Vísir - 09.12.1965, Blaðsíða 8

8
V í S I R . Fimmtudagur 9. desember laoa.
VISIR
Otgefandi: Blaðaútgáfan VlSIR
Framkvæmdastjóri: Agnar Ólafsson
Ritstjóri: Gunnar G. Schram
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjóran Jónas Kristjánsson
Þorsteinn Ó. Thorarensen
Auglýsingastj.: Halldór Jónsson
Sölustjóri: Herbert Guðmundsson
Rltstjórn: Laugavegi 178. Simi 11660 (5 iinur)
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3
Áskriftargjald: kr. 90,00 á mánuði innanlands
i lausasölu kr. 7,00 eintakið
Prentsmiðja Visis — Edda h.f.
Ódýrarí raforka
I ræðu sinni um alúmínbræðsluna og Búrfellsvirkj-
un í fyrrakvöld vék Jóhann Hafstein iðnaðarmála-
ráðherra að því mikilvæga atriði að bygging alú-
mí-bræðslunnar lækkar raforkuverðið innanlands.
Samningurinn um orkusölu Búrfellsvirkjunar til verk-
smiðjunnar er grundvöllur þess að landsmenn fá ó-
dýrari raforku en ella myndi verða. Þetta stafar af
því að Búrfellsvirkjunin verður, vegna bræðslunnar
byggð miklum mun stærri en ella hefði verið, sem veld
ur því, ásamt viðskiptunum við hana, að unnt verður
að selja raforkuverðið á lægra verði en ella. Þetta
er mikilsvert atriði og ein þeirra röksemda, sem mæla
með byggingu orkufreks stóriðjufyrirtækis hér á
landL
Skarðsbók á heimleiö
Jslenzku bankarnir sýndu hina: ímestu,. framsýnii,«
rausn og skörungsskap er þéir festu káú'p a Skatðs-
bók á uppboðinu í London, í harðri samkeppni við
helztu fombókamenn tveggja heimsálfa. Á íslandi á
Skarðsbók heima og þjóðin öll stendur í þakkarskuld
við bankana fyrir það að hafa flutt bókina aftur heim
að lokinni meir en heillar aldar útivist. Stolt okkar
og sæmd sem bókmenntaþjóðar lá við, er fregnir bár-
ust um sölu handritsins, hins eina sem líklegt er að
til sölu verði boðið um langan aldur. Hefðu íslending-
ar ekki fest kaup á því hefði með réttu mátt efast um
heilan hug okkar í handritamálinu. Eftir kaupin á
Skarðsbók er útilokað að slíkar efasemdir láti á sér
kræla. Því er tvöföld ástæða til að fagna endurheimt
þessarar gömlu skinnbókar.
Farmiðagjaldið
Porystumenn flug og ferðamála munu eflaust fagna
því að ákveðið hefur nú verið að fella niður farmiða-
gjaldið, sem gert var ráð fyrir í fjárlagafrumvarpinu.
Höfðu þessir aðilar lýst þeirri skoðun sinni, auk
margra annarra, að gjaldið myndi, ef til framkvæmda
kæmi, draga úr ferðum til útlanda og valda því erfið-
leikum í ferðaþjónustumálum. í ljós hafa komið ýms-
ir tæknilegir örðugleikar á innheimtu farmiðagjalds-
ins og við það bætist að vegna fyrirhugaðra undan-
þága var ekki hægt með vissu að segja um hve miklar
tekjur af því hefðu orðið. Þess í stað er nú ákveðið að
innheimta hálft prósent gjald af seldum gjaldeyri og
mun sá tekjustofn gefa heldur meira í aðra hönd en
farmiðagjaldið. Er ekki að efa að flestir munu telja
þessa nýju ráðstöfun skynsamlega, úr því sem komið
var, því ekki er því að leyna að hið fyrirhugaða gjald
mæltist misjafnlega fyrir hjá almenningi.
BÆKUR 0G HOFUNDA
r r
Óviðráðanleg
Ingimar Erl. Sigurðsson „Borgarlif". Útg: Bókaforlagið Helgafell
eir eldri og viðurkenndari
skáldsagnahöfundar ætla
ekki að láta mikið á sér bera
undir þessi jól — að Krist-
manni og Guðrúnu frá Lundi
undanskildum. Kannski hefur
reyfari veruleikans síðustu árin
gert þeim skák og mát; kannski
finnst þeim tími til kominn að
leyfa þeim yngri að sækja fram
í broddi fylkingar. Hvað um
það; þeir ungu sýnast búnir til
atlögu, hvemig sem þeir reyn-
ast svo á ritvellinum, þegar í
orrustu kemur. Þingeysk kona,
kynjuð af Homströndum vest-
ur, stekkur albrynjuð fram,
eins og Aþena forðum úr höfði
Seifs, ef marka má dóma gagn-
rýnenda um hina nýju skáld-
sögu hennar; sjálfum hefur mér
ekki unnizt tími til að lesa þá
bók og get því ekkert um hana
sagt frá eigin brjósti. Ungur
rithöfundur, sem vakið hefur á
sér athygli fyrir nýtízkuleg
ljóð, hazlar sér nú völl á vett-
vangi skáldsögunnar, en hefur
hlotið heldur kaldar viðtökur.
Og.loks er það Ingimar Erlend-
ur Sigurðsson, sem nú lætur
frá sér fara sina fyrstu skáld-
sögu, en áður hafa. komið út
smásögur eftir hann og verið
vel tekið.
Þessi fyrsta skáldsaga Ingi-
mars, „Borgarlif“, er mikil að
vöxtum, 347 bls. í venjulegu
broti. Hún gerist í Reykjavík,
fyrir þrem til fjórum árum eða
kannski eilítið fyrr, eftir því
sem ráða má af lýsingu á um-
hverfi og umgerð atburða, og
varla á öllu lengri tíma en
misseri, kannski skemmri, við-
miðun upphafs og endis er
ekki svo nákvæm. Öðru máli
gegnir varðandi umhverfið og
helztu persónur þessarar skáld-
sögu — þar fer fátt á milli
mála. Atburðir þeir, sem mynda
meginþátt sögunnar, gerast í
ritstjómarskrifstofu „Blaðsins“,
sem „Flokkurinn“ gefur út, og
er til húsa 1 hárri höll f mið-
borginni. Koma þrír starfandi
ritstjórar „Blaðsins" mjög við
• sögu, en aðalpersónan er Logi
nokkur, sem ræðst til þeirra um
hríð sem blaðamaður. Þá er og
iveggja fyrrverandi ritstjóra
nokkuð getið. Annar þeirra á
það ævistarf að baki, að hafa
gert blaðið að stórveldi í land-
inu á sínu sviði, og átt mestan
þátt 1 að því var reist þessi
veglega höll; hann hefur orðið
fyrir því áfalli, þegar sagan
gerist, er svipt hefur hann
hugsun og skynjun að verulegu
leyti, en ósjálfrátt verður hon-
um reikað til „vígvallanna"
öðru hverju og gengur þar um
eins og lifandi lík, sem hann
háði áður marga harða sennu.
Hinn var borgarstjóri, áður en
hann gerðist aðalritstjóri blaðs-
ins, en lætur af ritstjórn og ger
ist ráðherra aö unnum kosning
um. Einn af starfandi ritstjór-
unum þrem, og sá sem verður
þeirra fyrirferðarmestur í sög-
unni, er ungur maður og
metnaðargjarn, vörpulegur á
velli; fæst mjög við ljóðagerð
og hafa komið út þrjár ljóða-
bækur eftir hann. Þá kemur
bókmennta og leiklistargagn-
rýnandi, sem einnig er skáld
og rithöfundur, mjög við frá-
Ingimar Erl. Sigurðsson.
sögnina, svo og annað starfslið
„Blaðsins", m. a. mikill þáttur
af símastúlkunni. Framan á
kápu bókarinnar er teiknuð
mynd úr miðbænum; sér vfir
vesturenda Austurstrætis ogber
þar hæst Morgunblaðshöllina.
Efst er nafn höfundarins, næst
titillinn, en fyrir neðan hann
„Skáldsaga" — rétt eins og
vissara þyki að taka það fram
einhverra hluta vegna.
Eins og áður er á minnzt, er
þetta fyrsta skáldsaga höfund-
ar. Það er engin hending, að
hann velur henni þennan vett-
vang. Hann starfaði sjálfur um
skeið sem blaðamaður fyrir
nokkrum árum — við Morgun-
blaðið. Lesandinn kemst fljótt
að raun um að Logi, unga
skáldið, sem ráðizt hefur að
„Blaðinu", er eins konar full-
trúi hans í frásögninni. Logi
þessi ber nafn með rentu, flug-
gáfaður eldhugi, sem vekur ó-
sjálfrátt óttablandna lotningu
og andúðarkennda afbrýðisemi
samstarfsmanna og annarra,
sökum hinna auðsæu yfirburða
sinna. Hann er gæddur óskeik-
ulli réttlætiskennd, sem enginn
fær slævt, hvorki með fortölum
né fyrirheitum. Skarpskyggni
hans er yfimáttúrlegs eðlis,
eins og raunar flest í fari hans;
meðbræður sína les hann á
einu vetfangi eins og opna bók
og mvrkasta áróðursmoldviðri
er augum hans ekki annað en
gagnsæ móða. Samúð hans með
skuggabörnum tilverunnar og
reköldum lífsins er heit og rík.
Sökum glæsileika hans og at-
gjörvis, andlega og líkamlega,
dragast konur að honum eins
og járn að segulstáli, en fyrir
þeim er hann ónæmur — oftast
nær. Og þetta „oftastnær" er
yfirleitt hið eina, sem skilur á
milli hans og Krists.
Um samstarfsmenn hans á
„Blaðinu" gegnir öðm máli.
Þar er um að ræða hóp mis-
gefinna uppskafninga, skríðandi
flokksþýja, drykkjusjúklinga og
taugabilaðra rolumenna. Þeir
skríða og smjaðra fyrir Loga,
hinum glæsilega ástmegi allra
guða — en einungis fyrst í
stað. Öfundin, afbrýðisemin og
þýlundin segir fljótt til sín
annars vegar, flokkssjónarmiða
fjötrarnir hins vegar. Að sjáif-
sögðu hefur Logi i öllum hönd
um við þessi dusilmenni, sem
verða að gjalli fyrir óhrekjandi
rökum hans og eldlegri mælsku.
Samt sem áður verður hann
smám saman að láta í minni
pokann fyrir þessum lýð, eins
og tíðast hafa orðið örlög allra
mestu spámanna, sem báru
höfuð og herðar yfir fólk sitt.
Enn skilur á milli Loga og
hinnar miklu, en þó nálægu
fyrirmvndar — hann kann ein
hvern veginn ekki við að láta
krossfésta sig, en fer þess í
stað á fyllirí og kvennafar í
vertíðarlokin hjá „Blaðinu“ og
undir sögulokin
Frásagnarstíll sögunnar er
harla ójafn; höfundur á til fjör-
mikla spretti, en stekkur alltof
oft útundan sér á hranalegu
brokki, hvað er þó sýnu skárra
en klyfjagangurinn, sem hon-
um er nærtækur en varla eigin
legur. Lítt lætur honum rök-
föst uppbygging — þessi skáld-
Kápusíða bókarinnar.
saga hans á sér t. d. hvorki
rökrænt upphaf né endi, en
þess á milli eru þau að minnsta
kosti ekki áberandi. Augljósríer
samt, að sagan er skrifuð af
ríkri, eða öllu heldur óviðráð-
anlegri þörf — hitt er lakara,
að þörf sú virðist með köflum
ekki af sem göfugustum toga
spunnin. Og fyrir þessa óvið-
ráðanlegu þörf verður sagan
öll málsvöm fyrir Loga, full-
trúa höfundarins, annars vegar
og ákæruskjal á hendur starfs-
Framh bls. 4: