Dagblaðið Vísir - DV - 05.05.1984, Blaðsíða 21
DV:-LAUOARÐAGUR 5. MAl 19W.
Hann var kominn aftur úr meö greiösl-
ur til starfsmanna sinna og með
greiðslur til þeirra sem hann keypti
efni af. Nú verð ég líklega að borga það
þegar ég fæ líftrygginguna greidda.”
Lögreglumaðurínn ræskti sig: ,,Eg
er hræddur um að þú getir ekki reiknað
meö tryggingafé. Líftryggingar eru
ekki greiddar út ef menn fremja sjálfs-
morö.”
A yfirborðinu var Furnacemálið
harmleikur í kjölfar almennrar
kreppu. En við nánari rannsókn á
brenndum líkamsleifum gerðu réttar-
læknar athyglisverða uppgötvun.
Svæði á baki hins dauða hafði legið upp
við vegginn og hafði næstum ekkert
brunnið. A þessu svæöi fundu réttar-
læknar skotsár. Hinn dauði hafði verið
skotinn í bakiö.
Tómt veski
Morðdeild Scotland Yard var þegar
kvödd á staðinn og Tom Yardell lög-
regluforingi sagði: .T'umace gæti ekki
hafa skotið sjálfan sig i bakiö nema
hann sé með teygjuliðamót. Þetta er
ekki sjálfsmorð, heldur morð! ”
Yardell fór á brunastaðinn og rann-
sakaði hann nánar. Hann fann nokkrar
skaðbrunnar málningarfötur, sem
hlaðiö hafði verið undir bekknum, þar
sem iíkiö hafði fundist. Það mátti
greinilega sjá að þeim haföi verið
staflað upp til að gera fórnarlambiö að
engu.
Þettta gerði það enn merkilegra í
augum Yardels, hve vel varðveitt
sjálfsmorðsbréfið var eftir brunann.
Það átti greinilega að vera alveg
öruggt að það fyndist. Og það var ekki
liklegt að snöfurmannlegar björgunar-
aögerðir brunaliðsmannanna einar
hefðu ráðið úrslitum um það.
Yardell gerði aðra uppgötvun á
brunastaönum. Það var saman-
vöðlaöur frakki sem lá í homi skrif-
stofunnar. Yfir hann hafði verið hellt
terpentínu en hann hafði ekki brunniö.
I frakkanum var bankabók með nafn-
inu Walther Spatchett ásamt tómu
veski.
Þekkti frú Fumace Walther nokk-
um Spatchett, spuröi Yardell hina
syrgjandi ekkju.
,4á, þaö gerði ég,” svaraði hún án
þess að hika. „Eg þekki hann prýðis-
vel. Walther var besti vinur Sams. Þeir
fóru alltaf saman í bæinn. Walther er
Brandararnir um skoska nísku eru
frægir. Þeir eiga sér hins vegar enga
stoð í veruleikanum þrjá fyrstu dag-
ana á hverju nýju ári. Þá halda
Skotarnir Hogmanay-hátíð sína og þá
er hvorki matur né drykkur skorinn
viðnögl.
Skotarnir undirstrika örlæti sitt
meö því að hella viskiinu sínu í eld og
það veldur oft smábruna.
Brunaliösmenn voru því ekki mjög
undrandi 3. janúar 1933 þegar þeir
voru kallaðir til verkstæðis Skotans
Samuels Furnaces í Norður-London.
Húsið var logandi, gluggamir sprungu í
hitanum og glerflísarnar flugu með
eyrum slökkviliösmanna. Eldurinn
hafði náð upp í gegn um þakið og
sleikti gráðugur tréverkið.
Brunavörðurinn Bill Daley og
Harry Tidewell voru fyrstir þeirra sem
ruddust inn í bygginguna. Þeir böröust
við eld og reyk frá brunanum sem
haföi náð að læsast vel í birgðir verk-
stæðisins af tré og málningu. Þeir náöu
þó nógu snemma á brunastaðinn til aö
ekki varð meiri háttar bruni.
Þegar þeir börðust í gegn um verk-
stæðið sem orðið hafði eldinum að
bráð, komu Daley og Tidewell að dyr-
um sem voru aftast í herberginu. Þær
lágu inn á skrifstofu. Þeir spörkuðu
huröinni upp og hleyptu fullum krafti á
vatnsslöngur sínar.
Þegar sást í gegnum reykjar- og
eldsþykknið í herberginu komu bruna-
verðimir auga á brunnið stykki, sem
minnti á mannslíkama sem sat í
hnipri á bekk með ritvél fyrir framan
sig. Þeim kom saman um að láta lög-
regluna vita í snatri.
Tidewell rannsakaði þessa
óhugnanlegu uppgötvun aðeins nánar.
Þetta var maður, eöa hafði verið það
réttara sagt. Hár, húð og fatnaður var
fuilkomlega burtsviöið. En fyrir eitt-
hvert kraftaverk, að því er virtist, lá
rakur og óskemmdur pappírsmiöi á
gólfinu við hliðina á kolbrunninni
mannverunni. Tidewell tók snifsið upp
og las hin vélrituöu boð:
Lrftrygging
Bless. . . Engir peningar. Engin
vinna! Samuel Fumace.
Það leit út fyrir að eigandi verk-
stæðisins hefði svipt sig lífi. A þeirri
skoöun var lögreglan einnig eftir að
hafa lesið boðin og fjarlægt líkið.
Skilningsríkur og nærgætinn lög-
reglumaður var sendur til ekkju
Furnaces með þessi slæmu tíðindi.
Hún átti erfitt með að skilja það sem
hún hafði heyrt. „Sam átti í fjárhags-
kröggum, það er rétt,” sagöi Dora
Fumace, „en mig dreymdi aldrei um
að hann myndi fremja sjálfsmorð.
Hinn ungi Walther Spatchett sem varð fórnarlamb peningagirugs
félaga sins.
sakamál
Sérstæð sakamál
Sérstæð sakamál
■ -
hefði hann vafalaust brunniö
allur. . . ”
Það var þröngt fyrir framan
dómshúsið í London þegar Furnace
var látinn standa fyrir rétti, ákæröur
fyrir morð. A meðan fór heilmikið
drama f ram bak við t jöld réttarins.
Furnace var settur í klefa í bygg-
ingu hússins. Hann baö um aö fá gamla
hermannafrakkann sinn. Gamall
réttarvörður lét hann fá frakkann eftir
að hafa fullvissað sig um að allir vasar
voru tómir.
Þegar hann kom fáum augnablikum
seinna til baka til að færa Furnace í
réttarsalinn lá fanginn í krampateygj-
um á gólfinu. Við skjálfandi hönd hans
lá lítið brotið glerhylki.
Þegar hann hafði verið á flótta hafði
Sam Furnace orðið sér úti um eitur-
hylki sem hann hafði saumaö inn í
fóörið á hermannafrakkanum sínum.
A þessari úrslitastund ákvað hann að
komast hjá dómi og refsingu með því
að framfylgja dauðadómi yfir sjálfum
sér. Dómi sem kviðdómurinn hefði
vafalaust staðfest.
Sam Fumace var fluttur í miklum
flýti á spítalann. Þar börðust menn
einn dag viö aö halda í honum lífinu.
En eftir ólýsanlegar kvalir dó
Fumace.
Eftir stóö Dóra, ekkja hans, sem
var eiginlega sú sem tapaöi mestu í
þessu máli. Fyrra „sjálfsmorðið”
hafði svipt hana tryggingafé sem hún
hefði átt að fá af líftryggingu manns
síns. Nú eftir endanlegt sjálfsmorð í
fangelsisklefanum var það alveg víst
að líftrygging Sams Furnace myndi
ekki verða greidd út. Hefði Sam
Furnace hins vegar tekið út sinn dóm
og endað í gálganum hefi ekkjan fengiö
peningasina. . .
Brunaljðið fann brennt lik á skrif-
stofunni og sjálfsmorðsbréf sem hafði á
undraverðan hátt ekki skemmst i eldin-
rukkari og er oft meö mikið fé á sér.
Ekki síst fyrstu daga hvers mánaðar.”
— Gæti frú Fumace lýst Spatchett?
„Já.” Hann var 25 ára, andstætt
Fumace sem var fertugur. Þeir voru svip-
aðiráhæövöxt
Nú heimsótti Yardell fjölskyldu
Spatchetts. Honum leist ekki á þær
upplýsingar sem hann hafði safnað.
Enginn hafði séð Walther Spatchett frá
öðrum janúar, daginn fyrir brunann á
verkstæði Furnaces. Oþægilegur grun-
ur sótti nú að lögreglumanninum
þegar hann bað móður Spatchetts um
sérkenni sem hún gæti lýst á syni sín-
um. Walther hafði þrjár lausar fram-
tennur og langar augntennur sem
minntu helst á vígtennur í hundi, að
hennar sögn.
Stutt rannsókn á líkinu í réttarrann-
sóknarstöð Scotland Yard staðfesti
grun Yardells og enn frekari
staðfesting fékkst þegar faðir
Spatchetts brotnaði saman yfir
líkamsleifunum og sagöi: „0 guð.
Þetta er Walther. Þetta er sonur
minn!”
Skammbyssan horfin
En hvar var svo Sam Furnace sem
talinn var upphaflega aö hefði brunnið
inni? Enginn vissi það. Allra síst hin
furðu lostna ekkja hans. Lögreglan var
hins vegar viss um að hann væri morð-
inginn.
Frú Fumace sagði að maður sinn
ætti skammbyssu. Hún var horfin og
auk þess hermannafrakkinn hans
gamli sem var uppáhaldsf lík.
Lögreglunni um allt England var
gert viðvart. I fyrsta skipti í sögu
Englands voru myndir sýndar af eftir-
lýstum glæpamanni í kvikmyndahús-
um. „Þessi maður er hættulegur,” stóð
fyrir neðan myndina. „Haföu samband
við lögregluna ef þú sérð hann! ”
Það var þó Fumace sjálfur sem
vísaði veginn. Hann skrifaði það til
ættingja sins að hann færi huldu höföi í
suður-enska bænum Southend og að
hann hefði þörf fyrir hjálp. Ættinginn
var nógu klókur til aö fara beint til lög-
reglunnar.
Hann sagði að Fumace ætlaöi að
veifa með hvítum klút þegar hann,
ættinginn, færi fram hjá húsinu þar
sem Fumace faldi sig. Það átti aö vera
merkið. Yardell lagði í framhaldi af
Hið raunverulega fórnarlamb í morðmálinu var Dora Furnace
sem varð ekkja eftir tvöfalt sjálfsmorð manns sins.
þessu á ráðin um það hvernig ætti að
klófesta Furnace.
Það var ekki til neins að ættinginn
færi á staöinn í fylgd tveggja herða-
breiðra lögregluþjóna með byssur í
höndum. Yardell náði í félaga sinn úr
lögreglunni, Tom King að nafni. Tom
þessi var duglegur að spila á fiðlu og
hann var fenginn til að leika farand-
hljómlistarmann og þannig gekk hann
eftir ættingjanum á meðan hann lék
ítölsku ballöðuna, 0 sóle míó, bömun-
um á götunni til ánægju.
Gripinn
A meöan hann lék horfði King náið
eftir hreyfingu í gluggunum og hann sá
strax merki Fumaces. Lögreglan
réðst meö byssur í höndum inn í húsið
og kom að Sam Fumace sitjandi í
ruggustól. Hann var að lesa sakamála-
sögueftir Edgar Wallace.. . Hannvar
óvopnaður, hafi hent byssu sinni í síki.
Byssan fannst síðar og lögreglan gat
slegið því föstu að Walther Spatchett
hefði verið drepinn með vopninu.
I upphafi reyndi Fumace aö halda
því fram að vinur sinn hefði dáið vegna
óhapps. Skotið hefði hlaupið úr byss-
unni og í bak vinarins þegar hann hefði
veriö að sýna honum hana. I framhaldi
af því hefði hann verið gripinn skelf-
ingu og skrifað s jálfsmorðsbréfiö.
En hann gat ekki útskýrt hvað hefði
orðiö um peningana sem voru horfnir.
Og síðar viðurkenndi hann hvaö hefði
raunverulega gerst. Hann var á hött-
unum eftir peningunum sem hann vissi
að Spatchett hefði á sér. Hann reiknaöi
með því að það væri talsverö upphæð
því að bankarnir voru lokaöir á miili
jóla og nýárs.
Hann gabbaöi hann því inn á skrif-
stofu sína til aö fá sér drykk og skaut
hann þar í bakið með köldu blóði og tók
peningana. Að því búnu kveikti hann í
skrifstofunni og verkstæöinu.
Hann hafði búist við því að eldurinn
myndi brenna bæði Spatchett og yfir-
frakka hans þannig að enginn myndi
uppgötva að hinn dauöi var ekki hann
sjálfur. Hann hafði hugsað sér að fara í
burtu frá konu og skuldum og byrja
upp á nýtt í ókunnu landi. En slökkvi-
liðið kom svo fljótt á staðinn að ráða-
brugg hans fór út um þúfur. „Eg heföi
ekki átt að setja Spatchett upp viö
vegginn,” kvartaði Furnace. „Ef þaö
heföi verið meira loft í kringum hann
2l0S
HÚSBYGGJENDUR
Að halda að ykkur hita
er sérgrein okkar:
Afgreiðum einangrunarplast á Stór-Reykjavíkursvæðið
frá mánudegi til föstudags. Afhendum vöruna á bygging-
arstað viðskiptamönnum að kostnaðarlausu.
Hagkvæmt verð og greiðsluskilmálar við flestra hæfi.
Aðrar söluvörur:
Glerull — Steinull — Múrhúðunarnet — Útloftunar-
pappi — Þakpappi — Plastfolía — Álpappir — Spóna-
plötur: venjulegar/rakaþolnar — Pipueinangrun: frauð-
plast/glerull.
BORGARPLAST HF II
■ Borgamesi simi93-7370 ll
Kvöld^imi og helgarslmi 9^-7355
SMÁAUGLÝSINGAÞJÓNUSTA
VIDGETUM
LETT ÞER SPORIN
OG AUDVELDAD DÉR FYRIRHÖFN
• Afsöl og sölutilkynningar bifreiöa
• Húsaleigusamningar (löggiltir)
• Tekiðámótiskriflegumtilboðum
Við viljum vekja athygli á að þú getur látið okkur sjá
um að svara fyrir þig símanum. Við tökum á móti
upplýsingum og þú getur síðanfarið yfir þær í góðu tómi
virka daga kl. 9—22
OPIÐ: laugardaga 9—14
sunnudaga kl. 18—22
Tekið er á móti myndasmáauglýsingum og
þjónustuauglýsingum virka daga kl. 9—17.
SÍMINN ER 27022.
ATHUGIÐ
Ef smáauglýsing á að birtast í helgarblaði
þarf hún að hafa borist fyrir kl. 17föstudaga.
SMÁAUGLÝSINGADEILD,
ÞVERHOLT111, SÍMI 27022.