Vísir - 19.04.1966, Blaðsíða 15
V I S IR . Þriðjudagur 19. aprl 1966.
13
HARVEl FERGUSSON:
Xr
Dön Pedro
— Saga úr Rio - Grande - dalnum
á ágætum smákökum og kexi, og
hann skar nautaketið í bita og velti
um í hveiti, og steikti, og þetta
bragðaðist vel, en til drykkjar var
whisky eöa sterkt kaffi. Og brátt,
þegar Coppinger var að matreiða,
fór hann að segja frá réttunum,
sem móðir hans bjó, er þau áttu
heima á smábýli við Guadelupe-
ána, næstum við sjó fram í Texas.
Er hann var búitin aö segja frá
kjúklingasteikum og bláberjatert-
um og öðru góðgæti, sem móðir
hans bjó til fór hann að segja frá
ýmsu á þessum slóöum. Coppinger-
ættin var fjölmenn og bændur af
þeirri ætt áttu stórar jarðir og
gripahjarðir. — Faðir Coppingers
hafði átt tveggja hæða hús með
rúmgóðum herbergjum á báöum
hæðum, og fyrir styrjöldina hafði
hann fimm eða sex blökkumenn
að staðaldrí I vinnu, og það voru
haldnir dansleikir og farið í
skemmtiferðir, ríðandi og akandi,
efnt til kappreiöa og farið á búff-
alóaveiðar. Hann gróf þannig margt
upp, sem lengi hafði veriö grafið
í fylgsnum hugans, og auöheyrt að
hann saknaði þessa liðna tíma.
Þegar Coppinger var kominn á
skrið varð hann næstum mælskur
og Leo hlustaði á frásögn hans af
mikilli athygli. Leo naut þess á-
vallt að hlýða á menn segja þann-
ig frá, og þá fannst honum —
þegar vel var sagt frá — sem hann
hefði sjálfur verið með í öllu. Og
að hann eignaðist sameiginlegar
minningar með sögumönnum. Það
fór ekki fram hjá honum, að margt
var líkt um Coppingerættina og
Vierraættina í Don Pedro, báðar
ættimar áttu miklar jarðeignir og
mfklar gripahjarðir, en höfðu ekki
mikil fjárráð, og hvoruga ættina
skorti vinnuafl, höfðu þjóna og
þræla. Coppinger og Don Augustin
höfðu einu sinni verið samtímis í
verzluninni og þeir horfðu hvor á
annan eins og þeir væru fomir
fjendur, en þó var margt líkt um
þá, nema að Vierra skirrti framtak
Texasmannsins.
— Þetta hefur verið skemmtijegt
líf, sagði Leo. Þú ert kannski að
hugsa um aö hverfa aftur heim
einhvem tima?
Coppinger sat lengi þögull eins
og jafnan, er Leo bar upp einhverja
spumingu, vafði sér vindling, og
var greinilega að hugleiða, livoít
hann ætti aö halda áfram frásögn-
inni.
— Það kom dálítið fyrir mig
heima, sagði hann loks, ég hef
aldrei sagt neinum hér frá því, og
ekki hugsað mikiö um það tvö
seinustu árin, en ég fór að hugsa
um það aftur, þegar þú sagðir
þetta um byssukúluna, ef hún væri
þér ætluð, myndi hún lenda í
skrokknum á þér. Enginn má sköp-
um renna, sagðirðu.
Aftur þagnaði hann, en hann var
ekki í vafa um, aö hann mundi fá
að heyra af munni Coppingers frá-
sögn um það, sem vaknað höfðu
á ný minningar um„ og af því að
hann hefði þörf fyrir aö tala um
það við einhvem.
— Þaö var mikið um sennur og
átök í Texas, einkum eftir styrjöld-
ina, og svo er þaö enn. Deilurnar
milli Coppinger-ættarinnar og
Shelby-ættarinnar hafa ekki hjaön-
aö, þær blossa alltaf upp við og
við, og það er þess vegna, sem
ég fer aldrei heim aftur, því þá
mundi ég aldeilis lenda í því. —
Spurðu mig ekki um hvemig það
byrjaöi, því að það veit í rauninni
enginn. Fyrir styrjöldina var þarna
allt friðsamlegt, en eftir styrjöld-
ina fór allt á verri veg. Faðir minn
var kapteinn í Suðurríkjahemum
og ég var seytján ára og hafði eign-
azt hest og fyrstu byssuna mina,
þegar hann kom heim úr striðinu,
og nú var allt fullt af negmm,
sem höföu fengiö frelsi, og sumir
þeirra fóm að ybba sig og sumir
voru drepnir. Norðanmenn höfðu
setulið í okkar héraði og þeir virt-
ust hafa það hlutverk eitt, aö gera
allt sem þeir gátu okkur til hrell-
ingar. Setuliðsflokkur hafði bæki-
stöð við vað á Guadelupe og þeir
gerðu sér leik að þvi ,að afvopna
hvern mann, sem fór yfir á vað-
inu. Og svo voru þeir sem voru
hlynntir norðanmönnum og við köll
uðum þá heybrækur og „attaní-
ossa" og menn af Shelby-ættinni
voru þeirra meðal. Við Ed Shelby
vorum leikbræður í æsku, busluð-
um saman í ánni og stálum vatns-
melónum. Einn drap föðurbróður
minn. Þeir höfðu deilt um strætið.
Deilur leiddu oft til þess, að ein-
hver var drepinn. Þessi atburður
var fyrsti áreksturinn milli ætt-
anna eftir stríðiö. Þegar eitthvað
þessu líkt gerðist vissi enginn hver
átti upptökin. Og svo drap einn
frænda minna mann af Shelby-ætt-
inni og þá var kominn til sögunn-
nr fullur fjandskapur milli ætt-
anna. Annars var loft allt lævi
blandið út af styrjöldinni og hatur
og heift rikti og enn versnaöi vegna
framkomu norðanmanna og blökku
manna, sem voru frjálsif orðnir.
Þetta var eins smitandi og hita-
sótt á vætusumri. En þrátt fyrir
hatur og ríg milli ættanna fór
Shelby-fólk og Coppingermenn
enn á sömu dansleiki og skemmt-
anir — en hatrið lá í loftinu, ef
svo mætti segja. og allir voru viss-
ir um að fyrr eða síðar myndi allt
fara í bál. Og svo komst oröróm-
ur á kreik um það, að Ed Shelby
væri meö kúlu í byssunni sinni,
sem hann ætlaði mér. Ég efast um
að nokkur fótur hafi verið fyrir
þessu, en það eru alltaf einhverjir
bastarðar, sem koma illu af stað,
og það má vel vera, aö sá sem
kom orðróminum af stað, hafi líka
sagt, að ég væri með kúlu, sem ég
ætlaði Ed. Ég var að temja hesta
þá eins og nú og ég vildi engin
illindi, en því var slegið föstu, að
við Ed bærum haturshug hvor til
annars og sumir veöjuðu um hvað
myndi gerast, þegar við hittumst.
Ef ég hefði farið að heiman þá
hefði ég verið kallaður heigull og
hefði aldrei getað komiö heim aft-
ur. Margir fóru vegna ástandsins,
en þeir sem voru flæktir orðnir í
þetta gátu ekki farið sæmdar sinn-
ar vegna. Sumir eru hræddastir við
það sem aðrir hugsa eða segja, svo
furðulegt sem það er. Ég segi þér
það í fullri hreinskilni, að ég forð-
aðist að hitta Ed, oftar en einu
sinni, en sá dagur kom er við hitt-
umst. Hann var að koma út úr
búð f bænum Cuero, og ég var ný-
kominn þangaö, var að stífa af
hesti mínum. Ég gleymi aldrei þess
ari stund. Það voru margir staddir
á gangsvölunum fyrir framan verzl
unina og allt í einu fór þaö eins
og eldur í sinu um allt, aö við
Ed værum þama báöir, og fólk1
flýði í allar áttir eins og hrædd
hænsni. Maöur nokkur stakkst á
hausinn út um glugga og annar
skreið undir gangsvalimar. Kona
hljóp æpandi út á götu til þess að
sækja krakka og draga hann burt
með sér. Og við Ed horföumst í
augu — og við gripum báðir til
skammbyssanna. Ég var einum
fimmta úr sekúndu fljótari en hann.
Skothvellurinn, er ég hleypti af á
hann úr sexhleypunni minni, kveö
ur enn viö í eyrum mér, en ég hafði
gripið til byssunnar án þess að
hugsa, og svo reið skotið af. Og þá
fyrst geröi ég mér grein fyrir, að
ég hafði miðað á hann og hleypt
af. Ég man enn svipinn á Ed
er hann varð fyrir skotinu. Það
var ekki séð af svip hans, að hann
hefði særzt. Hann starði bara á
mig steinhissa, og það var eins
og augun í honum hefði stækkað
og hann starði á mig með opinn
munn. Það var eins og hann gæti
ekki trúað þvf, að við stæðum
þarna, til þess að drepa hvor ann
an, og svo datt hann á grúfu, og
ég vissi að hann var dauður. Þeir
eru alltaf dauðir þegar þeir detta
svona.
Coppinger var þögull um stund,
eftir að hann hafði lokið frásöng
sinni og Leo fannst ekki til-
hlýðilegt að hann færi að gera
þessa viöburði að frekara viðræðu
efni. Honum skildist, að til grund-
vallar gerðum hans lá sú frum-
hvöt, að hefna fyrir mótgjörð gegn
sér eða sínum, — hann hefði farið
eftir þeirri kenningu, sem skráð
er í Gamla testamentinu: Auga
fyrir auga og tönn fyrir tönn, og
að sá sem vegur fyrir með sverði
mun einnig veginn verða. Forfeður
hans sem fylgdu hjörðum sínum
yfir eyðimörkina höfðu allir revnslu
af þvf, að réttlætinu varð ekki
fullnægt nema með því að úthella
blóði.
— Ég varð að gera það, sagði
Coppinger eftir langa þögn.
Kúlan vor honum ætluð, þótt
ekkert væri fyrir fram um það
vitað, eða öllu heldur honum var
ætlað að falla fyrir henni, þetta
átti að vera svona. Og kannski
hafði hann verið á leiðinni i áttina
til þessarar byssukúlu allt sitt líf.
Ég var búinn að fá mig fullsaddan
á sennum og átökum og bardögum.
Og þótt ég hefði verið búinn að
drýgja dáð f augum sumra, myndu
margir kalla mig heigul, ef ég færi,
en mér fannst nú einhvemveginn,
að það þyrfti meira þrek til þess
að taka ákvörðun um að fara en
að halda kyrru fyrir.
Sióstakknrnir
ódýru fást enn, svo og flest önn-
ur regnklæði, regnkápur (köflótt-
ar) og föt handa börnum og ungl-
ingum Vinnuvettlingar og plast-
vettlingai o.fl. — Vopni h.í.' Aðal-
stræti 16 (við hliðina á bflasölunni)
Fernsingar-
© » jP( r r
gfoiBBi i m
Gefið menntandi og þrosk-
andi fermingargjöf:
NYSTROM
Upphleyptu landakortin og hnett-
irnir leysa vandann við landafræði-
námið. — Kortin innrömmuö með
festingum. Fæst í næstu bókabúð.
Heildsölubirgðir:
Árni Ólafsson & Co.
Suðurlandsbraut 12. Sími 37960.
T
A
R
Z
A
N
Þegar trommurnar hefja upp raust sina
kemur liðleg vera fram á sjónarsviöið. hún
heldur áhorfendunum föngnum með mjúk-
legum hreyfingum sínum.
Hún dillar sér í táknrænum dansi hinna
innfæddu
Peter, þessi dansmær! Ég veit ekki hvað
þér finnst, gamli minn, en mér finnst hún
afbragð.
Ia<
gnsngin
he!zt
betur
meö
íuUeK’
sianZ’
iarisslisi
evfa&M9
glans
hárlagningar-
vökva
HIILDSÖtUBIRCDIK
ISLENZK ERLENDA VERZLUNARFÉLAGIÐHF
rHAMLIIDSLUlUTTINDI AMAHTI HF