Dagur - 19.03.1999, Blaðsíða 3

FÖSTVDAGVR 19. MARS 1999 - 19
Vsyptr.
LÍFIÐ í LANDINU
L. A
1 kvöldfrumsýnirLeik-
félagAkureyrar „Syst-
ur í syndinni“ eftirlö-
unni og Kristínu
Steinsdætur. Skemmti-
legt leikrit með
dramatísku ívafi, söng
og skemmtilegri um-
gjörð.
Konurnar fjórar sem gerast systur í syndinni leika þær Helga Vala Helgadóttir (GuðnýJ, Margrét Ákadóttir (Droplaug),
Aino Freyja Jarvela (Malla) og Katrín Þorkelsdóttir (Þórunn). „Þarna eru miklar tilfinningar og mikil átök en þar fyrir
utan er mikið glens og grín og gaman. Þó þetta gerist 1875 þá er þetta mikið nútimaverk, “ segir Katrín.
myndir: þór g/slason
„Þetta er bara eins og lífið. Lífið
er skemmtilegt þó það sé
dramatískt," segir Kolbrún Hall-
dórsdóttir leikstjóri. „Mér finnst
þetta vera fyrst og fremst leik-
húsverk en það verður hver og
einn að líta sínum augum á það.
Þetta er saga úr fortíðinni sem
nær auðveldlega til okkar. Það
er fjallað um fólk á ákaflega
mannlegum nótum. Iðunn og
Kristín fjalla um þessar mann-
eskjur af samúð og kærleika og
með virðingu fyrir þeim og
þeirra lífi þótt þær hafi ekki flot-
ið ofaná í tilverunni. Leikhúsið
er að fjalla um mannlífið í öllum
sínum fjölbreytileika og það er í
eðli sínu spennandi og skemmti-
legt."
Af samtölum við Ieikara í sýn-
ingunni er ljóst að mildl vinna
hefur verið lögð í að ná sem best
öllum blæ þess tíma þegar sagan
gerist. Allir hafa verið að grúska,
leita og lesa.
„Það er mest gaman að vinna
í leikhúsi á þessum nóturn," seg-
ir Kolbrún. „Þegar einn eða tveir
þurfa ekki að fá allar hugmynd-
irnar, heldur er þetta hug-
myndapottur sem allir hafa jafn-
an rétt á að leggja í. Svo kraum-
ar þar og sýður og upp rís ein-
hvers konar sköpunarverk sem
er samsuða af hugmyndum og
orku allra þeirra sem að þessu
hafa komið og það fyrirbæri er
leiksýningin."
Tónlistarívaf
Systur í syndinni er með tón-
Iistarívafi. Hróðmar Ingi Sig-
urbjörnsson tónskáld samdi
bæði lög og útsetti. Meðal
þeirra sem leika í verkinu eru
meðlimir Tjarnarkvartettsins
en leikarar aðrir syngja líka.
„Þetta er öðruvísi vinna en
venjuleg tónsmíða\ánna,“ segir
Hróðmar Ingi. „Lögin hafa flest
orðið til á æfingatímanum og
reyndar var það nú þannig að
þetta kom bara jafnóðum. Þegar
búið var að æfa eitt lag þá var
annað komið."
Rósa, Kristjana, Kristján og
Hjörleifur í Tjarnarkvartettinum
hafa öll komið nálægt leiklist
áður. „Við höfum öll verið eitt-
hvað í leildist," segir Kristján
Hjartarson, „ég sennilega Iengst,
búinn að vera með Leikfélagi
Dalvíkur alveg frá 1978.“
Þau Ieggja áherslu á að þarna
sé Tjarnarkvartettinn ekki á ferð
sem slíkur en þeim finnst gam-
an að blanda saman tónlist og
leiklist. „Það er eitt að syngja og
leika en annað að syngja í kvar-
tett og Ieika. Það er útvíkkun á
starfi kvartettsins að takast á við
þetta.“
Eymdarlif...
Systumar í syndinni leika þær
Helga Vala Helgadóttir, Katrín
Þorkelsdóttir, Margrét Akadóttir
og Aino Freyja J%crveI%o. Á rölti
innan um leikarana á æfingu nú
í vikunni kemur í Ijós að það fer
svolítið eftir því hvaða leikara er
talað við hvort gamnið eða alvar-
an í verkinu kemur fram.
„Eg leik í Litla-Kotssenunum
sem eru mjög átakamiklar,“ segir
Katrín Þorkelsdóttir. „Þarna eru
sterkar tilfinningar og mikil átök
en þar fyrir utan er glens og grín
og gaman. Þó að leikritið gerist
1875 þá er þetta mikið nútíma-
verk. Við höfum þessa umgjörð
en í raun eru þarna sömu til-
finningarnar; ást, hatur, afbrýði-
semi, hlátur, gleði og grátur. Eg
held að mannskepnan breytist
ekki svo mikið á 100
Meðlimir Tjarnarkvartettsins koma
mjög við sögu í söng og leik. Krist-
jana Arngrímsdóttir, Hjörleifur Hjart-
arson, Rósa Kristín Baldursdóttir og
Kristján Hjartarson.
•rgdal og Þráinn Karlsson
lusta. Vatnsberarnir voru
árum. Tíðar-
andinn er svolítið öðruvísi, sér-
staklega í sambandi við konurn-
ar í verkinu. Þó tilfinningalíf
þeirra hafi verið það sama og er
í dag þá voru þær undirokaðar
og litið á þær sem hálfgerð
vinnudýr."
...en skemmtilegt þó
„Þetta verður mjög fjörleg sýn-
ing,“ segir Aðalsteinn Bergdal.
Þráinn Karlsson segir alltaf
. Ieika kynlega kvisti, vatnsberana, Jon
gaman
að taka þátt í flutningi á nýju ís-
lensku leikverki. Hann er líka
með það á hreinu af hveiju fólk
ætti að sjá þessa sýningu: „Þú
ættir fyrir það fy’rsta að koma til
að sjá nýtt íslenskt leikverk og
svo kemurðu til að kynnast mjög
sérstöku mannlífi, útdauðum
stéttum og nokkuð harðri Iífs-
baráttu sem er blönduð ágætis
lu'mni. Síðan færðu þinn
skammt af prýðilegri tóniist.
Menn fá bara töluvert fyrir
aurana sína,“ segir Þráinn.
Sunna Borg bjó í Laugarnes-
inu í Reykjavík sem krakki og
segist muna vel eftir þvottalaug-
unum í Laugardal. „Eg man svo
vel eftir þ\'í þegar þær komu
með þvottinn í bölunum sín-
um,“ segir Sunna. „Þetta hefur
ekki verið neitt sældarlíf á þess-
um tíma. Höfundarnir setja
þetta upp í spaugilegt forrn en
undirtónninn er alvarlegur. Mér
finnst hafa tekist mjög vel til og
ég er ánægð með Kolbrúnu sem
leikstjóra. Hún skynjar verkið
mjög vel og fer afar skemmtilega
leið að því. Ekki sakar að tónlist-
in er skemmtileg, góðar útsetn-
ingar og frábærir flytjendur.11
Áleitin saga
Systurnar Iðunn og Kristín
Steinsdætur eru löngu þekktar
fyrir skrif sín, bæði saman og
hvor í sínu lagi. Iðunn rakst á
frásögn í Islensku mannlífi sem
Jón Helgason ritstjóri og rithöf-
undur skrifaði og voru gefnar út
1958-1962.
„Þar er þessi frásögn sem
kallast Systur í syndinni," segir
Iðunn. „Hún kveikti í okkur,
hún er svo vel skrifuð. Við
ákváðum að skrifa um þetta efni
með ákveðnum breytingum."
Kristín og Iðunn fengu leyfi hjá
eftirlifandi eiginkonu Jóns
Helgasonar til að nota nafn frá-
sagnarinnar á leikritið, „Systur í
syndinni". I okkar huga kom
aldrei neitt annað nafn til
greina," segir Iðunn.
I hinu raunverulega sakamáli
sem leikritið styðst við komu sex
konur við sögu en atburðirnir
gerðust á árunum 1871-79. í
leikritinu eru konurnar aðeins
fjórar. Þótt höfundar styðjist að
hluta til við atburði sem gerðust
í Reykjavík á síðustu öld líta þeir
á leikritið sem skáldskap, enda
eru persónurnar þeirra eigin
hugarsmfð.
Þær segja söguna hafa verið
mjög áleitna og fannst áhuga-
vert að draga fram ýmislegt frá
þessum tíma, meðal annars kjör
kvenna.
Gamalt og nýtt
- Sagan segir frú alvarlegum at-
burðum en þama er líka glens og
gaman.
„Ef þú lest Jón Helgason,"
svarar Kristín, „þá sérðu hvað
margt er skemmtilegt í frásögn
hans. Það sem heillaði okkur var
að þessar konur, sem að hluta til
bjuggu við eymdarkjör, eygðu
þarna leið til að hafa það svolítið
skemmtilegt í lífinu. Við erum
svo gjörn á að ímynda okkur að
allt hafi verið svo ofboðslega
leiðinlegt í gamla daga, alltaf
kalt, allir með Iús og aldrei sól-
skin,“ segir Kristín.
„Við hugsuðum oldcur alltaf
að það yrði þjóðleg tónlist í leik-
ritinu,“ segir Iðunn. „Við vorum
svo lánsöm að fá Hróðmar Inga
til leiks. Hann hefur samið )Tid-
isleg lög sem falla vel að tíðar-
andanum. I hópi leikenda er
mikið af góðu tónlistarfólki sem
fléttar söng og leik saman svo að
úr verður ein heild."
„Við erum mjög ánægðar með
hópinn sem við höfum verið að
vinna með og ekki síður leik-
stjórann," segir Kristín. „Vinnan
með Kolbrúnu hefur verið gagn-
leg og gefandi. Það er ekki sjálf-
gefið að samvinnan gangi jafnvel
og hún gengur hér. Þetta er
elskulegt fólk og tekur svo vel á
móti okkur. Það er eins og að
koma heim að koma til Leikfé-
lags Akureyrar."
Leikarar í sýningunni eru
Katrín Þorkelsdóttir, Margrét
Ákadóttir, Helga Vala Helgadótt-
ir, Aino Freyja J%cn'el%c, Guð-
mundur Haraldsson, Þráinn
Karlsson, Sunna Borg, Aðal-
steinn Bergdal, Hjörleifur Hjart-
arson, Jón Stefán Kristjánsson,
Katla Margrét Þorgeirsdóttir,
Olafur Guðmundsson, Agnar
Jón Egilsson, Michael Jón Clar-
ke, Kristján Hjartarson, Krist-
jana Arngrímsdóttir og Rósa
Kristín Baldursdóttir. Leikstjóri
er Kolbrún Halldórsdóttir, leik-
mynd og búningar eru í höndum
Elínar Eddu Árnadóttur, Hróð-
mar Ingi Sigurbjörnsson samdi
og útsetti tónlistina, Kolfinna
Knútsdóttir sér um leikgervi og
lýsingu annast Ingvar Björnsson.
-Hl