Vísir - 08.10.1964, Blaðsíða 10

10
V í S í R . Fimotudagur 8. október 1964.
Konungur á Kili —
y
Framh. at 9. ;íðu
yfir. Sama gegndi með féð
bæði vor og ha-st. Það var
rekið í ána, nema farlama
kindur og stórhyrndir hrútar.
Það var ferjað yfir. Hausarnir
á hrútum með stór horn voru
oft svo þungir að þeir héldu
þeim ekki upp úr vatninu og
drukknuðu. Við höfðum alltaf
ferju til taks á ánni til að
bjarga fé sem átti í erfiðleik-
um með að synda yfir. Það
var tiltölulega sjaldan sem fé
fórst í ánni við rekstur.
Tók 12 klukkustundir
að koma fénu yfir Hvítá
— Var ekki stundum tafsamt
að koma fénu yfir ána?
— Jú, og langverst þegar
veður var hvað bjartast og
bezt. Ef sólskin var og sólin
skein í augun á k’indunum á
le'iðinni yfir ána, ætluðu þær
aldrei að fara yfir og sneru
aftur og aftur til sama lands
Ég man sérstaklega eftir því
eitt haustið f lieiðríkju og
björtu veðri hvað erfiðlega gekk
að coma safninu yfir. Við
komum að ánni kl. 12 á há-
degi og byriuðum að reyna að
koma fénu út i ána, en það
ætlaði ekki að þora og sneri
ævinlega til baka. Við ferjuð-
um fjölda fjár yfir f bátunum,
en ekkert dugði. Og það var
ekki fyrr en klukkan 12 á mið-
nætti að síðasta kindin var
komin yfir.
Allan þennan tíma höfðum
við bundið hestana á streng á
meðan og máttum ekki vera
að því að sinna beim En um
nóttina beear við tókum loks
að huga að þeim voru mínir
hestar horfnir. öðrum hafði bá
tekizt að nudda fram af sér
beizlinu og hafði lagt af stað
heimleiðis með hinn aftan i
sér. Höfðu þeir synt yfir ána.
en daginn eftir fann ég þá
sunnan undir Bláfelli. Var ann-
ar þá enn bundinn aftan í tagl-
ið á hinum.
Fótbrotnaði í glímu
— Hafa aldrei orðið slys í
göngum hjá þér, Þórður?
— Nei og aldrei í neinum
göngum, sem ég hef tekið þátt
f. Hins vegar vissi ég um atvik,
sem skeði rétt áður en ég byrj-
aði sjálfur að fara í leitir. Einn
gangnamanna fófbrotnaði í
glfmu.
— Hvað var gért við hinn
slasaða barna inni á reg'.nör
æfum?
— Það var ekki margt hægt
að gera. Menn reyndu að binda
um fótinn eftir beztu getu —
þótt kunnáttan væri engin. S\/o
var hann settur á hestbak og
farið með hann til byggða. 1 þá
daga var ekki ”m neitt annað
að ræða. Það spurði heldur
enginn um það hvort manninum
hefði liðið vel eða illa á leið-
inni niður. En ég heid að allt
hafi þetta farið vel að lokum
Hrakvlðrí á fjöllum
— Hafið þið ekki stundum
fengið hrakviðri og bylji f göng-
um og villzt?
— Mikil ósköp. Allt þetta hef
ur hent oft og mörgum sinnum.
Stundum höfum \ hreppt
skaðræðisveður og líka hefur
það komið fyrir, að gangnamenn
mm
hafa tapað áttum eða farið úr-
leiðis í dimmviðri og bylium. En
alltaf hafa þeir skilað sér aftur
áður en • lauk og villur þeirra
aldrei komið að sök.
— Hvenær telurðu að þú haf-
ir hreppt hvað verst veður og
afdrifaríkast á Kili?
— Það er ekki gott að segja,
en minnisstætt skaðræðisveður
fengum við í 2. leit haustið
1947. Þá var svo dimmur bylur,
að við urðum að liggja tvær
nætur um kyrrt á Hvítárnesí á
leiðinni innúr. Þegar svolítið tók
að rofa til daginn þar á eftir,
skipti ég leit.
Það segir ekki af því fyrr
en um kvöldið að við komum
norður á Hveravelli, að þá vant
aði tvo leitarmennina. Ég var
orðinn næsta órólegur þegar
þeir komu loksins seint um
kvöldið. Báðir höfðu mennirnir
lagt af stað um morguninn með
tvo til reiðar, en þegar þeir
komu norður á Hveravelli, var
annar þeirra einhesta. Þbtta
vakti furðu mína og spurði ég
manninn hverju þetta sætti.
Kjalhraun gleypí;
hestinn.
Þá sagði hann mér frá því að
hann hefði misst hestinn á leið-
inni og nú væri hann dauður.
Kjalhraun hafði gleypt .tann.
Mennirnir tveir höfðu riðið
norður Kjalhraun svo sem gert
hafði verið ráð fyrir. Snjór var
yfir öllu eftir bylinn og ekki
gott að greina hvað framundan
var. .llt í einu steypist hest-
urinn undir öðrum mannínum,
óhörðnuðum unglingspilti, ofar,
í hraunsprungu. en pilturinn
endasentist um leið frarp af hest
inum og hafnaði á giárbarmin
um. Sakaði hann ekki.
Þegar gangnamennirnir fóru að
athuga ummcrki, urðu þeir þess
varir, að sprungan var þröng
en hyldjúp, að því er virtist
Mennirnir gripu í beizlið á hest
inum, í þeirri von að hann gæti
spyrnt sér uppúr. Sú von brást.
Um leið og hesturinn tók að
brjótast um. seig hann dýpra
niður f sprunguna. Hesturinn
varð vitstola af hræðslu og
gerði hverja örvæntingartilraun
ina eftir aðra til að briótast upp
úr sprungunni, en það gerði að-
eins illt verra. Hann seig æ
dýpra. Hann vat blóðugur og
skac' ður eftir umbrotin.
Fé'-'gi pilts þess sem var með
hestinn, harðduglegur maður og
úrræðagóður. kleif þá niður f
sprunguna til hestsins, bað
langt að hann fékk seilzt til
hans, brá kuta sínum á háls-
æðarnar og lét honum blæða
út. Þau urðu örlög jósins í
Kialhrauni haustið 1947.
Það undarlega er, að þessi
sprunga eða gjá hefur aldrei
fundizt, hvorki fyrr né síðar.
Þ. Jós.
...........T 4>—
Hattar - Húfur
Nýkomið mjög mikið
úrval af höttum og ýmis
konar skinnhúfui Nýj-
asta tízka.
HATTABÚÐIN
HULD
Kirkjuhvoli.
KÓPAVOGS-
BÚAR!
Málið sjálf við
lögum fyrir
ykkur litina
FuIIkomin
þjónusta.
LITAVAL
Alfhólsvegi 9
Kópavogi
Sími 41585
Vélsshreingerning
Vanir og
vandvirkir
menn.
Ódýr og
örugg
bjónusta.
ÞVEGILLINN Sími 36281
NÝJA TEPPAHREINSUNIN ,
EINNIG
VÉLHREIN
GF.RNING-
4R
Mýja teppa-
og húsgagna
h reinsunin
Sími 37434
VÉLHREINGERNING
Vanir
menn.
Þægilea
Fliótleg
Vönduð
yinna.
ÞRIF —
Sími 21857
og 40469
SLYSAVARÐSTOFAN
Opið allan sólarhringinn Sim,
2123U Nætur og heleidagslæknit
t sama slma
Næturvakt > rtevk.javík vikuna
3.—10 okt. verður í lyfjabúðinni
Iðunn
Neyðarvaktin kl. 9—12 og 1—5
afla virka daga nema >augardag3 '
kl 9—12 Sfmi 11510
Læknavakt i Hafnarfirði að-
faranótt 9. okt,- Jósef Ólafsson,
Ölduslóð 27, sími 51820.
Útvarpið
Fimmtudagur 8. október.
18,30 Danshljómsveit Daves
Appel leikur.
18.50 Tilkynningar
19.20 Veðurfregnir
20.00 Frú Luna“, óperettulög eft
ir Paul Lincke.
20.15 Raddir skálda: Úr verkum
Hannesar Sigfússonar. Les-
arar: Guðrún Helgadóttir,
Jón Ingvi og Jóhann Hjáim
arsson.
Einar Bragi sér um þáttinn
og les viðtal við skáldið.
20.55 Fyrstu hausttónleikar Sin-
fóníuhljómsveitar fslands í
Háskólabíói, fyrri hluti.
Stjórnandi: Igor Buketoff
22.00 Fréttir og veðurfregnir
22.10 Kvöldsagan: „Pabbi,
mamma og við“ eftir Jo-
han Borgen, I. Margrét R.
Bjarnason þýðir og les.
22.30 Djassþáttur: Jón Múli Árna
son hefur umsjón með
höndum
23.00 Dagskrárlok.
BLOÐUM FLETJ
Sporna við illu,
spar í umgengni,
oft eyðist fé
þeim er ei varir;
gef ei til fjölda,
þó þú farir víða,
fremstr af öllum
þeim er framir heita.
Ljúflingsmál.
Haustvertíð I Reykjavík.
Haustvertíðin var talin frá Mikjálsmessu —29. sept, — til Þor-
láksipessu. Að vísu byrjuðu einstaka formenn haustróðra um miðjan
september, en allur fjöldi þeirra ekki fyrr en í mánaðarlokin. Miklu
var .þá færra um aðkomuháseta en á vetrar- og vorvertíð, en ávallt
kom þó eitthvað af sveitamönnum suður, einkum úr Mýra- og Borg-
'rfjarðarsýslu, er réru yfir haustvertíðina, og þá einkum hjá þeim
formönnum, sem þeir voru ráðnir hjá komandi vetrarvertíð. Lagði
útgerðarmaður þeim til húsnæði og fæði fram að vetraryertíð, og
auk þess ’skinnklæði, sjóvettlinga, veiðarfæri og alla aðhlynningu,
en sérstakt kaup fengu þeir ekki. Hásetar þessir komu venjulega f
skiprúm að afstöðnum réttum
Þórður Ólafsson: Fiskveiðar Reykvíkinga.
VÉLAHREINGERNINGAR
ummm iu.
Sjávarbraut 2 við '•’nölfsgarð i
Simi 14320
Raflagnir v>ðgerðir á heimilis- j
tækium. efnissala
FLJÓ7 OG VÖNDUÐ VINNA
SKERPINGAR
Bitlaus verk-
færi tefia alla
vinnu Önn-
umst allar
skerpingar
BITSTÁL
Grjótagötu 14 Sími 21500
VY.1A FTDURHP-nsiJNIN
Selium
dún og
fiðurheld
ver
Endurnýi-
um gömlu
sængurnar
TÓBAKS
KORN
Þá eru þau komin heim, hjóna
kornin hérna. Og ekki meira um
það . þeim var biargað. afreks
mönnunum á eyrunum við ána,
sem ég minnist á sfðast kom
heill leiðangur að sunnan með
kranabíla og ég veit ekki hvað
og dró bflferlfkið beirra upD úr
mýrinni, með ferlegum átökuni
og tiltektum, og vorú allar þær
athafnir bæði Ijósmyndaðar, kvik
myndaðar og teknar inn á segul
band. Þvi næst var ferlíkið dreg-
ið af kranabíl frarri á eyrarnar.
þar sem það var allt þvegið og
sótthreinsað. mótorinn settur í
aang, talstöðvarsamband haft við
höfuðborgina og gott ef ekki líka
aðalstöðvar sameinuðu þjóðanha
og hátíðlega tilkynnt öllum hlut-
aðeigandi, að nú skyldi afrekið
unnið . . . En þá gerðist sá ó-
vænti atburður, að stráklingur
af næsta bæ hinum megin við
ána, sullaðist á jeppa út í — og
yfir . gerði það víst í beztu
meiningu, því að betta stfgur
ekki f gáfurnar, ætlaði að vera til
búinn að taka á móti afreks-
mönnunum hinum megin og rétta
þeim hjálparhönd ef með þyrfti;
hafði ekki hugmvnd um að með
því var hann að stela af þeim
sjálfu afrekinu. Stóð öll þyrping
in á eyrinni og starði orðlaus á
aðfarir stráksa, en þvínæst leit
hver á annan og voru engar ræð
ur fluttar í tilefni dagsins . . .
litlu sfðar lagði kranabíllinn af
stað í fararbroddi, þegar öll fylk
ingin seig af stað . . ekki samt
út í ána, heldur mýrina — en
strákur stóð á hinum bakkanum
og kallaði, að þeir skyldu ó-
hræddir leggja á vaðið . . þetta
væri ekki neitt neitt, en þeir garp
arnir virtu hann ekki svars, og
enn síður að þær mynduðu hann
eða tækju köll hans inn á segul
band Vissi ég það sfðast til
þeirra, að þeir hurfu fyrir fellið
í átt til höfuðstaðarins, hvar
þeim eflaust verður tekið eins
ög sæmir, þegar þrekaðir garpar
ná loks heim eftir volk og hrakn
inga — og hérna á bæjunum er
beðið með eftirvæntingu eftir
blöðunum að sunnan næstu dag-
ana . Það skal og fram tekið,
öðrum afrekshungruðum mönn-
um til leiðbeiningar og aðvörun-
ar, að ekki mun nú eftir nein
spræna hér í sveitinni, sem ekki
hefur verið farið yfjr á vélknúnu
farartæki, bíl eða traktor — en
nefndum görpum til huggunar,
að farartæki þeirra mun hið
fyrsta, sem setið hefur fast þarna
í mýrinni, og er það að sjálf-
sögðu nokkurt afrek . . .
STRÆTIS-
VAGNHNOÐ
Hópast í vagninn
á hverri stöð,
kjammsandi æskan
sem kálfar í tröð.
Brókmeyjar sprekandi
bítlum röskum
með framtíðina
í troðnum töskurn.