Dagur - Tíminn Akureyri - 14.02.1997, Síða 4

16- Föstudagur 14. febrúar 1997
IDagur-ÍEnrantt
lÁm&úðaíauöt
Feitar pöddur undir steini
Jökulsson
að er óneitanlega sér-
kennilegt að verða vitni
að því þegar allt í einu er
farið að tala um laun og kjör
bankastjóra í landinu eins og
þar sé fullkomin nýlunda á
ferðinni; Jóhanna Sigurðardótt-
ir hafi verið eitthvað að spekúl-
era með sjálfri sér hvernig hægt
væri að bæta kjör hinna lægst-
launuðu og þá látið sér detta í
hug, fyrst manna, að kanna
hvernig til dæmis bankastjórar
hafi það - og er ekki að orð-
lengja það: hún meir og minna
slysaðist til að snúa við steini
sem undir voru margar pöddur
og feitar. Og allir segja oj sem
sjá pöddurnar, makráðar og
pattaralegar, flestar með rúma
milljón á mánuði í laun og
Og sennilega verður
ekki mikið meira talað
um launakjör banka-
stjóra í þetta skiptið.
Umrœðan mun lognast
út af eina ferðina enn
og bankastjórarnir
halda áfram að þiggja
launin sín og silja á
fundum í vinnu-
tímanum.
margar tryggt hér um bil það
sama í ellilaun þegar þær hella
sér út í það af einurð og festu
að raða bókasafninu sínu í ell-
inni. Og í íjölmiðlum er skrifað
og skrafað af undrun og
hneykslun um sældarlíf kvik-
indanna undir steininum; aldrei
hefur nokkur maður vitað ann-
að eins, og hvernig gat þetta
hvarflað að okkur?
Petta er dálítið hallærislegt,
því umræður um launakjör
bankastjóra hafa blossað upp
með reglulegu millibili síðustu
misserin; sjálfur hef ég talað í
útvarpið þó nokkrum sinnum
um bæði launin þeirra og elli-
laun og ekki vegna þess að ég
geti talið mér til tekna að hafa
þá verið að uppgötva eitthvað
nýtt og skuggalegt undir stein-
inum, heldur einfaldlega vegna
þess að það hefur þá verið mál
málanna. Og svo hafa allir verið
passlega hneykslaðir í svolítinn
tírna, einkum á hinum dæmafáu
eftirlaunagreiðslum og því að
bankastjórarnir skuli óhikað fá
að éta sína milljón á mánuði al-
veg óháð því hversu bankarnir
tapa, en svo hafa þeir skriðið
aftur undir steininn sinn og
beðið þess að næsti krossfari
velti honum óvart um á leið
sinni til fyrirheitna landsins.
Fyrirsjáanlegt
Það vita sumir hvað þetta er
fyrirsjáanlegt og hafa því ekki
tiltakanlega miklar áhyggjur þó
Jóhanna Sigurðardóttir æpi nú
og kalli yfir því hvað pöddurnar
séu feitar. Til dæmis var ekki að
heyra að þingmaðurinn Árni
Mathiesen væri andvaka yfir
þessu í útvarpinu í gær; hann
var miklu hneykslaðri á Jó-
hönnu fyrir að vera að espa
upp þessa þreytandi umræðu
og blanda aukaatriðum og titt-
lingaskít eins og kjörum hinna
Iægstlaunuðu inní upplýsingar
um gríðarlegar launahækkanir
bankastjóra á þjóðarsáttartím-
um, svokölluðum. Árni var svo
hneykslaður á þessari lágkúru
hennar Jóhönnu að stundar-
korn datt honum bara alls ekk-
ert í hug á íslensku sem skýrt
gæti mál hans; því kallaði hann
þetta „the oldest trick in the
book“. Þetta var mjög snjallt
hjá Árna sem er eins og allir
vita einn allra gáfaðasti maður-
inn á Alþingi.
Enda verður Pétur
Blöndal felldur af
þingi í næsta prófkjöri
Árni var síðan ennþá snjallari
þegar hann lýsti því yfir að
hann væri nú eiginlega samt
sem áður á móti hinum feyki-
legu lífeyrisgreiðslum til banka-
Hann situr á Alþingi
og í einu bankaráði og
er sífellt að sinna þar
þjóðþrifamálum;
hvernig œtti hann að
geta leiðrétt þessa
ósanngirni?
stjóra - enda vissi hann það af
hyggjuviti sínu að slík yfirlýsing
var alveg hættulaus; hljómaði
kannski vel í eyrum sumra
roskinna kjósenda sem fá ekki
alveg mörg hundruð þúsund á
Árni Mathiesen.
mánuði í eftirlaun en hins veg-
ar væri engin hætta á að hann
yrði látinn standa við orð sín og
gera eitthvað í þessum lífeyris-
greiðslum bankastjóranna.
Hvernig ætti hann líka að geta
það? Hann situr á Alþingi og í
einu bankaráði og er sífellt að
sinna þar þjóðþrifamáluin;
hvernig ætti hann að geta leið-
rétt þessa ósanngirni? Einhver
kynni að segja að Árni gæti í
stopulum frístundum sínum
kannski rissað upp eins og eitt
frumvarp og lagt það fram á Al-
þingi, hafi hann þessa skoðun
af einhverri sannfæringu, en ég
er alveg viss um að málið er
miklu flóknara en svo. Og því
endaði spjall þeirra Péturs
Blöndals við Jóliönnu á huggu-
legum hlátrasköllum þeirra fé-
laga og hlustendur gátu hlýtt á
næsta lag í nær öruggri full-
vissu þess að nú yrði ekki meira
talað um þessa vitleysu - að
launakjör bankastjóra kæmu á
einhvern hátt við kjörum hinna
lægst Iaunuðu í þessu landi og
það skipti einhverju máli í yfir-
vofandi kjarasamningum þó
bankastjórar hefðu á fáeinum
misserum fengið í hækkun
langtum meira en lægstu laun í
landinu. Það er búið að ala
Pétur Blöndal.
þessa þjóð betur upp en svo að
málflutningur lukkuriddara
eins og Jóhönnu verði annað en
skammvinnur æsingur; í spurn-
ingu dagsins í DV í gær var
spurt hvort raunhæft væri að
ætlast til að lágmarkslaun í
landinu yrðu 100 þúsund krón-
ur og þremur af sex fannst það
alveg út í hött.
Og sennilega verður ekki
mikið meira talað um launakjör
... þetta eru merkilegir
menn sem bera geysi-
lega ábyrgð og við eig-
um þeim ábyggilega
margt að þakka.
bankastjóra í þetta skiptið. Um-
ræðan mun lognast út af eina
ferðina enn og bankastjórarnir
halda áfram að þiggja launin
sín og sitja á fundum í vinnu-
tímanum sem þeir fá ennþá
meiri laun fyrir og gömlu
bankastjórarnir munu halda
áfram að fá mörg hundruð þús-
und í eftirlaun í trausti þess að
Árni Mathiesen muni ekki flytja
á Alþingi neitt frumvarp um að
lækka þau - svoleiðis er ógnar-
lega flókið mál og meira segja
ofviða gáfuðum þingmanni og
upprennandi ráðherra og upp-
rennandi bankastjóra eins og
Árna Mathiesen. Og meirað
segja Pétur Blöndal mun ekki
flytja á Alþingi neitt slikt mál,
enda verður hann sjálfsagt
felldur út af þingi í næsta próf-
kjöri Sjálfstæðisflokksins þar
sem hann hefur sjálfstæðar
skoðanir á fáeinum málum.
Það dugar alveg að
vera bara Finnur
Ingólfsson
Enda hvað ætti líka að vera að
hrófla við launakjörum banka-
stjóra; þetta eru merkilegir
menn sem bera geysilega
ábyrgð og við eigum þeim
ábyggilega margt að þakka. Ég
veit að vísu ekki alveg hvað, en
ég er heldur ekki eins gáfaður
og Árni Mathiesen. Hitt gladdi
mig að Árni reyndist ekki að-
eins vera skarpgreindur, heldur
líka búinn ríkulegri kímnigáfu.
Það heyrði ég þegar Jóhanna
Sigurðardóttir fór að prata eitt-
hvað um að öll þessi glæsilegu
laun sín fengju bankastjórarnir
sjálfkrafa, alveg sama hvað
bankarnir töpuðu miklu undir
þeirra stjórn. Gáfuðum mönn-
um sem sitja bankaráðsfundi
tvisvar í viku leiðist slík um-
ræða, en Árna Mathiesen til
hróss ákvað hann að drepa
henni á dreif með því að segja
bara brandara. Hann fullyrti
sem sé að bankastjórar tækju
svo sannarlega ábyrgð á sínum
verkum, það vantaði nú ekki.
Lítum nú bara á bankastjóra
Útvegsbankans sáluga, sagði
Árni, og svo kvaðst hann vita til
þess að nokkrir útibússtjórar
hefðu verið látnir hætta vegna
einhvers sem þeir tóku sér fyrir
hendur í starfi. Það segir sig
náttúrlega sjálft að menn sem
búa við svona ægilega ábyrgð í
starfi verða að fá ríkulega laun-
að; kannski ætti að líta á laun
bankastjóranna sem áhættu-
þóknun.
Þannig var hárbeittur brodd-
ur í brandaranum hans Árna
Mathiesen um leið og hann setti
ofan í við Jóhönnu fyrir að vera
að æsa upp þessa þreytandi
umræðu í tengslum við alveg
óskylt mál, sem voru kjör hinna
lægstlaunuðu - en það leyndi
sér ekki að það mál þreytti
Árna ennþá meira. Reyndar tók
ég eftir því í fjölmiðlunum í gær
að bæði Árni Mathiesen og
Finnur Ingólfsson bankamála-
ráðherra sáu reyndar alveg
tengslin milli launa bankastjóra
annars vegar og launa þing-
manna og ráðherra hins vegar -
og þá vitaskuld með því fororði
að aumingja þingmennirnir
væru nú víst ekki of sælir af
laununum sfnum. Að tengja
saman kjör einhverrar fisk-
verkakellíngar eða verka-
mannsræfils, það er „the oldest
trick in the book“, subbulegt
pólitísk bragð sem Jóhanna ætti
að skammast sín fyrir, en aftur
á móti er fullkomlega eðlilegt
að tengja saman laun þing-
manna og bankastjóra. Maður
þarf ekki einu sinni að vera
Árni Mathiesen til að sjá það,
það dugar alveg að vera bara
Finnur Ingólfsson.
Pistill Illuga var fluttur í
Morgunútvarpi Rásar 2 í gcer.