hafa
fjölmörg ríki gert tollasamninga
að undanförnu, ríki eins og
Bandaríkin, Kanada, Perú,
Thaiti, o. fl. o. fl. Slíka samn-
inga gætum við íslendingar
einnig gert við bandalagið",
sagði ræðumaðurinn.
Ef athugaðir eru þesslr samn-
ingar, sem Jón Skaftason vitn-
aði til, kemur { Ijós, að þeir
eru allir grundvaliaðir á GATT
(tollabandalag) samningum, en
fsland er ekki aðili að GATT.
Islendingar þyrftu þvi að ganga
i tollabandalag þetta, en i því
ríkir sú meginregla að ekki
megi hækka tolla á lnnfluttum
vörum, setja á vemdartolla, né
gera neinar þær ráðstafanir,
sem samsvara tollhækkun.
Með öðrum orðum, fsland
yrði að skuldbinda sig til þess
að gera engar þær ráðstafanir
sem vinstri stjórn Hermanns
Jónassonar gerði á sínum tfma.
Má þar til dæmis nefna upp-
bótarkerfið, sem hvað vinsæi-
asta ráðstöfunin var í þeirri
ríkisstjórn.
Framsóknarmenn hafa und-
anfarna mánuði staðhæft Og
fullyrt að eina færa leiðin fyrir
okkur fslendinga gagnvart EBE
væri tolla- og viðskiptasamn-
ingsleiðin. Hins vegar hafa þeir
aldrei fengizt til þess að gefa
nelna nánari skýringu á þeim
tollasamningi sem þeir telja sVo
hentugan og hagkvæman, en
eins og kunnugt er, er hér um
afskaplega teygjanlegt hugtak
að ræða. Þeir Eysteinn Jóns-
son og Þórarinn Þórarinsson,
helztu málsvarar Framsóknar
hafa verið þöglir sem gröfin.
Á laugardaglnn kvaddi sér
hins vegar hljóðs, Jón Skafta-
son einn af yngri og efnilegri
mönnum þess flokks, og glopr-
aði út úr sér nokkm nánar,
skýringu á þeim tollasamningi
sem Framsóknarmenn helzt
geta hugsað sér.
Sú skýring, þau ummæli fela
í sér algjört vantraust á efna-
hagsstefnu Hermanns Jónasson-
ar og vinstri stjórnarinnar. Ber
að fagna þessum ummælum. í
fyrsta lagi, þar sem nú gefst
loks tækifæri til að rökræða
við Framsóknarflokkinn á fast-
ari grundvelli. f öðm lagi, þar
sem þeir hafa loks opinberlega
játað afglöp og ranga efnahags-
stefnu vlnstrl stjómarinnar og
í þriðja lagi, þar semíFram-
sóknarmenn verða nú enn einu
sinni uppvísir að tviskinnungs-
hætti sfnum, tækifærispólitik
og stefnuieysi.
HÁFNARGERÐ VIÐ
DYRHÓLAEY
Fyrir nokkm hefur þvi máli
verið hreyft, að hefja ýtarlegar
rannsóknir á hafnarstæði á
suðurströndinni og hefur dansk
ur sérfræðingur i hafnargerð-
um verið fenginn hingað tii
lands til að gera þessar rann-
sóknir og á hann m.a. að rann-
saka hafnarstæði við Dyrhóla-
ós, en lengi hefur verið talað
um hafnargerð þar, þó að menn
óttist að hún verði mjög dýr,
jafnvel svo kostnaðarsöm, að
Zl hún geti ekki borgað sig.
'iii'i
Athuganir
sumarið 1956.
! sambandi við þetta mál hitti
fréttamaður Visis Gísla Sigur-
björnsson forstjóra, og spurði
liann, hvort þýzkir verkfræð-
ingar hefðu ekki fyrir nokkrum
árum kannað hafnarstæði við
Dyrhólaós.
Gísli rifjaði það upp, að þec
ar þýzka verkfræðifirmað Hoch
' tief hefði Verið að byggja Akra
neshöfn hefðu verkfræðingar
jf frá því farið austur að Dyrhóla-
Y< ey til að kanna hafnarskilyrði
||i þar. Var þetta í ágúst 1956 og
var þá mikill áhugi fyrir mál-
inu meðal Skaftfellinga. Var
Jón Kjartansson þá sýslumaður
með verkfræðingunum um sinn
og fleiri áhugamenn.
Ósinn óheppilegur.
Það varð þá niðurstaða verk-
fræðinganna, að sjálfur Dyr-
hólaós, sem er fyrir austan Dyr-
hólaey, væri óheppilegt hafn-
arstæði. Sýndu athuganir þeirra
að sandurinn við ósinn var
mjög fíngerður og ekkert til
að binda hann. Enda mun Dyr-
hólaós oft brjóta sig í gegnurn
sjávarbakkann. Þar við bætist
að í ósinn renna ár sem koma
ofan úr fjöllum og bera mikinn
framburð með sér í leysingum.
Er því hætt við að höfnin
myndi skjótlega fyllast af fram-
burði og sandi.
Segir Gísli Sigurbjörnsson aö
athugun hinna þýzku verkfræð-
inga hafi þannig reynzt nei-
kvæð hyað viðvíkur Dyrhólaós.
En þegar verkfræðingarnir
býzku könnuðu ströndina nánar
töldu þeir sig komast að raun
um, að hægt væri að fá góða
höfn annars staðar skammt frá
með tiltölulega litlum kostnaði.
Á þeim stað er nú ekki neitt
vik í ströndina, en samt töldu
Þjóðverjarnir að hafnargerð þar
væri tiltölulega auðveld.
Vestan undir
Dyrhólaey.
Staður þessi er rétt vestan
undir Dyrhólaey. Þar er líka
sléttur sandur, en miklu gróf-
ari og betri festa í honum en f
sandinum við Dyrhólaós. Hann
er það fastur að sjávarbakkinn
haggast ekki. Þá yrði hægt að
koma hafnarmynni upp í skjóli
við Dyrhólaey. Þarna töldu hin-
ir þýzku verkfræðingar, að ekki
þyrfti annað en að reka stálþil
niður í sandinn, og yrði síðan
hægt, þrátt fyrir það að sand-
urinn væri fremur fastur i sér,
að dæla honum burt og mynda
þannig góða skipakvf. Ráða
mætti stærðinni/á höfninni.
Vildi Gísli Sigurbjörnsson
gjarna að þetta kæmi - fram
núna, væri ekki skynsamlegt að
einblína á Dyrhólaós, þótt þar
væri þetta vik inn f ströndina.
☆