Dagblaðið Vísir - DV - 28.09.1983, Qupperneq 6
6
■SWX »qflM5rr«T;i5P. m HirOACIUSIVffTjW .VtíT
DV. MIÐVIKUDAGUR 28. SEPTEMBER1983.
w** ..■
& Z'&f&sZ&sm
R <,%-* r„;r «-5 r£»!
M, “VÆ&' 5£& ‘K,,u'
Sdk «“'“fó»«»w 1
ew !*"'•'
.fnKH"
Þegar komið er af vegum með
bundnu slitlagi tekur tíma
að venjast breyttum aðstæðum
FÖRUM VARLEGA!
IUMFERÐAR
RÁÐ
tráof**
otO*1'
.tt***-
p&gssts&£í
jeri cn .íavU""1' „mV\t>crU^rt #
S&SS*5*"
í-SífflSííS^S
,.w»..*su«'rt®ír<»,wí
ssss*-**■
‘gggh£r
Verkafólk svarar
hálaunamanni
kostar
uppeldið?
Það er dýrt að ala upp börn. Um
það ættu allir foreldrar að vera
sammála. En hvað kostar uppeldi
barns fram til tvitugsaldurs i raun
og veru? Okkur vitanlega hefur
það aldrei verið reiknað út hór-
lendis, en fyrir skemmstu rák-
umst við á skemmtilega grein i
bandarisku blaði eftir hinn þekkta
dálkahöfund Art Buchwald, þar
sem fjallað er um þetta dýra upp-
eldi á gamansaman hátt. Fer
greinin hór á eftir i lauslegri þýð-
ingu.
nýlega reiknað það út að það
muni kosta sem svarar rúmum
tveimur milljónum króna að ala
upp barn, sem fæðist á þessu ári,
þangað tílþað verður tvitugt.
Þetta fannst einum vini minum,
sem bráðlega verður pabbi, nokk-
uð drjúg summa svo að hann röltí
niður i ráðuneyti tíl að forvitnast
um hvað hann fengi eiginlega fyr-
ir peningana sina.
„Mun það virkilega kosta mig
rúmar tvær milljónir að ala upp
barn fram að tvitugsaidri?"
spurði hann manninn bak við
skrifborðið.
„Það eru kjarakaup," sagði
maðurinn. „Fyrir rúmu ári reikn-
uðum við út að kostnaðurinn væri
um fimm milljónir en þá gerðum
við ráð fyrir tiu prósent verð-
bólgu. Þessar tvær milljónir mið-
ast við að verðbólga verði engin."
„Hvað er innifalið i þessum
tveim milljónum?"
„Aðeins undirstöðuatriði eins
og 500þúsund i mat, 700 þúsund i
húsnæði, 300 þúsund i ferðir og
afgangurinn i ýmislegt smotteri,
svo sem lyfjakostnað og skó."
„Ég geri ekki ráð fyrir að þú
reiknir með tannróttíngarkostn-
aði iþessari áætíun? spurði vinur-
inn.
„Ert þú að grínast?" sagði
maðurinn og emjaði af hiátri. „Ef
við reiknuðum með tannlækna-
kostnaði mundi enginn eignast
börn."
„Hvað annað tekurðu ekki með
i reikninginn, svo að það komi
mór ekki á óvart?"
Maðurinn leit yfir útreikning-
ana. „Nú það er Ijóst að á fyrstu
árum uppeldis barnsins mun þér
takast að halda þig innan við
tveggja milljóna mörkin. En um
leið og það kemst á táningsaldur-
inn er hætta á að þú farir alvar-
lega fram úr kostnaðaráætlun."
„Eins og hvernig?"
„Ráðuneytíð gerir ekki í sinum
útreikningum ráð fyrir ýmsum
nauðsynjahlutum táninga eins og
stereogræjum, bíóferðum,
iþróttaútbúnaði, tölvuleikföng-
um, partíum, gítartímum, jólum,
fötum og tryggingum."
„Af hverju ekki?" spyr vinur-
inn. „Þetta eru jafnmikil undir-
stöðuatriði og fæði, húsnæði og
ferðir."
„Vegna þess að við reiknum
með þessu sem aukakostnaði.
Sumir foreldrar vilja útreikning-
ana miðaða við barnið eins ogþað
kemur fyrir, aðrir vilja bæta við þá
öllu sem fáanlegt er á markaðn-
um."
„Efóg borga lágmarksupphæð-
ina tvær milljónir fyrir uppeldi
barns næstu tuttugu árin, að við-
bættum öllum aukakostnaðinum
sem þú nefndir, er nokkur trygg-
ing fyrirþvi að allt verði í lagi?"
„Það fylgir þessu engin ábyrgð.
Þú borgar og tekur áhættuna sem
þessu er samfara. Við ábyrgjumst
eiginlega ekkert nema að það
kunni að lesa og skrifa við tvi-
tugsaldur. í hreinskilni sagt máttu
prísa þig sælan efþað býðst tíl að
slá hjá þór garðinn eða vaska upp
einu sinni i viku. Og ef þú heldur
að fyrir þessar tvær milljónir fáist
það tíl að taka tH i herberginu sínu
þá lifir þú i draumaheimi."
„Þetta virðist mikil fjárfestíng
miðað við hvað lítíð fæst fyrir
hana."
„Ráðuneytíð er ekki að mælast
tíl þess að þú eignist barn. Okkar
starfi er einungis að reikna út
hvað það kostar þig að ala það
upp."
„Það má segja að með öllum
aukakostnaði fari upphæðin auð-
veldlega upp i sex, sjö milljónir, "
segir vinurinn.
„Það er ágætis viðmiðunarupp-
hæð, svo framarlega sem þið
hjónin þurfið ekki að leita aðstoð-
ar sálfræðings við uppeldi barns-
ins."
„Nú, óg býst við að sex, sjö
milljónir sóu ekki mjög ósann-
gjörn upphæð fyrir uppeldi á
barni tíl tvitugsaldurs," segit
vinurinn.
„Það er í raun og veru hræbil-
lega sloppið," segir ráðuneytís-
maðurinn. „Þvi að þegar það er
orðið tvitugt mun það kosta þig
akkúrat þessa upphæð að kosta
það i háskólanám."
-SÞS
Kostnaðurinn við barnauppeldi er ekki litill ef marka má bandariska háðfuglinn Art Buchwald.
— Hættið að eyða um efni fram
Á neytendasíðunni sl. miðvikudag
(21.9.) birtist grein rituö af hálauna-
manni undir fyrirsögninni „Heimiliö
okkar er á hausnum”. Okkur hefur
borist bréf frá verkafólki sem svarar
hálaunamanninum. Hljóðar það svo:
Ekki er ég iangskólagengin svo ég
telst til láglaunafólksins enda með
6.900 krónur í laun á mánuði. Maöurinn
minn er verkamaður og launin hans ná
ekki 20 þúsund krónum á mánuði, þótt
hann vinni aukavinnu. Við höfum einn-
ig eitt barn á framfæri eins og hálauna-
maðurinn. Aldrei höfum við látiö
skrifa hjá kaupmanninum á horninu,
eins og bréfritarinn. Hálaunamaður-
inn spyr í grein sinni, hvernig standi á
því að launin þeirra dugi ekki til að
framfleyta lítilli fjölskyldu? Svarið
hlýtur aö vera aö um óhófseyðslu sé að
ræða. Setjum dæmi hans upp ásamt
okkar.
Hálaunamaður
130 fermetra íbúð
15 ára gamall bíll
Lágiaunamaður
90fermetraíbúð
5 ára gamall bíll
Hálaunamaðurinn skuldar fjórðung
af andvirði sinnar íbúðar, en við um
200 þúsund krónur í okkar (söluverð á
okkar íbúð er um 1350 þúsund). Við
eignuöumst okkar fyrstu íbúð fyrir
f jórum árum en hann átta árum. Allt
viöhald kveðst hann sjá um sjálfur,
bæði á íbúð og bíl, sem er að s jálfsögðu
mikill spamaður. Aftur á móti kaupum
við alla vinnu í sambandi við viöhald á
okkar bíl og sitthvað í sambandi við
viðhald íbúðarinnar líka. Líkt er á meö
okkur í sambandi við skemmtanir og
það aö fara út aö boröa. Við höfum
farið til útlanda einu sinni síöastliðin
fjögur ár. Samt erum við ekki blönk.
Það sem ég skil ekki hjá þér
hálaunamaöur, eins og þið spariö á
öllum sviðum, er að þið séuð orðin
blönk um miöjan mánuð og þurfiö að
láta kaupmanninn á horninu skrifa hjá
ykkurmatinn?
Við verkafólkið borgum eins og aðrir
af lánum sem hvíla á okkar íbúð, en
það eru ekki gjalddagar í hverjum
mánuði. Við getum lagt fyrir peninga
þá mánuöi sem eru fríir eða réttara
sagt þá mánuði sem við þurfum bara
að greiða þessi venjulegu gjöld eins og
gengur og gerist hjá flestu fólki. Gjöld-
in sem ég hef í huga „venjulegu”
mánuöina eru t.d. hússjóður, happ-
drætti, dagbiað og skattar. Segjum svo
að ykkar útgjöld fyrir þetta venjulega
séu um 10 þúsund krónur á mánuði.
Tekjur þínar eru krónur 20.239,-
samkvæmt þínum upplýsingum.
Samtals hafiö þið hjónin haft 205
þúsund fyrstu sex mánuði ársins. Þá
reiknast mér til að makinn hafi 13.928
krónur í laun á mánuöi. Samtals eru
tekjur ykkar 34.167 krónur. Ef útgjöld-
in, þessi tíu þúsund sem ég nefndi áðan
yfir þetta venjulega, dragast frá, eru
eftir 24.167 krónur á mánuði. Af þeirri
upphæð hljótið þið aö geta lagt fyrir til
þess að eiga upp í afborganir af lánum,
rafmagn, hita og þá reikninga sem
koma suma mánuðina. Þetta „litla”
sem þið kaupið í matinn á hálfum mán-
uði er varla andvirði 24 þúsund króna.
Eg skrifa þessar línur til þín,
hálaunamaður góður, því að við hjónin
erum orðin leið á að hlusta á þetta
peningavæl í fólki. Og það í fólki sem
ætti ekki að vera aö kvarta og kveina.
Svo heyrist sama og ekkert í fólkinu
sem virkilega er blankt. Hlustaðir þú á
ekkjuna sem siðast talaði í þættinum
„Vandi húsbyggjenda” í útvarpinu
síöastliðiö þriðjudagskvöld? Hennar
vandi hófst þegar hún stóö án maka í
lífsbaráttunni og húsbyggingu. Að síð-
ustu, hættið aö eyða um efni fram. Með
fyrirfram þökk fyrir birtinguna.
Verkafólk.
Neytendur Neytendur Neytendur Neytendur
Hvað