Vísir - 29.04.1966, Blaðsíða 3

VÍSIR . Föstudagur 29. apríl 1966,
3
Myndln er tekin af Suðurvarargaröi í Þorlákshöfn f baksýn er frystihús Meitils hf. og sfldarbræöslan nýja til hægri.

GÖMUL SAGA OG NÝ.
Saga útgerðarinnar í Þorláks-
höfn er æði gömul og þó ung
i þeirri mynd, sem hún er nú.
Það er fyrst af henni að segja
að biskupar héldu þar úti skip-
um til fiskifanga. Dregur stað-
urinn nafn af Þorláki biskupi
helga, sem talinn er hafa stigið
þar á land.
Síðan hefur jafnan verið út-
ræði í Þorlákshöfn þó að hún
lægi að vísu í láginni á stund-
um. Um og eftir aldamót var
þar lífleg árabátaútgerö eins og
víðar hér við land og sóttu
menn þangað vertíð víða að úr
sveitum. Var þar haldið úti
mörgum tenæringum tólfrón-
um, því að ekki skorti mann-
afla. — Upp úr heimsstyrjöld-
inni fyrri lagðist árabátaútgerð
riiður. Var þá um tíma dauft
yfir atvinnulífi í Þorlákshöfn
og einungis nytjað þar land til
búskapar.
En með tilkomu nýrrar hafn-
ar og skilyrða til útgerðar á
nútímavísu endurtekur sagan
sig og bændasynir og dætur
fara í verið og sækja gull í greip
ar í Þorlákshöfn.
UPPGANGUR í
ATVINNULÍFINU.
Þegar fréttamaður og ljós-
myndari blaðsins óku í hlað
þessarar gömlu verstöðvar í
og bátarnir urðu að liggja hér
út á við ból að lokinni löndun,
og það gera litlu bátamir hér
raunar ennþá. Kaupfélag Ámes-
inga hafði verið hér með salt-
fiskaðgerð og verkaði afla af
trillum fyrir strið. En þegar
Bretavinnan byrjaði á Kaldaða-
nesi lagðist sú starfsemi nið-
ur. Eftir stóð þó salthús, sem
byggt var 1934 og Meitilinn tók
undir sína starfsemi. Svo voru
ekki langt undan.
— Svo er það nýja stldar-
verksmiðjan?
— Já, síldarverksmiðjan
Mjölnir er eiginlega dótturfyrir
tæki Meitils h.f. Hún tók til
starfa í vetur og hefur brætt
um 1 þús. tonn af loðnu. Af-
köst hennar eru um 2500 mál
á sólarhring, en þurrkarinn
getur afkastað helmingi meim
og þarf aðeins nokkur viðbótar-
Heimókn til ÞORLAKSHAFNAR
Þeir fá svoddan boldangsþorsk í nætumar aö flökunarvélamar taka
þá ekki og verður aö meöhöndla þá upp á gamla móöinn.
rigningarsuddanum um daginn
blasti við þeim ný byggð og
uppbygging hvarvetna. Alls hafa
verið byggð þar yfir 100
íbúðarhús á undanförnum ár-
um, auk fiskvinnslustöðva.
Mestur hluti atvinnulífs staðar-
ins gerist í fiskverkunarfyrir-
tækinu Meitlinum h.f. Þar
vinnur meginhluti þorpsbúa og
auk þess allmargt aðkomufólk.
Eitt fiskverkunarfyrirtæki ann-
að er starfandi í Þorlákshöfn,
Norðurvör h.f.
Við fengum að ganga um sali
f frystihúsi og öðrum verkunar-
húsum Meitilsins undir leið-
sögn Helga Þórðarsonar fram-
kvæmdastjóra fyrirtækisins og
fylgjast með nýtingu aflans. —
Sfðan hittum við forstjórann,
Benedikt Thorarensen, á vist-
legri skrifstofu hans, og biðjum
hann að rifja upp þætti úr
sögu fyrirtækisins, sem er um
leið megin inntak sögu staðar-
ins á undanförnum árum.
— Meitillinn byrjaði hér út-
gerð 1949, byrjar Benedikt, með
5—6 bátum 18—20 tonna. Þá
var hér aðeins ein lftil bryggja
Lefolie húsin gömlu flutt frá
Eyrarbakka og steypt undir þau
grunnur og ein hæð héma. I
þessu húsnæði byrjaði starfsem
in og bæði þessi hús gera sitt
gagn enn í dag.
Annars á Lefolie-húsið merki
lega sögu, sem tengd er verzlun
á Evrarbakka, og orðin er
meira en aldargömul. Húsið er
enn hið reisulegasta, heldur
ennþá sinni upprunalegu mynd,
fimm myndarlegar burstir gerð
ar af góðu timbri, en undir
þeim ein hæð steypt.
— En hvað er svo af seinni
árum að segja og öllum ný-
byggingunum?
— Hér var einungis saltfisk-
verkun þar til frystihúsið tók
til starfa vorið 1960, þá tvöfald
aðist framleiðslan hjá okkur.
Bátamir hafa auðvitað stækkað
en þeir halda sömu tölunni,
þetta 5 og 6. Hafnarskilyrðin
hafa að sjálfsögðu batnað. Bát-
amir liggja þó ennþá við
brimbrjótana, Suðurvarar- og
Norðurvarargarðinn en við von-
um að bátakvi fyrir eina 30—
40 báta, sem hér á að koma sé

*
.

I frystihúsinu vinna um 40 stúlkur, margar úr sveitum Árnessýslu af Rangárvöllum og jafnvel austan úr Mýrdal. — „Þaö er dauft
yflr skemintanalíflnu“ segja þær „ekki einu sinni bíó — þaö eru þá helzt sveitaböllin“. En þær hafa gott upp úr fiskvinnunni.
tæki til þess að afkastagetan
komist í 5 þús. á sólarhring.
Með tilkomu verksmiðjunnar
má búast við að framleiðslu-
verðmæti fvrirtækisins aukist.
En það hefur verið 50—60
milljónir á ári.
— Þessi vertíð hefur auðvit-
að verið léleg hjá ykkur eins
og víðar.
— Já, við erum rúmlega hálf
drættingar miðað við það sem
var í fyrra. 24. apríl höfðum
við tekið á móti 3800 tonnum
en nærri 6000 á sama tíma 1
fyrra. Hæstir af okkar bátum
eru Dalaröst með 731 tonn,
skipstjóri á henni er Baldur
Karlsson og ísleifur með 727
tonn, skipstjóri Pétur Sigurðs-
son. — Hæsti báturinn í ver-
stöðinni er hins vegar Friðrik
Sigurðsson með um 800 tonn,
með hann er Guðm. Friðriks-
son.
FISKMIÐLUNARSTÖÐ.
— Hér landa margir aðkomu
bátar, er ekki aflinn fluttur í
stórum stíl til annarra ver-
stöðva?
— Jú, þetta er að verða eins
konar fiskmiðlunarstöð fyrir
fiskverkunarstöðvarnar vestan
heiðar. Það er algengt að hér
landi 20—30 bátar á sólarhririg.
— Já þetta hefur verið erfið
vertíð og veiðarfærafrek. Fiskur
hefur staðið djúpt, svo að hér
áður fyrr hefði orðið algjört
fiskleysi, sótt var á smábátum
héma á grunnmiðin.
Og út um gluggann sjáum við
eina fjóra báta á leið inn í
höfnina svo að við kveðjum
forstjórann og höldum niður á
bryggju.
— Hann er heldur tregur,
segir sjómaður á einum neta-
bátnum, þetta er að verða búið.
— Já þeir eru farnir að fá hann
í nótina, þeir koma einhverjir
inn í nótt.
Og daginn eftir lesum við í
blöðunum um mikinn afla hjá
netabátum sem lönduðu f Þor-
lákshöfn.