Dagur - 06.03.1999, Síða 16

32 - LAUGARDAGUR 6. MARS 1999

Fluguveiðar að vetri (107)
Ernest tekur regnboga
Ernest Hemingway: hefði haft gaman afþWað giíma við dansandi urriða og
stökkvandi sjóbirting, íslenska.
„Það væri
verðug Val-
höll fyrir
góðan
fluguveiði-
mann þegar
hann deyr,
að hafa á,
fulla af regnbogasilungi,
sem er brjálaður í flug-
una“.- Ernest Hem-
ingway.
Ekki er nú líklegt að þessi
draumsýn um lífið fyrir handan
hafi hjálpað Ernest Hemingway
til að taka stóru ákvörðunina og
líf sitt með. En hann var mikill
áhugamaður um allar góðar
veiðar, nautaat og romm. Og
stundum bókmenntir. I síðasta
pistli sagði ég söguna um Jack
son hans, og við kynntumst því
að hann erfði sagna- og ævin-
týramennsku föður síns. Nú er
það pápi Hemingway sem fer
með okkur á regnbogasilungs-
veiðar:
„Há fura þakti hlíð sem reis
brött úr skugga. Stutt sandræma
niður að ánni og kröpp beygja í
henni þar sem sprek hafði rekið
í hrúgu, og svo hylurinn. Hylur
þar sem hvítvínslitt vatnið renn-
ur inn í dökkt hringstreymi og
svo blábrúnn djúpur geimur,
fimmtán metra breiður. Þetta er
sviðið.“
Félagarnir tveir eru að nálgast
ána eftir fimmtán kílómetra
göngu til að finna besta regn-
bogasilungsveiðistað sem sögur
fara af í Kanada. Leynisögur.
Þeir fleygja af sér tjaldi og öðr-
um þungum byrðum, og kasta
sér við hylinn. Örmagna. Sá
fyrri tekur engisprettu sem er
daggarvot í kvöldinu og hendir
henni útí:
„Engisprettan flýtur með lapp-
irnar glenntar út á hylnum eitt
augnablik, straumgára grípur
hana og svo er allt í einu met-
erslangur blossi í vatninu, sil-
ungur sem er jafn langur fram-
handlegg manns þýtur upp úr
vatninu og engisprettan er horf-
in.“
Og hefst nú stuðið
Varla þarf að taka fram að annar
þessara náunga er Hemingway:
„Sáustu þetta?“ gapti sá sem
henti engisprettunni útí. Spurn-
ingin var óþörf. Sá sem hafði
skömmu áður verið fyrirmynd að
listaverki sem gæti heitið „algjör
þreyta" var nú búinn að þrífa
stöngina úr töskunni og með
taum í munninum.
Við ákváðum að reyna Mc
Ginty og Royal Coachman og í
öðru kasti var iðustraumur eins
og djúpsprengja hefði sprungið,
línan varð strekkt og silungur
þaut tvö fet upp í loftið. Hann
brunaði niður hylinn og línan
rann út þar til sást í keflið á
hjólinu. Hann stökk og í hvert
skipti sem hann þaut upp úr
vatninu lækkuðum við stangar-
endann og báðum. Loksins
stökk hann og slaknaði á línunni
og Jacques snéri inn. Við héld-
um að hann væri farinn og þá
stökk hann beint framan i okk-
ur. Hann hafði þotið upp gegn
straumi, svo hratt að virtist sem
hann væri farinn af. Þegar ég
náði honum loks í háfinn og við
flýttum okkur með hann á land
fundum við rosalegan styrkinn í
vöðvahreyfingunum þegar við
lögðum hann flatan á bakkann,
það var næstum dimmt. Hann
var 26 þumlungar og tæp tíu
pund. Þetta eru regnbogasil-
ungsveiðar."
Fluguveiðidraumur
Hemingway segir að regnboginn
taki flugu frekar en orm eða lif-
andi beitu. Smærri flugur fá fleiri
tökur, en halda fiskinum illa,
„the really big fish“. Hemingway
hefði haft gaman af urriðanum í
Laxá, því hann kvartar yfir því að
urriðinn á sínum veiðislóðum
stökkvi lítið, en kafi frekar djúpt
þegar hann hefur tekið. „Þvert
gegn því sem halda mætti af for-
síðum veiðiblaðanna," segir
hann, og vísar í flottu myndirnar
af stökkvandi fiski. „En regnbog-
inn stekkur alltaf, hvort heldur
maður tekur fast eða laust á hon-
um með línuna slaka. Stökkin
eru ekki eitthvert busl, heldur
raunveruleg stökk upp úr vatninu
og samhliða því, frá einu og upp í
fimm fet. (Innsk: Vel á annan
metra.) „Fimm feta stökk hjá
fiski virðist ótrúlegt, en satt eigi
að sfður.“ Hemingway Iýkur grein
sinni á því að skora á hvern sem
ekki trúi sér um stökkkraft regn-
bogasilungsins að setja í einn og
halda fast: „Og ef hann er bara
fimm pundari, þá bregst hann
mér og stekkur aðeins tæp fimm
fet.“
íslenskar hliðstæður
Eg er nú ekki viss um að Laxár-
urriðinn sé svo hátt stökkvandi
sem Hemingway segir kanadíska
regnbogann. Ekki minnist ég
þess að hafa séð hann fara hátt á
annan metra upp £ loftið. En þó
hef ég séð fiska stökkva verulega
hátt. Að minnsta kosti metra upp
og rúmlega það. Það voru risaur-
riðar, og hvað þeir voru að gera
veit ég ekki, því enginn hafði
veiðimaðurinn sett í þá. Voru
þeir að kanna ríki sitt? Þeir
standa mér enn fyrir hugskots-
sjónum, stærstu urriðar sem ég
hef séð, dauða eða lifandi.
Laxinn okkar íslenski er auð-
vitað tignarlegur á lofti þegar
hann stiklar fossa og flúðir, en
oft er hann ekki mikill stökkvari
á færi. Á þó til spretti uppúr, og
mikil er fegurðin í dynkinum
þegar vænn lax hefur skrúfað sig
upp, hreinsað sig allan af vatni,
lagst á hliðina í loftinu og
hlunkast niður aftur. Það er
dynkur sem lifandi er fyrir. Og
sjóbirtingurinn okkar slagar oft
Iangt í upplifun Hemingways af
regnboganum. Stökkin og kraft-
urinn eru með slíkum ólíkindum
að fæstir laxveiðimenn hafa
kynnst nokkru svipuðu. Og svo
er eitt skrítið: urriðinn í Elliða-
vatni, sem að öllu jöfnu er nú
frekar smávaxinn, er heilmikill
stökkvari, þótt frændur hans í
öðrum stöðuvötnum kjósi að
halda sig vatnsmegin við yfir-
borðið. Til að mynda minnist ég
þess ekki að Veiðivatnaurriðinn
sé neinn sérstakur stökkvari.
Karakter fiska er vissulega
mismunandi að þessu leyti. Mér
er til efs að kanadíski regnboga-
silungurinn slái út Laxárurriða
sem tekur sporðdansinn: rífur
sig upp úr vatninu og þeytist
langa leið eftir vatnsfletinum
með því að lemja sporðinum ótt
og títt undir sér án þess að fara í
kaf. Auðveldlega tíu metra. Eg
hef sett í fisk sem blátt áfram
neitaði að fara ofan í vatnið aft-
ur! Barðist fram og aftur á yfir-
borðinu og stóð oftast beinn
upp með sporðin lemjandi og
berjandi undir sér svo gusurnar
stóðu í allar áttir. Það er
ógleymanleg sjón og gerist ekki
betri í sjónarspili físka; verðugur
þáttur í skemmtidagskrá í Val-
höll fluguveiðimannsins. Það
hefði Ernest Hemingway skrifað
ef hann hafði getað, í Dag, árið
1999, en ekki í The Toronto
Star Weekly, árið 1920. Hann
hefði haft gaman af íslensku
fiskunum - eins og hann hafði
gaman af að tala um bókmennt-
ir við Laxness í síma.
FLUGUR
Stefán Jón
Hafstein
skrifar
- ' 7^C®Wf?/f-ÖS(u V FLioii V CtRlP' ' DRY KK- uR * TJl'iKR/ LEVríf k Mi2f rmh ■
bÖLKT SAÉA
&/\urt þy TuR ÞAfflÆð fíKfíffí'
te, TtA v/aie SM'AOjiR
V ll§§l lliil ■ pgíWi ixS HÉ i§i |x;Í:Í;|gi| Bfífiiöf
ig|$pi| FRum
-777 fteúi 'IL'fíT KR/\P
mws HLfiSS n’ams- TÍM61L fæoa
Fv/tiH- líoFfi-.. iÆk lu- CiMI 5 Vl£> - BltiúMfi &£ pni.fr 5 öku-7 Nififíri
ítgA-' Húfí KR0PP KlSuR
BrusJA 'mm
MMtlí- NÁfrf /íu diriiíl - ? « LAND- R/ífifí H/UJR brlíFHp- r
M 1 M Íti O UoMfi L£Gu- Ffte.i
b M mmm mmk < Otlkfi S K)Ð- UA/ FAS
fkriíK V MV'ritíi
Wf,
-,v; fl a c 1 tf smp GifíUfA 8 fon- íéulk
5KRAf.
Til'S mm þ Kumk 11 b 5TrKT- A1 ‘ALA SirlNA DÍLÚ LISTt
ntRKifi KE RFI RAUÚ- tE/Tuk
[> . """ * ■ - MÆLA BORG | 5 KOR- HtR SPIL mdrtí- Nfífd VOfu
s a c ÉHI HKfcSS tlÖR-Ð iLLlfíGr AR ’OLfiRfl
KVfiTIL IHN- nm 1
’A T T ill 5TÓLPA F£Ws 'lPAÓTiA- fELAR SKÖLI 3 WF V/€)UR ms^ tlR Pl'iKI
JSI fciklL | NV' -ý- f E .... K . K 1 ... . Pt ST__ flLA CfRAdöl 'oriT iMobm titill
uTAÚ ■ PHA- AFl' ■’ mm. ■' - V/WA (fLaríO R0Ö/\ VilN mo< « ! É
siíiíícof-x '■■ m. ■ p|| — SP0TT D ElLA I [

Krossgáta nr. 127
Lausnarorðið er .........
Nafn
Heimilisfang
Póstnúmer og staður ..............
Helgarkrossgáta 127
munur á grönnum og breiðum sérhljóðum.
Lausnarorð gátunnar á að skrifa á lausnarseðil-
inn og senda til Dags, Strandgötu 31, 600 Ak-
ureyri merktan: Helgarkrossgáta nr. 127.
Einnig er hægt að senda símbréf í númer 460
6171.
I verðlaun fyrir helgarkrossgátu 127 er bókin
„Þeim varð á í messunni, gamansögur af ís-
lenskum prestum" eftir Guðjón Inga Eiríksson
og Jón Hjaltason. Bókaútgáfan Hólar gefur út.
Lausnarorð helgarkrossgátu 125 var „skrif-
stofa". Vinningshafi er Elísabet Kristófersdóttir,
Dalbraut 20 í Reykjavík og fær senda bókina
„Hvítt skítapakk & flekkóttur svytingi" eftir
Fannie Flagg. Skjaldborg gefur út.
Lausnarorð krossgátu nr. 126 verður tilkynnt
ásamt nafni vinningshafa þegar helgarkrossgáta
nr. 128 birtist.