Dagblaðið Vísir - DV - 21.06.1985, Blaðsíða 10

10
DV. FÖSTUDAGUR 21. JUNl 1985.
Útlönd
Útlönd
Útlönd
Útlönd
Yfirlýsingar og ummæli ráöa-
manna í Washington eru farin aö
gefa til kynna að Bandaríkjastjórn
hugleiöi i alvöru aö gera innrás í
Nicaragua, fái hún ekki bolaö,
sandinistastjórninni frá völdum meö
öðrum ráöum.
Því eru menn nú mjög farnir aö
deila um herfræöilega möguleika
innrásar. Nicaraguamenn segja aö
slík innrás yrði Bandaríkjamönnum
mjög dýr. Þeir segja að mörg þúsund
bandarískir hermenn myndu farast.
„Ef Bandaríkin ráöast á okkur,
mun blóð norður-ameríska fólksins
renna,” sagði Daniel Ortega, forseti
Nicaragua, í ræðu daginn eftir að
bandaríska þingiö samþykkti nýja
aðstoö við skæruliöana sem berjast
gegn Nicaraguastjórn.
„Þetta yröi nýtt Víetnam. Þeir
myndu ekki geta þrammað yfir okk-
ur,”sagði Ortega.
Ekki Víetnam
En fréttamenn, sem hafa rætt við
bandaríska hernaöarráðgjafa í Miö-
Ameríku, segja aö þessir ráögjafarl
séu ekki á sama máli. Þeir telji aö
ekki sé hægt að bera Nicaragua
saman viö Víetnam. Nicaragua sé
hægt aö sigra tiltölulega auöveldlega
og án mikils mannfalls. Stríðinu
myndi ljúka á nokkrum mánuöum.
George Shultz, utanríkisráðherra
Bandarikjanna, sagöi ekki alls fýrir
löngu að veitti þingið ekki f jármagni
til aöstoðar skæruliðunum í
Nicaragua þá væri þaö aö flýta fyrir
þeim degi þegar hættan mun aukast
og við þurfum að horfast í augu viö
þá angistarfullu ákvöröun hvort við
sendum bandaríska hermenn í bar-
daga.”
Árás „gringóa”
„Við vitum aö þetta hugsa margir
háttsettir aöilar í Washington,”
sagöi háttsettur maöur í utanríkis-
ráðuneyti Nicaragua. „Þetta er
rangt. Þetta er hættuleg hugmynd.
Fólk kvartar og kveinar allan
tímann, en þaö þýðir ekki að þaö vilji
fá okkur úr stjóm. Arás „gringó-
anna” aö norðan myndi sameina
þjóð okkar betur en nokkuö annaö.”
Ráögjafar stjómarinnar segja aö
Bandarúcin hafi hvaö eftir annaö
CONCERI ratm MCMMUM
^EEKOM FIGHTERS
&RL WE AffE IS GIVE PEACE A CHANCE-&
By Mitchell lor Rothco
Innrás í
Nicaragua?
— ekkert mál, segja bandarískir herf ræðingar
— blóðbað, segja herforingjar í Nicaragua
misreiknaö og vanmetiö dýpt þjóö-
emistilfinninga gegn eriendri inn-
rás, sérstaklega í þróunarrikjum, og
alveg sérstaklega í Rómönsku
Ameríku.
Þúsundir deyja
Sandinistaleiötogar vitna i banda-
rískar herfræöikannanir til að styöja
þær niöurstööur sínar aö mörg þús-
und Bandaríkjamenn myndu deyja í
innrás.
Tímaritiö Soberanía, Sjálfstæði,
birti nýlega könnun sem ritið sagði
að Georgetownháskóli í Washing-
tonborg hefði gert. Sú könnun geröi
ráö fyrir fimm ára ihlutun. Hún
spáöi því aö fleiri en 2.000 Banda-
ríkjamenn myndu falla og 10.000
særast á fyrstu 32 dögunum.
Þúsundir í viöbót myndu láta lífið á
næstu mánuöum og árum.
„Bjartsýnistölur”
Hugo Torres, yfirmaður stjórn-
máladeildar Nicaraguahers og náinn
samstarfsmaður vamarmálaráð-
Umsjón: Þórír
Guömundssonog
Hannes Heimisson
herrans Humberto Ortega, segir
jafnvel þetta vera „miklar bjart-
sýnistölur.”
,,Á fyrstu augnablikunum myndi
mannfallið vera miklu meira,” sagði
Torres nýlega. „Viö myndum berj-
ast með öllu sem viö hefðum. ’ ’
En New York Times hafði nýlega
eftir njósna- og herforing jum að f lug-
her Bandaríkjanna gæti eyöilegt
flugher Nicaragua, ratsjár, skrið-
dreka, fallbyssur, birgðastöðvar og
stjómstöövar i nokkrum hnitmið-
uöum árásum viö upphaf innrásar
með „minnstu áhættu.”
Herforingjar í Managua viður-
kenna að her þeirra, sem í em 64.000
manns, myndi gagnast lítið í hefð-
bundnum hernaði gegn vel útbúnum
Bandaríkjaher. Þeir segja að þeir
myndu leggjast i skæruhemað í stað-
inn.
Stórsigrar sandinista
Síöan skæruliðar hófu fyrstu stór-
sókn sína snemma á árinu 1983 hafa
þeir ekki náð neinum af yfirlýstum
markmiöum sínum. Fyrst ætluöu
þeir að valda almennri uppreisn
gegn sandinistum. Nú ætla þeir bara
að ná nægilega miklu landsvæöi á
sitt vald til að geta lýst yfir bráða-
birgöastjóm. Þetta hefur þeim ekki
einu sinni tekist.
Undanfama þrjá mánuöi hafa
sandinistar lýst yfir hverjum sigrin-
um á fætur öðrum. Þeir hafa unnið á
gegn skæruliöum Lýðræðishers
Nicaragua í noröri meöfram landa-
mærunum við Hondúras og gegn
Lýðræðisbyltingarbandalaginu í
frumskógunum í suðri nálægt Costa
Rica.
„Stjórnin er greinilega sterkari á
báðum vígstöðvum,” segir evrópskur
stjórnarerindreki. „Skæruliðamir
eiga erfitt um vik þar.” Og þaö eykur
líkumar á bandarískri innrás.
Bandaríkin:
Sjúkrahúsin slást um sjúklingana
Öskar Magnússon, DV, Washington:
Spítalar og sjúkrastofnanir hér í
Bandarikjunum beita nú sömu
aðferðum og framleiöendur sláttu-
véla, sængurvera og gasdrykkja til
að ná til sín viðskiptavinum. Á
undanförnum árum hefur sjúkling-
um fækkaö gífurlega. A milli áranna
1983 og 1984 fækkaöi til dæmis sjúkl-
ingum á spitulum um fimm prósent.
Læknum hefur fjölgað mjög. Áriö
1950 vora 149 læknar á hverja
hundraö þúsund Bandaríkjamenn.
1982 voru læknarnir orðnir 191. Gert
er ráö fyrir því aö árið 2000 veröi 271
læknir á hverja hundrað þúsund
íbúa.
Af þessu leiðir aö heilbrigöisstofri-
anir beita nú í auknum mæli aðferð-
um markaðarins til að ná til sín við-
skiptavinum. Litiö er á sjúklinginn
sem hvem annan neytanda og viö-
eigandi aöferðum beitt til aö ná
sjúklingunum.
Svítur og
sælkeramáltíðir
Sjúkrahúsin bjóöa nú upp á lúxus-
herbergi eöa íbúöir til að tæla sjúkl-
ingana til sín. Auglýsingar birtast
reglulega í tímaritum, sem sérstak-
lega eru ætluö efnafólki, þar sem
þjónustan er auglýst. Læknum er
boðiö ur) á ódýra skrifstofuaöstöðu
á þessum spítulum og framkvæmda-
stjórar stórfyrirtækja fá ókeypis
heilsurækt í þeirri von að þeir sendi
starfsfólk sitt á viðkomandi spítala.
Eitt sjúkrahúsanna í Washington
geröi í fyrra könnun á óskum
hugsanlegra sjúklinga. I ljós kom aö
flestir lögðu áherslu á einbýlisstofur,
næði og frið. Þetta fólk var tilbúiö aö
borga allt að 4000 krónum meira á
sólarhring fyrir slíka aöstöðu um-
fram það sem venjulegt herbergi
kostar. Þetta á ekki síst viö þegar
um viðkvæmar aögeröir eins og and-
litslyftingar er aö ræða eöa þegar
framkvæmdastjórar stórfyrirtækja
þurfa aö gangast undir alvarlegar
aögeröir.
Þeir vilja þá ógjaman aö keppi-
nautamir viti af slíku.
Útvarp og sjónvarp
Spítalamir hafa tekiö útvarp og
sjónvarp í þjónustu sína eins og aðrir
sem þurfa að markaðssetja vöra eöa
þjónustu. Af og til birtast auglýsing-
ar frá spítulum í þessum fjölmiðlum
þar sem kostir stofnana era tíund-
aöir. Talsmaður eins sjúkrahússins
hefur bent á að hér sé að miklu leyti
um aö ræða svar sjúkrahúsanna við
likamsræktarbylgjunni sem gengið
hefur yfir Bandaríkin aö undan-
förnu, sjúklingar spyrja nú meira og
vilja vita meira um heilsu sína en
áöur þekktist. Þessu veröa spítalam-
ir aö mæta með hæfara starfsfólki
Einkasjónvarp er nú það minnsta sem hægt er að gera til að laða að sjúklingana.
og aukinni þjónustu. Auk þess eru
spítalamir nú opnari en fyrr. Böm fá
nú iðulega aö vera viöstödd fæðingar
(þ.e. önnur börn en þau sem eru aö
fæðast, þau hafa alltaf f engið aö vera
viöstödd), sjúklingar hafa síöan leyfi
til að fá sér einn Martini fyrir kvöld-
verö hvernig sem svo þaö samræm-
ist líkamsræktarhugmyndinni.
Lagst á
framkvæmdastjórana
Algengt er aö fyrirtæki í Banda-
ríkjunum bjóöi heilbrigöisþjónustu
sem hluta af launakjörum. Spuming-
in er síðan hvar þessi heilbrigðis-
þjónusta eigi að fara f ram.
Sjúkrahúsin hafa þvi beint sjónum
sinum að framkvæmdastjórum
fyrirtækjanna og boðið þeim gull og
græna skóga fyrir samninga við
sjúkrahúsið. Ennfremur hefur komið
í ljós aö stjórnendur fyrirtækja líta
nú gagnrýnum augum á reikninga
sjúkrahúsa. Þaö hefur leitt til þess
aö mikil aukning hefur orðið á lækn-
isaðgeröum án þess aö sjúklingar
leggist inn á sjúkrahús. Ofan á allt
þetta brölt í sjúkrahúsunum bætast
svo tilburöir lækna til að ná til sin
sjúklingum. Fegrunarlæknir einn
hefur að undanförnu auglýst í sjón-
varpinu, hann býður fegrunarað-
gerðir sem skafa alla vankanta af
fóIkL Tannlæknar taka þátt í þessum'
leik og senda pésa i hús og hring ja.
Fyrir stuttu var t.d. hringt í blaöa-
mann DV og honum boðið aö koma
með f jölskylduna í tannskoðun.
Blaðamaður afþakkaði pent og
sagði eins og satt er aö hann færi allt-
af til tannlæknis í Vestmannaeyjum.