Vísir - 21.12.1968, Qupperneq 8

VÍSIR
Útgefandi: Reykjaprent h.f. í(
Framkvæmdastjóri Sveinn R. Eyjólfsson 1)
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson ((
Aðstoöarritstjóri: Axel Thorsteinson lj
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson ((
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson l)
Auglýsingar: Aðalstræti 8. Símar 15610 11660 og 15099 \\
Afgreiðsla: Aðalstræti 8. Sími 11660 jj
Ritstjóm: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 línur) \
Áskriftargjald kr. 145.00 á mánuði innanlands /
I lausasölu kr. 10.00 eintakið \
■Prentsmiðja Vísis — Edda h.f. /
Jól og jólagjafir
Nú er orðið stutt til jólanna. Þau hafa þegar sett svip \
sinn á borgina og víða um landið. Jólainnkaupin eru \
í fullum gangi, og þrátt fyrir erfiða tíma er að sögn (
ekki minna keypt nú en undanfarin ár. Það er þó ekki | (
einhlítur mælikvarði á kaupgetuna almennt, því að )
við vitum ekki hvernig kaupin skiptast. Eflaust kaupa )
sumir meira en í fyrra, aðrir eitthvað minna og sumir )
sáralítið. (
Við íslendingar höfum á síðari árum tamið okkur /
mikla eyðslu í sambandi við jólin. Sumu útlendu fólki, )
sem hér dvelst, ofbýður sú eyðsla. Jólagjafirnar hafa )
hjá sumum farið út í svo miklar öfgar, að slíks munu \
vart finnanleg dæmi meðal almennings í öðrum lönd- \
um. Margir reyna þó, sem betur fer, að velja gjafirnar (
þannig, að þær komi þeim að gagni sem þiggur. En (/
hins eru líka of mörg dæmi, að miklu fé sé eytt í hrein- )
an óþarfa. Má þar t. d. nefna óhóflega margar og dýr- j
ar leikfangagjafir til barna, sem þau sum hafa oft ekki \
nema stundar ánægju af, einkanlega þau, sem fá svo (
margar slíkar gjafir, að þau vita varla að hverju þau (
eiga að leika sér. Og margt af þessu lendir svo til strax /
í ruslakistu með öðru dóti, sem börnin eru löngu hætt j
að hafa gaman af. Hér gildir sama reglan og í ótal j
mörgum öðrum tilvikum, að allsnægtirnar veita ekki \
alltaf mestu gleðina. Ýmsir hafa tekið eftir því, og (
talað um það nú á síðari árum, að það sé engu líkara /
en að bömin fái æði á aðfangadagskvöld, þegar þau /
fara að opna jólapakkana. Þau rífa þá upp hvern af )
öðrum og mega varla vera að því að líta á innihaldið, j
því svo mikið liggur á að opna þann næsta. Og þegar \
þessu er lokið velja þau ef til vill ú'r einn eða tvo \\
hluti, sem þau virðast hafa gaman af, en hirða lítt um II
afganginn. j
Þetta kann að þykja öfgakennd lýsing, en hún er )
eigi að síður sönn. Hér hefur mikil breyting orðið j
frá því fyrir nokkrum áratugum, þegar jólagjafir voru \
yfirleitt fáar og smáar, en munu þó í fleiri tilvikum ((
hafa veitt börnunum meiri og varanlegri gleði en hin- /
ar mörgu og stóru gera nú. Enn er það svo ótalið, að
hin sanna merking jólanna, í minningu hvers þau eru .
haldin, hverfur í skuggann af öllu þessu glysi og óhófi. i.
Jólin eru orðin verzlunar- og gjafahátíð fyrst og V
fremst, og í huga barnanna er eftirvæntingin bundin U
við það eitt, hvað þau fái margar og stórar jólagjafir. i(
Hér er ekki við börnin að sakast. Þau eru ekkert \
verr af guði gerð en við, sem nú erum orðin fullorðin, (
vorum á þeirra aldri. Við hefðum eflaust farið eins /
að í öllu, ef skilyrðin hefðu verið hin sömu. Sé hér )
í óefni komið, er það okkar sök. Þeirrar skoðunar j
gætir talsvert meðal málsmetandi útlendinga, sem hér j
hafa dvalizt síðari árin, að við íslendingar kunnum (
ekki að ala upp böm. Væri ekki rétt af okkur að hug- {
leiða, hvað hæft kunni að vera í þeirri skoðun? /
iiiii iimwb1 UBeE&mmmmmmmmmKmmKMammmmmMmmmmmmam
EZ®E
V í S IR . Laugardagur 21. desember 1968.
M i'iMmmmmmmmmmmaM*
morgim ' útlötid í Horgun útlönd í morgun.

Víetnam-ráðstefnan í París
Afstaða stjórnar S.V. til þjóðfrelsishreyfingar-
innar veldur mestum erfiðleikum
TVTguyen Cao Ky flugmar-
skálkur, varaforseti Suður-
Víetnam, þykir orðhvass og
opinskár, og hefir það vakið eigi
litla furðu, að hann skuli ekki
hafa haft betra taumhald á
tungu sinni en reyndin hefir
orðið, en hann hefir gagnrýnt
aðra nær daglega og óvægilega,
og einkum Bandaríkjastjóm.
Það er þó vegna samkomulags-
umleitana um frið, sem stjóm
Suöur-Víetnam hefir látið til
leiðast, aö senda nefnd þangað,
þótt henni hafi verið það þvert
um geð, og olli émkum afstaðan
til Þjóðfrelsishreyfingarinnar
(NLF), en hinn vopnaði armur
hennar er Víetcongliðið.
Þaö er Ky, sem hefir haft orö
fyrir sendinefnd Suður-Víetnam
í París. Hann er ráöunautur
hennar, en ekki formaður — en
í honum heyrist lítið eöa ekki,
en Ky lætur eitthvaö eftir sér
hafa daglega. Fyrir tveimur
dögum sagöi hann hinum banda-
rfsku gagnrýnendum á stefnu
stjórnar S.V., aö þeir ættu
að halda sér saman, og í gær
bárust fréttir um, að hann hefði
frá upphafi lagt áherzlu á (1965)
að Bandaríkin hjálpuöu Suöur-
Víetnam til þess að varðveita
sjálfstæöi sitt og frelsi, — og
furðulegt, ef nú yrðj stefnt
aö því aö Bandaríkin hefðu liö
í S.V. til þess aö neyða þjóðina
til þess að gerast þrælar
kommúnista.
Ky lætur þó í það skína, að
hann sé ekki mótfallinn sam-
komulagsumleitunum, en vitan-
lega er það samþykki bundið
því, að skilyrðj S.V. fyrir að
setzt verði að samningaboröi
verði viðurkennd. Vegna af-
stööunnar til Víetcong er þó
ekki annað sjáanlegt, en sama
þófið haldist áfram, meðan
stjóm S.V. neitar að viður-
kenna Víetcong sem samnings-
aðila.
Deilan um lögun samninga-
borös eða borða, hvort þau
skuli vera eitt, tvö eða jafnvel
fjögur, er vitanlega annað og
meira en deila um lögun borða
og boröafjölda. Hún er i grund-
vallaratriöum um rétt þeirra,
sem gera kröfu til að taka þátt
í samkomulagsviðræðum sem
jafnréttháir aðilar, og þar er
þá aftur komið það, sem mestum
erfiðleikum veldur, neitun
stjómar Suöur-Víetnam að viö-
urkenna Vfetcong og þjóðfrels-
ishreyfinguna.
Háttsettur norður-víetnamsk-
ur sendinefndarmaöur sagði
snemma í þessari viku, að báðir
aðilar (Bandaríkjanna og Norð-
ur-Víetnam) hefðu f rauninni
sagt allt, sem þeir gætu tekið
fram um þetta mál — og mundi
sendinefndin ekki hvika frá til-
iögu sinnj um hringlaga borö,
sem allir sendinefndarmenn
allra sendinefndanna fjögurra
gætu setið viö hvemig sem þeir
vildu.
Lam, ambassador Suður-
Vfetnams í París, sem er form-
lega formaöur sendinefndarinn-
ar, sagöi fyrr í vikunni, að ekk-
ert samkomulag kæmj til
greina varðandi þjóðfrelsis-
hreyfinguna og Víetcong, en
S.V. gæti fallizt á tveggja aðila
ráðstefnu. Suöur-Víetnam, sem
beitt var ofbeldi, eins og hann
kvaö aö orði, og Noröur-Víet-
nam, sem hann lýsti sem árás-
araðila, er gæti „innbyrt“ Víet-
cong, og mun hann þá hafa gert
ráö fyrir Bandaríkjunum sem
meðaöila S.V. eða bakhjarli, en
þaö fer ekki milli mála, — að
ef setzt verður aö samninga-
boröi, verða Bandaríkjamenn
þar til að gegna aöalhlutverki,
þar sem Suður-Víetnam á allt
undir Bandaríkjunum til þess
að geta haldið velli í landinu.
Landið er fjárhagslega mátt-
vana, spilling verið mikil og
baráttuhugur lítill, þar til í
seinni tíð, að Suður-Víetnamar
hafa tekið sig á, þar sem þeir
sjá fram á, aö þeir geta ekki
Averill Harriman.
látiö Bandaríkjamenn berjast
fyrir sig til eilífðar nóns, því
að Bandaríkjaþjóðin vill herinn
burt úr landinu og gæti sú orð-
ið reyndin, að það yröi. Aðeins
tímaspursmál hvenær byrjaö
verður aö fækka verulega f liöi
Bandaríkjanna í S.V. — nema
þá eitthvaö óvænt gerist, svo
sem að það takist að þvæla svo
málinu og spiila horfum, að
barizt verði af hörku til úrslita.
En frekar hallast menn að hinu
fyrra, vegna þess að Ky og slíkir
orðhákar verði neyddir til að
strika yfir stóru orðin. Og enn
bendir margt til, aö óvissa ríki
um margt, svo sem oft hefir
veriö spáð, þar til Nixon er
búinn aö koma sér fyrir í Hvíta
húsinu. — A. Th.