Dagblaðið Vísir - DV - 30.04.1984, Síða 13

DV. MÁNUDAGUR 30. APRlL 1984.
13
Bjórinn:
Örstutt
innlegg í
umræðuna
Þar sem svo vill til, aö ég get ekki
rætt bjórmáliö fræga á Alþingi, þar
eð þaö er í annarri deild vildi ég biðja
DV um örfáar línur af því tilefni.
Það fyrst, aö þaö vitnar þó um sæmi-
lega heilbrigt viöhorf alþingismanna
til þessa máls, aö þaö þurfti vara-
þingmann til aö vera sem fyrsti
flutningsmaður þessa hjartans máls
svo margra, ef dæma má af lesenda-
bréfum j afnt sem doktorsskrifum.
af samþykkt frumvarpsins, yrðu þau
til góös eöa ills, mundi bjórinn bæta
ástandið eöa mundi hann veröa hrein
viöbót við þá drykkju, sem í dag er
viðurkennd aö vera alltof mikil?
Engin altæk svör eru þar til, en
vilja menn í alvöru hætta á hiö síöara
í ljósi reynslu annarra þjóöa, í ljósi
þeirrar miklu baráttu, sem háð er
gegn afleiöingum drykkjusýkinnar?
Þessi svör veröa menn að hafa
w „Það sem máli skiptir er, hver áhrif yrðu
af samþykkt frumvarpsins, yrðu þau til
góðs eða ills, mundi bjórinn bæta ástandið eða
mundi hann verða hrein viðbót við þá drykkju,
sem í dag er viðurkennd að vera alltof mikil?”
Það er svo býsna kyndugt, aö það
skuli formaður Neytendasamtak-
anna, sem sér í þessu máli brýnasta
hugsjónamál þeirra samtaka. Þaö er
vonandi ekki almennt mat forystu-
fólks í þeim annars ágætu samtök-
um.
Til góðs eða ills?
En allt eru þetta aukaatriöi. Það
sem máli skiptir er, hver áhrif yröu
tiltæk, ef þeir ganga þann veg að
leyf a hér bruggun og sölu áfengs öls.
Eg hlýt aö láta í ljós mikinn ugg og
þykist geta vitnað þar til margs þess,
sem erfitt er aö hrekja. Eg minni á,
aö alls staöar er um hreina viöbót aö
ræöa, þar sem bjórinn er leyföur.
Þaö staðfesta allar skýrslur og
Alþjóða heilbrigðismálastofnunin
gefur þessari skoöun, þessari stað-
reynd, ótvíræöan gæöastimpil. Það
segir talsvert mikiö meira en dýrö-
arskrif doktora.

Bjórinn eykur hvarvetna barna- og unglingadrykkju, færir hana neðar hjá fleirum.
HELGI SELJAN
ALÞINGISMAÐUR FYRIR
ALÞÝÐUBANDALAGIÐ
Fáránleg röksemd
I þessu samhengi er vert aö minna
á þá fáránlegu röksemd bjórunn-
enda, aö við, sem andvígir erum
viðbót af þessu tagi, séum að mæla
með drykkju sterkari drykkja, jafn-
vel með neyzlu annarra vímugjafa.
Eg spyr á móti: Eru unnendur bjórs-
ins aö bjóöa upp á skipti? Eru þeir aö
bjóða upp á val á miili bjórs og
sterkra drykkja? Þvert á móti. Og
frelsishjal þeirra fær falskan hljóm
ef þeir ekki leggja um leiö blessun
sína yfir aöra vímugjafa einnig.
. Annars er f relsiö ekki fullkomið.
Eg leyni því ekki, aö ég fordæmi
alla þessa vimugjafa, ég vildi sjá þá
alla horfna, en ég er það raunsær aö
vita, aö þaö er óskhyggja, því miður.
En ég er líka þaö raunsær, aö ég vil
ekki vitandi vits leggja til viöbót viö
þann vanda, sem við er aö fást og
nær allir viðurkenna sem einhvern
mesta bölvald okkar. Annaö atriði er
umhugsunarvert einnig. Bjórinn
eykur hvarvetna bama- og unglinga-
drykkju, færir hana neðar hjá
fleirum. Enginn skyni borinn maður
neitar köldum staöreyndum annarra
þjóöa um þetta. Um leið ber að viöur-
kenna, aö þessi drykkja er þegar til
staðar án bjórs, alltof mikil og ugg-
vekjandi. En viðbót vilja menn þó
ekki., aukningar óska menn ekki,
eöa hvað? Þriöja atriðið, alþekktur
fylgifiskur bjórsins, vinnustaða-
drykkja meö hrikalegum afleið-
ingum. Karl Steinar Guönason benti
glögglega á þetta í útvarpi á dög-
unum og taldi það eitt nægilegt til
andstöðu. Enginn vænir hann um of-
stæki í þessum málum, en hann er
raunsær og þekkir til reynslu
annarra þjóða. Vilja menn endilega
hætta hér á? Eg veit aö röksemdir
bíta ekki á þá frelsispostula
þorstans, sem hæst þýtur í. En ég
skírskota til dómgreindar fólks al-
mennt.
Óbrjáluð dómgreind ráði
Og aö lokum: Samkvæmt sam-
þykkt Alþingis, að tillögu Árna
Gunnarssonar og fleiri, er nú að
störfum nefnd fjölmargra aðila með
hin ólíkustu viðhorf, sem vinnur aö
stefnumótun til framtíðar í áfengis-
málum okkar. Þessi nefnd vinnur
vel, reynir aö samræma af skynsemi
hin ólíku sjónarmiö og álits frá henni
má vænta innan ekki mjög langs
tíma. Þegar hefur hún sent ráöherra
áfangatillögur um ýmis veigamikil
atriöi.
Eg spyr í einlægni: Vilja menn nú
ekki bíða starfsloka þessarar
nefndar og niðurstaðna þess starfs?
Er í raun annaö sæmandi fyrir al-,
þingismenn þá sem einróma sam-
þykktu tillöguna um heildarstefnu-
mótun? Eg bíö svara, en vænti þess,
aö heilbrigð skynsemi og óbrjáluð
dómgreind ráöi þeim svörum, en
ekki hávaöahróp ýmissa þeirra, sem
áfengisauövaldiö hefur á snærum
sínum beint eða óbeint.
Nöldur í Alþýðublaðinu
„...eftir kosningar komust tals-
menn þessara flokka áþreifanlega að
raun um þaö, hversu erfitt getur
veriö aö halda saman stjómmálaafli
án þess aö byggja á gamalli reynslu,
án þess aö hafa trausta bakhjarla,
án þess aö hafa stofnun til aö halla
séraö.”
Föðurleg
umhyggja
Þessi gullkom eru meðal margra í
glóðvolgri fréttaskýringu Alþýðu-
blaösins þar sem staða Bandalags
jafnaöarmanna og Kvennalista er
hugvitssamlega brotin til mergjar.
Það er ekki á hverjum degi sem
Alþýðuflokkurinn, þessi nútímalega
f jöldahreyfing, finnur sig knúinn til
að veita smáfiokkunum föðurlega
tilsögn í stórpólitískri hreyf ilist.
I nöldursgrein sinni segir flokks-
gagniö nokkuö rétt frá. Hins vegar
vill svo neyðarlega til að gagnrýni
þess segir í nær öllum tilfellum mun
meira um þann sem gagnrýnir en
hina sem gagnrýndir eru. Kjarninn í
umvöndun krata eru fimm eftirtaldir
punktar:
Skandinavískt
harðlífi
1. • Nýju þingmennirnir þurftu tima
til að aölagast starfsháttum alþingis.
Þetta er vitaskuld rétt og eðlilegt
enda höföu þeir ekki aliö manninn i
þingfréttamennsku hjá ríkisfjölmiðl-
unum eins og sumir þeir sem hæst
gapanúumstundir.
2. • Bandalag jafnaðarmanna
hefur ekki „einarða” stefnu í ölium
málum.
Þetta er rétt, alveg hárrétt.
Bandalagið hangir ekki aftaní þeirri
skandinavisku harölifishugsjón aö
hafa stefnu i öllu milli himins og
jaröar. Fólk er fullfært um að leysa
ýmis vandamál án afskipta stjóm-
málamanna. Mannlífiö á ekki að
vera tómstundagaman einhverra
alþýöuflokka útí bæ.
Gamli grunnurinn
3. • Bandaiag jafnaðarmanna hefur
„ekki á nelnum grunni að byggja”.
Það er rétt að bandalagiö er ekki
„nýr flokkur á gömlum grunni”
heldur byggir það einungis á sínum
eigin hugmyndagrunni. Við höfum
engan „gamian grunn” til aö detta
GARÐAR
SVERRISSON,
STARFSMAÐUR ÞINGFLOKKS
BANDALAGS JAFNAÐARMANNA
ofan I eins og ýmsir aðrir. Þetta
styrkir okkur fremur en hitt.
4. • Bandalagið hefur hvorki
„trausta bakhjarla” né „stofnun til
aðhallasérað”.
Til allrar hamingju er nokkuð til í
þessu. Bandalagiö hefur ekki aöra
—
9 „Hins vegar vill
svo neyðarlega til
að gagnrýni þess
segir í nær öllum
tilfellum mun
meira um þann
sem gagnrýnir en
hina sem gagn-
rýndir eru.”
„bakhjaria” en þá einstaklinga sem
kusu það og eru í því. Það hefur ekki
heldur troðiö gæðingum sínum í þær
stofnanir sem síðan væri hægt að
„hallasérað”.
Nýstárleg krossferð
Undanfamar vikur hefur forysta
Alþýöuflokksins barist vasklega
fyrir því aö koma Emanúel
Morthens, einum róttækasta
umbótasinna flokksins í dag, í stjóm
Sparisjóðs Reykjavíkur og ná-
grennis. Svo mikið þótti í húfi (fyrir
viöskiptavini sparísjóösins) að ekki
virtist tóm til aö fjalla um þjóömálin
á meöan baráttan stóö sem hæst.
Þegar þetta brýna hagsmunamál
jafnaöarstefnunnar var siöan fellt í
borgarstjórn ætlaöi allt vitlaust að
veröa á siöum fjórblööungsins.
Ihaldiö og kommamir þurftu endi-
lega aö eyöileggja þessa nýstárlegu
krossferð gegn spillingunni.
Hókus pókus
5. • „Utgáfumálin hjá Bandalagi
jafnaðarmanna hafa staðið iila.”
Enn er fréttaflutningur krata
réttur. Viö smáfuglamir megum
kannski vænta þess að stóri flokkur-
inn ljúki upp leyndardómum rismik-
iiiar útgáfustarfsemi og þá ekki sist
því hvernig hægt hefur veriö að reka
allar þessar fjórar síður meö 10
milljón króna halia. Þá væri ekki
síöur lærdómsríkt að heyra hvernig
fimmtíu manna f jöldahreyfing fór aö
því að greiða þessar 10 milljónir. Var
einhver þeirra e.t.v. í stofnun sem
hægt var „að halla sér aö”?