Vísir - 05.08.1966, Blaðsíða 9

Vísir - 05.08.1966, Blaðsíða 9
VISIR . FÖ-.Usdíir VerSur Hengílssvæðið framtíðar- hitaveitusvæði Rætt við Guðmund Pálmason forstöðu- mann jarðhitadeildarinnar um veiturannsóknir þar hita- Notkun jarðhita til húshitun- ar hefur farið mjög vaxandi hin síðari ár. Þó að meginhluti þeirrar notkunar sé í Reykja- vlk, hafa alhnargir kaupstaðir og kauptún lagt í kostnað við rannsóknir á jarðhita í nágrenn inu með tilliti til væntanlegrar hitaveitu og hafa þegar verið lagðar hitaveitur á nokkrum þessara staða, svo sem Sauð- árkróki, Ólafsfirði, Selfossi og væntaníegá verður ekki langt að bíða hitaveitulagna til Akur- eyrar og Húsavíkur. Reykjavik er öðrum stöðum betur sett hvað hitaorku snertir, þar eð hana er að finna svo til við bæjardymar, sem kunnugt er. Framsýnir menn hafa þó séð fram á að það svæði, sem nú er hagnýtt fyrir Reykjavík mun ekki endast síaukinni notk- un svo að viðunandi verði i framtiðinni. Er þá ljóst að leita verður út fyrir borgarmörkin og koma þrjú svæði einkum til greina. Hengilssvæðið, Trölla- dyngjusvæði og Krýsuvík. Þessi svæði hafa öll verið rannsökuð nokkuð á vegum jarðhitadeildar Raforkumála- skrifstofunnar. Þessar rann- sóknir hafa að undanfömu eink um beinzt að Hengilssvæðinu norðanverðu eða jarðhitasvæð- inu á Nesjavöllum. Svæðið sunnan Hengils, norðan Hvera- gerðis, hefur verið öllu betur kannað til þessa. Vísir leitaði til Guðmundar Pálmasonar, forstöðumanns jarðhitadeildarinnar, um upp- lýsingar varðandi þessar rann- sóknir. 1950 birtist skýrsla um rann- sóknir á Hengilssvæðinu i tíma- riti Verkfræðingafélagsins og er það hið fyrsta, sem vitað er um rannsóknir þar. Siðan hafa verið boraðar þar nokkrar hol- ur og síðan má geta um jarð- fræðikort af svæðinu, sem Kristján Sæmundsson gerði. Þeim rannsóknum, sem unnið er að núna, má skipta í 4 liði. Hluti þeirra rannsókna er gerð- ur f samVinnu við Eðlisfræði- stofnun Háskólans og Rann- sóknarstofnun iðnaðarins. Þews- ar fems konar rannsónir, sem einkum er unnið að á Nesja- vallasvæðinu eru: 1. Segulmælingar. 2. Þyngdarmælingar. 3. Jarðsveiflumælingar. 4. Jarðefnafræðilegar athug- anir á hverum. Segulmælingamar geta gefið mikilsverðar upplýsingar um jarðhita. Það mál er þannig vaxið, að jarðhiti getur eyði- lagt segulmögnun bergsins, af- Ieiðing þess verður sú að segul- sviðið ofan við þessi berglög verður óreglulegt og kemur fram við mælingamar. Þetta fyrirbæri er þekkt frá jarðhita- svæðinu við Námafjall. Prófess or Þorbjöm Sigurgeirsson sér um þessar mælingar, sem eru gerðar úr lofti með sérstakri ljósmyndun. Hann hefur þegar mælt helming svæðisins, en talsverðan tíma tekur að vinna úr niðurstöðunum. Þyngdarmælingarnar, eru rannsóknir á þyngdaraflinu. Orsaka þessara breytinga er að leita í bvggingu bergsins und- ir mismunandi eðlisþyngd þess. Þyngdarmælingamar gefa góða viðbótarvitneskju við alhliöa Guðmundur Pálmason. ar jarðvegsrannsóknir. Jarðsveiflumælingarnar (berg málsmælingar) eru framkvæmd ar með því að sprengja dínamít og senda hljóðsveiflur niður í um gefa mikilsverðar upplýsing ar um byggingu bergsins. Út frá þessum rannsóknum er unnið að segulkorti af 400 ferkm. svæði og þyngdarkorti af minna svæði, um 100 ferkm. Jarðsveiflumælingarnar eru hins vegar línubundnar. Nauð- synlegt er aö beita öllum til- tækum aðferðum til þess að gera sér grein fyrir gerð og á- standi berggrunnsins á jarðhita svæðinu og rennsli heita vatns- ins um hann, með því vonumst við til þess að minnka áhætt- una við síðari vinnsluboranir. Fyrir Hitaveitu Reykjavíkur voru á Nesjavöllum boraðar þrjár holur, en 8 djúpar holur hafa verið boraðar á suðurvæð- inu (við Reykjakot). Ein þess- ara þriggja hefur nú verið dýpkuð verulega með bomum sem notaöur var á Seltjamar- nesi í vor. Árangurinn gefur tilefni til nokkurrar bjartsýni. Hitastigið var orðið 259° á 721 metra dýpi, þegar það var mælt ||||i|i||| lipililliii::;; í'f) 5 i Krakkar í gufubaði á jarðhitasvæði í Henglinum, jarðfræðikönnun svæðisins, eins konar hjálpargagn jarðfræðinn- ar og sama er að segja um aðr- jarðlögin, þessum sveiflum end- í gær. Það er mesti hiti, sem urkastar bergið upp aftur. Mæl- mælzt hefur í borholu hér á ingamar á þessum hljóðsveifl- hefur í holu áður var norður við Námaskarö í svokölluðu Bjamarflagi. — Mesti hiti sem mælzt hefur á Reykjakotssvæð inu er hins vegar 232 stig. Er Reykjanes eitt og sama jarðhitasvæðið? Sumir hafa viljað halda því fram, að Reykjanesið væri eitt og sama jarðhitasvæðið og Reykjavíkursvæðið væri einn- ig tengt þessum svæðum. Við spyrjum Guðmund þvi, hvort hann telji tengsl vera milli þessara svæða. — Ég tel ekki útilokað að svo sé. Ekki er hægt að fullyrða neitt um það. Við vitum ennþá tiltölulega lítið um rennsli heita vatnsins á þessum svæð- um. Það er eitt af meginverk- efnum jarðhitarannsóknanna að kanna betur vatnsstreymið um berggrunninn og leita að varma gjafa jarðhitasvæðanna. Og hvað svo um væntanlegt framtíðarhitaveitusvæði Reykja víkur og nágrennis? — Það fer að koma að því, að Reykjavík þurfi á viðbótar- varma (hitaorku) að halda. Þá þarf að vera búið að gera sér grein fvrir hvar á að bera nið- ur. Það er okkar sjónarmið hérna hjá Jarðhitadeildinni að fyrst beri að kannát nærsvæði Reykjavíkur og þegar þau svæði hafa veriö nýtt eins og hægt er, þá eru það tvö svæði sem helzt koma til greina: Hengilssvæði og Krýsuvik á- samt Trölladyngju. Það er talsverður áhugi hjá sveitarfélögunum hér í ná- grenninu að koma á samvinnu um jarðhitarannsóknir. í því sambandi má geta þess merka átaks sem unnið hefur verið á Seltjarnarnesi. Árangur þess lofar góðu. Þama á Seltjamarnesi er í vissum skilningi um nýja stefnu að ræða í jarðhitaleit, því að þar var borað á svæði, sem ekki var jarðhiti fyrir á yfir- borðinu eða I næsta nágrenni, en óvenjuhár hitastigull hafði hins vegar mælzt í gmnnum borholum. landi. Mesti jarðhiti sem mælzt Aukin vegaþjónusta F.Í.B. 'l/'egaþjónusta Félags ísl. bif- ’ reiöaeigenda hefur aldrei verið jafnvíðtaék og um nýaf- staðna verzlunarmannahelgi, — F.Í.B. hafði úti á þjóðvegum 17 vegaþjónustubíla og aðstoðuðu þeir ca. 605 bíla, auk þess sem fjölmargir bílar voru dregnir til nærliggjandi verkstæða eöa kauptúna. Hefur vegaþjónustan aldrei aðstoðað jafnmarga öku- menn yfir eina helgi. Þá haföi F.Í.B. sjúkrabíl úti á þjóðveg- um og flutti hann 4 slasaöar manneskjur í sjúkrahús. í fyrsta skiptið rak F.Í.B. vega þjónustubíl út frá Isafiröi, og kom hann að góöum notum, að- stoðaði m. a. 35 ökumenn. Voru því vegaþjónustubílar frá F.Í.B. í öllum landsfjórðungum Fyrir tilstuölan F.l.B. voru allmörg viðgerðarverkstæði opin yfir verzlunarmannahelgina og leit- aði til þeirra fjöldi ökumanna. Að venju rak F.Í.B. sérstakan sjúkrabíl, sem útbúinn er tveim- ur sjúkrakörfum, og var hann einkum staðsettur á Stóru-Mörk undir Eyjafjöllum. Flutti hann þrjár slasaðar manneskjur, er komu frá Þórsmörk til Reykja- víkur og ennfremur var ein fót- brotin kona sótt langleiðina inn í Landmannalaugar og flutt til Reykjavíkur. — Þá aðstoðaði sjúkrabillinn fjölmarga vegfar- endur t. d. með sjúkragögn og var bflnum ekið alls um tvö þúsund km. yfir verzlunar- mannahelgina. í fyrsta skiptið í sögu félags- ins hafði það úti á vegum yfir verzlunarmannahelgi tvo full- konma kranabíla, sem nýlokiö er við að byggja upp. Lyftu þeir alls 18 bílum, og fluttu flesta þeirra til Reykjavíkur. Var ann- ar kranabíllinn á vegum f Ár- nessýslu, en hinn í Hvalfirði og Borgarfirði. Siö af bílum F.I.B.

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.