Dagur - 16.12.1997, Blaðsíða 11

X^MT
ÞRIDJUDAGUR 16.DESEMBER 1997 - 27
LÍFIÐ í LANDINU
Úterkomið ætt-
artalfólksins frá
Kussungsstöðum
íFjörðum.íætt-
innieru 1.600
manns, meðal
annars afkom-
endursystra sem
þekktarvoru
fyrirfegurð.
Kussungsstaða
fólMð kortlagt
„Sem bam var ég í sveit hjá afa
mínum og ömmu á Skarði i Dals-
mynni, þeim Sigrúnu Guð-
mundsdóttur og Jóni Jóhanns-
syni. Amma var af Kussungs-
staðakyninu og var afar gestrisin,
einsog margir af þessu fólki, og
afi reyndar líka. A þessum tíma
var Skarð í þjóbraut og fólk frá
Kussungsstöðum Ieit því oft við í
heimsókn, ætti það leið um.
Stundum stóð gamli maðurinn
meira að segja fram við veg og
bauð inn í kaffi, bæði skyldum og
óskyldum. Með þessum sífellda
gestagangi fór ég að fá áhuga á
fólki og spá í hveijir væru skyldir
mér,“ segir Jóhanna Daðadóttir á
Akureyri. Hún hefur nýlega sent
ffá sér ættartal Kussungsstaðætt-
ar, en það stendur saman af af-
komendum Jóhannesar Reykja-
líns Jónssonar og Guðrúnar Sig-
ríðar Hallgrímsdóttur, sem bjuggu
á Kussungsstöðum í Fjörðum.
Ort um fallegar dætur
Jóhannes Reykjalfn var fæddur
1840 og Guðrún Hallgrímsdótt-
ir níu árum síðar. Jóhannes var
sonur séra Jóns Reykjalín, prests
á Þönglabakka í Fjörðum. „Þau
Jóhannes og Guðrún áttu níu
börn sem fæddust 1871 til 1892
og í aldursröð voru þau; Hall-
grímur Óli, Sigríður Inga, Val-
gerður, Hálfdanía, Trausti, Sig-
urbjörg eldri og Sigurbjörg
yngri, Guðrún, Jóhannes og
Árni. Dætumar voru þekktar um
norðlenskar sveitir sakir fegurð-
ar og sagan segir að ekkert skáld
hér um slóðir hafi ekki ort um
þær, hvort heldur var leirskáld
eða góðskáld," segir Jóhanna
Daðadóttir.
Jóhanna segir að í dag telji
Kussungsstaðaætt alls um 1.600
manns. Fyrir þremur árum kom
fólk af ættinni saman á Grenivík
og mættu um 800 manns. Sum-
ir Ieggir ættarinnar hafa þó alla
tíð haldið hópinn, til dæmis af-
komendur Valgerðar sem bjó á
Ljómatjörn í Grýtubakkahreppi.
Þeir koma saman á fimm ára
fresti og kalla sig Lómstiminga.
I þeim hópi er meðal annarra
þær Valgerður Sverrisdóttir, al-
þingismaður, Sigríður Schiöth,
kórstjóri á Akureyri og Svan-
fríður Jónasdóttir alþingismaður
Ættfræðiáhugiim vex
„Fljótlega eftir ættarmótið mikla
fór ég að viða að mér heimildum
í ættartal Kussungsstaðafólks.
Eg hef unnið við þetta í frítím-
um síðustu ár og ættfræðiforrit-
ið Espólín hefur verið mér mikil
aðstoð. Eg hef haft samband við
mikinn fjölda fólks og haft til
stuðnings ýms rit og upplýsingar
sem fýrirliggjandi hafa verið,“
segir Jóhanna.
Jóhanna gefur ættartal Kuss-
ungsstaðaættarinnar sjálf út - og
sölu þess annast hún sjálf. Hún
segir athyglivert að það sé ekki
síst yngsta fólkið er hafi mikinn
áhuga á ritinu og af því og
mörgu öðru megi ráða að ætt-
og sagnfræðiáhugi Islendinga á
öllum aldri fari vaxandi. -SBS.
AÝJARISLENSKAH ÞJÓÐSÖGUR
„M tefllr Albert“
í viðtali við Pétur Rlöndal í
Morgunblaðinu íyrir nokkrum
árum rifjaði Helgi Hjörvar, for-
maður Rlindrafélagsins, upp
rafmagnaðan dag þegar örlög
ríkisstjórnar Gunnars Thorodd-
sen voru að ráðast. Helgi var
um þær mundir þingsveinn, það
er snúningastrákur í þinginu.
Albert Guðmundsson var þá
með oddaatkvæði og fyrir lá að
hann myndi ekki veita ríkis-
stjórninni brautargengi við af-
greiðslu fjárlaga. Og Helgi sagði
í viðtalinu:
„Aður en kom að atkvæða-
greiðslunni var gert stutt hlé.
Þingmenn þyrptust fram á gang-
ana, stóðu í hópum og ræddu
málin en það var einsog þeir
hefðu Iítinn áhuga á að ræða
þau við Albert. Hann gekk frá
einum hópi til annars, þar til
hann endaði niðri í kringlu við
taflborðið og við fórum að tefla.
„Þú teflir Albert," sagði Gunrtar Thorodd-
sen við Albert Guðmundsson þegar örlög
ríkisstjórnar Gunnars voru að ráðast á
oddaatkvæði hans.
Skákir við Albert fór yfirleitt
hægt í gang vegna þess að hann
þurfti að skera vindilinn og
koma nálinni fyrir. Rrátt tek ég
eftir því að skvaldur þingmann-
anna verður lágværara og sé að
Gunnar Thoroddsen gengur
niður stigann og kemur inn í
kringluna.
Hann stillir sér upp við skák-
ina, sem er þá á tfunda leik eða
svo og segir. „Þú teflir Albert.“
Það blandaðist engum hugur
um tvfræðnina f því. Það kom
nokkurt fát á þingmanninn og
hann gætti þess lítið hverju
hann lék. Tapaði fyrir vikið
drottningunni í næsta leik. Þá
stóðust áhorfendur ekki mátið
og skelltu uppúr. Svo gengu þeir
í þingsalinn og réðu örlögum
ríldsstjórnar Gunnars Thorodd-
sen til lykta.“
Umsjón: Sigurður Bogi
Sævarsson.
Ljótt af þér
Magnús Óskarsson gefur út minningabrot sín á
bókinni Með bros í bland og segir þar frá kynn-
um sínum við ýmsa þekkta menn, barnæsku
sinni á Akureyri, búsetu sinni í Reykjavík og síð-
ast en ekki síst á Raufarhöfn, sem honum er
greinilega mjög hlýtt til. Þaðan rifjar hann upp
vísu Sigurðar Árnasonar, afa Vigdísar Gríms-
dóttur.
Þótt Raufarhöfn skorti andlegan auð
°g enginn sé fegurðarstaður,
að lasta sitt eigið lifihrauð
er Ijótt af þér, aðkomumaður.
Dró fLösktma upp reglulega
Magnús Óskarsson: þykir vænt um Raufarhöfn.
Magnús var níu sumur í síld og átti eftirminnileg viðskipti við
Óskar Halldórsson, íslandsbersa, á Raufarhöfn. „Eg seldi honum
inn á ball á Raufarhöfn. Hann vildi borga fyrir fleiri en sjálfan
sig og þegar ég spurði hvað þau væru mörg svaraði hann: „Eigum
við ekki að segja hundrað og tuttugu". Óskar mætti svo á ballið
með kassa af sænsku brennivíni, hundrað síldarstúlkur og
nokkra karlmenn. Sat svo á bekk með kassann milli fóta, dró upp
flösku og saup á. Gekk að hljómsveitinni, rétti fram tíkall og fékk
hana til að spila „Kátir voru karlar“ og bauð upp dömu. Þannig
gekk þetta reglulega fyrir sig allt kvöldið.
Dæmigerður
sólarhriugur
Magnús segir einnig frá kynnum sínum af afrískum mennta-
manni á Nýja-Garði, Gaston Gréco, sem átti skrautlega en
skamma þátttöku í íslensku skemmtanalífi. Hann var boðinn vel-
kominn með svarta dauða og svaraði því til að hann „blandaði
aldrei“ þó sterkt væri. Ekkert vantaði „upp á menntun og ytri sið-
fágurí' hjá manninum þó að „ekki væri skóflustunga niður á villi-
manninn," segir Magnús meðal annars. „Þegar leið að hádegi,
sunnudaginn sem við buðum Gaston velkominn, studdum við
hann til sængur og fórum í mat. Um kvöldið fréttum við af hon-,
um í Naustinu og á mánudagsmorgun mætti ég prúðbúinni
dömu á leið úr herbergi hans. Þetta reyndist dæmigerður sólar-
hringur hjá Gaston." Frásögninni lýkur svo með frétt á því þegar
flugvél með Tsjombe, fv. forsætisráðherra Kongó, var rænt og
Tsjombe svikinn í hendur óvina af einkaritara sínum og ráðgjafa.
„Hann hét Gaston Gréco.“
MIKLU stærri
að inuau
I bókinni segir Magnús
líka ýmsar skemmtisögur
af Stefáni listmálara frá
Möðrudal og kynnum
hans af borgarstjórunum
Geir Hallgrímssyni og
Davíð Oddssyni. Eitt sinn
ku Stefán hafa hitt Davíð
á götu og boðið honum
inn að skoða málverkin.
„A leiðinni inn rákust
þeir á húseigandann,
heilsuðu honum en
ræddu ekki við hann.
Sagði Stefán svo frá síðar,
„Þegar ég sagðiað Herðubreið værialltof stór, og ískraði í honum hlát-
á málverki eftir hann, varð hann hneykslaður urinn, að eftir heimsókn
og hissa og sagöi hátt og mjóróma: „Hún er Davíðs hefði húseigand-
MIKLU stærri að innan". }nn hætt við að segja
honum upp leigunni eins
og til stóð.“ Svo heldur
Magnús áfram og segir: „Þegar ég sagði að Herðubreið væri
alltof stór, á málverki eftir hann, varð hann hneykslaður og hissa
og sagði hátt og mjóróma: „Hún er MIKLU stærri að innan“.