Vísir - 22.11.1967, Blaðsíða 7

7
morgun
útlönd í morgun
útlönd í morgun útlönd 1 morgun útl^önd
BMIÍlMMJStflfiOMOIOIIMtMMIMMIMIIfMIViaHIHMMMMMMMMMMMMI ••••••••••••••••••••
O ✓
o * / .
iDeiit um gengisfellinguna á Bretlandi
Gengisfellingin á Bretlandi
er höfuðmál hvarvetna þessa
dagana, sem að líkum lætur.
Og smám saman er sitt af
hverju að koma fram í dags-
birtuna og skýrast. Eflaust skýr-
ist margt enn frekar við umræð-
una í neðri málstofunni, sem lýk
ur í dag eða í kvöld.
Tvennt var augljóst fyrir um-
ræðuna, þ. e. að stjómarand-
staöan mundi gera feikna haröa
hríö að Wilson, Callaghan og
allri stjóminni, — og— að rþátt
fyrir ugg og óánægju í flokki
Wilsons, Verkamanhaflokknum,
myndu flokksmenn snúa bökum
samna og ekki bregöast Wilson
á hættulegum tímamótum.
Það verður fráleitt gert of lít-
iö úr því, hver áföll hafnarverka
manna í Liverpool og London
hafa veriö, þar sem útflutningur
á vömm stöðvaðist, að verðmæti
svo tugum milljóna punda skipti,
en á annað hundrað skip stöðv-
uöust, — en margt fleira kemur
til greina. Hafnarverkfallið í
London er óleyst enn. Það hefir
nú staðið á sjöundu viku. öllum
ber annars saman um, að þaö sé
undir almenningi komið, og þá
framar öðrum verkamönnum, að
gengisfellingin og aðrar ráðstaf-
anir skili þeim árangri, sem
vonazt er til að náist. Stjórnin
veröur þá að njóta trausts al-
mennings.
í erlendum blöðum hefir m. a.
komíð am, að brezka stjómin
hafi misst trúna á. að lántökur
til skamms tíma, pundinu tii
stuðnings, mundu duga, og að
frumkvæði fjármálasérfræðinga
stuðningslanda og brezkra því
ákveðið að leysa vandann svo
að dygði til frambúðar. En hvað
sem um þetta er, tók Wilson
að lokum ákvörðun um gengis-
fellingu — aö tillögu Callaghans,
að því er hann sjálfur sagði á
þingi í fyrrakvöld.
Bæði ' Wilson og Callaghan,
hafa áður marglýst yfir, að geng
ið yrði ekki fellt (Wilson „tutt-
ugu sinnum á 37 mánuðum",
eins og Heath sagði í fyrrakv.).
Og 17. þ. m., eða rétt áður en
þessi ákvörðun var tilkynnt,
sagði samnjngamaöur stjómar-
innar í París, Chalfont lávarður:
„Ég vona, að það sé í síöasta
skipti, sem við heyrum orðið
gengisfelling í tengslum við efna
hagsvandamál Bretlands“, en
um leið og „Evrópumálaráð-
herra“ Bretlands sagöi þetta,
vom fulltrúar 10 auöugustu iðn-
aðarlanda heims einnig í París
og ræddu hvað gera skyldi pund
inu til stuðnings, svo að dygði,
og voru þeirra á meðal utanrík
isráöherrar og aðrir sérfræðing-
ar.
Það er vitanlega deilt harð-
lega um þessi mál á Bretlandi,
og í sumum blöðum Ihaldsflokk^
ins var því haldið fram, að unnt
váeri (birt fyrir gengisfellingul
að leysa allan vanda án 'ána
og gengisfellingar, — ef þjóðin
fengi stjóm, sem hún gæti treyst
— og minna á, aö Bretlland s^
enn auðugt land. Og sum benda
á, að með ríkissparnaði mætti
laga ástandið stórlega, og bendir
Daily Express á, að starfs-
mannahald á vegum hins opin-
bera hafi aukizt um 40.000 á
valdatíma jafnaðarmanna. Sam-
tímis heldur blaðið því fram, að
farið sé út í öfgar með víðtæku
tryggingakerfi, sem leiði af sér
ein mestu útgjöld ríkisins, jafnt
vegna hinna þurfandi og þeirra,
Framh á bls. 10.
>•••••••••••••••••••••••••••••••••••••
»••••••••<
>•••••■••••••••••••••••••••••■•••••••••••
Styrjöld á Kýpur, ,brátt staðreynd
eftil írekari alvarleara átaka kemur
Hershöföingi Tyrkja sagði i gær, að tyrk-
neskt lið yrði sett á land á eynni
Að undanfömu hafa horfur verið
hinar ískyggilegustu varðandl Kýp-
ur og menn óttast jafnvel, að til
styrjaldar kunni að koma milli
Grikklands og ^yrldands. Alvarleg
átök hafa orðið á eynni að undan-
fömu. Tyrknesk herskip em f
grénnd við eyna og tyrkneskar flug
vélar á sveimi.
Chemal Tural hershöfðingi, yfir-
maður tyrkneska herforingjaráðs-
ins, sagði í gær á fundi með frétta-
mönnum, að það væri alveg víst,
að tyrkneskt lið yrði sett á land á
eynni, en neitaði að segja hvenær.
Mikil leynd hvílir annars yfir
öllu og hlutlausir menn hafa þessi
mál til sérstákrar athugunar og
láta álit sitt á þeim í Ijós í blöð-
um og útvarpi. Ætla þeir, að þrátt
fyrir ummæli hershöfðingjans hafi
lokaákvöröun um að setja lið á
Iand ekki verið tekin (NTB-frétt
frá Ankara í gær).
Verði nokkurn veginn kyrrt á
Kýpur um tíma, segja þeir, mun
verða komizt hjá styrjöld, en ef
eitthvað alvarlegt gerist þar, verð-
ur styrjöld milli Grikklands og
Tyrklands brátt staðreynd.
McLeod
Varað við órósum á dollarann
— Frakkar draga sig úr gullsamtökum
vestrænna auðrikja
Hófleg bjarfsýni í London, er
kauphallarviðskiptum lauk í gær
Henry Fowler fjármálaráöherra
3andaríkjanna sagði í gær, aö bú-
ast mætti viö árásum spákaup-
íanna á dollarann.
Hann staðfesti á fundi með
flóttamönnum, að Frakkar hefðu
sagt sig úr samtökum átta auðug-
ustu landa heims varðandi sameig-
inlegan gullforða, en hér er um
leynilegan sjóð að ræða og eru
aðalstöðvar hans í London. Aðild
að sjóðnum eiga Bandaríkin, Bret-
land, Belgía, ítalfa, Holland, Vest-
ur-Þýzkaland og Sviss.
j Fowler varaði mjög viö spákaup-
; mennskunni og hvatti til sam-
þykktar þingsins á 10% auka-
skattinum, sem Johnson vill lög-
leiða dollamum til stuðnings.
Fréttaritari I.undúnaútvarpsins
símaöi frá París í gærkvöld, að
Frakkland væri nú gullauöugasta
land heims, og de Gaulle miöaði
aö gulltryggingu og baráttu til þess
að hindra Bandaríkjamerfn og
Breta og stuöningsþjóðir þeirra á
fjármálasviðinu í að vera þar áfram
alls ráðandi.
— Mikið fé endurheimtist og staða
Englandsbanka traustari
Mikill kvíöi ríkti yfir því
hversu fara myndi, er kaup
hallarviðskipti byrjuðu á
ný í London í gær, en það j aftur f >>gjaldeyriskassann..
og staða
fór betur en menn Óttuð- Eng'amlsbanka varO traustari. Á
peningamarkaðnum í New York
ust, þótt sveifiur væru á
hlutabréfasölu og greini-
lega nokkrir erfiðleikar, að
sölur aðhæfðust hinum
nýju skilyrðum.
Aö þvi er varðaði hina nýju skrá-
setningu pundsins, var byrjunin
svo góð, að talin er ástæöa
til hóflegrar bjartsýni. Mikið af
þeim gjaldeyri, sem hvarf í ásókn-
inni á pundið í fyrri viku, streymdi
hækkuðu mörg hlutabréf aftur eft-
ir lækkunina f fyrradag.
KAUPHALLAR-
VIÐSKIPTIN í FYRRADAG
Verðfall á hlutabréfum í kaup-
höllinni f Wall Street, New York,
nam í fyrradag 8 milljörðum doll-
ara, — kom gengisfellingin niður
á öllum viðskiptum, nema gull-
tryggðum verðbréfum.
Klukkustundu eftir að markað-
urinn var opnaður sáust þess merki ,
að viðskiptin rþvndu jafna sig,
I París var svo mikil eftirspurn
eftir gulltryggðum bréfum og gull-
námubréfum, að stööva varð öll
viðskipti með slíkt. Framboð var
miklu minna en eftirspurn og hluta
bréfin hefðu sennil. hækkað um stig,
ef salan hefði ekki verið stöðvuð
Brezk verðbréf féllu í verði um
10 stig.
Áhrifa gengisfellingarinnar á bíla
markaðinn sænska mun brátt gæta
Verð á bílum verður lækkað innan
viku og BMC-bíIarnir brezku og
Jagúar verða lækkaðir innan viku
íl / IVTY/ TT TAl Islenzkt harðplast komið
JN YJUJN (t! á markaðinn. Gæði og
í ÍSLENZKRI verð samkeppnishæft
FRAMLEIÐSLU SPONN H.F.
Skeifunni 13 — Simi 35780 1