Dagblaðið Vísir - DV - 14.12.1985, Síða 16
DV. LAUGARDAGUR14. DESEMBER1985.
• 68
Týnda klukkan
Kínverskt ævintýri
í fjallinu er Mok;m-Schan. lítið
bændalx)ip. Það er meira en þúsund ára
gamalt
En eldra en bændaþorpið þar var
búddamusteri Zenprestanna. Prestamb’
liíðu óbrotnu lífi í þessu afekekkta hér-
aði. Þeir stunduðu bænagjörð, hu-
gleiddu og ræktu skyldur trúarþjón-
ustunnar af samviskusemi. En það fund-
ust auðæfi í Mokan-schan íjallinu,
auðæfi sem voru ;if þessum heimi því
að menn fundu þar gull, silfúr og jám.
Peningamenn og lukkuriddarftr tóku
að hreyfa sig. Hjarta mannsins hneigist
að gullinu.
Einnig prestíimir! Abóti klaastursins
lét hagnýta málminn. I birgðaskemmu
musterisins hrúguðust upp dýimætir
málmar; Menn Búdda urðu efriaðir. En
gullið spillti sálum þeirra. Til að b>Tja
með gegndu þeir guðlegri skyldu sinni
áður r veraldarhyggja fókk vald yfir
þeim.
„Við skulum steypa klukku,“ bauð
ábótinn, „klukku úrskíragulli!"
Prestamir vom orðnir drambsamir.
Klukkan þeirra bar af öllum klukkum
í Kína. Eins og himneskur hljómur
bárust tnnar hennar yfir landið. Og brátt
komst það orð á að hljómur hennar
læknaði sjúka. Hann gaf blindum sýn.
Inmaðir gengu, fatækir urðu ríkir. Pfla-
grímar komu. Kaupmenn settust að við
musterið. Smám saman stækkaði Mok-
an-schan þorpið.
Klukkan hringdi. kallaði á trúaða og
guðlastara, vasar íbúanna í Mokan-
schan fylltust af gulli og fjárhirsla presta
búddamusterisins varð of lítil. Af-
skekkta fjallaklaustrið var orðið stæið-
ar Stimkomustaður þar sem að höfðu
sest hrísgijóna- og ávaxtasalar, vatnss-
alar, gestgjafar. Þar vom og minjagripa-
sölur, sláturhús og herhergi fyrir píla-
gríma. Eymdin kom á bömm og reið
burt á asna og snerist í drambsemi.
Fólkið í Mokan-schan var kinnbústið
og musterisprestamir söfhuöu ístm.
Einn morguninn kom munkur þjót-
andi imi til ábótarma og stóð á öndinni:
„Æruverðugi herra, klukkan erhorfin!'1
Ábótinn hljóp til musterisias án þess
að hneppa yfirhöfninni að sér. Klukkan
var horfin, það var staðreynd. Fát greip
prestana og hina trúuðu. Hver gat náð
klukkunni þungu niður og flutt hana í
burtu án þess að prestamir, sem vöktu
yfir musterinu (eða sváfú), tækju eftir
því?
Ábótinn lét rannsaka málið rækilega.
Það var svo maij't háð þess;iri undra-
klukku. Enginn vissi neitt. Prestamir
tóku aftur að treysta á mátt bænarinnar
og hugleiðingar. Ekkert dugði. Þá sendi
ábótinn leitarhópa af stað. Eftir faa
daga fúndu menn týndu klukkuna á
afekekktum stað í Qallinu. Það var hrein
ráðgáta hvemig hún hafði komist þang-
að. Lausafregnir, grunur og furðusögur
vom á kreiki. Með erfiðismunum var
klukkunni aftur komið fyrir í musterinu.
Þakkarbæn steig til himins. Bráðlega
gleymdist klukkuhvarfið. Klukkan tók
að lækna að nýju og gerði þá ríku ríkari.
Musterisprestamir lifðu aftur í vel-
lystingum (jraktuglega. Ekki leið á
löngu þar til klukkan var aftur hoi-fin.
Nú fannst hún á öðmnv stað og enn í
þriðja sinn týndist klukkan enda þótt
ábótinn léti - vaka yfir henni. Þegar
skímaði að morgni sást hún ekki.
Nú sökkti ábótinn sér niður í hug-
leiðslu. Hann ráðgaðist við presta sína.
Gullklukkrm vai- fundin og enn sett á
sinn stað. Mundi ekki hvarfið endur-
taka sig og hún hverfa að fúllu og öllú?
Zenprestamir vom niðþrota.
Að lokum bauð ábótinn: „Við skulum
grafa klukkuna svo að hún geti ekki
horfið framar!"
í leynd lét ábótinn grafa gröf. Hami
bauð að koma klukkunni þar fýrir og
byrgja hana vandlega. Á þeirri sömu
nótt urðu verkamennimir sem stóðu að
greftrinum að láta líf sitt að skipan
ábóta. Þeir skyldu ekki fá að segja frá
því sem gerst hafði.
Skömmu síðar komu gullgrafaramir
tómhentir frá fjallinu. „Gullið er húit),“
sögðu þeir. Guðimir hafa tekið það í
burtu til þess að refea Zenprestunum
og íbúum Mokan-schan. Guðleysið og
gleypimir hafa vakið reiði hans.
Nú komu pílagrímar til Mokan-
schan til ónýtis. Undramáttur kluk-
kunnar var orðinn að engu, auðæfi
jarðaiimiar þorrin. Zen-prestamir urðu
fátækir og yfirgáfu loks musterið. Gras
spatt á rústum þess. Einangmn færðist
yfir fjallajxjqáð. Ríkir menn, og brátt
margir fleiri, yfirgáfú Mokan-schan.
Minjagripasölumar og gistihúsin dröb-
buðust niöur.
Þá sem eftir vom dreymdi j)ó ávallt
að kraftaverk mundi gerast. Ollum
fremur gat borgarstjórinn ekki gleymt
því að hiö blómlega samfélag haíði
breyst í aumlegt þorp, eitt af mörgum.
Eftir margra ái-a hik ákvað hann að
láta steypa nýja klukku. Á safiiaðar-
fúndi sagði hann: „Við skulum láta gera
klukku úr silfri og festa hana upp. Hún
mun líka vinna undraverk, ef til vill
ekki eins mikil og gullklukkan; en hún
mun gera okkur mikið gagn.“
Silfúrklukkunni var komið fyrir í
auðum musteristuminum. Pílagrímar
fóm að auka komu sínar á ný. En engin
undur áttu sér stað í sambandi við hana.
Aðstreymi ókunnugra fjaraði út. Dag
einn kviknaði í klaustrinu. Enginn vissi
hvemig eldurinn var tilkominn. Klukk-
an bráðnaði og eyddist með öllu. Silfrið
seytlaði ofan í jörðina, án þess að það
léti eftir sig spor.
En Mokan-schanbúar vildu ekki gef-
ast upp. Þeir byggðu nýtt musteri. Þegai’
fjallverkamennimir fóm til þess að afla
silfúrs í gömlu námunni komust jreir
að raun um að hún var tóm. Allt silfúr
var horfið úr fjallinu. Þá létu þeir sér
nægja jám. Borgarstjórinn lét steypa
jámklukku. Að sjálfsögðu var hljómur
hennar tilkomuminni, ekki eins hljóm-
fagur og silfurklukkunnar, að ekki sé
nú talað um gullklukkuna. Hljómur
hennar vakti ekki heldur nein undur.
En menn vom smám saman orðnir lí-
tillátir. Þeir hugsuðu nú minna um
jarðneska hamingju en heill sálar
sinnar. Jámklukkan minnti á sjálfepróf-
un. Mokan-schanbúar höfðu komist að
raun um að það skipti meira máli að
lifa góðu og ráðvöndu lífi svo að j)eir
mættu síðar hverfa inn í algleymið.
Jámklukkan gerir enn sitt gagn.
Fólkið í jxrrpinu segir að einhvem tíma
muni hún hringja af sjálfedáðum. Þá
muni gullklukkan stíga upp úr gröf
sinni og bræddur málmur silfiirkluk-
kunnar koma aftur í Ijós.
Meðan jjessu fór fram höfðu íbúar
Mokan-schan vanist einangmninni. Við
kyrrð fjallsins gengu þeir til vinnu
sinnar við landbúnaðinn og vom án-
ægðir með j)að. Dag einn, að öldum
liðnum, komu menn þangað. Það fylgdi
jxiim mikill hávaði.
Með kerrur, púlsdýr og handverkfæri
mddust jreir inn í skóginn, felldu tré og
byggðu hús. íbúum Mokan-sphan leist
ekki á blikuna. Aðkomumennimir
lögðu vegi, grófu brunna, lögðu götur
og reistu virki.
Mokan-schanbúar vom skelfingu
lostnir. „Hvað vilja þessir framandi
djöflar til okkar?" spurði einn annan.
Einn úr jreirra hópi gekk til aðkomu-
mannanna og - spurði j)á. „Keisarinn
hefúr boðið að opna landið," sögðu þeir
aðkomnu. „Við leggjum götui’. Eftir
henni koma hermenn til jress að auð-
mýkja ótiygga þegna.“
Mokan-schan búar trúðu þessu ekki.
Þvf gengu þeir til fjallsins. Á gömlum
afekekktum bæ hafðist gamall Ixíndi
við. Þeir kölluðu hann Forngiipinn.
Enginn vissi hvað hann var gamall.
Menn hneigðu sig djúpt fyrh' Fom-
grip. „Til hvers em þessir ókiuinu menn
komnir?" spurðu jieir hann.
„Þeir em að leita að gullklukkunni,"
svaraði bóndinn.
„Það boðar ekki gott,“ sögðu menn
jiálfkjökrandi. Einn í hópnum komst svo
að orði:. „Við verðum að koma í veg
fyrir það!“
Fomgripur hristi höfúðið. „Látið þá
grafa,“ mælti hann. „Þegar klukkan v;ir
enn í helgidóminum urðu fatækir ríkir
og sjúkir heilbrigðir. Guðimir em vin-
veittir Mokan-schan. Ef aðkomumenn-
frnir finna klukkuna mun hún aftur
koma undrum af stað. Hún kveður
hamingju manna hingað. Þeir gömlu,
sem vom á undan mér, sögðu að Kína
mundi upp rísa á ný í miklum blóma
jafnskjótt og gullklukkunni skyti aftur
upp. Viljið þið koma í veg (ýrir það?“
Það vildu menn ekki, eins og nærri
má geta. Þögulir héldu jieir aftur inn J
jiorpið. En allt til Jiessa dags hefúr
enginn fúndið gullklukkuna.