Dagur - 28.09.1999, Blaðsíða 3

ÞRIÐJUOAGVR 28. SEPTEMBER 1999 - 3
ro^tr.
FRÉTTIR
Fjármagnstekjur
Ellilífeyrisþegi sem hefur 90 þúsund króna fjármagnstekjur hefur næstum 40
þúsund krónum, eða 40% meira úr að spila á mánuði heldur en sá sem safnað
hefur I vænan lífeyrissjóð sem greiðir honum 90.000 kóna lífeyri á mánuði, eða
sá sem vinnur sér inn 90 þúsund kr. á mánuði.
Ráðstöfunartekjur
ellilífeyrisþega sem
fær 100 þús. krónur
úr síiium einkaspari-
sjóði eru 40% hærri
en hins sem fær jafn
háan lífeyri úr lífeyr-
issjóð sínum.
Ellilífeyrisþegi sem hefur 90 þús-
und króna fjármagnstekjur hefur
næstum 40 þúsund krónum, eða
40% meira úr að spila á mánuði
heldur en sá sem safnað hefur í
vænan lífeyrissjóð sem greiðir
honum 90.000 kóna lífeyri á
mánuði, eða sá sem vinnur sér
inn 90 þúsund kr. á mánuði, sam-
kvæmt nýrri skýrslu Ríkisendur-
skoðunar um lífeyristryggingasvið
Tryggingastofnunar. Þar er sýnt
dæmi um ótrúlegan mismun ráð-
stöfunartekna lífeyrisþega eftir
því hvaðan tekjur hans koma.
Ríkisendurskoðun segir æski-
legt að einu gildi fyrir lífeyrisþega
af hvaða stofni tekjur hans eru
þegar bótaréttur er ákvarðaður og
jafnframt að horfa þurfi á samspil
Iífeyrissjóðakerfisins og skattkerf-
isins.
Auiiar greiðir nldnu
Þessi 40% munur á ráðstöfunar-
tekjum fellst í því að þessar jafn
háu tekjur fyrrnefndra lífeyris-
þega fá mjög svo mismunandi
meðferð bæði í Tryggingastofnun
og hjá skattstjóra. I fyrsta lagi
reiknar Tryggingstofnun aðeins
helming fjármagnsteknanna til
viðmiðunartekna, þegar kemur
að skerðingu tekjutryggingar og
heimilisuppbótar. Og í öðru lagi
leggur skattstjóri aðeins 10%
skatt á fjármagnstekjur en hátt í
40% á lífeyrisgreiðslur eins og
hveijar aðrar launatekjur.
Eftir þessa meðferð verður út-
koman sú, að h'feyrisþegi með
100 þúsund krónur í laun og líf-
eyrisgreiðslur fær aðeins 15.100
kr. grunnlífeyri úr Trygginga-
stofnun, þarf að borga 21.600
króna staðgreiðslu, það er 6.500
krónum meira heldur en TR
borgaði honum og heldur aðeins
93.600 kr. eftir til eigin ráðstöf-
unar.
Bróðir hans sem faer aðeins 10
þúsund kr. út lífeyrissjóði og fær
svo 90 þúsund kr. fjármagnstekj-
ur fær ekki aðeins grunnlífeyri
Tryggingastofnunar heldur 24
þúsund kr. á mánuði í tekjutrygg-
ingu og heimilisuppbót að auki.
Hann þarf enga staðgreiðslu að
borga, aðeins 7.900 kr. í fjár-
magnstekjuskatt - heldur þannig
eftir 31.200 krónum af því sem
TR greiddi honum og hefur
þannig 131.200 krónur til eigin
ráðstöfunar. Skattgreiðslur þessa
manns eru til dæmis álíka og
annars sem aðeins heldur eftir
70 þúsund krónum af lágum líf-
eyri og tryggingabótum.
RiMð fær 8 af hverjum 10
krómnii
Ríkisendurskoðandi sýnir líka
enn eitt dæmið um það hvernig
söfnun lífeyrisréttinda umfram
30 þúsund kr. á mánuði kemur
fyrst ríkissjóði til góða. Hverjar
10 þúsund Iífeyriskrónur þar um-
fram auka aðeins ráðstöfunar-
tekjurnar kringum 2.000, en rík-
ið fær hinar 8.000 krónumar í
lægri bótum og hærri sköttum.
Skilaboð stjórnvalda virðast
þannig vera þessi; safnið í sjóði
til elliáranna - aðra en lífeyris-
sjóði. Söfnun hárra Iífeyrisrétt-
inda er fyrst og fremst fyrir ríkis-
kassann. Ríkið sér sæmilega fyrir
þeim sem engu safna, en hleður
fyrst og fremst undir þá sem
safna peningum, verðbréfum eða
fasteignum. - HEI
Árni Þór Sigurðsson formaður skipu-
lagsnefndar.
Aðeins Nettó
Árni Þór Sigurðsson, formaður
skipulags- og umferðarnefndar
borgarinnar, segist ekki hafa
orðið var við það í borgarkerfinu
að fasteignafélagið Þyrping, sem
er í eigu Hagskaupsfjölskyld-
unnar, hafi sótt um lóð við Um-
ferðarmiðstöðina. I það minnsta
hafi Þyrpingarmenn ekki rætt
málið við sig auk þess sem hann
viti ekki til þess að þeir hafí rætt
það við borgarverkfræðing.
Hann segir að í skipulagsnefnd
sé aðeins verið að skoða málefni
KEA-Nettó. Önnur mál séu ekki
til skoðunar á þessu svæði.
Sem kunnugt er þá keypti
Kaupfélag Eyfirðinga í ársbyijun
60% hlut í Vatnsmýrinni hf. sem
á hús Umferðarmiðstöðvarinnar
að Vatnsmýrarvegi 10. I fjöl-
miðlum um helgina var hins
vegar staðhæft að Þyrping hefði
sótt um lóð við Umferðarmið-
stöðina. Árni Þór segir að það sé
nú enginn aragrúi af lóðum til á
þessu svæði nema síður sé.
- GRH
Samráð um opin-
beran rekstur
Skilar betri árangri
en valdstjöm að ofan.
Einkavæðing og
einkaframkvæmd.
Sjálfsgagnrýni og
bætt samfélagsþjón-
usta. Dropinn bolar
steininn.
Breski fræðimaðurinn Brendan
Martin lagði á það áherslu í fyr-
irlestri sínum á vegum BSRB í
gær að þegar verið sé að meta
breytingar í opinberum rekstri,
þá Iæri menn af reynslu annarra
og reyni að forðast að taka
þrönga hugmyndafræðilega af-
stöðu. Þess í stað eiga menn að
skoða málin af röklegri víðsýni
og heiðarlega þar sem samráð og
samvinna við starfsfólk séu Iykil-
atriði.
Valdstjóm
I fyrirlestri sínum tók Brendan
Martin dæmi um leiðir til að ná
betri árangri fyrir notendur og
ódýrari rekstri. Annarsvegar með
einkavæðingu og einkafram-
kvæmd og hinsvegar dæmi frá
Norðurlöndunum þar sem farin
hefur verið leið samráðs og sam-
vinnu við starfsfélk. Þar kom
fram að þar sem byggt hefur ver-
ið á samráði og samvinnu hefur
það leitt tii miklu betri árangurs,
bæði til að bæta þjónustuna og
Breski fræðimaðurinn Brendan Martin hefurm.a. starfað mikið fyrir alþjóðasam-
tök starfsfólks í almannaþjónustu, OECD og Alþjóðabankann.
Símiim semur við Nýherja
Gagnalausnir Símans og Nýherji
skrifuðu í gær undir umboðssölu-
samning, sem felur í sér að Nýheiji
annast sölu á Frame Relay teng-
ingum við ATM-net Landssímans.
Með samningum sem þessum vill
Landssíminn efla tengsl sín við
ráðgefandi fyrirtæki á sviði gagna-
íjarskipta og leita hagræðingar í
sölu á Frame Relay-gagnaflutn-
ingsþjónustu.
Gagnalausnir Símans sjá um
þróun og markaðssetningu lausna
á sviði gagnafjarskipta og veita ______________
þjónustu og ráðgjöf varðandi
gagnaflutning og miðlun upplýsinga um Internetið. Meðal þeirra
lausna sem Gagnalausnir Símans bjóða upp á eru Ijölþjónustuteng-
ingar í gegnum ATM-net Landssímans sem bjóða upp á flutning á
öilum þekktum ijarskiptamátum, mynda, tals og gagna. - BJB
Sævar Freyr Þráinsson, forstöðumað-
ur Gagnalausna Símans, og Þórir Kr.
Þórisson, framkvæmdastjóri Tækni-
sviðs Nýherja, skrifa undir samninginn.
lækka kostnað en einkavæðing
og einkaframkvæmd sem byggir
á valdstjórn að ofan. Ögmundur
Jónasson formaður BSRB segir
að miðað við þá reynslu sem
menn hafa af þessum málum
hérlendis, séu breytingar í opin-
berum rekstri hérlendis einatt
keyrðar í gegn á forsendum
þröngrar hugmyndafræði. Afleið-
ingin hefur oft á tx'ðum birst með
þeim hætti að breytingarnar séu
miklu dýrari og óhagkvæmari en
að var stefnt.
Dropinn holar steininn
Ögmundur Jónasson segir að
lærdómurinn sem opinberir
starfsmenn geta Jært af fyrirlestri
Brendan Martins séu meðal
annars þær að fá upplýsingar um
þ.að hvernig til hefur tekist um
breytingar á opinberum rekstri í
öðrum Iöndum. Þess utan séu
félög opinberra starfsmanna að
reyna að temja sér þá nálgun að
reyna að beina umræðunni fyrir
bættri samfélagsþjónustu, ekki
aðeins að stjórnvöldum og sveit-
arfélögum heldur einnig innan
sinna raða með sjálfsgagnrýni.
Hann segist vera bjartsýnn á að
þessi aðferð geti orðið til fram-
þróunar með það í huga að drop-
inn holar steininn. Það sé hins-
vegar háð því að ríki og sveitarfé-
lög séu tilbúin til þess að taka
rökum þar sem hlutirnir séu
metnir af yfirvegun en ekki af
einsýnj. . ' - grh
Sjávarútvegsráðherra heímsækir
Snæfellsnes
Sjávarútvegsráðherra, Árni M. Mathiesen, heimsótti f gær útgerðar-
fyrirtæki á Snæfellsnesi, m.a. í Stykkishólmi, Grundarfirði, Ólafsvík,
Rifi og Hellissandi. Með í för sjávarútvegsráðherra er samgönguráð-
herra, Sturla Böðvarsson, þingmaður Vestlendinga. Ferðalagi ráð-
herra lauk í gærkvöld í Ólafsvík með almennum stjórnmálafundi.
Þetta er Ijórða heimsókn sjávarútvegsráðherra um landið. Áður
hefur hann heimsótt Norðurland, Vestfirði og Austurland. - GG
Atvinnuleysiö aldrei rótfast
Lækkað hlutfall langtíma atvinnulausra (lengur en 6 mánuði) hér á
landi í fyrra er lágt í samanburði við önnur lönd innan OECD „sem
gæti verið vísbending um að atvinnuleysi hafi ekki náð að festa sig í
sessi hér á landi", segir í Hagsvísum Þjóðhagsstofnunar. En reynslan
sýni að á löngum atvinnuleysistímbilum sé hætt við að hlutfall þeirra
sem lengi hafí verið án vinnu fari hækkandi. Árið 1990 höfðu 20%
atvinnulausra verið án vinnu lengur en 6 mánuði. Árið 1997 hafði
hlutfallið hækkað í 27% en lækkað aftur í 23% í fyrra. - HEl