Dagur - 26.09.2000, Blaðsíða 5

ÞRIÐJVD AGV R 26. SEPTEMBER 2000 - S
FRÉTTIR
Miima druldáð,
dópað og reykt
Reykingar og áfengis-
og vímuefnaneysla
eru á niðurleið hjá
nemendum í grunn-
skólum Reykjavíkur.
Miinur milli skóla-
hverfa er mjög mikill.
Olvunardrykkja hefur dregist
saman í öllum hverfum borgar-
innar; það á við um hvort tvegg-
ja ölvun síðustu 30 daga og ölv-
un um ævina. Hæst er hlutfall
þeirra nemenda sem hafa orðið
drukknir síðustu 30 daga í Hlíð-
unum (40%) en lægst í Voga-
hverfi (18%)“, segir í helstu nið-
urstöðum nýrra rannsókna á
vímuefnaneyslu nemenda í 8. til
10. bekk í grunnskólum Reykja-
víkur, skipt eftir hverfum. Flest-
ir drekka heima hjá öðrum eða
úti við. Skýrsluhöfundar (Rann-
sóknir og greining ehf.) segja
Reykjavík koma vel út í saman-
burði við landsmeðaltalið varð-
andi ölvunardrykkju.
Hass í HHðiuiiun
Þeim sem prófað hafa hafa ólög-
leg vímuefni á borð við hass hef-
ur líka fækkað milli ára í öllum
hverfum
Reykjavíkur.
IVlunur milli
hverfa er
hins vegar
mikill, þar
sem 21%
nemenda í
Hlíðunum
segist ein-
hvern tíma
hafa prófað
hass en 7%
nemenda í
Arbæ. Hins
vegar fari
hassneysla og e-pilluát augljós-
lega ekld alltaf saman, sem sjá
megi af því að enginn unglingur
í Hlíðunum segist hafa prófað e-
pillu en 3% í Árbæ og 2-3% í öðr-
um hverfum.
Daglegar reykingar hafa líka
dregist saman annað árið í röð í
nær öllum hverfum borgarinnar.
En mikill munur er milli hverfa.
Daglegar reykingar eru langal-
gengastar meðal 10. bekkinga í
Breiðholti (23%) en fæstir reyk-
ja í Vogunum (10%) en ekki
miklu fleiri íÁrbænum (12%) og
Bústaða-
hverfi og
Vesturbæ
(14%). I'
öðrum
hverfum
reykja 18-
20% tíundu
bekkinga
daglega.
Borið sam-
an við for-
eldrakyn-
slóðina er
árangurinn
gffurlegur,
því árið 1974 reyktu 43% tí-
undubekkinga daglega.
Á réttri leið...
„Auðvitað erum við ánægð með
það, að þarna kemur í ljós vímu-
efnaneysla unglinga í Grunn-
skólum Reykjavíkur hefur verið
að minnka á nær öllum sviðum,
þannig að þessar forvarnir eru að
skila sér í bættum árangri", svar-
aði Snjólaug G. Stefánsdóttir
verkefnisstjóri Samstarfsnefndar
Reykjavíkurborgar um alhrota-
og fíkniefnavarnir. „Við erum
þannig á réttri leið, þó auðvitað
sé hér ennþá of mikil neysla á
börnum".
...frá hámarkinu 1998
Niðurstöður rannsókna yfir allt
landið sýna að dregið hefur úr
áfengisneyslu, reykingum, hass-
neyslu og sniffi meðal 10. bekk-
inga, annað árið í röð. Neysla
hafði þá aukist frá 1990 og náð
hámarki 1998. Hlutfall þeirra
sem einhvern tíma hafa bragðað
áfengi hefur lengi verið um 80%.
En þeim sem hafa orðið drukkn-
ir síðustu 30 daga hefur fækkað
úr 46% árið 1995 í 43% árið
1998 og síðan niður í 32% nú í
ár. Þótt hassnotkun 10. bekk-
inga hafi minnkað verulega síð-
ustu tvö árin (úr 17% í 12%) er
hún enn nokkru meiri en 1995
(10%). Svipað er að segja um
amfetamín (4% í ár) og E-töflu-
notkun hefur aukist síðan í lyTra,
í 2%, sem er álíka og 1995-97.
- HEl
Daglegar reykingar eru langalgengastar
meðal 10. bekkinga í Breiðholti.
Steingrímur Hermannsson.
Fjallariun
skógrækt
í kvöld kl. 20.30 halda skóg-
ræktarfélögin á höfuðborgar-
svæðinu opinn fræðslufund í sal
Ferðafélags Islands, Mörkinni 6.
Þetta er fyrsti fræðslufundur
haustsins í fræðslusamstarfi
skógræktarfélaganna og Búnað-
arbanka Islands. Fjölbreytt dag-
skrá verður í boði.
Aðalerindi kvöldsins flytur
Steingrímur Hermannsson fyrrv.
forsætisráðherra. Fjallar hann
um skógræktina að Kletti í
Reykholtsdal í Borgarfirði. Þar
hóf faðir hans, Hermann heit-
inn Jónasson forsætisráðherra,
umfangmikla skógrækt fyrir
nokkrum áratugum. Því starfi
hefur Steingrímur og fjölskylda
haldið áfram við erfið ræktunar-
skilyrði.
Vinnubrööd
sætaámaell
Jökulá á Dal og Hér-
aðsflói. Virkjim sögð
hafa lítil áhrif á
ströiidiiia. Kemur á
óvart. Aróður. Fyrir
opnum tjöldum.
Hjörleifur Guttormsson náttúru-
fræðingur og fyrrum þingmaður
tclur það merkilegt hjá Lands-
virkjun ef ætlunin sé að „pikka
út einhverjar rúsínur" sem taldar
séu kræsilegar lyrir almennings-
álitið vegna Kárahnjúkavirkjun-
ar. Slík vinnubrögð séu umhugs-
unarefni áður en öll gögn og
matsskyTsla liggur fyrir. Hann
segir að þetta sé því augljóslega
hluti af áróðri og viðieitni til
þess að stýra umræðunni. Þess-
ari gagnrýni vísar Þorsteinn
Hilmarsson upplýsingafulltrúi
Landsvirkjunar á bug. Halla Ei-
ríksdóttir formaður Náttúru-
verndarsamtaka Austurlands,
NAUST, segir að fyrstu niður-
stöður vegna áhrifa virkjunar-
innar á Héraðsflóa komi á óvart
og áfram verði fylgst með þess-
um rannsóknum.
Hvorki hratt né stórt
Frumniðurstöður rannsókna
benda til að breytingar á strönd-
inni við Héraðsflóa verði hvorki
hraðar né stón'ægilegar við að
virkja Jökulsá á Dal vegna Kára-
hnjúkavirkjunar. Þetta kemur
m.a. fram í rannsóknum sem
Hjörleifur Guttormsson: Rúsínur
pikkaðar út.
breskur vfsindamaður, sem er
doktor í eðlifræði og vinnur að
mastersritgerð í strandverkfræði,
hefur unnið fyrir Verkfræðiskrif-
stofu Sigurðar 'Fhoroddsen og
greint er frá á heimasíðu Kára-
hnjúkavirkjunar. Búist er við
heildarniðurstöður þessara
rannsókna liggi fyrir í vetur.
Hins vegar hafa athuganir leitt í
Ijós að Jökulsá á Dal ber með sér
um 10 milljónir tonna af aur til
sjávar á ári hverju. Með því að
virkja ánna mundi aðeins um
10-1 5% af þessu aurhurði berast
til sjávar mcð Lagarfljóti. Mestur
hluti framburðarins mundi hins
vegar setjast smám saman að í
lónsstæði Hálsalóns og fylla það
á 400 árum, en lónið yrði
langstærsta miðlunarlón Kára-
hnj ú ka vi rkj u n ar.
Ósennilegt
Hjörleifur Guttormsson segir að
þegar skrúfað sé fyrir 7 milljón
tonna aurburð til sjávar með
virkjun Jökulsár á Dal á ári, þá sé
viðbúið að það muni ganga á
landið við Héraðsflóa af völdum
sjávar. Af þeim sökum sé ósenni-
legt að virkjunin muni hafa litlar
breytingar í för með sér á strand-
lengjuna vegna þess að hún end-
urnýjar sig ekki eins og áður.
Hversu mildð og hratt það muni
gerast sé hins vegar reiknings-
dæmi þar sem útkoman fer eftir
þeim forsendum sem lagðar séu
þar til grundvallar.
Fyrir opnum tjöldum
Þorsteinn Hilmarsson ujiply's-
ingafulltrúi Landsvirkjunar segir
að áhersla sé lögð á að vinna
þessar rannsóknir lýrir opnum
tjöldum og birta niðurstöðurnar
jafnóðum og þær liggja fyrir.
Hann segir að þegar aðrar frum-
niðurstööur liggja fyrir verða
þær einnig birtar, óháð því hvort
þær séu hagstæðar eða ekki fyrir
virkjunaráform Landsvirkjunar
við Kárahnjúka. I samræmi við
það á hann von á því að fólk geti
fylgst með á netinu hvernig
skýrslan um umhverfismatið
vetður til þegar hún fer að taka á
sig mynd. - GRII
Sælgætisbruni og flatbökuraunir
Samkvæmt dagbók lögreglunnar í Reykjavík var helgin fremur róleg.
Alls var 530 verkefnum sinnt.
Bílvelta varð á Grafarholtsvegi um hádegisbil á föstudag og var öku-
maður fluttur á slysadeild vegna hálsmeiðsla. Lögreglan hafði afskipti
af ökumanni vegna hraðaksturs aðfararnótt sunnudags. Við skoðun
komu einnig í ljós áhöld til fíkniefnaneyslu voru tekin til eyðingar.
Rúmlega 40 ökumenn voru stöðvaðir vegna hraðaksturs og 9 vegna
ölvunaraksturs en auk þess voru 100 aðrar kærur vegna umferðar-
lagabrota.
Ráðist var á pizzasendil sem
var í bifreið sinni bakvið versl-
anamiðstöð í Austurborginni
aðfararnótt laugardags. Árás-
armaður, karlmaður, hafði á
brott með sér mittistösku send-
ilsins og þá fjármuni sem í
henni voru. Árásarþoli var
fluttur á slysadeild með nokkra
áverka í andliti.
Ráðist var á konu á veitinga-
stað í miðbænum aðfararnótt
laugardags og henni veittir
áverkar á andliti. Hún var flutt á slysadeild.
Minniháttar bruni varð í sælgætisverksmíðju á Tunguhálsi síðdegis
á laugardag. Starfsmönnum tókst að slökkva eldinn. Brotist var inn í
húsnæði í Ármúla og unnar þar miklar skemmdir. Veggir voru útkrot-
aðir og málningu dreift um húsnæðið auk þess sem reynt var að
kveikja eld.
Fer 370 mifljónir jnfir
bandspítalinn-Háskólasjúkra-
hús fer rúmlega 370 milljónir
framyfir heimildir þessa árs
vegna nokkurra þátta. Þar ber
hæst slysaöldu, aukinn lyfja-
kostnað og almennar breyting-
ar, Hjúkrunarforstjóri segir að
nokkrar deildir séu enn lokað-
ar eftir sumarið. Eltki vegna
sparnaðar heldur manneldu.
140 hjúkrunarfræðinga vantar
til starfa á spítalann og 80
sjúkraliða skv. fréttum RÚV.