Dagur - 13.05.1998, Blaðsíða 4

20-MIÐVIKVDAGUR 13. MAÍ 1998
rD^tr
LÍFIÐ í LANDINU
UMBUÐA-
LAUST
Ragnhildur
Viglúsdóttir
skrifar
„Þið komið og farið, en
ég verð alltaf hér,“ er sagt
að embættismaður hafi sagt við stjórn-
málamann eitt sinn. Mér verður oft hugs-
að til þessara orða og þá um leið hversu
mikilvægt það hlýtur að vera fyrir stjórn-
málamenn að fá embættismennina í lið
með sér. Að ég tali nú ekki um hversu
mikilvægt það er fyrir lýðræðið að emb-
ættismennirnir sitji ekki of lengi á valda-
stólum sínum og að sama skapi að stjóm-
málamenn fái tíma til að láta til sín taka
innan steinrunninnar stjórnsýslunnar.
Emhæff i smennimir ráða
Þegar ég fór fyrst að skipta mér af pólitík
var ég þriðji varamaður í lítilsmetinni
nefnd. Mér fannst sjálfgefið að við stjórn-
málamennimir legðum lfnurnar og réð-
um því sem við vildum ráða. Til þess vor-
um við kosin, til þess var Iýðræðið. Það
var því sjálfgefið að starfsmaðurinn færi í
einu og öllu eftir því sem við sögðum.
Síðar varð ég sjálf starfsmaður lítilsmet-
innar nefndar og fannst sjálfsagt að ég
réði því sem ég vildi ráða. Eg sá að sú var
raunin hvert sem ég leit innan stjómsýsl-
unnar sem ég var orðin hluti af.
Stjórnmálamennirnir réðu aðeins því
sem embættismennirnir leyfðu þeim að
ráða, eða leyfðu þeim að halda að þeir
réðu. I raun réðum við embættismenn-
irnir öllu sem við vildum ráða. Sumir
réðu auðvitað meiru en aðrir og stundum
var hárfín valdabarátta milli mismunandi
embættismanna og menn víluðu ekki íyr-
ir sér að reyna að beita fyrir sig stjórn-
málamönnum sem héldu í einfeldni sinni
að þeir væru að stjórna bæjarfélaginu.
Það tjóaði lítt fyrir æðsta yfirmann bæjar-
ins að gefa út hástemmdar yfirlýsingar í
fámenni eða fjölmenni, án fulltingis emb-
ættismannanna strandaði allt einhvers
staðar í kerfinu. Boðleiðirnar þið skiljið,
svo langar og flóknar. Ekki halda að ég sé
bara að tala um Akureyri, ástandið er ef-
laust ekki verra þar en gengur og gerist í
öðrum bæjarfélögum. Sjáið t.d. Reykja-
víkurborg. Heimildir mínar meðal borgar-
„Ættu kjósendur
kannski að greiða
þeim flokki at-
kvæði sitt sem
mestar líkur eru á
að geti fengið
embættismennina í
lið með sér?“ spyr
Ragnhildur Vigfús-
dóttir í pistli sínum.
iwmm
starfsmanna segja mér að margt hafi
breyst á þessu kjörtímabili til hins betra.
Þar hefur borgarstjórn telcist að fá emb-
ættismennina í lið með sér með einum
eða öðrum hætti. Hvað skyldi þeim takast
að gera fengju þeir að minnsta kosti eitt
kjörtímabil enn?
... eða stjónunálamennimir?
Sumir embættismenn - og jafnvel stjórn-
málamenn - fylgjast með tíðarandanum,
t.d. nýjum straumum og stefnum í starfs-
mannamálum og stjórnunarháttum, með-
an aðrir ríghalda í það gamla sem hefur
jú reynst vel undanfarinn aldarfjórðung í
það minnsta. Skil eru víða að koma milli
þeirra sem vilja taka þátt í nauðsynlegum
breytingum og hinna sem vilja ekki taka
þátt í einu né neinu, aðeins þreyja þorr-
ann uns þeir komast á eftirlaun. Það er
sjaldnast nóg að bæjarstjórn boði breyt-
ingar, það er undir embættismönnunum
komið hvort þær komast í gegn eða verða
aðgerðarleysinu að bráð. Það stoðar lítt
fyrir stjórnmálamenn að æpa, grátbiðja
eða hóta, embættismennirnir ráða í flest-
um tilvikum ferðinni. Auðvitað tekst ein-
um og einum pólitíkus að koma smá róti
á yfirborðið, t.d. með því að semja beint
við starfsmann sinn um kaup og kjör en
fara ekki rétta boðleið. En embættismað-
urinn leiðréttir slíka vitleysu um leið og
færi gefst, stjórnmálamaðurinn gufar jú
upp og allir gleyma honum skjótt en
embættismaðurinn situr fastast á pottlok-
inu og kemur í veg fyrir að uppúr sjóði
víðar.
Þessir þankar eru ef til vill ekki viðeig-
andi núna þegar kosningar eru í nánd,
eða hvað? Ættu kjósendur kannski að
greiða þeim flokki atkvæði sitt sem mestar
líkur eru á að geti fengið embættismenn-
ina í lið með sér - eða haft stjórn á þeim
og komið góðu til leiðar þrátt fyrir þá.
Loftkastalinn
kemur noröur
Ahugaverð tíðindi berast inn í
leikhúsheim Akureyrar: Loft-
kastalinn er á leið norður. Þegar
LA pakkar saman yfir sumarið að
gamalli þjóðlegri hefð kemur
Loftkastalinn inn á Renniverk-
stæðið með þrautreynt kassa-
stykki til að kitla hláturtaugar.
„Sumarbyltingin" sem hófst í
höfuðborginni fyrir nokkrum
árum utan við garð stóru leikhús-
anna er að teygja sig norður á
bóginn. Samtímis bætast við þau
áform að halda áfram næsta vet-
ur ef vel gengur með „létt“ leikhúsverk á
Renniverkstæðinu. Leikfélag Akureyrar
fær nú sömu samkeppni og gert hefur
usla í leikhúslífi borgarinnar.
Hvað þýðir það?
Loftkastalinn hefur gengið vel með því
að setja upp vinsældavæn stykki
sem líkleg eru að skila hagnaði,
og alveg borðleggjandi staðreynd
að Borgarleikhúsið hefur fengið
að finna fyrir því, og Þjóðleik-
húsið sjálfsagt líka. Leikfélag Ak-
ureyrar mun þurfa að hugsa sinn
gang. All hressilega.
Kleniiiia
LA er menningarleg nauðsyn á
Akureyri, en er alveg á mörkum
hins byggilega heims fyrir at-
vinnuleikhús með Iistrænan metnað.
Samkeppni frá „léttu" leikhúsi á Renni-
verkstæðinu mun setja LA í enn meiri
klemmu. Félaginu verður þröngvað í
harða samkeppni um þann rjóma sem
Loftkastalinn vill fleyta ofan af áhorf-
endahópnum, en verður samtímis að
réttlæta opinber framlög með menning-
MENNINGAR
VAKTIN
Stefán Jón
Hafstein
skrifar
Úr Söngvaseiði
Leikfélags Akur-
eyrar: dúndrandi
ánægja og mylj-
andi aðsókn, sem
skilar tapi. Loft-
kastalinn gerir ekki
út á slíkt.
arlegum metnaði. í þeirri stöðu rúmast
engin mistök.
Söngvaseiður
Mistök á borð við Söngvaseið eru dæmi
um það sem LA getur ekki leyft sér. Það
er sorglegt að þessi vinsæla sýning, sem
rækilega hefur slegið í gegn, skuli engu
skila í kassann nema tapi. I einu orði
sagt er ekki hægt að leyfa sér svona.
Söngvaseiður er dæmigert kassastykki
sem á að borga salt í grautinn. Söngva-
seiður er Iíka dæmigert verk sem hægt
hefði verið að sýna reglulega í allt sum-
ar við dúndrandi móttökur ferðamanna.
Hægt hefði verið að skipta út í hlutverk-
um þeirra sem ekki geta haldið áfram,
en þjálfa stöðugt upp nýja áhöfn til að
halda gullgerðarvélinni gangandi. Þess í
stað er hætt, þegar ný vertíð er rétt að
byrja. Þúsundir manna fara á hreyfingu
um landið í sumar. Söngvaseiður hefði
getað orðið gífurlegt aðdráttarafl fyrir
bæinn og skilað inn miklu fé. Til bæjar-
ins og til Leikfélagsins. Sýningin er ná-
kvæmlega það sem þarf til að fá ferða-
menn til að gista eina eða tvær nætur.
Þess í stað er sjoppunni lokað. Og má
víst þakka fyrir, því annars hefði tapið
bara orðið meira. Svona geta menn
ekki leyft sér að starfa.