Vísir - 01.11.1967, Blaðsíða 9

V í SIR . Miðvikudagur 1. nóvember 1967.
O
MÉR HEFUR
LIFA LÍFINU
ALLTAF FUNDIZT ÉG dagsTns
GEGNUM SVEITINA “™
KRISTJAN
T^að er dálítið óvenjulegt fyrh
gamlan Strandamann, sem
bamsskónum sleit á grýttum
fjörum útkjálkabyggðar, að
sitja i ellinni inni á einu full-
komnasta veitingahúsi bæjarins
— Hótel Holti og rabba þar um
daginn og veginn, liðinn tíma
og líðandi stund. — En þessi
viömælandi á allt aðra sögu a.
m. k. hvað snertir landið sem
hann leit fyrst augum — og
umhverfið þar sem hann lék
bemskubrekin.
— Ég heiti Kristján Þorleifs-
son, fæddist að Selárdal í Dala-
sýslu, bæ sem nú er í eyði fall-
inn — og ég tæpast þori að
gera mér vonir um að verði
byggöur aftur af neinni póli-
tískri stríðshetju.
í Selárdal bjuggu foreljlrar
mínir til þess er ég var sjö' ára
gamall, þá fluttust þau aö Höfða
í Hnappadal og varð faðir minn
þá leiguliði Thor Jensen — sem
átti jörðina og um leið allan
veiöirétt í ánni. Verður því ekki
neitað, að oft fannst okkur hart
aðgöngu að sjá laxinn bylta sér
með sporöaköstum í ánni, en
mega þar hvergi nærri koma.
— En svona er lífið, leikur eins
getur lamaö annan. — Mér virt-
ist nokkuð skipta um þegar
hann sjálfur hafði dregið sig í
hlé og synir hans voru orðnir
hið ráðandi afl. Ef til vill er
þetta skiljanlegt. Hann kom hér
út til íslands fátækur drengur
úr fjarlægu Iandi, landi þjóðar,
sem I þá daga mun ekki hafa
talið íslendinga almennt nein
stórmenni. En aftur á móti syn-
ir hans, þeir höfðu flestir, að
minnsta kosti, óumdeilanlega
tileinkað sér Islendingseðlið og
lifðu samkvæmt því í samskipt-
um við fólkið. — „Héðan af
skaltu menn veiða“ — stendur
í hinni helgu bók — og án þess
ég gruni þá Thorssyni um
neinn slíkan tilgang, urðu þeir
af mörgum vinsælir og áttu
formælendur ófáa.
— Þama ólst þú upp?
-j- Já, ásamt vondu fólki,
svo vitnað sé í hina merku
ævisögu séra Áma Þórarinsson-
ar, sem skráð er af Þórbergi
Þórðarsyni, rithöfundi. Um upp-
vöxt minn er ekkert merkilegt
að segja. Séra Ámi fermdi mig,
mér þótti vænt um hann og svo
hygg ég að verið hafi um flest
hans sóknarböm, hvaða fyrir-
sagnir sem valdar hafa verið
æviritum hans.
Helzt hefði ég kosið að dvelja
alla mína ævi í sveit. Éð hafði
ánægju af allri skepnuhirðingu.
Sérstaklega urðu hestar vinir
mínir og löngu eftir að ég
flæktist hingað 16 ára gamall
átti ég hesta og átti með þeim
marga óblandna ánægjustund.
— Hvers vegna maður hverf-
ur frá sinni heimabyggð? Til
þess geta legið margar ástæöur,
sem erfitt er að gera grein fyrir,
og í mörgum tilfellum einka-
mál, sem ónauösynlegt er að
ræða — en annað vildi ég
segja, að flestra rætur munu
standa þar sem þeir fyrst áttu
heimaslóðir, þótt stundum þurfi
kannski djúpt að kafa til að
finna sálarbjörgina.
— Hvert var svo fyrsta
starfssvið þitt í Reykjavik?
— Það sama og margra rótar-
slitinna drengja, það sem bezt
bauöst hverju sinni, að síðustu
hafnaði ég i húsgagnabólstrun
og hef stundað þá iðn í því nær
hálfan fjórða tug ára.
— Alltaf nóg að gera?
— Já, síðustu sex árin hef
ég unnið alveg sjálfstætt, og
það hefur gefið það góða raun
að hjá mér er oftast „tómt
hús“, ekki þó af fólki, fremur
af húsgögnum handa þeim, sem
til mín hafa leitað, því flestir
sem einu sinni hafa haft við-
skipti við mig hafa komið aftur,
en það mundu menn tæpast
gera, teldu þeir sér að því óhag.
— Hvað vilt þú segja mér
um íslenzkan húsgagnaiðnað í
dag?
— Hann hefur tekið mjög
miklum breytingum. Áður fyrr
var um mun meira handverk að
ræða. Þá voru vinnubrögðin öll
miklu persónubundnari. T. d.
gátu komiö inn á verkstæðiö til
mín þrjár konur sama daginn,
og allar höfðu sinn sérstæða
smekk á því Hvernig húsgögnin
skyldu vera — ekki einasta lit-
urinn á áklæðinu, heldur formið
allt. Nú hefur þetta gjörbreytzt.
Meirihluti starfsins er unninn í
vélum — og fólkið kemur inn
biður um djúpan stól, sófasett
o.þ.h. Það virðist í mörgum til-
fellum alls ekki hafa gert sér
grein fyrir hvemig þaö vildi
hafa þetta úr garöi gert nema
þá helzt litinn. Ég mundi jafn-
vel leyfa mér að segja að það
væri orðið eitthvað vélrænt við
sálina, persónuleikinn í mörg-
um tilfellum þurrkaður út en
múgmennska og viömiðun kom-
in í staöinn. Annars er yfirleitt
mjög gott að vinna fyrir fólkið.
Þaö tekur leiðbeiningum vel,
jafnvel þótt gamaldags séu, en
virðist óþarflega oft vera ráða-
laust frá sjálfu sér.

ÞORLEIFSSON
BÓLSTRARA
— Hvað viltu svo segja um
sjálfan þig, áður varstu sveita-
maður, nú ertu borgarbúi? —
í hverju finnst þér aðalmunur-
inn burt séð frá atvinnunni?
— Mér hefur alla tíð fundizt
ég lifa lífinu í gegnum sveit-
ina. — Nú er hart á jörð heima
— nú er spillibloti — nú byrj-
ar að vora, — skyldi nú veröa
kalt vor. Það hefur svo mikil
áhrif á sauðburöinn. — Nú
vaða unglingarnir blautar mýr-
ar og fenjaflóa — nú sitja lokka-
prúðar Daladætur berfættar á
fjöruhlein og busla í kyrrlátum
Hvammsfjarðaröldum. — Allt
þetta á sveitin. Hér í borginni,
jú, ég hef nóg að bíta og brenna
— ég sé sólina skína, trén
blömstra við húsin í velhirtum
görðum. — Haustrigningar svo
varla er fært út úr húsi, aus-
andi krap á illa hirtum götum.
En þetta snertir mig sáralítiö
— vekur ekki neinar frjóar
kenndÞ hjá mínum mnri manni.
— Stóllinn eöa sófasettið getur
orðið til hversu sem viðrar. —
*Ef veðurofsinn býöur mér birg-
inn. Þá er bara að snúa einni
skífu. — Bíll, takk. — En lífs-
fyllingin? — Hún er fólgin í
gömlum draumi. Þá var ég að
vísu fákænn og fákunnandi en
skildi þó sporðaköst laxa í
straumi og lontu í lygnum hyl.
— Gladdi mig við lítil lömb sem
voru að skjögra á kreik — og
kitlaði við mjúkan flipa á ný-
fæddu færleiksefni, sem síðar
meir óö á tölti hjá taumliprum
knapa og gaf lífinu gildi------
og undirstrikaði það trúarjátn-
ingu mína, að öll erum við frá
sömu rót runnin.
Þ. M.
i
j
li
Hver er hræddur v/ð Virginíu Woolf?
Hver er hræddur við Virginíu
Woolf? (Who’s afraid of
Virginia Woolf?)
Leikstjóri: Emest Lehanan.
Kvikmyndahandrit: Mike Nic-
hols.
Tónlist: Alex North.
Byggt á leikriti Erwards Alb-
ees.
Bandarísk frá árinu 1966.
íslenzkur texti: Jónas Krist-
jánsson.
Framleiðandi: Mike Nichols.
Flestum er í fersku minni sýn-
ing Þjóðleikhússins á leikriti Alb-
ees „Hver er hræddur við Virginiu
Woolf ?“ Nú er kvikmyndin kom-
in hingað til lands, sýnd í Austur-
bæjarbíói, margverðlaunuð, með
heimsfrægum leikurum í aðalhlut
verkunum.
Ef leikritið er borið saman við
kvikmyndina, verður útkoman
leikritinu í vil. Það er kynngimagn
aö sviðsverk, samanþjappað og
vel unnið. En í kvikmyndinni hef-
ur ekkert verið grætt á mögu-
leikum tjaldsins, sérstaklega er
rifrildi Mörtu (Elisabeth Taylor)
og Georges (Richard Burton) við
bílinn mjög misheppnað. Hún stik
ar fram og aftur eins og persóna
í útþynntum gamanleik í verstu
klípu leiksins. Sötur Georges og
Nicks (Georg Segal) úti við tréð
í myrkrinu verkar hjárænulega á
mann og dregur kvikmyndina að-
eins á langinn. En verkið er þann-
ig samið, að hvergi er rúm fyrir
svona útúrdúra.
E. Albee fæddist árið 1928 og
vakti fyrst athygli 1960, fyrir ein
þáttunginn The Zoo Story, sem
Leikfélag Reykjavíkur sýndi, —
1961 kom The American Dream,
og 1962 þetta leikrit, sem kvik-
myndahandritið var samið upp úr.
Því hefur verig haldið fram, að
áhrifa frá lífi Albees gæti við
samningu þess, hann var tekinn
til fósturs af barnlausum hjón-
um. Hvort sem svo er, eða ekki,
er djúpur skilningur á erfiðleik-
um konu, sem þráir heitt að eign-
ast bam, lifandi veru, sem er hold
af hennar eigin holdi. Þegar það
tekst ekki, verður óskhyggjan
skynseminni yfirsterkari, ekki
sízt þegar vínið er annars vegar.
George er ákaflega hugstæður,
með brostnar vonir og ef til vill
þá miklu byrði, að hafa óviljandi
orðið báðum foreldrum sínum að
bana, „án þess, að hafa einu sinni
Burton og Taylor
óskað þess I undirmeðvitundinni“
— Kvöl hans vegna framferðis
Mörtu við Nick er svo sár, að
hann ákveður að hreinsa loftið.
Ungu sætu hjónin, hún (Sandy
Dennis) sem heltir þvi dísæta
nafni Hupang, og hann (George
Segal), sem hefði mátt vera hærri
laglegri og Ijóshærður, Kansas-
Framh. á 10. sfðu.