Dagblaðið Vísir - DV - 28.02.1986, Blaðsíða 4

4
DV. FÖSTUDAGUR 28. FEBRÚAR1986.
Stjórnmál Stjórnmál Stjórnmál Stjórnmál
Ríkisstjómin féllst á hugmyndir ASÍ og vinnuveitenda:
Hallanum mætt með
innlendum lántökum
- ekki fallist á niðurskurð vegaframkvæmda, aukinn eignaskatt né launaskatt á banka
Ríkisstjómin féllst á að hrinda í fram-
kvæmd öllum þeim aðgerðum sem
aðilar vinnumarkaðarins höfðu lagt
til grundvallar kjarasamningi sínum.
Þeim var skýrt frá þessu á fundi með
fjármálaráðherra og forsætisráðherra
í gær. Um klukkan 17.30 var síðan
kjarasamningur ASÍ og vinnuveitenda
endanlega undirritaður.
í svari ríkisstjómarinnar kemur
fram að hún sé reiðubúin til að beita
sér fyrir öllum þeim aðgerðúm sem
aðilar vinnumarkaðarins beindu til
hennar. Þær hafa í fór með sér tekju-
niðri hefur ekki endanlega verið
ákveðið.
Hallanum mætt með innlendum
lántökum
Lífeyrissjóðimir munu lána ríkis-
sjóði 625 milljónir króna til að mæta
þessum halla ríkissjóðs eins og gert
hafði verið ráð fyrir í kjarasamning-
unum. Afganginum verður náð með
öðrum lántökum innanlands. Þær
munu fyrst og fremst koma frá banka-
kerfinu.
Þorsteinn Pálsson fjármálaráðherra og
herra, að lokinni samningagerðinni.
Steingrímur Hermannsson forsætisráð-
DV-myndGVA
halla. Hins vegar var ákveðið að tekn-
ar yrðu 500 milljónir króna úr Fram-
kvæmdasjóði til að lækka erlendar
skuldir umfram það sem gert var ráð
fyrir í lánsfjárlögum.
Þessar auknu lántökur hjá bönkum
munu leiða til þess að bankakerfið
verður ekki eins vel í stakk búið til
að lána fé til annarra aðila. En ríkis-
stjómin segir að það verði að sætta
sig við það ef þetta eigi að takast eða
eins og forsætisráðherrann sagði á
blaðamannafundi: „Það fylgir böggull
skammrifi."
Vextir lækkaðir um þriðjung
Gengi krónunnar verður haldið sem
stöðugustu og vextir á óverðtryggðum
lánum verða lækkaðir þegar í stað um
þriðjung. Þannig lækka t.d. vextir á
almennum skuldabréfúm úr 32% í
20%. Síðan munu vextir fara lækkandi
í kjölfar lækkandi verðbólgu.
Seðlabankinn hafði lagt til að vextir
á verðtryggðum lánum yrðu hækkaðir
úr 5% í 6%. Það kom fram á blaða-
mannafundi í gær að ríkisstjómin
hefði lagst gegn þessari hækkun og
vextir yrðu því ekki hækkaðir af þess-
um lánum.
Vill hugsa sig um í húsnæðis-
málum
Ríkisstjómin fellst í grundvallarat-
riðum á hugmyndir samningamanna
um húsnæðismál. Hún vill þó kanna
nánar útgjöld ríkisins í þessu sam-
bandi eins og niðurgreiðslu vaxta og
skattafrádrátt.
Þá fellst hún á að beina því til banka
og sparisjóða að þeir lengi lánstíma
lána húsbyggjenda.
Áhætta
„Ljóst er að með þessum aðgerðum
tekur ríkissjóður nokkra áhættu og
axlar fiárhagsbyrðar sem ekki er til
lengdar unnt að bera nema dregið
verði úr útgjöldum eða tekjur aukn-
ar,“ segir í svari ríkisstjómarinnar.
Þá er þeim tilmælum beint til fyrir-
tækja og annarra að þeir leggi sitt af
mörkum til að hægt verði að halda
verðlaginu niðri. -APH
UmræðuráAlþingi:
„Samningur sem
markar þáttaskil‘‘
- segir fjármálaráðherra
tap og útgjaldaauka sem gæti numið
allt að 1.450 milljónum króna það sem
eftir er af árinu. Ríkisstjómin hefur
ákveðið að 640 milljónir fari í að fella
niður verðjöfnunargjald af raforku og
launaskatt í fiskiðnaði og iðnaði, 590
milljónir til að lækka tolla á ýmsum
hátollavörum, s.s. heimilistækjum og
bifreiðum. Þá hefur verið ákveðið að
verja 220 milljónum til að niðurgreiða
verð á búvörum og beita öðmm ráð-
stöfunum til að koma í veg fyrir
hækkun búvara umfram launahækk-
anir. Þá er ákveðið að búvörur muni
ekki hækka 1. mars eins og gert var
ráð fyrir. Hvaða öðrum aðferðum
verður beitt til að halda verði búvara
Það vekur athygli að ekki er fallist
á þær hugmyndir sem samningamenn
höfðu viðrað; aukið álag á eignaskatt,
launaskatt á banka og niðurskurð á
vegaframkvæmdum. Um þessar leiðir
varð ekki samkomulag innan ríkis-
stjómarinnar. Framsóknarmenn vildu
að lagður yrði á aukinn eignaskattur
en sjálfstæðismenn ekki. Endanlegt
samkomulag varð um að greiða allan
hallann með innlendum lánum eins
og fyrr segir. Samt er svo að skilja að
seinna þurfi að grípa til niðurskurðar
og einhverrar hækkunar tekna ríkis-
sjóðs.
Þá er fullt samkomulag um að taka
engin erlend lán til að mæta þessum
Síminn sem aldrei S
Síminn er
Síminnsemaia^-
Síminn er
Hafir þú ábendmgu eöa vitneskju
urn frétt hrmgdu þá í sima 68—78—58.
Fyrir hvert fréttaskot. sem birtist
iDV, gieióast 1.000 kr og 3.000
krónur fyr.ir besta frettaskotið 1
hverri viku. Fullrar nafnleyndar er gætt
Vió tökum við fréttaskotum allan
sólarhringinn.
„Það eru umtalsverð tíðindi þegar
skrifað er undir kjarasamning sem
lækkar verðbólguna niður í 8% og að
ríkisstjómin hefur fallist á að breyta
stefnu sinni í fjármálum," sagði Jón
Baldvin Hannibalsson, Alþýðuflokki,
sem hóf umræðuna um kjarasamning-
ana er fram fór á Alþingi síðdegis í
gær.
Jón Baldvin sagði sinn flokk vilja
gera allt til að tryggja þessum samn-
ingum brautargengi; þetta væri eins
konar lífskjarasáttmáli sem hans
flokkur hefði áður boðað.
Hins vegar væm þijú atriði sem
gætu sett þennan samning úr skorð-
um. Það væri í fyrsta lagi hallarekstur
ríkissjóðs, í öðm lagi ef hallanum yrði
mætt með lántökum og svo að fast
gengi gæti gengið hart að sjávarútveg-
inum.
Hann sagði að nauðsynlegt væri að
lækka þjóðarútgjöldin og leggja
skatta á þá forréttindahópa sem
slyppu við alla skattheimtu. Hann
spurði því hvort ekki væri ætlunin að
leggja á eignaskatt og launaskatta á
banka. Hann hvatti ríkisstjórnina til
að jafna út greiðslubyrðar skattborga-
ranna og að þeir efnalitlu þyrftu ekki
eingöngu að færa fórnir.
„Tek undir hækkun skatta“
Forsætisráðherra sagði að það sem
nú hefði gerst hefði alla tíð verið á
stefhuskrá ríkisstjórnarinnar. Hún
hefði boðið þátttöku í samningunum
haustið 1984. Henni var hafhað og í
kjölfarið fylgdi kollsteypa.
Hann sagði að nauðsynlegt væri að
endurskoða tekjur ríkissjóðs. Hann
gæti tekið undir orð Jóns Baldvins
um hækkun skatta. Ekki yrði þó úr
því að svo stöddu.
Hann benti einnig á að allur efna-
hagsbatinn væri notaður til að auka
kaupmátt launa en ekki til að greiða
niður erlendar skuldir, sem hefði að
sjálfsögðu komið sér vel fyrir ríkissjóð.
Þáttaskil
Fjármálaráðherra sagði að það væri
réttlætanlegt að ríkisstjómin tæki
þessa áhættu núna. Hún hefði lengi
viljað gera samninga af þessu tagi í
stað þeirra samninga sem gerðir hefðu
verið í andstöðu við hana. Hins vegar
væri ljóst að ekki væm öll efnahags-
mál leyst enn. Það yrði áfram nauð-
synlegt að færa fómir til að rétta halla
ríkissjóðs.
„Ég lít svo á að þessi samningur
marki þáttaskil og ráðstafanir ríkis-
stjórnarinnar séu allmikil nýlunda.
Við erum að troða nýjar slóðir og ég
vona að þessi tilraun leiði til góðs.
Það hefur orðið þjóðarsátt um að
styrkja kaupmátt og koma verðbólg-
unni niður,“ sagði Þorsteinn Pálsson.
Hann sagði að ekki væri rétt að taka
þann halla sem myndaðist við þessa
samninga með aukinni skattheimtu.
Og ekki væri rétt að leggja á eigna-
skatt eða launaskatt á banka.
Mikil niðurlæging
Svavar Gestsson, Alþýðubandalagi,
sagði að þótt ráðherramir reyndu að
bera sig mannalega núna hefði engin
ríkisstjóm orðið fyrir annarri eins
niðurlægingu. Alþýðusambandið og
vinnuveitendur hafa lýst vantrausti á
hana og ákveðið sjálfir efnahagsað-
gerðir sem ríkisstjómin verður að
hlýða. Henni væri skipað fyrir verkum
á öllum sviðum.
Hann taldi aðgerðir í húsnæðismál-
um og lífeyrismálum vera jákvæðar.
Hann hefði samt viljað sjá meiri
hækkun kaupmáttar. Þetta væri að-
eins skref í áttina. Næsta skref væri
að fella þessa ríkisstjórn. Það yrði að
fylgjast vel með henni á næstunni og
sjá til þess að hún kæmist ekki upp
með svik og pretti. Hann lauk síðan
tali sínu með því að kalla þennan
kjarasamning „sögulegt vantraust
.stéttannaáíslandi‘L. .......
Duglaus ríkisstjórn
Sigríður Dúna Kristmundsdóttir,
Kvennalista, sagði að þessir samning-
ar undirstrikuðu dáðleysi og dugleysi
ríkisstjómarinnar. Hún spurði hvers
vegna ekki væri fyrir löngu búið að
koma með þessar tillögur. Það væri
ekki fyrr en einn sólbjartan dag að
hendi væri veifað og öll spilaborg
ríkisstjómarinnar hryndi. Uppi í
Garðastræti væm teknar ákvarðanir
sem ríkisstjómin samþykkti umyrða-
laust. Allt væri unnið fyrir gýg sem
þingmenn hefðu samviskulega unnið
að í vetur. Þetta væri skrýtin fram-
koma við þingmenn. Og Sigríður Dúna
spurði hver stjómaði eiginlega efha-
hagsmálunum.
Samningur um ekki neitt
Stefán Benediktsson, Bandalagi jafn-
aðarmanna, sagði að þetta væri samn-
ingur um ekki neitt. Hann væri sam-
þykki á kjaraskerðingarstefnu ríkis-
stjómarinnar. Fólk yrði að vinna
tvöfaldan vinnudag þrátt fyrir þessar
launahækkanir sem gert væri ráð
fyrir. Þær gerðu ekki mikið í launaum-
slag þeirra sem hefðu meðallaun. Hér
myndi því ríkja láglaunastefha áfram.
Engar kröfur væm gerðar til fyrir-
tækja um að bæta laun launþega en
haldið væri áfram að láta þá borga
brúsann.
Hann sagði að sá atvinnurekandi,
sem ekki gæti greitt 35 þúsund í
mánaðarlaun, ætti engan rétt á sér.
Með þessum samningum væri verið
að dekra við lélega atvinnurekendur.
Kristín S. Kvaran, utan flokka, sagði
að efhahagsbatinn hefði átt að koma
betur til góða fyrir launafólk. Eftir
þessa samninga kæmust þeir lægst
launuðu ekki upp í 25 þúsund króna
mánaðarlaun. Það væri þó sú upphæð
sem sumir hefðu eytt á einum degi í
utanlandsferðum og átti þá við utan-
landsferðir forsætisráðherra.
-APH