Vísir - 03.05.1967, Qupperneq 8

s
V i S IR. Miðvfkudagur 3. maí 1967.
VÍSIR
Utgefandi: Blaðaútgáfan VlSIR
Framkvœmdastjóri: Dagur Jónasson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aóstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingastjóri: Bergþór Úlfarsson
Auglýsingan Þingholtsstræti 1, sfmar 15610 og 15099
Afgreiðsla: Túngötu 7
Ritstjórn: Laugavegi 178. Simi 11660 (5 linur)
Áskriftargjald kr. 100.00 á mánuði innanlands
I lausasölu kr. 7.00 eintakið
Prentsmiðja Vísis — Edda h.f.
Sjálfshól eöa staðreyndir
(Jtvarpsumræðurnar frá Alþingi í lok þingsins komu (
stjórnarandstæðingum mjög á óvart og urðu þeim (
mikil vonbrigði. Þeir höfðu klæðzt hertygjum, og bitu /
í skjaldarrendur og geystust fram. j
En hver var boðskapur þeirra og bardagaaðferð ? j
Nú skyldi ekki skafið af! í fararbroddi fóru höfuð- \
kempurnar Eysteinn Jónsson og Lúðvík Jósepsson. (
Og báðir höfðu tekið sömu línu. Þeir fluttu þjóðinni (
þann boðskap, að aldrei fyrr hefði hún búið við því- j
líkan sult og seyru, allt væri hér í kalda koli, úrræða- )
leysi og vandræði í hverju spori, — og allt væri þetta \
ríkisstjóminni að kenna. Við þann volaða lýð þyrfti (
þjóðin að losa sig á kjördegi. Þá væri hægt að fara i(
hina leiðina, í fylgd með riddurum Framsóknar og /
kommúnista. j
Þá gerðist það, að talsmenn stjórnarflokkanna )
fluttu málefnalegar ræður, sem fólu í sér greinar- \
gerðir um þróun þjóðfélagsmála á viðreisnartímabil- (
inu, undanfarin tvö kjörtímabil. í greinargerðunum f(
kom allt annaö í ljós og í samræmi við það, sem al- /
menningur kannaðist við af almennri framvindu mála j
og eigin raun, enda þótt menn hefðu almennt ekki j
haft áður tölulegar upplýsingar og réttan samanburð \
við fyrri tíma, sem byggt væri á niðurstöðum Hag- ((
stofunnar, Efnahagsstofnunarinnar, ársreikningum og f/
greinargerðum banka og öðrum hlutlausum heimild- //
um. Þessar tölulegu upplýsingar komu skýrt og á- )
kveðið fram í ræðum talsmanna stjómarflokkanna, j
svo ekki varð villzt um ástand þjóðfélagsmálanna. \
I fátinu gripu stjómarandstæðingar fyrst til þess ((
úfræðis að segja, að greinargerðir ráðherra og þing- í/
manna stjórnarflokkanna um staðreyndirnar væru y,
bara sjálfshól. Síðan hafa stjómarandstæðingar klif- (
að á hinu sama: Annað eins sjálfshól hefur aldrei /
áður heyrzt! /
En hverju hefur verið hnekkt af því, sem stjómar- )j
sinnar gerðu grein fyrir? Hefur því verið hnekkt, ij
að þjóðarauður hafi á viðreisnartímabilinu aukizt í \\
raunvemlegum verðmætum um 40—50% ? Að ný (
verðmætasköpun í landinu hafi numið 13 þúsimd /
milljónum króna ? Að verzlun og viðskipti hafi verið /
losuð úr viðjum hafta og skömmtunar ? Að lánstraust /
erlendis hafi verið endurvakið? Að gjaldeyrisvara- ,
sjóðurinn sé nærri 2000 milljónir króna? Að fyrsta \
stórvirkjun í fallvötnum íslands sé hafin? Að stór- (
iðja á íslandi sé að verða veruleiki ? Að byrjað sé að f /
framkvæma byggðaáætlanir til eflingar jafnvægi í //
byggð landsins? Að aldrei hafi almannatryggingar )
verið auknar jafnmikið? Að aldrei hafi verið varið j
meira fé til heilbrigðismála ? Að opinberar lánveiting- (
ar til íbúðabygginga hafi margfaldazt frá tíð vinstri /
stjómar ? /
Hér er fátt eitt talið. En þegar staðreyndimar em /
taldar sjálfshól, geta ríkisstjóm og stjómarflokkar j
vel við unað. )
E^.1
Það var ekki lítill vöílur á
Bertrand gamla Russell og friö-
arnefndinni hans, þegar hafin
var barátta til stofnunar dóm-
stóls, er tæki til meðferðar á-
kærur á hendur Johnson Banda-
ríkjaforseta og Bandarikjastjóm
fyrir stríðsglæpi, og var ætlunin
að dómstóllinn kæmi saman í
París, en það var tekið fyrir það,
og endirinn varð sá, að „réttar-
höldin“ fara fram fyrir luktum
dyrum í Stokkhólmi, en engir
aufúsugestir eru þeir Russell og
félagar í augum stjórnarinnar.
Þess þarf ekki að geta, að all
almennt er litið á þessi réttar-
höld sem áróðurssýningu, og
ekki síður sennilega af öllum
þorra þeirra, sem andvígir eru
Vietnamstefnu Johnsons. Birt-
ast þvf fyrirsagnir um þetta nú
„RUSSELL-sirkusinn í
Stokkhólmi44
í ýmsum blöðum, sem bera með
sér hverjum augum á þetta er
litið, svo sem „Russell-sirkus-
inn í Stokkhólmi" (Berlingske
Aftenavis, Khöfn o. m. fl.
En það er allur annar bragur
á „sýningunni" í Stokkhólmi, en
þeirri sem upphaflega var ráð-
gerð f París. Þá voru nefnd nöfn
þjóðhöfðingja og annarra, sem
vemdara og vitna, svo sem nöfn
Haile Selassie Eþiopiukeisara,
Kenneths Kaunda forseta Zam-
biu, Nyerera forseta Tanzaniu
og forvígismanna í baráttunni
fyrir fullum borgararéttindum
blökkumanna, þeirra Floyd Mc
Kissicks og Stokely Carmichaels
o. s. frv.
BRÉF DE GAULLE
Fyrst bannaði franska stjóm-
in, áð slílí réttarhöld færu fram
opinberlega I Frakklandi. Þá
reyndi nefndin að fá herbergi
á leigu í gistihúsi á fölskym for-
sendum, en er gistihúseigandinr.
komst á snoðir um það riftaði
hann leigusamkomulaginu.
De Gaulle lét nú persónulega
til skarar skríða og lagði bann
við að „rétturinn" kæmi saman
í París. Gerði hann það f bréfi
til Jean Paul Sartre rithöfundar,
eins af ábyrgðarmönnunum. 1
bréfi þessu tók de Gaulle fram,
að hér sé ekki um að ræða neinn
ágreining varöandi skoöaiia- og
fundafrelsi — afstaöa Frakka í
Vietnammálinu væri og kunn og
liti stjómin á málin svipuöum
augum og friöamefndin, en
Frakkland hefði skyldum að
gegna við vinaþjóöir, vegna
hefða, sem halda bæri í heiöri,
og Bandaríkin væru vinaland
Frakklands, sem þar af leiðandi
vildi 'ekki valda forseta' þess og
ríkisstjórn óþægindum, jafnvel
þótt farið væri að öllu innan lög
legra vébanda o. s. frv.
VARÐ AÐ LEITA ANN-
AÐ OG VALDI STOKKHÓLM.
Þá varð nefndin að leita ann-
að og valdi Stokkhólm. Tage
Erlander lýsti áhyggjum sínum
út af þessu áformi vegna þess
„að þaö myndi torvelda, að nokk
ur árangur næðist af þátttöku
Svía i framtíðar-miðlunarstarf-
semi í Vietnam, sem Svíþjóö
kynni að óska að taka þátt í, en
í flokki Erlanders, Jafnaöar-
mannaflokknum, eru margir vin-
veittir Russell-nefndinni, og því
var f^rin sú leið, að láta það
viðgangast, aö „rétturinn" kæmi
saman í Stokhólmi, þar sem
„ekki væri hægt að banna einka-
fundi fyrir luktum dyrum“.
Fundarstaður var því valinn
í Alþýðuhúsinu (Folkets Hus)
og þar sem allt er í pottinn
búiö eins og aö ofan segir, er
mikiö af áróðursgildinu vegna
réttarhaldanna glatað.
Það er ekki lengur talaö um
„stríðsglæpa-réttarhöld", og
enginr. dómur veröur kveðinn
upp, heldur verður hrundið af
stað rannsókn og lögð fram
gögn. (Úr yfirlitsgrein í B.A.).
Guttormur J. Guttormsson
og skáldskapur hans
í janúar-apríl hefti Eimreiö-
arinnar er grein um Guttorm J.
Guttormsson og skáldskap hans
eftir dr. Richard Beck. Mun
grein þessi verða vel metin af
aðdáendum skáldsins, því aö
hún er skrifuð af innilegri virð-
ingu fyrir hinum látna skálda-
jöfri og næmum skilningi á lifi
hans og ljóðum. í upphafi rit-
gerðarinnar er getið upp-
runa hans, helztu æviatriða og
lífsbaráttu, en að meginhluta
fjallar hún um ljóð hans. Getið
er helztu ritgerða sem áður
hafa verið birtar um Guttorm,
en um hann hafa margir mætir
menn ritað, m. a. er minnzt
hinnar ágætu ritgerðar Amórs
Sigurjónssonar i heildarútgáf-
unni af ljóðum Guttorms 1947
(Kvæðasafn, gefiö út á vegum
Iðunnarútgáfunnar). Helgafell
gaf líka út nýtt ljóðasafn eftir
Guttorm (Kanadapistill, 1958).
Og dr. Beck minnir á, að „Gutt-
ormur kunni góð tök á ó-
buntínu máli eigi síður en
bundnu. „Bera leikrit hans því
órækan vott, bæði þau, sem
prentuð eru í safninu Tíu leikrit,
sem Þorsteinn Gíslason gaf út
1930, og þau, er síöar komu í
íslenzkum tímaritum austan
hafs og vestan" m. a. í Tímariti
Þjóöræknisfélagsins.
í ritgerö sinni segir Beck, að
„æskuumhverfið og hörð bar-
átta, sem foreldrar hans og aðr-
ir íslenzkir landnemar háðu þar,
mótuðu hann og horf hans viö
Framh á bls. 13