Dagur - 25.04.1998, Side 2

Dagur - 25.04.1998, Side 2
2 -LVGARDAGUR 2 5. APRÍL 19 9 8 FRÉTTIR T Brynjótfur Jónsson læknir segir að fólk sem árum saman hafi sáralftið hreyft sig nema f bíl sé í mikilli hættu að detta og brjóta sig þegar það þarf svo að fara að ganga. Mynd: bós Týna göngugetunni niður eftir bilprófið Ahættuhópur fyrir byltur og beiuhrot eru þeir sem týut hafa uiður gönguget- nimi eftir að hreyfa sig ekki nema í bíl áratugum sainaii. „Eftir langa dvöl utanlands er maður kannski orðinn svolítill gestur í þessu þjóðfélagi; en mér finnst einhvern veg- inn með Islendinga að þeir týni niður göngugetunni um leið og þeir fá bíl- próf. Sautján ára Islendingur hann gleymir því hvernig maður fer að því að ganga,“ sagði Brynjólfur Jónsson lækn- ir. Með rannsókn á u.þ.b. 600 einstak- lingum, 40-80 ára, reyndi hann finna út helstu áhættuþætti fyrir byltum og beinbrotum, sem hefur Qölgað umtals- vert síðustu áratugi. Athygliverðasta niðurstaðan var sú að það er fólk sem hætt er að þora út fyrir hússins dyr, sem er í mestri áhættu að detta og beinbrotna. Hægari gönguhraði og mjög stutt skref reyndust áhættuþættir meðal yngri hluta kvennanna og elstu karlanna, sem auk þess höfðu skert jafnvægi. Byltur voru skráðar hjá nærri 6. hverri konu og 13. hveijum karli á tæpu ári. Ekki hreyff sig nema í bíl í áratugi Brynjólfur segir ekki óalgengt að fólk hafi alveg hætt að ganga utanhúss án þess að um bæklun eða aðrar alvarleg- ar ástæður virðist að ræða. Þetta sé dæmigert um fólk sem fékk sér bíl upp úr miðri öldinni og hafi síðan aldrei hreyft sig nema í bíl. Þegar það svo af einhveijum ástæðum þurfi að hætta akstri komi í ljós að það kann ekki lengur að ganga - það sitji bara heima og þori ekki út. Þetta sé sá hópur sem er í mestri hættu að detta og brotna. Hægur gangur og stutt skerf hættumerki „Og það er fremur auðvelt að finna þennan hóp og ætti að koma honum í hendur sjúkraþjálfara til að koma vöðvakröftum í gang og koma því síðan út að labba,“ sagði Brynjólfur. Einfalt próf geti falist í því að taka tímann á því hvað einstaldingur sé lengi að labba 1 5 metra og aftur til baka - t.d. á gangin- um heima hjá sér eða í innkeyrslunni - og telja jafnframt skrefin. Jafnvægið megi finna með því að taka tímann á því hvað fólk getur staðið Iengi á öðrum fæti - fyrst með opin augu og síðan lok- uð - áður en það þarf að grípa í eitthvað eða stíga í hinn fótinn. Hægt að þjálfa jafnvel 100 ára lærvððva Brynjólfur segir rannsóknir hafa sýnt það að hægt sé að þjálfa upp jafnvægi og vöðvakraft með góðum árangri, jafnvel fólk komið á tíræðisaldur. „Eg hef séð niðurstöður rannsókna þar sem lýst er jafnvel 2-3 földum krafti í lærvöðvum hjá körlum um nírætt eft- ir aðeins 6 vikna æfingar. Þannig að með þjálfun sé auðvelt að minnka áhættuna fyrir byltum og beinbrotum, sem er mjög mikilvægt jafnt fyrir heil- brigðiskerfið og einstaklingana sjálfa. -HEI í heita pottinum voru menn að ræða um óheppnina sem virtist einhvem veginn elta sjálfstæðis- menn í Reykjavík á röndum nú í upphafi kosningabaráttunnar. Behda menn á að í annars ágætri auglýsingu um Júlíus Vífil Ingv- arsson hafi allt púðrið farið í spekúlasjónir um hvort hann hafi talað rétta íslensku eða ekki. Eins og fram hefur komið var málið rétt í auglýsinguimi, en í pottinum era menn sammála um að pólitískur slagkraftur auglýsingarinnar hafi alveg glatast og þar hafi menn eytt miklu fé til lítils... Og óheppnin ríður ekki viö einteyming. Inga Jóna Þórðar- dóttir fékk glæsilegt tækifæri í Hallgrímskirkju á sumardaginn íyrsta til að vera í sviðsljósinú. Inga Jóna var aðalræðumaður- hm í skátamessunni og kirkjan var smekkfull af fólki. Hhis veg- ar bilaði hátalarakerfið einmitt þegar hún hóf ræðu sína þannig að aðeins þeh sem sátu allxa fremst gátu greint orðaskil. Það var svo ekki íyrr en vel efth hálfa ræðu að hátal- arakerfið komst í lag en þá mátti enginn vera að því að hlusta á frambjóðandann, allh voru að hugsa um hvað hún hafði verið óheppin... í pottinum hcyrist nú að nokkrh memi sem tengj- ast mótframboðinu í Dags- brún í Reykjavík séu komnh í mikinn kosinga- ham og hyggi jafnvel á hamboð í borgarstjómarkosningunum í vor. Ræða meim þá um framboð til vinstri við R-list- ann. Ekki er ljóst hvað menn vilja kaUa ham- boðið, en heyrst hefur aö nafnið „Launalistinn" sé sterklega inni í myndinni... Línuritin sýna fjögurra daga veðurhorfur á hverjum stað. Línan sýnir hitastig, súluritið 12 tíma úrkomu en vindáttir og vindstig eru tilgreind fyrir neðan. Austan og norðaustan kaldi eða stinnings- kaldi. Gera má ráð fyrir rigningu eða skúrum um mest allt land, síst þó suð- vestanlands. Áfram verður þoka út við sjóinn norðan- Iands og austan og hitinn þar á bilinu 2 til 6 stig, en annars 7 til 10 stig. Færð á vegum Á Vestfjörðum er hálka og skafrenningur á Steingrímsfjarðarheiði og hálka á Eyr- arfjalli í Djúpi. Hálkublettir eru á Kletthálsi og Dynjandisheiði. Á Norður- og Norðausturlandi er hálka á Lágheiði og hálka og snjóþekja á Fljótsheiði og það- an að Mývatnsheiði. Á Mjóaíjarðarheiði er þæfingur, en annars er færð góð á þjóðvegum landsins. I r t

x

Dagur

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagur
https://timarit.is/publication/251

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.