Dagur - 19.03.1999, Blaðsíða 9

Ifc^wr
FÖSTUDAGUR 19. MARS 1999 - 25
LÍFIÐ t LANDINU
Mario Lanza varnátt-
úrutalentsem öðlaðist
heimsfrægð sem steig
honum til höfuðs og á
örfáum árum drakk
hann og át sigíhel.
Mario Lanza fæddist árið 1921 í
Bandaríkjunum og var einka-
barn foreldra sinna, fátækra ítal-
skra innflytjenda sem dekruðu
við hann. Hann var lítill og
þybbinn. Oöruggur, óviðráðan-
legur og hyskinn námsmaður
sem var gefinn fyrir slagsmál og
var eitt sinn rekinn tímabundið
úr gagnfræðaskóla fyrir að lemja
kennarann. A heimili Lanza var
mikið hljómplötusafn með plöt-
uin Enrico Caruso. Einn daginn
þegar verið var að spila eina
plötuna tók Lanza undir með
söngvaranum og söng á þann
hátt að faðir hans og nágrannar
urðu dolfallnir af hrifningu.
Faðirinn sendi Lanza samstund-
is í söngtíma. Hann kom síðan
fram á tónleikum og í útvarpi.
Uppgangan var skjót og þegar
hann hélt tónleika í Hollywood
Bowl árið 1947 sló hann fagn-
aðarlátamet. Áhorfendur fögn-
uðu honum í lok tónleikanna í
sextán mínútur, sex mínutum
lengur en fiðlusnillingnum
Jascha Heifetz sem átti fyrra
met. Á konsertinum var Louis
B. Mayer forstjóri MGM kvik-
myndaversins sem daginn eftir
réð Mario Lanza á sjö ára samn-
ing. Fyrsta mynd hans var
söngvamynd með Kathryn Gray-
son og hét That Midnight Kiss.
Hann var settur í stranga megr-
un og vandlega var fylgst með
holdarfari hans meðan hann lék
í myndinni. Hann varð að stfga
á vigt á hverjum morgni fyrir
framan ráðamenn kvikmynda-
versins, rétt eins og nautgripur
sem er veginn og metinn.
Sérkennilegir siðir
Lanza hafði þann sérkennilega
sið að kasta af sér vatni hvar
sem var, á gólfi búningsherberg-
is síns, á göngum kvikmynda-
versins eða í upptökuverinu
sjálfu. Þessi vani olli nokkru
uppnámi meðal samstarfsmanna
hans sem kvörtuðu sáran við
engar undirtektir Ieikarans. Þeir
brugðu á það ráð að setja svína-
trog fyrir utan búningsherbergi
hans en söngvarinn \drtist ekki
skilja sneiðina, og því síður tók
hann mark á því þegar sama fólk
setti tóma fötu fyrir utan bún-
ingsherbergið. Forstjóri MGM
kallaði Lanza loks inn á skrif-
stofu sína og sagði honum að
læra að nota klósett. Þegar
Lanza yfirgaf skrifstofu hans
helltu vinnumenn á tröppum
hlandi í fötu yfir höfuð hans.
Hann hélt þó áfram þeim sið
sínum að kasta af sér vatni þar
sem hægast var, og þess var oft
þörf því þetta var maður sem
drakk fjörtíu kaffibolla, fyrir há-
degi.
Þegar hann vann að annarri
mynd sinni The Toast of New
Orleans var hánn farinn að
drekka áfengi ótæpilega. Dag
einn lenti hann í miklu rifrildi
við framleiðanda myndarinnar,
Joe Pasternak. Lanza þaut inn í
búningsherbergi sitt og tók vin
shji^'iúe^ttúr. Þar þreif hann
Dramb og fall
Lanza ásamt dætrum smum tveimur.
fulia viskíflösku og lauk úr
henni í tveimur sopum. Síðan
leit hann á vin sinn og sagði:
„Líklega var ég að æsa mig að
óþörfu," hélt síðan aftur inn
kvikmyndaverið og datt þar á
borð sem féll með tilheyrandi
hávaða. Lanza féll í yfirlið og
Ann Blyth aðalleikona myndar-
innar öskraði nær úr sér lungun.
Bifrildið við framleiðandann Joe
Pasternak tók á sig ógeðfelldari
myndir þegar Lanza tók hvað
eftir annað upp á því að keyra
að húsi Pasternaks og aka vilj-
andi á póstkassa hans eða
garðshliðið meðan hann hróp-
aði ókvæðisorð. Eitt frægasta
lag sitt Be my Love hljóðritaði
Lanza fyrst holdvotur undir
áhrifum áfengis. Hann átti að
mæta í hljóðver RCA hljóm-
plötufyrirtækisins þar sem
hljómsveit beið hans og hljóð-
rita átti nokkur Iög. Lanza
ákvað að fá sér í glas áður og
heimsótti vin sinn þar sem
honum dvaldist nokkuð.
Ungri stúlku á efri hæðinni
var boðið í gleðskapinn og
drykkirnir urðu allmargir.
Þegar Lanza hafði gert ítrek-
aðar tilraunir til
að rífa ungu
stúlkuna úr
kjólnum dó
hann loks
áfengisdauða í
sóffanum. Vin-
urinn hringdi í
umhoðsmann
Lanza og bað
hann að hirða
söngvarann en
umboðsmað-
urinn vissi að
Lanza ætti að
vera í upp-
Lanza með eiginkonu
smni en hún lést fimm
mánuðum eftir dauda
hans.
bað hann um
að setja
Lanza í
sturtu og koma honum í hljóð-
verið. „Ef hann drukknar í sturt-
unni þá drukknar hann,“ sagði
umboðsmaðurinn, „en reynið
þetta.“
Þegar umboðsmaðurinn kom
á staðinn var Lanza hálfdrukkn-
aður en hafði þó einhvern veg-
inn tekist að gera sér grein fyrir
því að hann ætti að mæta í
vinnu. „Eg fer ef þið komið með
mér,“ sagði hann við vini sína,
„ég syng eitt lag og svo förum
við og* ■fátitri' ‘ddíBir'í'Vírtiðvíns-
ems og heitar iummnr
enn
flösku.“
Hljómsveitin
hátíðaklæðum
hafði beðið í nær
tvo tíma þegar
Lanza skjögraði inn
holdvotur. Hann leit
á hljómsveitarstjór-
ann og sagði: „Eg vil
enga vitleysu. Við
gerum þetta einu sinni
og það er eins gott að
það gangi.“
Það gekk það vel að
lagið sem hann söng þetta kvöld
Be my love seldist á innan við
ári í milljón eintökum. Enginn
flytjandi ldassískrar tónlistar í
sögu RCA hljómplötufyrirtækis-
ins hafði áður náð því marki.
Skap djöfulsins
og rödd engils
Það var aldrei neitt hálfkák á
Lanza því hann var stórt barn,
tilfinningaríkur, örgeðja og öfga-
kenndur. Hann þoldi ekki frægð-
ina, hún steig honum til höfuðs
og hann þótti yfirleitt óþolandi í
samvinnu. Hann var matar og
drykkjufíkill og milli kvikmynda
átti hann til að þyngjast um 75
kíló. I Hollywood skipti útlit jafn
miklu máli og röddin og matar-
græðgi Lanza var aðhláturefni
fjölmiðlamanna. Frægasta kvik-
mynd Lanza var The Great
Caruso, ævisaga söngvarans sem
sumir segja vera mesta óperu-
söngvara heims fyrr og síðar.
Auglýsingameistarar MGM
höfðu gert mikið úr því að Lanza
hefði fæðst sama ár og Caruso
dó og túlkuðu þá tilviljun á þann
veg að guð hefði sent Lanza til
jarðar til að koma í stað hins
mikla söngvara. Lanza fór sjálfur
að trúa því að þetta væri stað-
reynd. Þessi sannfæring hans
varð ekki beinlínis til að gera
hann auðveldari í umgengni.
Loks fékk MGM nóg af
stjörnustælum Mario Lanza og
önnur kvikmyndafyrirtæki
treystu sér ekki til að fjárfesta í
honum. Hann fór í tónleikaferð
til Englands og Þýsklalands en
þegar til kom aflýsti hann megn-
inu af tónleikum sinum. Hann
settist að á Italíu ásamt eigin-
konu sinni og fjórum börnum.
Hjónabandið byggðist upp á há-
vaðarifrildi, drykkju og skemmt-
un og ástríðufullum sáttum.
Lanza hélt áfram að borða ógur-
lega og svelta sig þess á milli.
Strangir megrunarkúrar ollu
þunglyndisköstum og vinir hans
heyrðu hann hvað eftir annað
segja: „Lífið er stutt. Dauðinn
nálgast."
Haustið 1959 lagðist
hann inn á spítala vegna
slappleika. Eiginkona
hans var öllum stundum
við sjúkrabeð hans. Þau
rifust heiftarlega einn
daginn og hún rauk út.
Örfáum klukkustundum
siðar hringdi Lanza í
hana og bað hana um
að snúa aftur því heilsa
sín hefði versnað. Hún
trúði því ekki að hann
væri alvarlega veikur,
ákvað að láta hann
bíða og sneri ekki aftur
fyrr en nokkrum
klukkustundum síðar.
Þá var hann látinn,
einungis 38 ára gam-
all. Dánarorsökin var
hjartaáfall. Eiginkona
hans reyndi að sefa
sorg sína með drykkju
og eiturlyfjum. Hún
lést fimm mánuðum
eftir dauða eigin-
manns síns. Fjögur
böm Lanza hjón-
anna voru skyndi-
lega orðin munaðar-
laus. En minning
söngvarans,
nriinní The Toast of New lifanda lífi var sagð-
Mario Lanza ásamt Kathryn Graysontm^ ^ ^ My Lwe hafa skap djöf-
Drleans. har sem hann song vmsæ-------------— ulsins og rödd eng-
----------- ils, lifir enn.
I 11 ,TOl*JOM