Alþýðublaðið - 18.02.1967, Page 8

Sjúkraflutningar i aðalstarf slökkvili IÚ G ðsr irðn nan lir na
Umræður um sjúkraflutninga í
Á fundi borgarstjórnar Reykja-
víkur síðastliðið fimmtudagskvöld
kom tii umræðu tillaga frá borg-
arfulltrúum Sjálfstæðisflokksins
um nefndarskipun til að athuga
fyrirkomulag við sjúkraflutninga
liér í, borginni og gera tl’ögur
um breytingar m.a. með hliðsjón
af væntanlegum flutningi Slysa-
varð'stofunnar í húsnæði í Borgar-
spítalanum nýja. Fyrir þessari til-
lögu mælti Úlfar Þórðarson og
lét hann m.a. svo ummælt, að slys
væru algengasta dánarorsökin hér
í borg hjá fólki, sem komið væri
af bernskuskeiði en ekki orðið
fimmtugt. Lagð'i hann áherzlu á
nauðsyn þess að’ sjúkraflutningar
væru vel skipulagðir.
Páll Sigurðsson tryggingayfir-
Iæknir, borgarfulltrúi Alþýðu-
flokksins kvaddi sér hljóðs um
þessa tillögu borgarfulltrúa Sjálf-
stæðisflokksins og lagði hann til
að í nefndinni, sem kanna ætti
málið yrði fjölgað um tvo menn
svo þar ættu sæti borgarlæknir,
yfirlæknir slysavarðstofunnar,
slökkviliðsstjóri, fulltrúi Rauða
krossins og fulltrúi frá Læknafé-
lagi Reykjavíkur. Var þessi tillaga
Páls samþykkt. Ennfremur flutti
Páll tillögu um að athugað yrði
með fleiru hvort ekki væri tíma-
bært að rjúfa tengslin milli sjúkra
flutninga og slökkviliðs, því nú
væri svo komið að sjúkraflutning-
arnir væru orðnir aðalstarf slökkvi
liðsmanna, en ekki aukastarf eins
og ætlunin hefði þó verið þegar
þeir tóku þetta að sér. Var þess-
ari tillögu vísað til nefndarinnar.
Margt merkilegt kom fram í
ræðu Páls og fer hún hér á eftir í
heild:
Um það er varla deilt, hve nauð
synlegt það er að skipuleggja
vandlega flutninga sjúkra og slas-
aðra til sjúkrahúsa og lækna, til
þess að fyrirbyggja svo sem verða
má að töf af þessum sökum valdi
heilsutjóni eða dauða. Um hitt
má hins vegar að sjálfsögðu deila,
hvernig þessú á að koma fyrir o'g
hver á að sjá um framkvæmdir
og skipulagningu.
Þegar R.K.Í. var stofnaður 1924
var það strax eitt af aðalstefnu-
málum hans að koma betra lagi á
sjúkraflutninga í Reykjavík og til
Reykjavíkur. Þá var ein sjúkrabif
reið í Reykjavík og þurfti hún
oftlega að fara ferðir langt út um
sveitir. R.K.Í. keypti sína fyrstu
sjúkrabifreið 1926 og síðan hafa
sjúkra- og slysaflutningar verið
einn af meiri þáttum í starfi
Rauða krossins, og. síðan Reykja-
víkurdeildin var stofnuð hefur hún
séð Reykvíkingum fyrir sjúkra-
bifrerðum.
Frá fyrstu tíð hefur rekstur
þessara bíla verið hjá Slökkviliði
borgarinnar og slökkviliðsmenn
unnið þessi störf sem aukastarf
með sínu aðalstarfi. Það hefur
brðið gerbreyting á flestum svið-
um þjóðlífsins á þeim 40 árum
borgarstjórn
síðan R.K. fékk sinn fyrsta sjúkra
bíl, en á þessum tíma hefur engin
breyting orðið á skipulagi sjúkra-
flutninga þrátt fyrir gífurlega
aukningu starfsins. Sjúkraflutning
ar hafa að sjálfsögðu á þessu tíma
bili stóraukizt, sjúkrarúmúm lief-
ur fjöl'gað, algengt er að senda
sjúklinga 'heim af sjúkrahúsum
áður en þeir eru ferðafærir sjálf-
ir, slysum hefur fjölgað gífurlega
einkum slysum í umferð, næstum
hver kona fer á fæðingarheimili
til að fæða barn sitt, allt þetta
hefur skapað slökkviliðinu aukið
starf við sjúkraflutninga. Það mun
svo komið nú, að sjúkraflutningar
sem áttu að vera aukagéta og í-
hlaupastarf er orðið fullt starf
flestra þeirra slökkviliðsmanna er
við það vinna, en það starf sem
þeir fá þjálfun til og eru ráðnir
til er orðið aukastarf og hverfur
í skuggann.
Að þessu athuguðu virðist hún
fyllilega tímabær tillagan sem hér
er til umræðu borin fram af sjálf-
stæðisfulltrúum í borgarstjórn.
Ég hafði vænzt þess að fá í fram-
söguræðu með tillögunni nokkru
gleggri hugleiðingar um málið og
hugsanlegar lausnir þess, mér
finnst það fullmikil hæverska af
framsögumanni að gera því ekki
'gleggri skil, og vil því ræða nokk-
ur atriði þess nánar.
Sjúkraflutningar í Reykjavík
og næsta nágrenni eru nú þegar
orðið svo umfangsmikið starf að
Páll Sigurösson.
það er nægilegt verkefni eitt sér
fyrir þá sem það annast. Til þess
að sjúkraflutningar séu reknir af
öryggi og með lágmarks'áhættu
fyrir þá sem þessarar þjónustu
njóta, þarf starfsþjálfun ekki síð-
ur en til flestra annarra starfa í
þjóðfélaginu í dag. Það er I tt
hvað að flytja sjúkt og slasað fó'/
svo í lagi sé eða flytja vörur og
pakka.
Þeir sem sjúkra- og slysaflutn-
inga annast þurfa að læra að um-
gangast sjúka og slasaða, þurfa
að kunna fyrstu hjálparmeðferð
og vita og kunna hvað gera skal í
hinum ýmsu tilvikum sem henda.
Mjög víða erlendis fá þeir sem
annast sjúkraflutninga svipaða
þjálfun til starfa og hin nýja stétt
sjúkraliða fær hér, það er verk-
lega og bóklega kennslu á sjúkra-
húsum, og þá einkum þeim sjúkra
húsum sem hafa með að gera bráð
sjúkdómstilfelli og slys. Með þessu
móti er gert ráð fyrir að sjúkra-
flutningamenn verði starfi sínu
vaxnir og öðlist þá dómgreind er
til þarf að bjarga mannslífi og
veita þá meðferð og aðhlynningu
er bezt er í hverju tilviki.
Með því fyrirkomulagi. sem hér
hefur verið á þessum málum hef-
ur ekki verið unnt að koma þess-
ari þj'álfun við enda eru þeir sem
siúkraflutningana 'annast slökkvi-
liðsmenn og þjálfun þeirra og
val í starf fer að sjálfsögðu eftir
þeim kröfum er gerðar eru til
þeirra starfa á hverjum tíma. Nú
skilii enginn orð mín svo að ég
telii að slökkviliðsmenn hafi ekki
svnt sjúkraflutningum þfe-nn á-
huga er þeir hafa getað. þeir hafa
sinnt því starfi af fullri samvizku-
semi og notað öll tækifæri sem
beim hafa boðizt til þess að taka
þátt bæði í námskeiðum er R.K.
og læknar slysavarðstofu hafa
staðið að um meðferð slasaðrá. en
aðalstarf þeirra hefur ekki _ leyft
að þeir sinntu sjúkraflutningum
nema sem aukastarfi.
Víkjum þá að öðru atriði. Félag
áhugamanna eins og Rauði kross-
inn er ætíð fjárvana. Öflun nýrra
og fleiri sjúkratfifreiða hefur æ-
tíð verið R.K. ærið vandamál og
vaxandi með kröfum um vaxandi
fjölda bíla, sem fyl'gt 'hefur í kjöl-
far aukins starfs. Það hefur því
iðulega dregizt tir hófi að nýir
bílar hafi verið keyptir og fjöldi
bíla í notkun hefur stundum verið
of lítill. Smá skakkaföll eins og
það að nýr bíll eyðileggsl bóta-
Sjúkraflutningar — 3
laust hefur verið R.K. þungur
baggi að axla.
Einnig ber á það að minna að
vegna fjárskorts hefur R.K. ekki
getað fylgt dæmum þeirra sem
stefna að breytingu og stækkun
sjúkrabíla og er það alkunna að sú
stærð sjúkrabifreiða er hér er nú
þykir a.m.k. á Norðurlöndum.
í sjúkrabílum af okkar stærð er
svo lítið pl'áss, að það er nær úti-
lokað að gera nokkuð til góða þar
þó-brýna nauðsyn beri til með-
an sjúklingur er fluttur til lækn-
is, eins og t.d. að anda fyrir hann,
gefa hjartahnoð eða vatn í æð svo
nokkuð sé nefnt.
í reglum um æskilega stærð og
útbúnað sjúkrabíla er Svíar létu
frá sér fara fyrir 2 árum benda
þeir á að reynsla liafi sýnt að til
þess að hægt sé fyrir sjúkraliða
eða lækni að athafna sig hjá sjúk-
ling í sjúkrabíl þá þurfi hæð hans
að vera þannig að hægt sé að
standa uppréttur við höfðalag
sjúklings og það sé hægt að kom-
ast auðveldlega a.m.k. með ann-
arri hlið hans. Sænskir sjúkrabíl-
ar eru nú meir að færast í það
horf er þessar reglur mæltu með
og brezkir bílar mun vera af líkri
gerð.
Ég tel að þau atriði sem ég hef
hér drepið á bendi ótvírætt til
þess að gerbreytinga sé þörf á
núverandi fyrirkomulagi.
í fyrsta lagi með aðskilnaði
slökkviliðs og sjúkraflutnin'ga. í
öðru lagi með því að borgin taki
að sér útvegun s.iúkrabifreiða. þar
sem sýnl er að Revkjavíkurdeild
Rauða Kross íslands hefur ekki
fiárhag.slegt bolmagn til bess með
öðru bví starfi er hún vinnur fyrir
borgina. ’
í þriðja lagi þurfi að atliugá
hvort ekki sé heppilegt að tengja
sjúkra- og slysaflutninga við borg
arspítalann, slysavarðstofu og
slvsadeild einkum með tilliti til
þjálfunar starfsliðs.
Með tilliti til þessa tel ég að
breyta þurfi tillögu þeirri er fyr-
ir liggur og legg ég til að hún
orðist þannig:
Borgarstjórn Reykjavíkur telur
tímabært að endurskoða núver-
andi fyrirkomulag slysa- o'g sjúkra
flutninga í Reykjavík og nágrenni.
g 18. febrúar 1967
ALÞÝÐUBLAÐIÐ